Luận văn Quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật cho sinh viên người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 ................../............... ........../......... 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 BÙI THANH HÙNG 
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT 
 CHO SINH VIÊN NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ 
 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH PHÚ THỌ 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG 
 HÀ NỘI, 2017 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 ................../............... ........../......... 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 BÙI THANH HÙNG 
 QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP 
 LUẬT CHO SINH VIÊN NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ 
 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH PHÚ THỌ 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG 
 Chuyên ngành : QUẢN LÝ CÔNG 
 Mã số : 60 34 04 03 
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC : TS. TRẦN THỊ DIỆU OANH 
 HÀ NỘI, 2017 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan Luận văn Cao học Hành chính công “Quản lý nhà 
nước về phổ biến, giáo dục pháp luật cho sinh viên người dân tộc thiểu số 
trên địa bàn tỉnh Phú Thọ” là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. 
 Các số liệu và thông tin được sử dụng trong Luận văn có xuất xứ rõ ràng 
và kết quả nghiên cứu là do quá trình lao động trung thực của bản thân tôi. 
 Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật và lãnh đạo Học 
viện Hành chính về Luận văn cao học này. 
 Học viên 
 Bùi Thanh Hùng 
 LỜI CẢM ƠN 
 Với tình cảm trân trọng nhất, tác giả luận văn xin gửi lời cảm ơn chân 
thành và sâu sắc tới TS. Trần Thị Diệu Oanh, Học viện Hành chính Quốc gia đã 
tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tác giả trong quá trình thực hiện và hoàn thành 
Luận văn Thạc sỹ Quản lý công với đề tài: “Quản lý nhà nước về phổ biến, 
giáo dục pháp luật cho sinh viên người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh 
Phú Thọ” 
 Xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, các thầy giáo, cô giáo của Học 
viện Hành chính đã tận tình, chu đáo trong quá trình tham gia giảng dạy và 
truyền đạt kiến thức cho tác giả. Xin được bày tỏ lời cảm ơn chân thành đến 
toàn thể cán bộ, công chức, viên chức của Học viện Hành chính đã tạo điều 
kiện thuận lợi nhất cho tác giả trong thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn 
thành chương trình cao học cũng như hoàn thành Luận văn này. 
 Xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến Lãnh đạo UBND Tỉnh Phú 
Thọ, Văn phòng UBND Tỉnh Phú Thọ, Sở Tư pháp Tỉnh Phú Thọ, các cơ sở 
Đoàn, Hội, Đội, cán bộ, công chức, các cơ sở giáo dục trong địa bàn Tỉnh 
Phú Thọ mà tác giả đã đến khảo sát, lấy số liệu phục vụ cho việc hoàn thành 
Luận văn này. 
 Kính mong nhận được sự góp ý của quý thầy giáo, cô giáo, đồng 
nghiệp và các học viên cao học - Học viện Hành chính và quý bạn đọc để 
Luận văn được hoàn thiện và có giá trị thực tiễn cao hơn. 
 Xin trân trọng cảm ơn! 
 Học viên 
 Bùi Thanh Hùng MỤC LỤC 
 Trang 
 Trang phụ bìa 
 Lời cam đoan 
 Lời cảm ơn 
 Mục lục 
 Danh mục các chữ viết tắt 
 MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 
 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ PHỔ BIẾN, GIÁO 
DỤC PHÁP LUẬT CHO SINH VIÊN NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ ............... 8 
 1.1. Phổ biến, giáo dục pháp luật cho sinh viên người dân tộc thiểu số 8 
 1.2. Quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật cho sinh viên người dân 
tộc thiểu số .............................................................................................................. 18 
 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp 
luật cho sinh viên người dân tộc thiểu số ................................................................ 26 
 Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ PHỔ BIẾN, GIÁO 
DỤC PHÁP LUẬT CHO SINH VIÊN NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ TRÊN ĐỊA 
BÀN TỈNH PHÚ THỌ ............................................................................................ 32 
 2.1. Một số yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp 
luật cho sinh viên người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ ...................... 32 
 2.2. Tình hình quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật cho sinh viên 
người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ ................................................... 40 
 2.3. Đánh giá chung quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật cho sinh 
viên người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ ........................................... 57 
 Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ 
NHÀ NƯỚC VỀ PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO SINH VIÊN 
NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH PHÚ THỌ .................... 63 3.1. Một số định hướng tăng cường công tác tư pháp, phổ biến giáo dục pháp 
luật của tỉnh Phú Thọ .............................................................................................. 63 
 3.2. Phương hướng tăng cường quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp 
luật cho sinh viên người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ ...................... 65 
 3.3. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật 
cho sinh viên người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ ............................. 70 
 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 91 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 93 
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
 DTTS : Dân tộc thiểu số 
 HĐND : Hội đồng nhân dân 
 HĐPH : Hội đồng phối hợp 
 HSSV : Học sinh sinh viên 
 KTX : Ký túc xá 
 PBGDPL : Phổ biến giáo dục pháp luật 
 QLNN : Quản lý nhà nước 
 QPPL : Quy phạm pháp luật 
 XHCN : Xã hội chủ nghĩa 
 MỞ ĐẦU 
 1. Lý do chọn đề tài của luận văn 
 Vấn đề dân tộc và đoàn kết dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài đồng 
thời cũng là vấn đề cấp bách hiện nay của cách mạng Việt Nam. Trong những năm 
qua, công tác dân tộc đã đạt được những thành tựu rất quan trọng. Bên cạnh việc thể 
chế hóa Hiến pháp năm 2013 về lĩnh vực dân tộc, Nhà nước tiếp tục dành những 
nguồn lực đầu tư phát triển thông qua các chương trình, dự án đã triển khai như: 
Chương trình giảm nghèo bền vững giai đoạn 2011-2020; Chương trình 135 giai 
đoạn III; Chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 69 huyện nghèo và 
23 huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao; chính sách định canh định cư; chính sách hỗ trợ đất 
ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho hộ đồng bào DTTS nghèo và hộ nghèo ở xã, 
thôn, bản đặc biệt khó khăn... 
 Tuy nhiên, vào những năm gần đây, vùng đồng bào DTTS đã và đang xuất 
hiện một số vấn đề như: tình hình khiếu kiện tranh chấp đất đai đông người có xu 
hướng tăng lên. Tình trạng lao động người DTTS qua biên giới làm thuê theo mùa 
vụ ngày càng nhiều, không chỉ ở vùng giáp biên mà còn ở cả vùng sâu trong nội 
địa; nạn lừa gạt, mua bán phụ nữ qua biên giới với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Tình 
trạng mua bán các chất ma tuý và dụ dỗ đồng bào DTTS tham gia vận chuyển các 
chất ma tuý, sử dụng các chất ma túy diễn biến phức tạp. Đạo lạ, tà đạo xuất hiện, 
cùng với hoạt động truyền đạo trái pháp luật, lôi kéo, tranh giành tín đồ đang làm 
mất ổn định về an ninh trật tự ở vùng đồng bào DTTS [23]. 
 Mặt khác, Theo thống kê chưa đầy đủ của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì từ năm 
2009 đến tháng 8/2014, tổng số HSSV liên quan đến pháp luật hình sự trên 8000 vụ 
việc, trong đó, gây rối trật tự công cộng là 935 vụ, tội phạm ma túy là 357 trường 
hợp, giết người 37 vụ, cướp, trộm cắp tài sản là 6000 vụ... 
 Từ năm 2010 đến tháng 8/2014 đã có tới 7.735 HSSV tham gia đánh nhau, bị 
xử lý kỷ luật. Tệ nạn ma túy trong HSSV diễn biến phức tạp. Theo điều tra của liên 
ngành giáo dục-công an thì năm 2010 có 538 HSSV, năm 2011 có 350 HSSV, năm 
2012 có 159 HSSV, năm 2013 có 296 HSSV vi phạm tệ nạn ma túy. Đáng chú ý, 
 1 tình hình sử dụng ma túy tổng hợp, đặc biệt là ma túy đá đang có xu hướng tăng 
mạnh tại các thành phố lớn. 
 Tình trạng đánh bạc trong KTX đã được ngăn chặn, đẩy lùi do sự quản lý chặt 
chẽ của các nhà trường nhưng HSSV ở ngoại trú chơi lô đề, cá độ bóng đá, đánh 
bạc rất khó kiểm soát. Đã có những trường hợp quá đam mê lô đề dẫn đến bỏ học, 
tham gia trộm cướp [22]. 
 Một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến các vấn đề trên là do sự nhận 
thức, hiểu biết về pháp luật còn hạn chế. 
 Trong những năm qua, bên cạnh việc không ngừng hoàn thiện hệ thống pháp 
luật, Đảng và nhà nước ta thường xuyên quan tâm đến việc PBGDPL sâu rộng trong 
các tầng lớp nhân dân, coi đó là nhiệm vụ trọng tâm trong việc tăng cường QLNN, 
quản lý xã hội bằng pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam và 
tăng cường pháp chế XHCN. 
 Hoạt động PBGDPL cho các đối tượng sinh viên là người DTTS trong thời 
gian qua đã được Đảng và Nhà nước rất quan tâm. Cụ thể đã ban hành các văn bản 
như : Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003, Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng 
cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao ý 
thức pháp luật của cán bộ và nhân dân; Quyết định số 1928/QĐ-TTg ngày 20/11/ 
2009 Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Đề án nâng cao chất lượng công tác phổ 
biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường; Quyết định số 06/2010/QĐ-TTg ngày 
25/01/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng, quản lý, khai thác tủ sách 
pháp luật; Quyết định số 2160/QĐ-TTg ngày 26/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ 
phê duyệt Đề án tăng cường công tác Phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao ý 
thức pháp luật cho thanh thiếu niên giai đoạn 2011 - 2015; Thông tư liên tịch số 
30/2010/TTLT-BGD&ĐT-BTP ngày 16/11/2010 của Bộ Giáo dục - Đào tạo, Bộ 
Tư pháp hướng dẫn phối hợp công tác PBGDPL trong trường học.... Ngày 
20/6/2012, Quốc hội đã ban hành Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật. Đây là cơ sở 
pháp lý quan trọng cho công tác PBGDPL, tạo chuyển biến căn bản, bền vững, hiệu 
quả cho hoạt động PBGDPL với việc huy động toàn bộ hệ thống chính trị tham gia 
 2 công tác PBGDPL, trong đó Nhà nước giữ vai trò nòng cốt; xác lập trách nhiệm và 
cơ chế phối hợp, huy động các nguồn lực của các cơ quan, tổ chức xã hội cho công 
tác PBGDPL. 
 Thực tế cho thấy, hoạt động PBGDPL cho đối tượng sinh viên người DTTS 
trên địa bàn tỉnh Phú Thọ hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Tỉnh Phú 
Thọ là một tỉnh miền núi với 34 dân tộc anh em cùng chung sống, 16% dân số là 
người DTTS, sống chủ yếu dựa vào nông nghiệp, trình độ dân trí thấp, họ chỉ cần 
tới pháp luật khi nảy sinh những vụ việc ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích cá 
nhân mà không hình thành được ý thức pháp luật không có thói quen tìm hiểu pháp 
luật. Điều này gây khó khăn rất lớn cho công tác PBGDPL cho đồng bào người 
DTTS, đặc biệt là đối tượng sinh viên người DTTS trên địa bàn tỉnh. 
 Hơn thế nữa, nhu cầu PBGDPL cho nhân dân nói chung và cho sinh viên 
người DTTS trên địa bàn tỉnh nói riêng ngày một gia tăng khi chúng ta đang xây 
dựng nền kinh tế thị trường, tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa dẫn đến hiện 
tượng đô thị hóa nông thôn và hội nhập quốc tế ngày càng nhiều. Trong khi đó, đội 
ngũ cán bộ làm công tác PBGDPL còn chưa đáp ứng yêu cầu, lúng túng trong quản 
lý, điều hành. Cơ sở vật chất và kinh phí dành cho hoạt động PBGDPL chưa được 
quan tâm đầu tư tương xứng với vị trí và vai trò của công tác PBGDPL. 
 Trước tình hình đó, tôi lựa chọn đề tài "Quản lý nhà nước về phổ biến, giáo 
dục pháp luật cho sinh viên người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ" 
làm đề tài nghiên cứu Luận văn thạc sỹ. Việc nghiên cứu này vừa có ý nghĩa lý luận 
cũng như thực tiễn trong việc góp phần cung cấp nội dung khoa học cho quá trình chủ 
động, tích cực tìm ra những giải pháp tối ưu nhằm nâng cao chất lượng công tác 
QLNN về PBGDPL cho đối tượng sinh viên người DTTS. 
 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài của luận văn 
 Công tác QLNN về PBGDPL là một vấn đề mang tính cấp thiết của nhà nước 
ta trong giai đoạn hiện nay. Đây là vấn đề có rất nhiều nhà khoa học quan tâm. 
Nhiều công trình nghiên cứu đã được công bố như: 
 3