Luận án Nghiên cứu phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn đa dạng sinh học tại vườn quốc gia Cát Bà - Hải Phòng
Luật Du lịch số 09/2017/QH14 ngày 19/06/2017 của Quốc hội nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã định nghĩa Du lịch sinh thái
(DLST) là “loại hình du lịch dựa vào thiên nhiên, gắn với bản sắc văn hóa địa
phương, có sự tham gia của cộng đồng dân cư, kết hợp giáo dục về bảo vệ
môi trường”. Cho đến nay, có rất nhiều các định nghĩa về DLST được sử
dụng bởi các tổ chức khác nhau, nhìn chung tất cả đều hướng tới 3 mục tiêu
chính bao gồm công bằng xã hội, phát triển kinh tế và toàn vẹn môi trường
(TIES, 2015). DLST là một nhánh của lĩnh vực du lịch bền vững. DLST được
coi như là một công cụ hữu hiệu để PTBV là lý do chính tại sao các nước
đang phát triển hiện đang đón nhận DLST một cách tích cực và đưa vào các
chiến lược phát triển kinh tế và bảo tồn của mình (Kiper, 2013).
Việt Nam được xếp hạng thứ 16 trong số các quốc gia có tính ĐDSH
cao nhất trên thế giới và là một trong 10 trung tâm giàu nhất của ĐDSH trên
thế giới (MONRE, 2015). Tuy nhiên, ĐDSH ở Việt Nam đã và đang bị suy
thoái do các hoạt động quá mức của con người như phá hủy sinh cảnh, săn
bắt, buôn bán trái phép động vật. Để bảo tồn ĐDSH, Chính phủ Việt Nam đã
đưa ra rất nhiều các giải pháp, trong đó thành lập các VQG/KBT là giải pháp
trọng tâm. Theo Quyết định 1976/QĐ-TTg năm 2014 phê duyệt Quy hoạch hệ
thống rừng đặc dụng cả nước đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 do Thủ
tướng Chính phủ ban hành, trên phạm vi cả nước đã xác lập được 167 khu
rừng đặc dụng với tổng diện tích rừng đặc dụng là 2.303.961 ha (chiếm
14,19% diện tích đất quy hoạch cho lâm nghiệp), bao gồm 33 VQG, 57 khu
dự trữ thiên nhiên, 14 khu bảo tồn loài và sinh cảnh và 54 khu bảo vệ cảnh
quan. Đây là những nơi bảo tồn tính ĐDSH, các HST đặc trưng, các loài nguy
cấp quý hiếm và là tiềm năng lớn để phát triển DLST, một trong các dòng sản
phẩm du lịch chính, có khả năng cạnh tranh của Việt Nam.2
DLST đóng một vai trò quan trọng trong các hoạt động của VQG/KBT
bởi vì nó mang lại nguồn thu nhập đáng kể để hỗ trợ công tác bảo tồn ĐDSH
và phát triển cộng đồng địa phương (García-Herrera, 2016). Tuy nhiên, DLST
trong các VQG/KBT ở Việt Nam chưa phát triển tương xứng với tiềm năng
của nó. Nguyên nhân chính dẫn đến hạn chế của phát triển DLST là sự thiếu
vắng sự hợp tác giữa chính quyền và các ngành khác nhau trong việc xây
dựng các chính sách và quy hoạch DLST. Ngành du lịch liên quan đến nhiều
lĩnh vực nên cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan vì sự phát triển
của nó (García-Herrera, 2016). Ngoài ra, sự phát triển DLST chưa có sự
thống nhất về cơ chế vận hành trong hệ thống VQG/KBT và mới chỉ tập trung
ở một số VQG như Cát Bà, Cát Tiên, Ba Vì, Tam Đảo, Bạch Mã. Các sản
phẩm du lịch chưa đa dạng, đặc biệt các sản phẩm đặc trưng như xem động
vật hoang dã được rất ít VQG/KBT tổ chức. Vấn đề về quy hoạch các tuyến
điểm du lịch và các vùng thích hợp cho phát triển DLST cũng chưa được bài
bản. Quan trọng hơn nữa là sự gắn kết giữa phát triển DLST với bảo tồn
ĐDSH và sự tham gia của cộng đồng địa phương hiện còn đang hạn chế ở các
VQG/KBT ở Việt Nam.
Mối quan hệ giữa phát triển DLST, bảo tồn ĐDSH và sự tham gia của
người dân đã được nhiều nghiên cứu đề cập trước đây. Nghiên cứu của
Holmes (2013) cho rằng, người dân địa phương có thể là mối đe dọa trực tiếp
đối với các KBT khi họ không hợp tác với ban quản lý khu bảo tồn hoặc tham
gia vào các sáng kiến bảo tồn cũng như hoạt động DLST. Hiểu biết sâu sắc
hơn về thái độ và nhận thức người dân địa phương cũng như các nhân tố thúc
đẩy và cản trở sự tham gia của họ sẽ là cơ sở quan trọng trong việc đề ra các
chiến lược phù hợp để thu hút sự ủng hộ rộng rãi của địa phương đối với công
tác bảo tồn ĐDSH và quản lý DLST (Holmes, 2013).
Tóm tắt nội dung tài liệu: Luận án Nghiên cứu phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn đa dạng sinh học tại vườn quốc gia Cát Bà - Hải Phòng
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP LÊ THỊ NGÂN NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI GẮN VỚI BẢO TỒN ĐA DẠNG SINH HỌC TẠI VƯỜN QUỐC GIA CÁT BÀ - HẢI PHÒNG NGÀNH: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG MÃ SỐ: 9620211 LUẬN ÁN TIẾN SĨ LÂM NGHIỆP NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. PGS.TS. ĐỒNG THANH HẢI 2. PGS. TS. PHẠM NGỌC LINH Hà Nội, 2021 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các kết quả nghiên cứu trong luận án là hoàn toàn trung thực và chưa được ai công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Các trích dẫn sử dụng trong luận án đã ghi rõ tên tài liệu tham khảo và các tác giả của tài liệu đó. Tác giả luận án Lê Thị Ngân ii LỜI CẢM ƠN Sau thời gian học tập và nghiên cứu tại Trường Đại học Lâm nghiệp, đến nay tôi đã hoàn thành luận án tiến sĩ. Để có được kết quả như ngày hôm nay, tôi xin được trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương; Lãnh đạo và chuyên viên Vụ Khoa học và Công nghệ, Ban Tuyên giáo Trung ương nơi tôi công tác đã giao nhiệm vụ, tạo nhiều điều kiện thuận lợi để tôi học tập và hoàn thành Luận án nghiên cứu. Lãnh đạo, các thầy, cô giáo, cán bộ, nhân viên Trường Đại học Lâm nghiệp; Khoa Sau Đại học; Khoa Quản lý Tài nguyên rừng - Trường Đại học Lâm nghiệp đã giảng dạy, tạo mọi điều kiện hỗ trợ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu tại Trường. Lãnh đạo và cán bộ Viện Nghiên cứu và Phát triển Lâm nghiệp Nhiệt đới; Lãnh đạo và cán bộ các phòng, ban, đơn vị của Vườn Quốc gia Cát Bà; chính quyền và nhân dân huyện đảo Cát Bà, Thành phố Hải Phòng đã giúp đỡ tôi thực hiện các nghiên cứu, điều tra, thu thập thông tin, lấy mẫu và bố trí thí nghiệm. Đặc biệt, nhân dịp này, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới 02 thầy hướng dẫn: PGS.TS. Đồng Thanh Hải, Trưởng phòng đào tạo sau đại học, Trường Đại học Lâm nghiệp - Giáo viên hướng dẫn 1 và PGS.TS. Phạm Ngọc Linh, Vụ trưởng, Ban Tuyên giáo Trung ương - Giáo viên hướng dẫn 2, là những người thầy đã dành nhiều tâm huyết, nhiệt tình hướng dẫn, động viên, giúp tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành Luận án. Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới gia đình, đặc biệt là chồng và các con, anh, chị em, bạn bè, đồng nghiệp - những người thân yêu iii đã luôn bên cạnh chia sẻ, động viên, cổ vũ về mặt tinh thần và vật chất giúp tôi hoàn thành việc học tập và nghiên cứu của mình. Tôi xin ghi nhận tất cả những tình cảm và sự giúp đỡ vô cùng quý báu trên. Một lần nữa xin trân trọng cảm ơn! Tác giả luận án Lê Thị Ngân iv DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nguyên nghĩa BQL Ban quản lý BTTN Bảo tồn thiên nhiên BTNN Bảo tồn nghiêm ngặt BVMT Bảo vệ môi trường CSCAP Hội đồng hợp tác an ninh Châu Á-Thái Bình dương DLST Du lịch sinh thái DVDL Dịch vụ du lịch ĐDSH Đa dạng sinh học GDMT Giáo dục môi trường HST Hệ sinh thái IUCN Liên minh bảo tồn thiên nhiên quốc tế INTROFORD Viện nghiên cứu và phát triển Lâm nghiệp nhiệt đới KBT Khu bảo tồn KT-XH Kinh tế - xã hội KDTSQ Khu dự trữ sinh quyển PHST Phục hồi sinh thái PTBV Phát triển bền vững RĐD Rừng đặc dụng TIES Hiệp hội du lịch sinh thái quốc tế TNTN Tài nguyên thiên nhiên VQG Vườn quốc gia WWF Tổ chức quốc tế về bảo tồn thiên nhiên v MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................... ii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ...................................................... iv MỤC LỤC ................................................................................................. v DANH MỤC BẢNG .............................................................................. viii TRANG THÔNG TIN VỀ NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN . xi PHẦN MỞ ĐẦU ...................................................................................... 1 Chương 1 TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ............................. 6 1.1. Cơ sở lý luận về DLST ..................................................................... 6 1.1.1.Khái niệm về DLST ................................................................................... 6 1.1.2. Các loại hình DLST ............................................................................... 11 1.1.3 . Đặc điểm của DLST .............................................................................. 11 1.1.4. Vai trò của việc phát triển DLST .......................................................... 14 1.1.5. Những vấn đề liên quan đến phát triển DLST theo hướng bền vững19 1.2.Phát triển DLST gắn với bảo tồn ĐDSH ....................................... 23 1.2.1. Khái niệm về ĐDSH .............................................................................. 23 1.2.2. Bảo tồn ĐDSH ........................................................................................ 23 1.2.3. Mối quan hệ giữa phát triển DLST với bảo tồn ĐDSH ..................... 25 1.3. Ứng dụng GIS và AHP trong xác định vùng tiềm năng DLST .... 27 1.4. Sự tham gia của cộng đồng trong phát triển DLST ...................... 29 1.4.1. Mức độ tham gia của cộng đồng .......................................................... 29 1.4.2. Thái độ và nhận thức của cộng đồng ................................................... 32 1.4.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự tham gia của cộng đồng .................. 34 1.5. Phát triển DLST ở các VQG ......................................................... 36 1.5.1. Khái quát về VQG .................................................................................. 36 1.5.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc phát triển DLST ở VQG................... 39 vi Chương 2 ĐẶC ĐIỂM ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI KHU VỰC NGHIÊN CỨU ......................................................... 44 2.1.Đặc điểm tự nhiên .......................................................................... 60 2.1.1. Vị trí địa lý ............................................................................................... 60 2.1.2. Địa hình .................................................................................................. 60 2.1.3. Đặc điểm khí hậu ................................................................................... 61 2.1.4. Đặc điểm thủy văn.................................................................................. 62 2.2. Dân sinh kinh tế, xã hội ................................................................ 62 2.2.1. Dân số, dân tộc và nguồn lao động ...................................................... 62 2.2.2. Kinh tế .................................................................................................... 63 2.3. Xã hội.............................................................................................................. 66 2.3.1. Về giáo dục đào tạo ................................................................ 66 2.3.2. Công tác y tế và chăm sóc sức khỏe cho người dân ............... 66 2.3.3. Văn hóa ................................................................................... 66 Chương 3 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................................................................................... 44 3.1. Đối tượng nghiên cứu.................................................................... 44 3.2. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 44 Chương 4 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ........................................... 68 4.1. Thực trạng phát triển DLST tại VQG Cát Bà ............................... 68 4.1.1. Thực trạng khai thác các tuyến và điểm DLST ................................... 68 4.1.2. Hiện trạng cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch ............................................ 82 4.1.3. Cơ cấu tổ chức, quản lý hoạt động DLST tại VQG Cát Bà ............... 84 4.1.4. Thực trạng khách du lịch đến VQG Cát Bà86 4.2. Hiện trạng và tiềm năng ĐDSH cho phát triển DLST .................. 93 4.2.1. Đa dạng HST rừng ................................................................................. 94 4.2.2. Đa dạng thành phần loài động vật ....................................................... 98 4.2.3. Đa dạng thành phần loài thực vật ...................................................... 100 vii 4.2.4. Giá trị bảo tồn ĐDSH .......................................................................... 101 4.2.5. Mô tả một số loài động vật tiềm năng cho phát triển DLST ............ 108 4.3. Xác định vùng tiềm năng cho phát triển DLST .......................... 114 4.3.1. Kết quả xây dựng hệ thống bản đồ đánh giá các vùng thích hợp cho phát triển DLST ............................................................................................. 115 4.3.2. Xác định trọng số của từng chỉ tiêu đánh giá sử dụng AHP ........... 133 4.3.3. Xây dựng bản đồ tiềm năng du lịch sinh thái ....................... 134 4.4. Nhận thức và thái độ của cộng đồng đối với phát triển DLST và bảo tồn ĐDSH .............................................................................. 134 4.4.1. Đặc điểm nhân khẩu học ..................................................................... 134 4.4.2. Mức độ tham gia của cộng đồng vào các hoạt động DLST ............ 137 4.4.3. Nhận thức của cộng đồng về những lợi ích của DLST .................... 140 4.4.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự tham gia của cộng đồng ................ 144 4.4.5. Các rào cản hạn chế sự tham gia của cộng đồng ............................. 145 4.4.6. Nhận thức của cộng đồng về lợi ích của phát triển DLST ............... 147 4.4.7. Thái độ của cộng đồng đối với phát triển DLST ............................... 149 4.4.8. Sự khác biệt về thái độ dựa trên đặc điểm nhân khẩu học............... 147 4.4.9. Thái độ của cộng đồng đối với bảo tồn ĐDSH ................................. 150 4.5. Đề xuất giải pháp thúc đẩy hoạt động DLST tại VQG Cát Bà ... 151 4.5.1. Đề xuất các giải pháp .......................................................................... 151 4.5.2. Xác định thứ bậc ưu tiên của các giải pháp ...................................... 155 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 167 DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ NHỮNG CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN.............................................................170 TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................171 PHỤ LỤC viii DANH MỤC BẢNG Trang Bảng 2. 1. Hiện trạng dân số và lao động các xã năm 2019 ........................... 63 Bảng 3. 1. Nguồn dữ liệu không gian ............................................................. 49 Bảng 3. 2. Các nhân tố và tiêu chí sử dụng trong phân tích sự phù hợp đối với DLST ............................................... ... à có tăng dần qua các năm số hộ tham gia hay không? Thưa Ông/bà tỉ lệ thu nhập (%) của hoạt động DLST đã đóng góp bao nhiêu phần trăm so với tổng thu nhập của hộ. Thưa Ông/bà đội tuổi lao động chính của người dân tham gia vào DLST tại vườn là bao nhiêu? Theo Ông/bà có nên mở thêm nhiều tuyến tham quan về DLST mà ở đó có các hộ dân chưa tham gia vào các hoạt động DLST hay không? Tại sao? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Theo Ông/bà người dân tại VQG có nên tham gia vào các hoạt động DLST không? Tại sao? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. PHẦN IV. NHẬN THỨC CỦA CỘNG ĐỒNG VỀ DLST TẠI VQG CÁT BÀ Ông/Bà hãy cho biết Chính quyền địa phương có tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo hay sự kiện nào về du lịch sinh thái cho người dân không? Có Không Cảm nghĩ của Ông/Bà về việc phát triển du lịch sinh thái tại cộng đồng địa phương? Chính quền địa phương đã làm gì để giúp người dân hiểu rõ những lợi ích mà DLST đem lại cho hộ gia đình cũng như cộng đồng dân cư? Ông / bà có sử dụng hoặc nhìn thấy dân địa phương khai thác những sản phẩm sau đây của VQG? Cây lấy gỗ Phong lan Cây thuốc Động vật Củi Mật ong Những thứ khác (cụ thể) ........................................... Sau khi tham gia vào DLST phương thức sử dụng tài nguyên rừng của người dân tham gia vào DLST có thay đổi không? .. Thay đổi như thế nào: Ít sử dụng hơn Sử dụng nhiều hơn Không thay đổi Theo Ông/bà hầu hết người dân đã hiểu biết và nhận thức được tầm quan trọng về việc bảo tồn ĐDSH - TNTN hay chưa? Ông/bà hãy cho biết trách nhiệm của người dân và du khách đối với việc bảo vệ ĐDSH và môi trường là gì? Tại sao? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. PHẦN 5. XÁC ĐỊNH CÁC RÀO CẢN ĐỐI VỚI NGƯỜI DÂN THAM GIA VÀO DLST TẠI VQG CÁT BÀ Ông/bà hãy cho biết khi tham vào hoạt động DLST, cộng đồng người dân nơi đây đã gặp những điểm mạnh và điểm yếu gì? Điểm mạnh Điểm yếu Ông/bà hãy cho biết những cô hội và thách thức gì đối với người dân khi tham gia vào hoạt động DLST? Cơ hội Thách thức Ông/Bà hãy cho biết Chính quyền địa phương có tổ chức các lớp kỹ năng và kiến thức về DLST cho người dân không? Nếu có gồm những nội dung gi? Hiện nay Nhà nước và Chính quyền địa phương đã có những chính sách/quy định/điều lệ gì để thu hút và giúp đỡ người dân tham gia vào các hoạt động DLST? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Đứng vai trò là một người cán bộ quản lý, Ông/bà có gặp khó khăn gì khi triển khai các dự án về các hoạt động DLST mà có cộng đồng người dân tham gia? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Theo Ông/bà cần phải có những biện pháp cụ thể nào để người dân thay đổi phong tục tập quán canh tác, hạn chế việc người dân sống phụ thuộc vào việc khai thác tài nguyên thiên nhiên? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. PHIẾU PHỎNG VẤN KHÁCH DU LỊCH TẠI VQG CÁT BÀ PHẦN I. THÔNG TIN CHUNG PHIẾU 03 Họ và tên: .. Giới tính: . Dân tộc: . Tuổi: ... Trình độ học vấn của Ông/Bà? ........../12 Nghề nghiệp chính của Ông/Bà là gì? Nông dân Làm thuê Kinh doanh Khác (.............................................................................) PHẦN II. XÁC ĐỊNH CÁC HOẠT ĐỘNG DLST CỦA NGƯỜI DÂN TẠI VQG CÁT BÀ Ông/Bà hiện tại có thích các hoạt động DLST tại VQG Cát Bà không? Có Không Nếu có, đó là hoạt động gì? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ông/Bà hãy kể tên những hoạt động của người dân tham gia vào DLST tại VQG Cát Bà mà mình biết? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ông/Bà có biết các hoạt động DLST nào đã, đang và sẽ triển khai ở VQG Cát Bà không? Có Không Nếu Có thì hãy kể tên dự án đó là gì? Ngày phỏng vấn: Địa điểm: Người phỏng vấn:.. Tuyến điều tra: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Hãy kể tên những địa điểm đang có các hoạt động DLST của người dân mà được du khách quan tâm nhiều nhất? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Theo Ông/bà loại hình hoạt động DLST nào mà người dân tham gia nhiều nhất tại VQG? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. PHẦN III. ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ THAM GIA CỦA CỘNG ĐỒNG TRONG HOẠT ĐỘNG DLST Thưa Ông/Bà, cần làm gì để thu hút được sự tham gia của của cộng đồng vào các loại hình DLST tại địa phương? Theo Ông/bà có nên mở thêm nhiều tuyến tham quan về DLST mà ở đó có các hộ dân chưa tham gia vào các hoạt động DLST hay không? Tại sao? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Theo Ông/bà người dân tại VQG có nên tham gia vào các hoạt động DLST không? Tại sao? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Thưa Ông/bà, có nên phát triển các hoạt động DLST của cộng đồng hay không? Nếu có đó là hoạt động gì? Tại sao? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. PHẦN IV. NHẬN THỨC CỦA CỘNG ĐỒNG VỀ DLST TẠI VQG CÁT BÀ Cảm nghĩ của Ông/Bà về việc phát triển DLST tại cộng đồng VQG Cát Bà? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Quan điểm của Ông/Bà về những lợi ích mà DLST đem lại cho du khách cũng như cộng đồng dân cư? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ông/bà có sử dụng hoặc nhìn thấy dân địa phương khai thác những sản phẩm sau đây của VQG? Cây lấy gỗ Phong lan Cây thuốc Động vật Củi Mật ong Những thứ khác (cụ thể) ........................................... Ông/bà nghĩ gì về người dân phục vụ DLST ở VQG: Thân thiện, dễ tiếp xúc Thô lỗ, vô ý thức Luôn tỏ ra khó chịu Không quan tâm Những nhận xét khác Ông/bà có muốn đến VQG du lịch lần nữa hay không? Có Không Vì sao? ............................................................................................................. Theo Ông/bà song song với việc phát triển DLST có cần phải bảo vệ TNTN hay không? Có Không Ông/bà hãy cho biết trách nhiệm của người dân và du khách đối với việc bảo vệ ĐDSH và môi trường là gì? Tại sao? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. PHẦN 5. XÁC ĐỊNH CÁC RÀO CẢN ĐỐI VỚI NGƯỜI DÂN THAM GIA VÀO DLST TẠI VQG CÁT BÀ Ông/bà hãy cho biết Khi cộng đồng người dân tham vào hoạt động DLST đã gặp những điểm mạnh và điểm yếu gì? Điểm mạnh Điểm yếu Với những điểm yếu như vậy, theo Ông/bà cần làm gì để khắc phục và phát triển ngành DLST? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ông/bà hãy cho biết những cô hội và thách thức gì khi tham gia vào hoạt động DLST? Cơ hội Thách thức Ông/bà có những giải pháp gì đối với những thách thức đó của người dân khi tham gia vào hoạt động DLST? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Hiện trạng các nguồn tài nguyên của DLST (điều kiện tự nhiên, văn hóa cộng đồng, kinh tế, xã hộiCon người) đang chuyển biến tích cực hay tiêu cực? vì sao? ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Hiện nay Ông/bà có nhận được những thông tin tuyên truyền về bảo vệ và phát triển các nguồn tài nguyên DLST hay không? Có Không
File đính kèm:
- luan_an_nghien_cuu_phat_trien_du_lich_sinh_thai_gan_voi_bao.pdf
- cv denghi ncs.lethingan.pdf
- Tomtatluanan(tiengAnh)_ncs.LeThiNgan_DHLN.pdf
- Tomtatluanan(tiengViet)_ncs.LeThiNgan_DHLN.pdf
- Trangthongtindiemmoi(Viet-Anh)_ncs.LeThiNgan_DHLN.docx
- Trichyeuluanan(Viet-Anh)_ncs.LeThiNgan_DHNL.doc