Luận văn Quản lý nhà nước về lễ hội truyền thống trên địa bàn tỉnh Phú Thọ

HOÀNG TRUNG Đ TRUNG HOÀNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 / / 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
Ứ
C C
* HOÀNG TRUNG ĐỨC 
QU
Ả
N LÝ NHÀ NƢ NHÀ LÝ N 
 QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG 
 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH PHÚ THỌ 
Ớ
C V C
Ề
L
Ễ
H
Ộ
I TRUY LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG 
Ề
N TH N
Ố Chuyên ngành: QUẢN LÝ CÔNG 
NG TRÊN Đ TRÊN NG
 Mã số: 60340403 
Ị
A BÀN T BÀN A 
 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HOÀNG VĂN CHỨC 
Ỉ
NH PHÚ TH NH
Ọ
* 2017 * 
 HÀ NỘI, 2017 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan đây là bản luận văn Thạc sỹ “Quản lý nhà nước về lễ 
hội truyền thống trên địa bàn tỉnh Phú Thọ” là công trình nghiên cứu của 
riêng tôi. 
 Các số liệu trong luận văn là trung thực, bảo đảm tính khách quan, khoa 
học, dựa trên kết quả nghiên cứu thực tế và các tài liệu tham khảo đã công bố. 
Đề tài và các tư liệu được sử dụng trong Luận văn là không trùng lặp với bất 
cứ công trình khoa học nào đã được công bố. 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2016 
 TÁC GIẢ 
 Hoàng Trung Đức 
 LỜI CẢM ƠN 
 Với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin trân trọng gửi 
lời cảm ơn tới: 
 Các Thầy, Cô giáo, đã trang bị những kiến thức quý báu và giúp đỡ tôi 
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại Học viện Hành chính Quốc gia; 
 PGS.TS. Hoàng Văn Chức, người thầy trực tiếp hướng dẫn khoa học, 
tận tình chỉ bảo, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu để hoàn thành 
Luận văn này. 
 Cuối cùng, xin được cảm ơn những người thân trong gia đình, bạn bè đã 
cổ vũ, ủng hộ, động viên tôi trong suốt thời gian qua. 
 Với kiến thức còn hạn chế, đề tài không thể tránh được những thiếu sót 
nhất định. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của Thầy, Cô và các bạn để 
khóa luận được hoàn thiện hơn. 
 Tôi xin chân thành cảm ơn! 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2016 
 TÁC GIẢ 
 Hoàng Trung Đức DANH MỤC VIẾT TẮT 
QLNN: Quản lý nhà nước 
UBND: Uỷ ban nhân dân 
UNESCO: Tổ chức Gíao dục, Khoa học và Văn hóa của 
 Liên Hợp Quốc. 
VHTT&DL: Văn hóa thể thao & du lịch 
VHTT: Văn hóa Thông tin 
 MỤC LỤC 
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ LỄ HỘI 
TRUYỀN THỐNG .......................................................................................... 8 
 1.1. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài Luận văn............... 8 
 1.1.1. Văn hóa ....................................................................................................... 8 
 1.1.2. Lễ hội và hoạt động lễ hội ....................................................................... 10 
 1.1.3. Lễ hội truyền thống .................................................................................. 13 
 1.1.4. Quản lý nhà nước về lễ hội truyền thống ............................................ 14 
 1.2. Sự cần thiết phải quản lý nhà nƣớc đối với hoạt động lễ hội 
truyền thống ................................................................................................... 16 
 1.2.1. Thực hiện chức năng của nhà nước trong quản lý ngành, lĩnh vực.... 16 
 1.2.2. Vai trò của lễ hội truyền thống trong phát triển kinh tế-xã hội ........... 18 
 1.2.3. Bảo tồn, phát huy các giá trị của lễ hội truyền thống .......................... 18 
 1.3. Nội dung quản lý nhà nƣớc về lễ hội truyền thống ...................... 20 
 1.3.1. Xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch ........................................... 20 
 1.3.2. Xây dựng thể chể chế, chính sách .......................................................... 20 
 1.3.3. Tổ chức bộ máy và đào tạo, bồi dưỡng CB,CC,VC quản lý hoạt động 
lễ hội .............................................................................................................................. 22 
 1.3.4. Sử dụng các nguồn lực và hợp tác để bảo vệ và phát huy giá trị của lễ 
hội truyền thống ............................................................................................................ 25 
 1.3.5. Tổng kết, đánh giá .................................................................................... 26 
 1.3.6. Thanh tra, kiểm tra hoạt động QLNN về lễ hội..................................... 27 
 1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về lễ hội truyền thống ở một số 
địa phƣơng trong nƣớc ................................................................................. 29 
 1.4.1. Tỉnh Hải Dương ....................................................................................... 29 1.4.2. Tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 31 
 1.4.3. Thành Phố Hà Nội ................................................................................... 32 
 1.4.4. Bài học cho tỉnh Phú Thọ ........................................................................ 33 
Tiểu kết Chƣơng 1 ......................................................................................... 35 
Chƣơng 2 THỰC TRẠNG LẾ HỘI VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ LỄ 
HỘI TRUYỀN THỐNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH PHÚ THỌ .................. 37 
 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội tỉnh Phú Thọ ... 37 
 2.1.1. Điều kiện tự nhiên .................................................................................... 37 
 2.1.2. Điều kiện kinh tế ....................................................................................... 38 
 2.1.3. Điều kiện văn hóa, xã hội ........................................................................ 39 
 2.2. Thực trạng lễ hội truyền thống trên địa bàn tỉnh Phú Thọ ........ 40 
 2.2.1. Khái quát về lễ hội truyền thống ở Phú Thọ.......................................... 40 
 2.2.2. Một số lễ hội truyền thống tiêu biểu trên địa bàn tỉnh Phú Thọ .......... 41 
 2.3. Thực trạng quản lý nhà nƣớc về lễ hội truyền thống trên địa bàn 
tỉnh Phú Thọ .................................................................................................. 46 
 2.3.1. Tổ chức thực hiện và ban hành văn bản quy phạm pháp luật về lễ hội 
truyền thống .................................................................................................................. 46 
 2.3.2. Quản lý hoạt động tổ chức lễ hội truyền thống ở Phú Thọ ................. 49 
 2.3.3. Sử dụng, huy động các nguồn lực trong tổ chức thực hiện hoạt động lễ 
hội truyền thống ............................................................................................................ 51 
 2.3.4. Thanh tra, kiểm tra, đánh giá hoạt động tổ chức lễ hội truyền thống 54 
 2.3.5 Tổ chức bộ máy và đào tạo, bồi dưỡng CB, CC, VC quản lý hoạt động 
lễ hội .............................................................................................................................. 56 
 2.3.6. Xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch quản lý nhà nước về lễ hội 
truyền thống trên địa bàn tỉnh. .................................................................................... 58 
 2.3.7. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về lễ hội truyền 
thống trên địa bàn tỉnh Phú Thọ ................................................................................. 59 2.3.8. Xây dựng ban hành chính sách về LHTT ở Phú Thọ ........................... 60 
 2.4. Đánh giá kết quả quản lý nhà nƣớc về lễ hội truyền thống trên 
địa bàn tỉnh Phú Thọ .................................................................................... 62 
 2.4.1. Kết quả đạt được ...................................................................................... 62 
 2.4.2. Hạn chế ..................................................................................................... 64 
 2.4.3. Nguyên nhân ............................................................................................. 69 
Tiểu kết Chƣơng 2 ......................................................................................... 74 
Chƣơng 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC 
VỀ LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH PHÚ THỌ ..... 76 
 3.1. Phƣơng hƣớng quản lý nhà nƣớc về lễ hội truyền thống ........... 76 
 3.1.1. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về lễ hội truyền thống ...... 76 
 3.1.2. Xu hướng biến đổi của lễ hội truyền thống trên địa bàn tỉnh Phú 
Thọ. .................................................................................................................. 78 
 3.1.3. Mục tiêu của tỉnh Phú Thọ về quản lý nhà nước đối với hoạt động lễ 
hội truyền thống. ........................................................................................................... 81 
 3.2. Giải pháp quản lý nhà nƣớc về lễ hội truyền thống trên địa bàn 
tỉnh Phú Thọ .................................................................................................. 84 
 3.2.1. Xây dựng và triển khai thực hiện quy hoạch về lễ hội truyền thống trên 
địa bàn Tỉnh .................................................................................................................. 84 
 3.2.2. Tổ chức thực hiện và xây dựng và xây dựng hệ thống văn bản, chính 
sách quản lý lễ hội truyền thống trên địa bàn Tỉnh .................................................. 86 
 3.2.3. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy và đào tạo bồi dưỡng đội ngũ CB, 
CC, VC quản lý lễ hội truyền thống ........................................................................... 87 
 3.2.4. Đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông và các công trình dịch vụ văn 
hóa, vui chơi giải trí, tại các điểm du lịch lễ hội ....................................................... 89 
 3.2.5. Thông tin, tuyên truyền, giáo dục pháp luật và quảng bá về lễ hội 
truyền thống trên địa bàn Tỉnh ................................................................................... 90 3.2.6. Nghiên cứu khoa học, bảo tồn, phát huy giá trị lễ hội truyền thống 
trên địa bàn Tỉnh. ......................................................................................................... 91 
 3.2.7. Đẩy mạnh xã hội hóa trong tổ chức và quản lý lễ hội truyền thống ........ 92 
 3.2.8. Thanh tra, kiểm tra, khen thưởng và xử lý vi phạm trong hoạt động lễ 
hội truyền thống. ........................................................................................................... 94 
 3.2.9. Giải pháp hoàn thiện về hệ thống chính sách pháp luật ...................... 95 
 3.3. Khuyến nghị ..................................................................................... 97 
 3.3.1. Với các cơ quan Trung ương .................................................................. 97 
 3.3.2 Đối với tỉnh Phú Thọ ................................................................................ 98 
Tiểu kết Chƣơng 3 ....................................................................................... 101 
KẾT LUẬN .................................................................................................. 103 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 106 
PHỤ LỤC DANH MỤC BẢNG 
Bảng 1.1. Thống kê một vài lễ hội truyền thống tiêu biểu trên địa bàn tỉnh 
Quảng Ninh ..................................................................................................... 31 
Bảng 2.1. Thống kê số liệu chuyển dịch cơ cấu kinh tế hàng năm ................. 38 
Bảng 2.2. Số liệu thống kê GDP ..................................................................... 39 
Bảng 2.3. Kết quả ban hành chính sách liên quan đến quản lý lễ hội truyền 
thống ở tỉnh Phú Thọ. ...................................................................................... 48 
Bảng 2.4. Thống kế cán bộ theo trình độ ........................................................ 57 
 1 
 MỞ ĐẦU 
 1. Lý do chọn đề tài luận văn 
 Nói đến các hình thức sinh hoạt cộng đồng, trước hết người ta phải nói 
đến lễ hội truyền thống. Lễ hội truyền thống là một trong những thành tố quan 
trọng nhất của văn hóa dân gian, vì thế lễ hội truyền thống được giới văn hóa 
từ trước đến nay tập chung vào nghiên cứu, rất nhiều vấn đề đã được làm sáng 
tỏ và đi đến sự thống nhất cao. Chẳng hạn về thời điểm tổ chức lễ hội, địa 
điểm tổ chức lễ hội, cấu trúc, chức năng, nghi thức của lễ hội, nhân vật được 
phụng thờ, các trò diễn, ý nghĩa của lễ hội truyền thống. 
 Lễ hội là một hình thức sinh hoạt văn hóa tinh thần biểu hiện những giá 
trị tiêu biểu của một cộng đồng, một dân tộc. Lễ hội truyền thống như là một 
loại hình sinh hoạt văn hóa tinh thần đặc biệt, mang tính tập thể, có giá trị to lớn, 
mang ý nghĩa cố kết cộng đồng dân tộc, giáo dục tình cảm đạo đức con người 
hướng về cội nguồn. Đồng thời lễ hội có giá trị văn hóa tâm linh, cân bằng đời 
sống tinh thần con người hướng về cái cao cả thiêng liêng. 
 Việt Nam là điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước, 
mang trong mình “Vẻ đẹp tiềm ẩn”. Việt Nam là một nước được thiên nhiên 
ưu đãi ban tặng nhiều tài nguyên du lịch với phong cảnh đẹp làm say mê lòng 
người như Vịnh Hạ Long - Quảng Ninh, Phong Nha - Kẻ Bàng - Quảng 
Bình,..và đặc biệt không thể không kể đến những lễ hội truyền thống mang 
đậm nét phong tục tập quán đậm đà bản sắc dân tộc như lễ hội chùa Hương – 
Hà Nội, hội đền Hùng – Phú Thọ, Hội Lim – Bắc Ninh, lễ hội Chọi Trâu - Hải 
Phòng,... Mỗi lễ hội lại có một dấu ấn riêng biệt và ý nghĩa riêng. 
 Khi xã hội ngày một phát triển, cuộc sống con người ngày một đáp ứng 
tương đối đầy đủ thì những nhu cầu tinh thần như: vui chơi giải trí, nghỉ ngơi, 
tìm hiểu lịch sử văn hoá nghệ thuật, phong tục tập quán, lễ hội của con người