Luận văn Phân tích công tác thu thuế giá trị gia tăng ở Chi cục thuế Thành phố Hạ Long và xây dựng một số giải pháp hoàn thiện

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 ------------------------------------- 
 ĐOÀN MẠNH KHÔI 
PHÂN TÍCH CÔNG TÁC THU THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG 
 Ở CHI CỤC THUẾ THÀNH PHỐ HẠ LONG 
 VÀ XÂY DỰNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN 
 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC 
 CHUYÊN NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 
 PGS.TS NGUYỄN ÁI ĐOÀN 
 HÀ NỘI - 2012 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là 
trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi cũng xin cam 
đoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. 
 Người thực hiện 
 Đoàn Mạnh Khôi 
 i MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................i 
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................v 
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................vi 
DANH MỤC SƠ ĐỒ ...........................................................................................vii 
LỜI MỞ ĐẦU.....................................................................................................viii 
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG (GTGT) 1 
VÀ QUẢN LÝ THU THUẾ GTGT .....................................................................1 
 1.1 Những vấn đề chung về thuế .........................................................................1 
 1.1.1. Khái niệm về thuế .................................................................................1 
 1.2.Thuế giá trị gia tăng.......................................................................................3 
 1.2.1. Khái niệm thuế GTGT...........................................................................3 
 1.2.2. Các yếu tố cấu thành của thuế GTGT ....................................................4 
 1.2.3. Phương pháp tính thuế GTGT ...............................................................4 
 1.2.4. Quy trình kê khai nộp thuế GTGT .........................................................7 
 1.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến số thuế GTGT phải nộp trong kỳ của mỗi 
 doanh nghiệp...................................................................................................7 
 1.3. Quản lý thu thuế GTGT................................................................................8 
 1.3.1. Vấn đề chung về quản lý .......................................................................8 
 1.3.2. Đối tượng quản lý................................................................................10 
 1.3.3. Chủ thể quản lý ...................................................................................11 
 1.3.4. Nội dung quản lý.................................................................................12 
 1.3.4.1. Nội dung công tác quản lý thuế tại cơ quan thuế...........................12 
 1.3.4.2. Nội dung của công tác quản lý thuế đối với ĐTNT.......................14 
 1.3.4.3. Kết quả và hiệu quả công tác quản lý thuế thu thuế GTGT ...........18 
 1.3.4.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thu thuế GTGT .........21 
Kết luận chương I................................................................................................25 
 ii CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH CÔNG TÁC THU THUẾ GTGT Ở CHI CỤC 
THUẾ THÀNH PHỐ HẠ LONG .......................................................................26 
 2.1. Khái quát về bộ máy quản lý thu thuế trên địa bàn TP Hạ Long..................26 
 2.1.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội của thành phố Hạ Long ...............................26 
 2.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Chi cục Thuế Thành phố Hạ Long............30 
 2.2. Đánh giá chung tình hình thu thuế GTGT ở Chi cục thuế Hạ Long.............35 
 2.2.1. Tổng quan về tình hình phát triển kinh tế Hạ Long..............................35 
 2.2.2. Kết quả thực hiện thu thuế GTGT ở Chi cục thuế Hạ Long .................36 
 2.3. Phân tích tình hình thu thuế GTGT theo nội dung công việc ở Chi Cục thuế 
 TP Hạ Long.......................................................................................................39 
 2.3.1. Công tác lập kế hoạch..........................................................................39 
 2.3.2. Công tác đăng ký thuế, kê khai thuế, thu nợ cưỡng chế và hỗ trợ ĐTNT.
 ......................................................................................................................42 
 2.3.3. Công tác xử lý hoàn thuế.....................................................................47 
 2.3.4. Công tác thanh tra, kiểm tra thuế .........................................................48 
 2.4. Phân tích tình hình thu thuế theo các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả thu thuế
 ..........................................................................................................................52 
 2.4.1. Tình hình về nhân lực (công chức ở Chi Cục thuế Hạ Long). ..............52 
 2.4.2. Cơ sở vật chất kỹ thuật, ứng dụng công nghệ thông tin........................56 
 2.4.3. Phương pháp tổ chức quản lý thu thuế GTGT......................................57 
 2.4.4. Môi trường pháp lý..............................................................................58 
 2.4.5. Đặc điểm của các đối tượng nộp thuế ..................................................60 
 2.5. Kết luận chương 2 ......................................................................................61 
CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THU THUẾ GTGT Ở 
THÀNH PHỐ HẠ LONG TRONG THỜI GIAN TỚI......................................69 
 3.1. Sự cần thiết phải đẩy mạnh công tác quản lý ..............................................69 
 3.2. Định hướng thực hiện công tác tăng cường quản lý thu thuế GTGT ...........70 
 3.2.1. Các quan điểm cơ bản của công tác tăng cường quản lý thu thuế GTGT
 ......................................................................................................................71 
 iii 3.2.2. Định hướng thực hiện công tác quản lý thu thuế GTGT trong thời gian tới.
 ......................................................................................................................72 
 3.3. Đề xuất và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thu thuế GTGT ở thành phố 
 Hạ Long. ...........................................................................................................75 
 3.3.1. Các đề xuất về chính sách, pháp luật thuế............................................75 
 3.3.2. Các giải pháp về tổ chức quản lý thuế..................................................80 
 3.3.2.1. Cải tiến tổ chức bộ máy quản lý thuế, nâng cao trình độ cán bộ thuế
 .................................................................................................................80 
 3.3.2.2. Đưa nhanh công nghệ thông tin áp dụng vào quản lý thuế ............82 
 3.3.2.3. Cải tiến công tác quản lý hoá đơn và kê khai thuế ........................83 
 3.3.2.4. Đẩy mạnh các hoạt động cảnh báo, ngăn ngừa từ xa các vi phạm về 
 thuế...........................................................................................................84 
 3.3.2.5. Phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện quản lý đối tượng 
 nộp thuế. ...................................................................................................85 
 3.3.3. Các giải pháp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối tượng nộp thuế.
 ......................................................................................................................87 
 3.3.4. Các giải pháp nhằm tạo điều kiện thuận lợi để các đối tượng thực hiện 
 nghĩa vụ thuế.................................................................................................89 
 3.3.4.1. Hỗ trợ đối tượng nộp thuế ............................................................89 
 3.3.4.2. Cải cách hành chính thuế..............................................................90 
 3.3.4.3. Tăng cường tuyên truyền giáo dục pháp luật về thuế, phổ biến, công 
 khai các thủ tục hành chính thuế cho đối tượng nộp thuế ..........................91 
 3.3.5. Đẩy mạnh thanh toán qua ngân hàng và tăng cường giáo dục ý thức của 
 người dân khi mua hàng. ...............................................................................91 
KẾT LUẬN..........................................................................................................93 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................94 
 iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 
GTGT : Giá trị gia tăng 
ĐTNT : Đối tượng nộp thuế 
MST : Mã số thuế 
TH - XLDT : Tổng hợp - xử lý dữ liệu 
ĐKKD : Đăng ký kinh doanh 
QLAC : Quản lý ấn chỉ 
DNNN : Doanh nghiệp nhà nước 
DNNNN : Doanh nghiệp ngoài nhà nước 
TP : Thành phố 
 v DANH MỤC BẢNG 
Bảng 2.1: Tốc độ tăng trưởng của Thành phố .......................................................30 
Bảng 2.2. Số lượng DN, hộ kinh doanh phân chia theo loại hình ...........................35 
Bảng 2.3. Số thu thuế GTGT hàng năm trên địa bàn TP Hạ Long và tỷ trọng thuế 
GTGT trên tổng số thu ngân sách ..........................................................................36 
Bảng 2.4. Kết quả thu ngân sách năm 2011 tại Chi cục thuế Hạ Long ...................37 
Bảng 2.5. Kết quả thu ngân sách năm 2011 các đội thuế........................................38 
Bảng 2.6. Kết quả thu ngân sách năm 2011 tại Chi cục thuế Hạ Long ...................41 
Bảng 2.7. Kết quả thực hiện kế hoạch thu thuế qua các năm..................................41 
Bảng 2.8. Tình hình cấp mã số thuế qua các năm...................................................43 
Bảng 2.9. Tình hình cấp mã số thuế đến 31/12/2011 theo loại hình quản lý...........43 
Bảng 2.10. Số thuế GTGT doanh nghiệp đề nghị hoàn sai đã bị phát hiện .............47 
Bảng 2.11. Số cán bộ vi phạm qua các năm đã xử lý .............................................49 
Bảng 2.12. Kết quả thanh tra kiểm tra qua các năm ...............................................51 
Bảng 2.13. Kết quả thanh tra kiểm tra năm 2011 của Chi Cục thuế TP Hạ Long......51 
Bảng 2.14. Cơ cấu công chức Chi Cục thuế Hạ Long ............................................53 
Bảng 2.15. Chỉ tiêu đào tạo và kinh phí đào tạo qua các năm.................................54 
Bảng 2.16. Thu thập đầu người/năm......................................................................55 
Bảng 2.17. Số lượng DN, hộ kinh doanh bình quân cho mỗi cán bộ ......................56 
Bảng 2.18. Trang bị máy tính tại Chi cục thuế TP Hạ Long...................................57 
 vi DANH MỤC SƠ ĐỒ 
Sơ đồ 1.1. Tính thống nhất của các hoạt động quản lý ...........................................12 
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy của Chi cục Thuế TP Hạ Long.........................31 
Sơ đồ 2.2. Mô hình tổ chức bộ máy các đội tại Chi cục thuế..................................32 
Sơ đồ 2.3. Mô hình phân công quản lý theo “khối”................................................32 
Sơ đồ 2.4. Mô hình phân công theo "chức năng" ...................................................33 
Sơ đồ 2.5. Mô hình quản lý thuế các doanh nghiệp................................................34 
Sơ đồ 2.6. Trình tự xây dựng và giao kế hoạch ......................................................39 
 vii LỜI MỞ ĐẦU 
 1. Tính cấp thiết của đề tài 
 Thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước và là công cụ quan trọng 
điều tiết vĩ mô nền kinh tế, góp phần đảm bảo công bằng xã hội, khuyến khích sản 
xuất phát triển. Với vai trò quan trọng của thuế, mọi quốc gia đều rất coi trọng 
chính sách thuế và các biện pháp quản lý thuế. Ở nước ta từ đầu thập kỷ 90 của thế 
kỷ XX đã tiến hành cải cách hệ thống chính sách thuế và tổ chức lại ngành thuế cho 
phù hợp với cơ chế quản lý mới. Một trong những cải cách thuế đó là áp dụng Luật 
thuế giá trị gia tăng (GTGT). 
 Luật thuế GTGT được quốc hội khoá IX nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa 
Việt Nam thông qua tại kỳ họp lần thứ 11 (từ ngày 2/4/1997 đến ngày 10/5/1997); 
được áp dụng ở Việt Nam từ ngày 1/1/1999, được thay đổi bổ sung năm 2003, 2005 
và gần đây nhất là Luật số 13/QH12 ngày 03/6/2008 có hiệu lực từ 01/01/2009. Đây 
là luật thuế mới, phương pháp tính thuế tiên tiến, phù hợp với hoạt động của kinh tế 
thị trường, khắc phục được tình trạng thuế đánh chồng lên thuế, đảm bảo công bằng 
trong đánh thuế và có tác dụng khuyến khích đầu tư phát triển. Qua hơn 10 năm 
thực hiện, Luật thuế GTGT đã phát huy tốt những ưu điểm cơ bản của mình và đã 
được xã hội thừa nhận. 
 Tuy nhiên, cùng với ưu việt của Luật thuế GTGT, quá trình thực hiện một 
luật thuế mới và việc tổ chức quản lý thu thuế cũng bộc lộ rất nhiều vấn đề liên 
quan đến cả chính sách thuế và đối tượng nộp thuế. Đặc biệt là đã xuất hiện tình 
trạng quản lý chưa tốt, gian lận thuế GTGT tương đối nhiều gây thất thu ngân sách 
Nhà nước, thất thoát tiền từ ngân sách Nhà nứơc và bất bình trong dư luận xã hội. 
Đây là vấn đề bức xúc trong quản lý thu thuế GTGT. 
 Trước những vấn đề đặt ra như đã nêu trên, là người rất quan tâm đến công 
tác quản lý thuế, tôi lựa chọn đề tài: “Phân tích công tác thu thuế giá trị gia tăng 
ở Chi Cục thuế thành phố Hạ Long và xây dựng một số giải pháp hoàn thiện” 
làm luật văn thạc sỹ kinh tế chuyên ngành quản trị kinh doanh. 
 viii 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 
 Mục đích chủ yếu của luận văn là góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực 
tiễn của quản lý thu thuế GTGT, phân tích thực trạng công tác quản lý thu thuế 
GTGT trên địa bàn thành phố Hạ Long, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao 
hiệu quả công tác quản lý thu thuế GTGT trên địa bàn trong thời gian tới. 
 Đề đạt được mục tiêu đó, luận văn cần thực hiện các nhiệm vụ sau: 
 - Góp phần nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của quản lý thuế GTGT. 
 - Phân tích thực trạng của công tác quản lý thuế GTGT trên địa bàn thành 
phố Hạ Long. 
 - Đề xuất các giải pháp hữu hiệu nhằm tăng cường quản lý, chống gian lận 
thuế GTGT, góp phần hoàn thiện công tác quản lý thu thuế GTGT trong thời gian 
tới. 
 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 
 - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là chủ thể và khách thể của quản lý thuế 
GTGT, trọng tâm là nghiên cứu về việc tổ chức quản lý thu thuế GTGT trên địa bàn 
thành phố Hạ Long. 
 - Phạm vi nghiên cứu được giới hạn từ khi thực hiện luật thuế GTGT và trên 
địa bàn thành phố Hạ Long do Chi Cục thuế thành phố trực tiếp quản lý. Theo quy 
định của Luật Thuế GTGT ở Việt Nam quy định cho một số đối tượng do điều kiện 
chưa thể áp dụng hình thức tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế thì áp 
dựng hình thức tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp. Tuy nhiên, phương 
pháp tính thuế GTGT trực tiếp không phải là phương pháp tính thuế điển hình, chỉ 
có tính tạm thời, phạm vi áp dụng hẹp, số thuế GTGT thu theo phương pháp này 
chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Do đó, trong phạm vi luận văn này không nghiên cứu đối với 
phương pháp tính thuế trực tiếp. 
 4. Phương pháp nghiên cứu 
 Luận văn sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử để 
nghiên cứu, quan sát, nhìn nhận phân tích sự việc trong sự biến động gắn với điều 
kiện lịch sử cụ thể; ngoài ra các phương pháp chuyên ngành cũng được sử dụng 
 ix