Luận văn Chất lượng công chức các Phường thuộc Quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội

 MỞ ĐẦU 
 1. Tính cấp thiết của đề tài 
 , thị trấn
 thực hiện nhiệm vụ cụ thể quản lý hành chính 
nhà nước trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh, quốc 
phòng, 
 Sự vững mạnh của chính quyền xã, phường, thị trấn là nền tảng cho sự 
vững mạnh của hệ thống chính quyền ; 
 và duy trì sự về . 
Vì vậy, chính quyền xã, phường, thị trấn cần phải phát huy đầy đủ chức năng 
và trách nhiệm nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động theo quy định của 
Hiến pháp và pháp luật. 
 Để chính quyền xã, phường, thị trấn thực sự vững mạnh, hoạt động có 
hiệu lực, hiệu quả thì khâu then chốt, quyết định phải là nguồn lực con người, 
trong đó bộ phận công chức cơ sở, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Cán bộ 
là cái gốc của mọi công việc”, “công việc thành công hay thất bại đều do cán 
bộ tốt hay kém”. Công chức xã, phường, thị trấn là những người gần dân, hiểu 
dân, tiếp xúc với nhân dân và vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, 
đường lối của Đảng, chính sách pháp luật Nhà nước, nắm bắt tình hình, tâm 
tư, nguyện vọng của nhân dân lên chính quyền các cấp. Nói cách khác, chất 
lượng hoạt động của công chức có ảnh hưởng trực tiếp đến sức mạnh của hệ 
thống chính trị cơ sở, cũng như toàn bộ sự nghiệp cách mạng và trong quá 
 1 
trình đổi mới đất nước. Như vậy, muốn ổn định và phát triển thì không thể 
không chú trọng công tác xây dựng củng cố chính quyền xã, phường, thị trấn 
và tăng cường chất lượng công chức. 
 Nghị quyết số 17-NQ/TW ngày 18/3/2002 Hội nghị lần thứ năm BCH 
Trung ương Đảng (khoá IX) về đổi mới và nâng cao chất lượng của hệ thống 
chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn, trong đó nhấn mạnh việc: Đổi mới và 
nâng cao hiệu lực của chính quyền cơ sở và xác định chức năng, nhiệm vụ đó 
là “Chính quyền phường không quản lý toàn diện các hoạt động sản xuất, đời 
sống dân cư trên địa bàn như chính quyền xã, thị trấn, song có nhiệm vụ rất 
quan trọng trong quản lý đô thị. Cần phân định rõ hơn thẩm quyền, trách 
nhiệm và tạo điều kiện để chính quyền phường thực hiện tốt nhiệm vụ, đặc 
biệt là trong việc quản lý thực hiện quy hoạch, quản lý đất đai, nhà ở, hộ tịch, 
vệ sinh môi trường, trật tự đô thị”. Do đó, đặt ra yêu cầu ngày càng cao về 
năng lực, trình độ của công chức phường là điều tất yếu. 
 Chính phủ ban hành nhiều văn bản pháp luật, góp phần tạo căn cứ pháp 
lý nhằm củng cố và nâng cao chất lượng công chức xã, phường, thị trấn như 
Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009, Nghị định số 112/2011/NĐ-
CP ngày 05/12/2011, Tuy nhiên, thực tiễn áp dụng các quy định đó đến nay 
vẫn còn một số bất cập, vẫn chưa thực sự phù hợp khi áp dụng vào những địa 
bàn cụ thể và cần tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện về pháp luật và thể chế quản 
lý để nâng cao chất lượng công chức xã, phường, thị trấn. 
 Nhiều năm qua Quận ủy, HĐND, UBND quận Hoàn Kiếm tập trung 
lãnh đạo, chỉ đạo vấn đề nâng cao chất lượng công chức phường và đưa ra 
nhiều giải pháp tích cực. Đến nay nhìn chung công chức phường từng bước 
đã phát triển về số lượng, chất lượng; việc chuẩn hóa công chức và tuyển 
dụng sinh viên tốt nghiệp đại học về công tác phường đã góp phần trẻ hóa, 
nâng cao trình độ công chức phường. Tuy nhiên, nghiêm khắc đánh giá thì 
 2 
công tác chỉ đạo, điều hành của chính quyền phường có thời gian, có việc 
chưa tập trung, chưa sâu sát và phát huy hết hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà 
nước, điều đáng lưu ý là chất lượng thực thi công vụ của một bộ phận công 
chức về năng lực, hiệu quả làm việc vẫn chưa cao, chưa khoa học, đã ảnh 
hưởng đến hoạt động chung của bộ máy chính quyền. 
 Trước thực tế đó, việc nâng cao chất lượng công chức phường quận 
Hoàn Kiếm luôn là nhiệm vụ quan trọng của Đảng bộ, chính quyền quận và 
phường. Việc nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ thêm căn cứ khoa học liên quan 
đến chất lượng công chức phường, từ đó đề xuất một số giải pháp thích hợp 
nhằm tiếp tục xây dựng công chức phường theo hướng thạo việc, công tâm, 
tận tụy, có phẩm chất, trình độ, năng lực, nhanh nhạy, sáng tạo, đáp ứng yêu 
cầu nhiệm vụ chính trị và công tác quản lý nhà nước tại phường của quận 
Hoàn Kiếm trong thời kỳ đổi mới là vấn đề cấp bách. 
 Xuất phát từ những lý do trên, việc nghiên cứu: “Chất lượng công 
chức các phường thuộc quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội” là vấn đề cấp 
thiết và có ý nghĩa quan trọng về mặt lý luận và thực tiễn. 
 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 
 Vấn đề chất lượng công chức đã được nhiều chuyên gia, nhà khoa họ
 ế
 nhau. Để đáp ứng với yêu cầu của thời kỳ CNH - HĐH và hội nhập quốc 
tế, thì việc làm thế nào nâng cao chất lượng công chức, đặc biệt đối công chức 
xã, phường, thị trấn là vấn đề cần được quan tâm và nghiên cứu đầy đủ hơn. 
Đ , công tr hiên cứu khoa học, luận án
khá sâu các quan điểm, giải pháp về xây dựng, phát triển chất lượng công 
chức nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của bộ máy chính quyền cơ sở: 
 - Tác giả GS. TS. Phạm Hồng Thái với cuốn sách: Công vụ, công chức 
(2004), xuất bản tại Nhà xuất bản Tư pháp, Hà Nội đã giới thiệu các khái 
 3 
niệm khác nhau về công vụ, xác định công vụ phải gắn với quyền lực Nhà 
nước, bình luận các quy định pháp luật về công chức và đưa ra quan niệm về 
công chức, đánh giá nhận xét khái quát pháp luật về công vụ, công chức ở 
Việt Nam từ năm 1945 đến năm 2004. 
 - Tác giả Trịnh Đức Hùng (2009) với Luận văn thạc sĩ Quản lý hành 
chính công Học viện Hành chính: Nâng cao chất lượng thực thi công vụ của 
đội ngũ cán bộ, công chức phường trên địa bàn Thành phố Hà Nội (đánh giá 
thông qua sự hài lòng của nhân dân). Tác giả đã phân tích làm rõ thực trạng 
chất lượng thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức phường trên địa 
bàn Thành phố Hà Nội, từ đó đưa ra một số giải pháp nâng cao chất lượng 
thực thi công vụ. Tuy nhiên tác giả chỉ đánh giá góc độ khía cạnh về chất 
lượng thực thi công vụ thông qua sự hài lòng của người dân, chưa đánh giá 
theo các tiêu chí khác. 
 - TS. Ngô Thành Can - Phó Trưởng khoa văn bản, Học viện Hành 
chính: Xây dựng tính chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức. Tạp chí 
Tổ chức Nhà nước số 4/2010. Đề cập đến chất lượng công tác của cán bộ, 
công chức nhằm đảm bảo tính chuyên nghiệp thể hiện cách làm việc bài bản, 
thông suốt theo một trình tự chặt chẽ, thành thạo, có kỹ năng theo quy trình đã 
được xác định và đạt hiệu quả cao, có thái độ chuẩn mực đối với công việc. 
Đồng thời năm 2012 với bài viết “Chất lượng thực thi công vụ - Vấn đề then 
chốt của cải cách hành chính”, Nội san khoa Tổ chức và Quản lý nhân sự của 
Học viện Hành chính, số 12. Đã chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng 
thực thi công vụ của cán bộ, công chức; đánh giá thực trạng thực thi công vụ 
của cán bộ, công chức và từ đó đã nêu một số đề xuất nhằm nâng cao chất 
lượng thực thi công vụ. 
 - Tác giả Trịnh Văn Khánh và Đinh Thị Minh tuyết (2011). Tạp chí 
Quản lý nhà nước Học viện Hành chính, số 3, với bài viết: “Năng lực thực thi 
 4 
công vụ của đội ngũ công chức cấp xã”. Tác giả đã đề cập các yếu tố cơ bản 
về năng lực thực thi công vụ của công chức cấp xã, trong đó có đối tượng là 
công chức phường; người công chức thực trong thực thi chức trách, nhiệm vụ 
để đạt được hiệu quả phụ thuộc vào năng lực, trình độ. 
 - ThS. Trần Thị Hạnh - Trường Đại học Bộ Nội vụ: Chất lượng đội ngũ 
cán bộ, công chức cấp xã từ sau Hội nghị Trung ương 5 khóa XI và một số 
kiến nghị. Tạp chí Cộng Sản 7/2015. Đề cập đến trình độ của cán bộ, công 
chức cấp xã hiện nay còn thấp so với mặt bằng chung của đội ngũ cán bộ, 
công chức các cấp; một số cán bộ, công chức tuy có bằng cấp loại giỏi nhưng 
chất lượng thực hiện công việc thực tế không tương xứng với kết quả học tập; 
cần có biện pháp nhìn nhận đánh giá tổng thể trong tuyển chọn và các chế độ, 
chính sách để công chức yên tâm công tác. 
 Hiện nay, Việt Nam đang đẩy mạnh thực hiện công cuộc cải cách hành 
chính Nhà nước, xây dựng “Chính phủ hành động, kiến tạo, liêm chính, phục 
vụ phát triển, phục vụ nhân dân”, thì vấn đề nâng cao chất lượng công chức 
(xã, phường, thị trấn) cần được quan tâm hơn. T , 
các đề tài và c ấ
 nhằm cán bộ, trong cơ 
quan, tổ chức hành chính nói chung,
 cần thiế 
liên quan đến chất lượng xã, phường, thị trấn. 
 Đ xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và kế thừa các thành tựu 
nghiên cứu của các nhà khoa học, chuyên gia, quản lý để tiếp tụ một 
số vấn đề xã nói chung, công chức phường quận Hoàn 
Kiếm nói riêng. Với cách nhìn biện chứng, phân tích, đánh giá khách quan 
 5 
những thành tựu, hạn chế về chất lượng công chức; trên cơ sở đó đề xuất một 
số giải pháp nâng cao chất lượng công chức phường ở quận Hoàn Kiếm trong 
thời gian tới; đ
 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 
 3.1. Mục đích 
 Trên cơ sở lý luận về chất lượng công chức phường và qua đánh giá 
thực trạng chất lượng công chức phường quận Hoàn Kiếm. Từ đó đề xuất một 
số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức phường trong thời gian tiếp 
theo, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền 
phường quận Hoàn Kiếm trong thời gian tiếp theo. 
 3.2. Nhiệm vụ 
 - Hệ thống hóa và phân tích cơ sở lý luận về công chức, chất lượng 
công chức phường. Tập trung những khái niệm và tiêu chí đánh giá, những 
yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức. Qua đó xây dựng khung lý 
thuyết để nghiên cứu chất lượng công chức phường thuộc quận Hoàn Kiếm; 
 - Khảo sát phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng công chức phường 
và tìm ra các nguyên nhân thực trạng; 
 - Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công chức phường phù 
hợp với tình hình thực tế địa bàn quận Hoàn Kiếm là cấp chính quyền đô thị. 
 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 
 4.1. Đối tượng nghiên cứu 
 Chất lượng công chức phường ở quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. 
 4.2. Phạm vi nghiên cứu 
 - Về nội dung: Luận văn tập trung phân tích đánh giá chất lượng công 
chức phường ở quận Hoàn Kiếm bao gồm: Phẩm chất đạo đức, năng lực, trình 
độ chuyên môn, kỹ năng giải quyết công việc. 
 6 
 Luận văn tập trung nghiên cứu 6 chức danh công chức phường: 
 + Chỉ huy trưởng Quân sự 
 + Văn phòng - Thống kê 
 + Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường 
 + Tài chính - Kế toán 
 + Tư pháp - hộ tịch 
 + Văn hoá - xã hội 
 - Về không gian nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu chất lượng công 
chức 18 phường của quận Hoàn Kiếm. 
 - Về thời gian nghiên cứu: Các số liệu sử dụng trong luận văn được cập 
nhật giai đoạn năm 2012 đến tháng 7 năm 2015. 
 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 
 5.1. Phương pháp luận 
 Cơ sở lý luận và phương pháp luận khoa học của đề tài là Chủ nghĩa 
Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật; các quan điểm, 
của Đảng, Nhà nước Việt Nam về nhà nước, pháp luật XHCN về chính quyền 
xã, phường, thị trấn và công chức chính quyền phường, các lý thuyết về khoa 
học quản lý công, quản lý nguồn nhân lực nói chung, chất lượng công chức 
nói riêng. 
 5.2. Phương pháp nghiên cứu 
 Trong quá trình nghiên cứu, luận văn kết hợp sử dụng linh hoạt các 
phương pháp như sau: 
 * Phương pháp khảo cứu tài liệu: Đây là phương pháp truyền thống 
được sử dụng trong các nghiên cứu khoa học. Các nguồn tài liệu liên quan tới 
đề tài được nghiên cứu thu thập bao gồm: 
 7 
 - Các tài liệu đã được xuất bản, tài liệu của các cơ quan sách, báo, đề 
tài mục đích nhằm nghiên cứu cơ sở lý luận để nghiên cứu và đánh giá chất 
lượng công chức phường. 
 - Báo cáo chính trị của Đảng bộ quận Hoàn Kiếm, báo cáo Phòng Nội 
vụ quận; báo cáo chính trị của Đảng bộ các phường thuộc quận Hoàn Kiếm. 
 * Phương pháp quan sát 
 Đây là một trong những phương pháp nghiên cứu phổ biến. Bản chất là 
nghiên cứu, ghi lại lời nói, cử chỉ, hành vi của công chức trong thực thi công 
vụ. Tác giả vận dụng quan sát thực tế của 18 phường thuộc quận Hoàn Kiếm, 
nhằm thu thâp thông tin những vấn đề liên quan đến nội dung đề tài. 
 * Phương pháp điều tra, khảo sát bằng bảng hỏi: Trong quá trình 
nghiên cứu, tác giả tiến hành khảo sát thực tế tại 18 phường quận Hoàn Kiếm, 
số phiếu phát ra 234 phiếu, thành phần: Chủ tịch UBND, công chức phường 
và người dân; nhằm thu thập thông tin những vấn đề liên quan đến nội dung 
nghiên cứu của luận văn. 
 Về phía lãnh đạo phường là Chủ tịch UBND 18 phường, tác giả sử 
dụng 18 phiếu, nội dung câu hỏi: Tính chủ động của công chức; chế độ thông 
tin, báo cáo; quan hệ của công chức với cấp trên; quan hệ công chức và đồng 
nghiệp; công tác tham mưu, ban hành văn bản đối với công việc đảm nhận; 
tiến độ thực và chất lượng thực hiện nhiệm vụ của công chức. 
 Về phía công chức 18 phường, tác giả sử dụng 90 phiếu, nội dung câu 
hỏi: Đánh giá về các nội dung theo tiêu chí phẩm chất chính trị, đạo đức lối 
sống; kết quả thực thi công vụ; các kỹ năng. 
 Về phía người dân, tác giả sử dụng 108 phiếu, nội dung: Đánh giá năng 
lực; chất lượng giải quyết công việc, kỹ năng; tinh thần thái độ phục vụ. 
 Số phiếu thu về 234 phiếu, sau khi có kết quả điều tra tác giả sử dụng 
phần mềm SPSS để xử lý, tổng hợp kết quả. Ngoài ra luận văn còn sử dụng 
 8 
phương pháp phân tích hệ thống: Thực trạng chất lượng công phường thông 
qua các tiêu chí đánh giá; các giải pháp đề xuất trên cơ sở so sánh, tổng hợp 
và rút ra kết quả, hạn chế trong quá trình nghiên cứu luận văn. 
 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 
 6.1. Ý nghĩa lý luận 
 Kết quả của đề tài, bổ sung và làm sáng tỏ thêm một số vấn đề lý luận, 
tạo cơ sở khoa học cho vấn đề nghiên cứu chất lượng công chức xã, phường, 
thị trấn nói chung và công chức phường nói riêng. 
 6.2. Ý nghĩa thực tiễn 
 Luận văn đánh giá về thực trạng chất lượng công chức và đề xuất các 
giải pháp để các nhà lãnh đạo, quản lý có thẩm quyền nói chung, quận Hoàn 
Kiếm và các phường tham khảo, hoạch định chính sách, nhằm nâng cao chất 
lượng công chức chính quyền xã nói chung, công chức phường nói riêng. 
Đồng thời luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo với các nhà 
khoa học trong hoạt động nghiên cứu cũng như trong ứng dụng quản lý về 
công chức và chất lượng công chức. 
 7. Kết cấu của luận văn 
 Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, 
luận văn được cấu trúc gồm 3 chương như sau: 
 Chương 1: Cơ sở khoa học về chất lượng công chức phường. 
 Chương 2: Thực trạng chất lượng công chức các phường quận Hoàn 
Kiếm, thành phố Hà Nội. 
 Chương 3: Quan điểm và một số giải pháp nâng cao chất lượng công 
chức phường, quận Hoàn kiếm, Thành phố Hà Nội. 
 9 
 Chƣơng I 
 CƠ SỞ LÝ LUẬN ẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC PHƢỜNG 
 1.1. Công chức phƣờng 
 1.1.1. Khái niệm 
 * Công chức 
 Công chức là những người làm việc trong hệ thống chính quyền nhà 
nước. Tuy nhiên phạm vi đối tượng ai là công chức thường được hiểu khác 
nhau giữa các quốc gia và tùy thuộc vào: Hệ thống thể chế chính trị; tổ chức 
bộ máy nhà nước; về kinh tế-xã hội, tính truyền thống, yếu tố văn hóa, lịch sử. 
 Nhiều quốc gia, công chức có một số đặc điểm chung: Được tuyển 
dụng qua thi tuyển hoặc xét tuyển; được bổ nhiệm vào một ngạch, một chức 
danh gắn với một vị trí công việc và hưởng lương từ ngân sách nhà nước. 
 Ở Việt Nam, trải qua thời kỳ lịch sử, khái niệm “công chức” đã có 
nhiều lần thay đổi và được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật 
như: Chủ tịch Hồ Chí Minh ban hành Sắc lệnh 76/SL ngày 20/5/1950, Hội 
đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ban hành Nghị định số 169/HĐBT ngày 
25/5/1991, Pháp lệnh cán bộ, công chức năm 1998 (sửa đổi bổ sung năm 
2003), Nghị định số 117/2003/NĐ-CP ngày 10/10/2003 về tuyền dụng, sử 
dụng và quản lý cán bộ, công chức trong các cơ quan hành chính. 
 Hiện nay văn bản đang có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2010 đó là 
Luật Cán bộ, công chức năm 2008, được Quốc hội thông qua ngày 
13/11/2008. Theo đó điểm 2, Điều 4, Chương I: “Công chức là công dân Việt 
Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệ ức vụ, chức danh trong cơ 
quan của ĐCSVN, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, cấp 
tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không 
phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ 
 10