Luận văn Đánh giá hiệu quả dự án đầu tư điện gió có tính đến yếu tố rủi ro - áp dụng cho dự án điện gió tỉnh Bình Thuận

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 --------------------------------------- 
 Nguyễn Thị Lê 
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ DỰ ÁN ĐẦU TƯ ĐIỆN GIÓ CÓ TÍNH ĐẾN 
 YẾU TỐ RỦI RO - ÁP DỤNG CHO DỰ ÁN ĐIỆN GIÓ 
 TỈNH BÌNH THUẬN 
 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 
 NGƯT.PGS.TS Nguyễn Minh Duệ 
 Hà Nội – 2013 Đại học Bách Khoa Hà Nội 1 Luận văn tốt nghiệp cao học 
 Mục lục 
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 4 
- Chương 1: Cơ sở lý thuyết về dự án đầu tư điện gió ........................................ 6 
- Chương 2: Tổng quan về dự án điện gió tỉnh Bình Thuận .............................. 6 
- Chương 3: Tính toán và phân tích hiệu quả tài chính có tính đến yếu tố rủi ro 
cho dự án điện gió tỉnh Bình Thuận ...................................................................... 6 
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................... 7 
DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... 8 
DANH MỤC HÌNH VẼ ......................................................................................... 9 
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ ĐIỆN GIÓ ............. 10 
 1.1 Khái niệm và phân loại dự án đầu tư ............................................... 10 
 1.1.1 Khái niệm đầu tư và dự án đầu tư ................................................... 10 
 1.1.2 Phân loại dự án đầu tư ................................................................... 10 
 1.1.3 Các giai đoạn đầu tư cho một dự án................................................11 
 1.2 Phân tích và đánh giá hiệu quả kinh tế của dự án đầu tư ............... 12 
 1.2.1 Phân tích kinh tế kỹ thuật ................................................................ 12 
 1.2.2 Phân tích tài chính .......................................................................... 13 
 1.2.3 Phân tích kinh tế xã hội dự án đầu tư .............................................. 19 
 1.3 Phân tích rủi ro .................................................................................. 21 
 1.3.1 Khái niệm, phân loại và mục đích của phân tích rủi ro dự án đầu tư 21 
 1.3.1 Các phương pháp phân tích và tính toán rủi ro dự án đầu tư ........... 24 
 1.4 Phân tích rủi ro về tài chính đối với các dự án đầu tư..................... 37 
 1.4.1 Khái niệm, phân biệt và nhiệm vụ của phân tích rủi ro tài chính ...... 37 
 1.4.2 Nhận dạng yếu tố rủi ro cần phân tích ............................................ 39 
Nguyễn Thị Lê Đại học Bách Khoa Hà Nội 2 Luận văn tốt nghiệp cao học 
 1.4.3 Quá trình phân tích hiệu quả và rủi ro tài chính dự án đầu tư ......... 40 
 1.5 Đặc điểm chung của các dự án đầu tư điện gió ................................ 40 
CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ DỰ ÁN ĐIỆN GIÓ TỈNH BÌNH THUẬN .... 43 
 2.1 Sự cần thiết của dự án ....................................................................... 43 
 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội khu vực dự án (tỉnh Bình Thuận) 43 
 2.1.2 Hiện trạng nguồn và lưới điện khu vực ........................................... 46 
 2.1.3 Tiềm năng gió của khu vực .............................................................. 48 
 2.1.4 Sự cần thiết đầu tư xây dựng công trình .......................................... 50 
 2.2 Khái quát về dự án ............................................................................ 50 
 2.2.1 Công suất nhà máy ......................................................................... 50 
 2.2.2 Các hạng mục công trình ................................................................ 51 
 2.2.3 Địa điểm xây dựng và nhu cầu sử dụng đất ..................................... 51 
 2.3 Các phương án lựa chọn sơ bộ về công nghệ, kỹ thuật .................... 53 
 2.3.1 Lựa chọn công suất tua bin gió và phương án bố trí trại gió ........... 53 
 2.3.3 Phương án kết lưới ......................................................................... 63 
 2. 3.4 Dự kiến sơ bộ các thông số kỹ thuật chính của Turbine gió............. 68 
 2.4 Nhận dạng các yếu tố rủi ro của dự án ............................................. 68 
CHƯƠNG 3: TÍNH TOÁN VÀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ CÓ TÍNH ĐẾN YẾU 
TỐ RỦI RO CHO DỰ ÁN ĐIỆN GIÓ TỈNH BÌNH THUẬN ........................... 74 
 3.1 Các thông số đầu vào để phân tích hiệu quả tài chính dự án .......... 74 
 3.2 Phân tích hiệu quả tài chính chưa tính đến rủi ro của dự án .......... 75 
 3.2.1 Tổng vốn đầu tư và các chi phí xây dựng công trình ........................ 75 
 3.2.2 Doanh thu của dự án ...................................................................... 75 
 3.2.3 Xây dựng dòng tiền và tính các chỉ tiêu hiệu quả ............................. 76 
Nguyễn Thị Lê Đại học Bách Khoa Hà Nội 3 Luận văn tốt nghiệp cao học 
 3.2.4 Tính giá thành sản xuất điện của dự án ........................................... 81 
 3.3 Phân tích hiệu quả tài chính dự án có tính đến yếu tố rủi ro .......... 82 
 3.3.1 Xác định phương pháp phân tích rủi ro ........................................... 82 
 3.3.2 Nhận dạng nhóm yếu tố rủi ro cơ bản của dự án và xu hướng biến 
 động của chúng ....................................................................................... 83 
 3.3.3 Xác định phân bố xác suất của các yếu tố rủi ro cơ bản .................. 86 
 3.3.4 Thiết lập mô hình và kết quả tính toán............................................. 90 
 3.4 Lợi ích về môi trường và xã hội của dự án ....................................... 99 
 3.4.1 Lợi ích về môi trường..................................................................... 99 
 3.4.2 Lợi ích về xã hội ....................................................................... 100 
(1) Đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụ tải .......................................................... 100 
(2) Đa dạng hoá nguồn cung cấp điện ............................................................... 100 
(3) Phát triển kinh tế vùng và tạo công ăn việc làm cho người lao động ........... 101 
(4) Phát triển du lịch và góp phần quảng bá hình ảnh địa phương ................... 101 
(5) Hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại Bình Thuận ...................................... 101 
 3.5 Nhận xét, đánh giá ........................................................................... 102 
KẾT LUẬN ........................................................................................................ 105 
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 107 
Nguyễn Thị Lê Đại học Bách Khoa Hà Nội 4 Luận văn tốt nghiệp cao học 
 LỜI MỞ ĐẦU 
 1. Sự cần thiết phải thực hiện đề tài 
 Vấn đề năng lượng ngày càng trở thành mối quan tâm hàng đầu của hầu 
hết các quốc gia trên Thế giới. Với nhịp độ khai thác và sử dụng năng lượng 
như hiện nay cùng với sự cạn kiệt các nguồn năng lượng hóa thạch trong 
tương lai không xa thì vấn đề năng lượng càng trở nên cấp bách hơn bao giờ 
hết. Hơn nữa, vấn đề môi trường cũng đang gióng lên hồi chuông cảnh báo do 
những thay đổi nghiêm trọng của khí hậu toàn cầu và sự gia tăng, xuất hiện 
thêm nhiều bệnh dịch. Việt Nam cũng nằm trong bối cảnh chung đó và còn là 
nước mà tốc độ tăng trưởng nhu cầu năng lượng gần gấp đôi tốc độ tăng 
trưởng kinh tế trong những năm gần đây. Vấn đề đặt ra đòi hỏi chúng ta phải 
có những biện pháp nhằm đảm bảo cung cấp năng lượng và phát triển bền 
vững. Vậy giải pháp cho vấn đề năng lượng tương lai là gì? Đề xuất khai thác 
các nguồn năng lượng mới và tái tạo được coi là giải pháp tối ưu. Trong đó, 
điện gió đang là nguồn năng lượng được các quốc gia ưu tiên phát triển trong 
các quy hoạch phát triển nguồn năng lượng. Mục tiêu của Chính phủ Việt 
Nam là đưa tổng công suất điện gió từ mức không đáng kể như hiện nay lên 
khoảng 1000 MW vào năm 2020 và khoảng 6200 MW vào năm 2030. Chúng 
ta cũng đã có những cơ chế chính sách nhất định nhằm thúc đẩy phát triển 
điện gió. Các nhà đầu tư cũng đã có những động thái nghiên cứu thực hiện 
các dự án điện gió. Mặc dù đã có khá nhiều dự án được triển khai lập báo cáo 
đầu tư nhưng số dự án được triển khai thực hiện vẫn còn đếm trên đầu ngón 
tay. Lý do là tại đâu? Phải chăng những hỗ trợ ưu đãi dành cho điện gió vẫn 
chưa đủ hấp dẫn các nhà đầu tư. Có thể nói dự án điện gió là một lĩnh vực đầu 
tư chứa đựng nhiều thông tin không xác định. Các yếu tố không xác định này 
có ảnh hưởng đến độ chính xác của việc đánh giá các chỉ tiêu hiệu quả của dự 
án. Khi tính tới các yếu tố rủi ro này, ta cần phải phân tích dự án trong môi 
Nguyễn Thị Lê Đại học Bách Khoa Hà Nội 5 Luận văn tốt nghiệp cao học 
trường rủi ro. Việc phân tích và quản lý những rủi ro dự án nhà máy điện gió 
ngay từ khi lập dự án để lường trước và tìm cách giảm thiểu tác động của rủi 
ro là việc làm mang tính thời sự và có ý nghĩa thực tiễn.Vì vậy em lựa chọn 
đề tài: “Đánh giá hiệu quả dự án đầu tư điện gió có tính đến yếu tố rủi ro - 
áp dụng cho dự án điện gió tỉnh Bình Thuận” làm luận văn tốt nghiệp. 
 2. Mục đích và phạm vi nghiên cứu: 
 Mục đích nghiên cứu của đề tài là phân tích, đánh giá hiệu quả tài chính 
của dự án điện gió tỉnh Bình Thuận dưới tác động của các yếu tố rủi ro cơ 
bản, từ đó đưa ra được các đề xuất phù hợp nhằm thúc đẩy đưa dự án vào 
triển khai thực hiện. 
 Phạm vi nghiên cứu của luận văn: dự án điện gió tỉnh Bình Thuận là một 
dự án điện gió rất lớn ở Việt Nam, liên quan đến nhiều lĩnh vực và các cơ 
quan đơn vị, được chia thành nhiều giai đoạn đầu tư nên phạm vi nghiên cứu 
của luận văn chỉ giới hạn thực hiện phân tích hiệu quả tài chính có xét đến 
yếu tố rủi ro của dự án điện gió Bình Thuận giai đoạn 1. 
 3. Phương pháp nghiên cứu 
 Đề tài được thực hiện theo phương pháp sử dụng lý thuyết chung về 
phân tích, đánh giá hiệu quả tài chính dự án đầu tư có xét đến yếu tố rủi ro, áp 
dụng vào giải quyết vấn đề thực tế là một dự án điện gió. 
 Quá trình thực hiện đề tài còn sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: 
 Phương pháp thu thập dữ liệu và xử lý thông tin: tác giả tổng hợp các thông 
tin dữ liệu qua các nguồn khác nhau đưa vào phân tích sử dụng trong đề tài. 
 Phương pháp phân tích so sánh: phân tích so sánh hiệu quả tài chính của 
dự án trong môi trường xác định và môi trường rủi ro. 
 Phương pháp chuyên gia: tham vấn của các chuyên gia trong lĩnh vực 
kinh tế năng lượng. 
Nguyễn Thị Lê Đại học Bách Khoa Hà Nội 6 Luận văn tốt nghiệp cao học 
 4. Kết cấu của luận văn 
 Ngoài mục lục, lời nói đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, 
luận văn được chia làm ba chương: 
 - Chương 1: Cơ sở lý thuyết về dự án đầu tư điện gió 
 - Chương 2: Tổng quan về dự án điện gió tỉnh Bình Thuận 
 - Chương 3: Tính toán và phân tích hiệu quả tài chính có tính đến 
 yếu tố rủi ro cho dự án điện gió tỉnh Bình Thuận 
 5. Kết quả đạt được 
 Các kết quả nghiên cứu chính của luận văn đạt được là: 
 Thứ nhất, luận văn đã hệ thống hóa được cơ sở lý thuyết về phân tích, đánh 
giá hiệu quả dự án đầu tư có tính đến yếu tố rủi ro áp dụng cho các dự án điện gió. 
 Thứ hai, tác giả sử dụng cơ sở lý luận của đề tài áp dụng vào phân tích 
đánh giá hiệu quả tài chính có tính đến yếu tố rủi ro cho dự án điện gió Bình 
Thuận với sự hỗ trợ của chương trình Crystal Ball. 
Nguyễn Thị Lê Đại học Bách Khoa Hà Nội 7 Luận văn tốt nghiệp cao học 
 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 
 Ký hiệu Tiếng Anh Tiếng Việt 
CDM Clean Development Mechanism Cơ chế phát triển sạch 
CERs Certified Emission Reductions Chứng chỉ giảm phát thải 
CFAT Cash Flow After Tax Dòng tiền sau thuế 
CFBT Cash Flow Before Tax Dòng tiền trước thuế 
Cov Covariance Hiệp phương sai 
DN Doanh nghiệp 
IRR Internal Rate of Return Suất thu lợi nội tại 
GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội 
MARR Minimum Attractive Rate of Lãi suất tối thiểu chấp nhận 
 Return được 
NPV Net Present Value Giá trị hiện tại thuần 
ODA Official Development Assistance Quỹ hỗ trợ phát triển 
PĐBT Phong điện Bình Thuận 
PVB Present Value of Benefit Giá trị hiện tại của dòng thu 
PVC Present Value of Cost Giá trị hiện tại của dòng chi 
Thv Thời gian hoàn vốn 
TP Thành phố 
UBND Ủy ban nhân dân 
UNFCCC The United Nations Framework Công ước khung quốc tế về 
 Convention on Climate Change biến đổi khí hậu 
Vtc Vốn tự có 
Nguyễn Thị Lê Đại học Bách Khoa Hà Nội 8 Luận văn tốt nghiệp cao học 
 DANH MỤC BẢNG BIỂU 
Bảng 1.1 Phân biệt các trạng thái tính toán và ra quyết định .................................. 22 
Bảng 1.2 Một số phân bố xác suất dùng trong luận văn ......................................... 31 
Bảng 2.1 Thông số kỹ thuật của trạm 110kV trên địa bàn tỉnh Bình Thuận đến tháng 
12 năm 2008 .......................................................................................................... 47 
Bảng 2.2 Tốc độ gió trung bình tháng .................................................................... 49 
Bảng 2.3 Các phương án kỹ thuật .......................................................................... 56 
Bảng 2.4 Các thông số về gió khu vực xây dựng dự án .......................................... 61 
Bảng 2.5 Sản lượng điện sản xuất thực tế (tính bình quân cho 1 turbine) ............... 62 
Bảng 2.6 Sản lượng điện sản xuất thực tế bình quân cho 1 turbine......................... 63 
Bảng 2.7 Các giai đoạn đầu tư của dự án ............................................................... 64 
Bảng 3.1 Tổng vốn đầu tư xây dựng dự án ............................................................ 75 
Bảng 3.2 Doanh thu của dự án ............................................................................... 76 
Bảng 3.3 Dòng tiền phân tích tài chính dự án trường hợp không có CERs ............. 77 
Bảng 3.4 Chỉ tiêu hiệu quả tài chính của dự án ...................................................... 78 
Bảng 3.5 Dòng tiền phân tích tài chính dự án trường hợp có CERs........................ 79 
Bảng 3.6 Chỉ tiêu hiệu quả tài chính của dự án ...................................................... 80 
Bảng 3.7 Kết quả tính giá hòa vốn ......................................................................... 80 
Bảng 3.8 Giá thành điện năng sản xuất trường hợp không có CERs....................... 81 
Bảng 3.9 Giá thành điện năng sản xuất trường hợp có CERs ................................. 82 
Bảng 3.10 Tổng hợp kết quả mô phỏng ................................................................. 92 
Bảng 3.11 Tổng hợp kết quả phương án cơ sở và mô phỏng .................................. 94 
Bảng 3.12 Hệ số tương quan của các chỉ tiêu với các yếu tố rủi ro ......................... 98 
Nguyễn Thị Lê Đại học Bách Khoa Hà Nội 9 Luận văn tốt nghiệp cao học 
 DANH MỤC HÌNH VẼ 
Hình 1.1 Quá trình mô phỏng Monte Carlo............................................................ 29 
Hình 1.2 Phân bố chuẩn (Normal distribution)....................................................... 33 
Hình 1.3 Phân bố tam giác (triangular distribution) ............................................... 33 
Hình 1.4 Phân bố chuẩn lôga (lognormal distribution) ........................................... 34 
Hình 1.5 Sơ đồ các bước lập dự án và ra quyết định đầu tư.................................... 38 
Hình 1.6 Sơ đồ nhận dạng yếu tố rủi ro cần phân tích ............................................ 39 
Hình 2.1 Thị phần sản xuất turbine gió trên thế giới năm 2005 và 2006................. 55 
Hình 2.2 Các phương án lựa chọn quy mô trại gió ................................................. 59 
Hình 2.3 Mặt bằng bố trí 180 turbine theo phương án chọn trên khu vực dự án 5.700 
ha .......................................................................................................................... 60 
Hình 3.1 Phân bố xác suất của tổng đầu tư ............................................................ 87 
Hình 3.2 Phân bố xác suất của hệ số chiết khấu ..................................................... 88 
Hình 3.3 Phân bố xác suất của giá bán CERs ......................................................... 88 
Hình 3.4 Phân bố xác suất của sản lượng điện ....................................................... 89 
Hình 3.5 Phân bố xác suất của giá bán điện ........................................................... 90 
Hình 3.6 Phân bố xác suất của NPV ...................................................................... 91 
Hình 3.7 Phân bố xác suất của IRR ........................................................................ 91 
Hình 3.8 Phân bố xác suất của B/C ........................................................................ 92 
Hình 3.9 Phân bố xác suất của giá thành sản xuất điện .......................................... 92 
Hình 3.10 Biểu đồ xác suất xảy ra ngưỡng của NPV ............................................. 93 
Hình 3.11 Biểu đồ xác suất xảy ra ngưỡng của IRR ............................................... 93 
Hình 3.12 Biểu đồ xác suất xảy ra ngưỡng của B/C ............................................... 94 
Hình 3.13 Biểu đồ xác suất xảy ra ngưỡng của giá thành sản xuất điện.................. 94 
Hình 3.14 Biểu đồ độ nhạy của NPV ..................................................................... 96 
Hình 3.15 Biểu đồ độ nhạy của IRR ...................................................................... 96 
Hình 3.16 Biểu đồ độ nhạy của B/C....................................................................... 97 
Hình 3.17 Biểu đồ độ nhạy của giá thành sản xuất điện ......................................... 98 
Nguyễn Thị Lê