Luận văn Phân tích thực trạng và một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý các dự án đầu tư XDCB từ nguồn vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn Thành phố Nam Định

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
PH TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
ẠM ẠM ANH DŨNG 
 PHẠM ANH DŨNG 
 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP 
QU HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ 
ẢN ẢN TRỊ KINH DOANH XDCB TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 
 TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ NAM ĐỊNH 
 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT 
 QUẢN TRỊ KINH DOANH 
KHÓA NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 
 PGS.TS TRẦN VĂN BÌNH 
2011A
 HÀ NỘI – 2013 Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi là Phạm Anh Dũng, xin cam đoan rằng: 
 - Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa được 
sử dụng để bảo vệ một học vị nào. 
 - Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các 
thông tin đã được trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc. 
 Tác giả luận văn 
 Phạm Anh Dũng 
Học viên: Phạm Anh Dũng Khoa Kinh tế và Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 LỜI CẢM ƠN 
 Luận văn này là tổng hợp kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu kết hợp với 
kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình công tác và sự nỗ lực cố gắng của bản thân. 
 Để hoàn thành luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới quí thầy 
(cô) giáo, và các cán bộ công chức Trường Đại học Bách khoa Hà Nội đã nhiệt tình 
giúp đỡ, hỗ trợ cho tôi. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất đến Thầy 
giáo – Phó Giáo sư - Tiến sĩ Trần Văn Bình, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội là 
người trực tiếp hướng dẫn khoa học. Thầy đã dày công giúp đỡ tôi trong suốt quá 
trình nghiên cứu và hoàn thiện đề tài. 
 Tôi cũng xin bày tỏ sự biết ơn đến lãnh đạo UBND thành phố Nam Định, 
lãnh đạo Ban quản lý đầu tư và xây dựng thành phố, và các đồng nghiệp, đã tạo điều 
kiện giúp đỡ tôi trong công tác để có đủ thời gian và hoàn thành khoá học, thực hiện 
thành công luận văn này. 
 Cuối cùng, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn và những tình cảm yêu mến nhất 
đến gia đình, những người thân của tôi đã tạo điều kiện, động viên tôi trong suốt 
quá trình học tập và thực hiện luận văn này. 
 Tuy đã có sự nỗ lực, cố gắng nhưng luận văn không thể tránh khỏi những 
khiếm khuyết, tôi rất mong nhận được sự góp ý chân thành của quí thầy (cô) và 
đồng nghiệp để luận văn này được hoàn thiện hơn ! 
 Xin chân thành cám ơn ! 
 Tác giả luận văn 
 Phạm Anh Dũng 
Học viên: Phạm Anh Dũng Khoa Kinh tế và Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 MỤC LỤC 
LỜI CẢM ƠN 
MỤC LỤC 
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU 
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ 
DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH 
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN, QUẢN 
LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XDCB TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH .......................... 3 
 1.1. CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN VỀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG TỪ NGUỒN 
 VỐN NGÂN SÁCH ............................................................................................ 3 
 1.1.1. Khái niệm về đầu tư xây dựng cơ bản: ................................................... 3 
 1.1.1.1 Khái niệm về đầu tư ........................................................................ 3 
 1.1.1.2 Khái niệm về đầu tư phát triển ......................................................... 3 
 1.1.1.3 Khái niệm về xây dựng cơ bản và đầu tư xây dựng cơ bản ............. 3 
 1.1.2. Đặc điểm chung của đầu tư xây dựng cơ bản ........................................ 4 
 1.1.2.1. Đòi hỏi vốn lớn, ứ đọng trong thời gian dài .................................... 4 
 1.1.2.2. Thời kỳ đầu tư dài với nhiều biến động .......................................... 4 
 1.1.2.3. Có giá trị sử dụng lâu dài ................................................................ 4 
 1.1.2.4. Có tính chất cố định........................................................................ 4 
 1.1.2.5. Liên quan đến nhiều ngành ............................................................. 5 
 1.1.3. Vai trò của đầu tư Xây dựng cơ bản ...................................................... 5 
 1.1.3.1. Đầu tư Xây dựng cơ bản ảnh hưởng đến sự chuyển dịch cơ cấu kinh 
 tế ................................................................................................................. 6 
 1.1.3.2. Đầu tư XDCB tác động đến sự tăng trưởng và phát triển kinh tế .... 6 
 1.1.3.3. Đầu tư xây dựng cơ bản tạo ra cơ sở vật chất nói chung và cho 
 thành phố nói riêng ..................................................................................... 7 
 1.1.3.4. Đầu tư Xây dựng cơ bản tác động đến sự phát triển khoa học công 
 nghệ của đất nước ....................................................................................... 7 
 1.1.3.5. Đầu tư Xây dựng cơ bản tác động đến sự ổn định kinh tế, tạo công 
 ăn việc làm cho người lao động ................................................................... 7 
Học viên: Phạm Anh Dũng Khoa Kinh tế và Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 1.1.4. Chi phí và kết quả đầu tư xây dựng ....................................................... 8 
 1.1.4.1. Chi phí đầu tư xây dựng ................................................................. 8 
 1.1.4.2. Kết quả đầu tư .............................................................................. 10 
 1.2.1. Khái niệm dự án đầu tư xây dựng công trình ....................................... 10 
 1.2.2. Phân loại dự án đầu tư xây dựng .......................................................... 10 
 1.2.3. Quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng .......................................... 11 
 1.3. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG ............................................... 14 
 1.3.1. Khái niệm về quản lý dự án: ................................................................ 14 
 1.3.2. Mục tiêu nhiệm vụ quản lý dự án đầu tư: ............................................. 14 
 1.3.2.1. Mục tiêu quản lý dự án đầu tư: ..................................................... 14 
 1.3.2.2. Nhiệm vụ quản lý dự án đầu tư: .................................................... 14 
 1.3.3. Các hình thức quản lý dự án đầu tư: .................................................... 15 
 1.3.4. Nội dung quản lý thực hiện dự án đầu tư: ............................................ 16 
 1.3.4.1. Giới thiệu tổng quan về các văn bản quy phạm pháp luật liên quan 
 đến dự án đầu tư, quản lý dự án đầu tư: ..................................................... 16 
 1.3.4.2. Nội dung quản lý thực hiện dự án đầu tư: ..................................... 19 
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .................................................................................... 25 
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY 
DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH 
PHỐ NAM ĐỊNH ................................................................................................ 26 
 2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA THÀNH PHỐ NAM 
 ĐỊNH ................................................................................................................ 26 
 2.1.1. Các đặc điểm tự nhiên xã hội của thành phố Nam Định ...................... 26 
 2.1.1.1. Đặc điểm tự nhiên ....................................................................... 26 
 2.1.1.2. Đặc điểm về đất đai dân số ........................................................... 28 
 2.1.1.3. Các đơn vị hành chính và quản lý hành chính đô thị ..................... 30 
 2.1.2 .Tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian 2008 – 2012......... 30 
 2.1.2.1. Tăng trưởng kinh tế, thu chi ngân sách và đầu tư .......................... 30 
 2.1.2.2. Tốc độ tăng trưởng kinh tế ........................................................... 32 
 2.1.2.3. Thu - chi ngân sách trên địa bàn thành phố ................................... 32 
 2.1.2.4. Thu nhập bình quân đầu người ..................................................... 33 
 2.1.3. Tiềm năng, lợi thế và khó khăn, thách thức.......................................... 33 
Học viên: Phạm Anh Dũng Khoa Kinh tế và Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 2.1.3.1. Tiềm năng, lợi thế ........................................................................ 33 
 2.1.3.2. Những khó khăn, thách thức ......................................................... 35 
 2.2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN 
 TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ 
 NAM ĐỊNH THỜI GIAN 2008-2012 ................................................................ 35 
 2.2.1. Tình hình quản lý các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân 
 sách nhà nước trong những năm từ 2008- 2012. ............................................ 35 
 2.2.1.1. Khái quát về mô hình quản lý các dự án ĐTXDCB ...................... 35 
 2.2.1.2. Tình hình bố trí nguồn vốn hàng năm thực hiện các dự án ........... 45 
 2.2.1.3. Kết quả thực hiện đầu tư xây dựng các dự án ............................... 45 
 2.2.2. Phân tích tình hình quản lý các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn từ 
 ngân sách Nhà nước ...................................................................................... 48 
 2.2.2.1. Công tác lập kế hoạch thực hiện và bố trí nguồn vốn ĐTXD các dự 
 án .............................................................................................................. 48 
 2.2.2.2. Phân cấp quản lý các dự án đầu tư xây dựng ................................ 51 
 2.2.2.3. Công tác lập và quản lý quy hoạch ............................................... 52 
 2.2.2.4. Công tác lập và thẩm định dự án đầu tư, thiết kế kỹ thuật, tổng dự 
 toán ........................................................................................................... 53 
 2.2.2.5. Công tác đấu thầu và lựa chọn nhà thầu ........................................ 69 
 2.2.2.6. Công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng ......................... 62 
 2.2.2.7. Tình hình quản lý tiến độ thi công so với kế hoạch ....................... 66 
 2.2.2.8. Công tác giải phóng mặt bằng: ..................................................... 67 
 2.2.2.9. Công tác nghiệm thu, thanh quyết toán công trình ........................ 68 
 2.2.2.10. Năng lực Ban quản lý và chủ dự án các công trình xây dựng ..... 69 
 2.2.2.11. Trách nhiệm của các cấp, các ngành trong quản lý đầu tư xây dựng .. 70 
 2.2.2.12. Đánh giá quá trình thực hiện các dự án đầu tư xây dựng ............. 70 
 2.2.3. Đánh giá hiệu quả quản lý các dự án đầu tư xây dựng ......................... 75 
 2.2.3.1. Hiệu quả công tác quản lý các dự án ............................................. 75 
 2.2.3.2. Hiệu quả đầu tư xây dựng ............................................................. 77 
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 .................................................................................... 79 
Học viên: Phạm Anh Dũng Khoa Kinh tế và Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC 
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN 
SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ NAM ĐỊNH .................. 80 
 3.1. MỤC TIÊU ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI THÀNH 
 PHỐ NAM ĐỊNH GIAI ĐOẠN 2010- 2015 ..................................................... 80 
 3.2. PHƯƠNG HƯỚNG CHIẾN LƯỢC ĐẦU TƯ VÀ QUAN ĐIỂM HOÀN 
 THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ 
 NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA THÀNH PHỐ NAM ĐỊNH . 81 
 3.2.1. Xác định đúng phương hướng chiến lược đầu tư: ................................ 81 
 3.2.2. Hệ thống quan điểm hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư XDCB 
 bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước: ........................................................... 81 
 3.3. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ 
 DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH 
 NHÀ NƯỚC CỦA THÀNH PHỐ NAM ĐỊNH ................................................ 83 
 3.3.1 - Hoàn thiện môi trường pháp lý và quá trình quản lý thực hiện các dự án 
 đầu tư. ........................................................................................................... 84 
 3.3.1.1- Về môi trường pháp lý: ................................................................ 84 
 3.3.1.2- Về việc quản lý: ........................................................................... 84 
 3.3.2. Nâng cao chất lượng cán bộ tại các Ban Quản lý dự án ....................... 85 
 3.3.3. Nâng cao chất lượng công tác tư vấn ................................................... 87 
 3.3.4. Nâng cao chất lượng công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án và thiết 
 kế - dự toán xây lắp công trình ...................................................................... 88 
 3.3.5 Hoàn thiện công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu xây dựng ................... 90 
 3.3.6- Hoàn thiện công tác lập hồ sơ hoàn công quyết toán công trình. .......... 92 
 3.3.7. Hoàn thiện các văn bản pháp lý và nâng cao chất lượng giải phóng mặt 
 bằng, tái định cư ............................................................................................ 94 
PHẦN THỨ BA ................................................................................................... 97 
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 97 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 99 
PHỤ LỤC ........................................................................................................... 101 
Học viên: Phạm Anh Dũng Khoa Kinh tế và Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
 TT VIẾT TẮT NGHĨA 
 1. BQL Ban quản lý 
 2. QLDA Quản lý dự án 
 3. CĐT Chủ đầu tư 
 4. CNH - HĐH Công nghiệp hoá - Hiện đại hóa 
 5. CN - XD Công nghiệp - Xây dựng 
 6. DNNN Doanh ngiệp nhà nước 
 7. ĐTPT Đầu tư phát triển 
 8. ĐT XDCB Đầu tư xây dựng cơ bản 
 9. HĐND Hội đồng nhân dân 
 10. KBNN Kho bạc nhà nước 
 11. KT - XH Kinh tế - Xã hội 
 12. NSNN Ngân sách nhà nước 
 13. NTXL Nhà thầu xây lắp 
 14. NTTKDT Nhà thầu thiết kế dự toán 
 15. NTTC Nhà thầu thi công 
 16. BCKTKT Báo cáo kinh tế kỹ thuật 
 17. QSDĐ Quyền sử dụng đất 
 18. TKKT Thiết kế kỹ thuật 
 19. TDT Tổng dự toán 
 20. TVGS Tư vấn giám sát 
 21. TVTK Tư vấn thiết kế 
 22. UBND Uỷ ban nhân dân 
 23. VĐT Vốn đầu tư 
 24. XDCB Xây dựng cơ bản 
Học viên: Phạm Anh Dũng Khoa Kinh tế và Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU 
Bảng dự báo dân số đến năm 2020 của tỉnh Nam Định .......................................... 29 
Bảng các chỉ tiêu kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố Nam Định ...................... 32 
Bảng 2.1: Bảng số lượng và đánh giá chất lượng cán bộ ở Ban quản lý dự án ........ 41 
Bảng 2.2: Quy trình chung về quản lý thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ bản ..... 43 
Bảng 2.3: Nguồn vốn đầu tư xây dựng thành phố Nam Định thời kỳ 2008 - 2012 . 45 
Bảng 2.4: Bảng thống kê bố trí vốn cho các dự án thực hiện giai đoạn 2008-2012 . 46 
Bảng 2.5: Danh mục các dự án đầu tư xây dựng trên địa bản thành phố Nam Định 
do Ban quản lý đầu tư và xây dựng thành phố thực hiện ........................................ 47 
Bảng 2.6: Danh mục các dự án đầu tư xây dựng trên địa bản thành phố................. 48 
Nam Định chủ dự án là các đơn vị đang quản lý sử dụng ....................................... 48 
Bảng 2.7: Tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư XDCB qua các năm ...................... 49 
Bảng 2.8: Kết quả thẩm định các dự án đầu tư sử dụng vốn ngân sách 2008-2012 . 58 
Bảng 2.9: Kết quả thực hiện công tác đấu thầu giai đoạn 2008 - 2012 ................... 61 
Bảng 2.10: Tỷ lệ áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu .................................... 61 
Bảng 2.11: Một số dự án công trình chậm tiến độ do UBND TP là chủ đầu tư....... 66 
Bảng 2.12: Kết quả thực hiện công tác giải phóng mặt bằng .................................. 68 
Bảng 2.13: Số lượng các công trình chậm trễ thanh toán, quyết toán ..................... 69 
 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ 
Sơ đồ 1.1 Quy trình của dự án đầu tư xây dựng .................................................... 12 
Sơ đồ 1.2: Mô hình tổ chức quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản sử dụng vốn 
ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Nam Định........................................... 20 
Sơ đồ cơ cấu tổ chức chung của các ban quản lý dự án .......................................... 39 
 DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH 
Bản đồ GTNT Tỉnh Nam Định .............................................................................. 26 
Bản đồ hành chính Tỉnh Nam Định ....................................................................... 27 
Bản đồ địa giới hành chính thành phố Nam Định................................................... 29 
Học viên: Phạm Anh Dũng Khoa Kinh tế và Quản lý Luận văn cao học QTKD Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 LỜI MỞ ĐẦU 
1. Tính cấp thiết của đề tài 
 Đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước có vai trò, vị trí, ý 
nghĩa đặc biệt quan trọng trong nền kinh tế. 
 Thời gian vừa qua cùng với cả nước, tỉnh Nam Định nói chung và đặc biệt 
thành phố Nam Định nói riêng đã có nhiều cố gắng và thu được một số kết quả 
trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản. Việc quản lý đầu tư xây dựng các dự án theo 
quy định của nhà nước về quản lý đầu tư và xây dựng, thực hiện quy chế đấu thầu 
đã có nhiều tiến bộ. Nhiều dự án đầu tư xây dựng đã hoàn thành và từng bước phát 
huy hiệu quả, góp phần thay đổi diện mạo thành phố thêm khang trang sạch đẹp trở 
thành đô thị loại 1 trực thuộc tỉnh, cải thiện từng bước đời sống vật chất và tinh thần 
của nhân dân. Song đến nay so với mặt bằng chung của cả nước, thành phố Nam 
Định là thành phố Nam đồng bằng sông Hồng, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều 
khó khăn. Tổng ngân sách dành cho đầu tư xây dựng cơ bản còn hạn chế, hiệu quả 
quản lý các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách còn chưa cao. Vì thế, 
việc nghiên cứu tìm ra các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý các dự án đầu tư 
XDCB bằng nguồn vốn ngân sách là vấn đề cấp thiết. Xuất phát từ yêu cầu thực tế 
đó, tôi đã chọn vấn đề: “Phân tích thực trạng và một số giải pháp hoàn thiện 
công tác quản lý các dự án đầu tư XDCB từ nguồn vốn ngân sách nhà nước 
trên địa bàn thành phố Nam Định” để nghiên cứu, thực hiện luận văn thạc sỹ 
kinh tế của mình. 
2. Mục đích nghiên cứu 
 2.1. Đánh giá thực trạng về công tác quản lý các dự án đầu tư XDCB từ ngân 
sách Nhà nước trong những năm vừa qua ở thành phố Nam Định. Những kết quả 
đạt được, những tồn tại cần khắc phục, để tiếp tục đổi mới và phát triển. 
 2.2. Đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý các dự án đầu 
tư XDCB từ ngân sách Nhà nước trên địa bàn thành phố Nam Định. 
3. Đối tượng và phàm vi nghiên cứu 
 Đối tượng nghiên cứu: Các dự án đầu tư xây dựng có vốn đầu tư từ nguồn 
Học viên: Phạm Anh Dũng 1 Khoa Kinh tế và Quản lý