Luận văn Giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý nhằm nâng cao hiệu quả dự án đầu tư các công trình xây dựng có sử dụng vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 NGUYỄN VĂN ĐỊNH 
 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH QUẢN LÝ 
 NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ DỰ ÁN ĐẦU TƯ CÁC 
CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG CÓ SỬ DỤNG VỐN NGÂN SÁCH 
 NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH 
 LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 Hà Nội - Năm 2012 
 CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu 
của riêng Tôi. Các số liệu nêu trong luận văn là hoàn toàn 
 trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. 
 TÁC GIẢ LUẬN VĂN 
 MỤC LỤC 
PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 
1. Tính cấp thiết của đề tài .............................................................................................. 1 
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................... 1 
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 2 
4. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................. 2 
5. Kết cấu của luận văn ................................................................................................... 2 
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ ... 3 
1.1. Tổng quan về dự án đầu tư ...................................................................................... 3 
 1.1.1. Khái niệm đầu tư ............................................................................................. 3 
 1.1.2. Dự án đầu tư ................................................................................................... 4 
 1.1.2.1. Khái niệm ................................................................................................. 4 
 1.1.2.2. Công dụng của dự án đầu tư ..................................................................... 5 
 1.1.2.3. Đặc điểm của dự án đầu tư ....................................................................... 5 
 1.1.2.4. Phân loại dự án đầu tư và quản lý Nhà nước đối với dự án XDCT .......... 6 
 1.1.2.5. Vòng đời của dự án đầu tư ....................................................................... 7 
1.2. Quản lý dự án đầu tư ............................................................................................... 8 
 1.2.1. Khái niệm và đặc trưng của quản lý dự án ..................................................... 8 
 1.2.2. Mục đích của quản lý dự án ........................................................................... 9 
 1.2.3. Quá trình quản lý dự án ................................................................................ 10 
 1.2.3.1. Giai đoạn chuẩn bị đầu tư ....................................................................... 11 
 1.2.3.2. Giai đoạn thực hiện dự án đầu tư ........................................................... 18 
 1.2.3.3. Giai đoạn kết thúc đầu tư ......................................................................... 25 
 1.2.4. Các hình thức tổ chức quản lý dự án đầu tư ................................................. 30 
 1.2.4.1. Chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án ......................................... 31 
 1.2.4.2. Chủ đầu tư thuê tư vấn quản lý thực hiện dự án .................................... 32 
 1.2.5. Một số đặc trưng cơ bản các dự án sử dụng nguồn vốn NSNN ................. 32 
TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ................................................................................................... 35 
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY 
DỰNG THUỘC NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH ... 36 
2.1. Tổng quan về tình hình Kinh tế - Xã hội tỉnh Quảng Ninh ................................... 36 
 2.1.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên ................................................................. 36 
 2.1.2. Đặc điểm dân cư và phân bổ hành chính ...................................................... 38 
 2.1.3. Cơ sở hạ tầng của tỉnh ................................................................................... 38 
 2.1.4. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian qua ................ 41 
2.2.Tình hình ĐTXD từ nguồn vốn NSNN ở tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn 2006 - 
2010 ............................................................................................................................... 42 
 2.2.1 Kết quả đầu tư từ nguồn vốn NSNN .............................................................. 42 
 2.2.2 Phân cấp quản lý dự án các công trình xây dựng sử dụng nguồn vốn NSNN 
trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ........................................................................................ 42 
 2.2.3 Mô hình tổ chức bộ máy quản lý dự án đầu tư từ NSNN ............................... 44 
2.3. Phân tích thực trạng công tác QLDA đầu tư từ NSNN giai đoạn 2006 - 2010 ..... 45 
 2.3.1 Phân tích kết quả thực hiện các dự án đầu tư ................................................. 45 
 2.3.2 Đánh giá kết quả thực hiện các dự án đầu tư ................................................. 46 
 2.3.2.1 Phân tích việc thực hiện tiến độ các dự án đầu tư .................................... 48 
 2.3.2.2 Phân tích đáp ứng mặt chất lượng công trình ........................................... 54 
 2.3.2.3 Phân tích tình hình thực hiện dự án theo kinh phí .................................... 61 
TÓM TẮT CHƯƠNG 2 .................................................................................................. 70 
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU 
TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN CÓ SỬ DỤNG VỐN NGÂN SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH 
QUẢNG NINH ......................................................................................................................... 71 
3.1. Định hướng phát triển kinh tế xã hội tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2011 - 2020 tầm 
nhìn đến năm 2030 ........................................................................................................ 71 
 3.1.1. Định hướng phát triển .................................................................................... 71 3.1.2. Các dự án đầu tư xây dựng công trình trong thời gian tới của tỉnh ............... 72 
3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư ......................... 73 
 3.2.1. Hoàn thiện và nâng cao năng lực Chủ đầu tư và Ban quản lý dự án ............. 74 
 3.2.1.1 Sự cần thiết thực hiện giải pháp ................................................................ 74 
 3.2.1.2 Nội dung giải pháp và tổ chức thực hiện .................................................. 75 
 3.2.2. Đổi mới và hoàn thiện cơ chế phân cấp, quản lý trong đầu tư XDCB .......... 76 
 3.2.2.1 Sự cần thiết thực hiện giải pháp ................................................................ 76 
 3.2.2.2 Nội dung giải pháp và tổ chức thực hiện .................................................. 76 
 3.2.3. Hoàn thiện quản lý dự án trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư ........................... 77 
 3.2.3.1 Giải pháp trong công tác khảo sát ............................................................. 77 
 3.2.3.2 Giải pháp trong công tác lập dự án đầu tư ................................................ 79 
 3.2.4. Hoàn thiện quy trình quản lý dự án trong giai đoạn thực hiện đầu tư ......... 82 
 3.2.4.1. Giải pháp trong công tác lựa chọn nhà thầu ........................................... 82 
 3.2.4.2. Giải pháp trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng ........................... 83 
 3.2.4.3. Giải pháp trong công tác giám sát thi công ............................................ 85 
 3.2.5. Hoàn thiện quản lý dự án trong giai đoạn kết thúc đầu tư ........................... 86 
 3.2.5.1. Giải pháp trong công tác nghiệm thu và lập hồ sơ hoàn công ............... 86 
 3.2.5.2. Giải pháp trong công tác thanh quyết toán .............................................. 87 
 3.2.5.3. Một số giải pháp khác ............................................................................. 90 
3.3 Một số kiến nghị ..................................................................................................... 92 
 3.3.1 Về hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách.................................... 92 
 3.3.2 Đổi mới quản lý giá, hạn chế tình trạng thất thoát trong khâu mua sắm, khâu 
mà kho bạc nhà nước hiện tại không có chức năng kiểm soát ...................................... 95 
 3.3.3 Đối với UBND tỉnh Quảng Ninh ................................................................... 96 
TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ................................................................................................ 97 
KẾT LUẬN ................................................................................................................... 98 
 DANH MỤC BẢNG BIỂU 
Bảng 2.1.Tình hình thực hiện vốn đầu tư từ nguồn NSNN tại Quảng Ninh từ 
2006 – 2010 ................................................................................................................... 42 
Bảng 2.2 Kết quả các dự án đầu tư trên địa bàn do cấp tỉnh quản lý từ năm 2006 đến 
năm 2010 ....................................................................................................................... 46 
 Bảng 2.3 Đánh giá đáp ứng về tiến độ, chất lượng, chi phí ......................................... 48 
Bảng 2.4. Tổng hợp dự án hoàn thành đã phê duyệt quyết toán năm 2009 .................. 62 
Bảng 2.5 Tổng hợp dự án hoàn thành đã phê duyệt quyết toán năm 2010 ................... 63 
 DANH MỤC SƠ ĐỒ 
Sơ đồ 1.1 Sơ đồ vòng đời của dự án đầu tư .................................................................. 07 
Sơ đồ 1.2 Quá trình quản lý dự án ................................................................................ 10 
CÁC CHỮ VIẾT TẮT ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG LUẬN VĂN 
 Ban quản lý dự án BQLDA 
 Bộ Tài chính BTC 
 Chính phủ CP 
 Doanh nghiệp nhà nước DNNN 
 Đầu tư xây dựng ĐTXD 
 Quản trị kinh doanh QTKD 
 Giải phóng mặt bằng GPMB 
 Kinh tế xã hội KT-XH 
 Kho bạc Nhà nước KBNN 
 Đồng bằng Sông Hồng ĐBSH 
 Nghị định NĐ 
 Tổng mức đầu tư TMĐT 
 Ngân sách địa phương NSĐP 
 Ngân sách nhà nước NSNN 
 Xây dựng công trình XDCT 
 Thất thoát lãng phí TTLP 
 Trung ương TW 
 Uỷ ban nhân dân UBND 
 Vốn đầu tư VĐT 
 Xây dựng cơ bản XDCB 
 Giám sát đánh giá đầu tư GSĐGĐT 
 Thiết kế kỹ thuật TKKT 
 Kế hoạch và đầu tư KH&ĐT 
 Quản lý chất lượng QLCL 
 Công trình CT 
 PHẦN MỞ ĐẦU 
 1. Tính cấp thiết của đề tài 
 Quảng Ninh là một tỉnh có vị trí quan trọng trong vùng kinh tế trọng điểm 
Bắc Bộ (Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh), được xem như một phần quan trọng 
trong tăng trưởng kinh tế ở phía Bắc. Hướng phát triển của Quảng Ninh được Chính 
phủ xác định: “Hình thành các trung tâm lớn có ý nghĩa tạo vùng và giao lưu quốc 
tế hỗ trợ cho các tỉnh Nam vùng ĐBSH, hình thành các trung tâm công nghiệp lớn, 
phát triển các ngành công nghệ cao thuộc các lĩnh vực điện tử, tin học, sản xuất vật 
liệu mới, sản xuất hàng tiêu dùng, chế biến thực phẩm, phát triển kinh tế cảng biển 
và đi đầu trong hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài”. 
 Để phát triển kinh tế xã hội, hàng năm ngân sách Nhà nước bỏ ra một lượng 
vốn đáng kể cho các dự án xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở từ Trung ương 
đến địa phương. Việc quản lý dự án thuộc nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn 
tỉnh Quảng Ninh thời gian qua đã có tiến bộ, nhiều dự án đầu tư đã hoàn thành và 
từng bước phát huy hiệu quả, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cải thiện từng 
bước đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Song đến nay so với mặt bằng 
chung của các tỉnh trong cả nước, những kết quả mà Quảng Ninh đạt được về kinh 
tế xã hội vẫn chưa xứng với tiềm năng hiện có. Tổng vốn ngân sách dành cho đầu tư 
xây dựng còn chưa cao, để sử dụng nguồn vốn đầu tư vào xây dựng được đạt hiệu 
quả cao thì vấn đề nâng cao công tác QLDA đầu tư xây dựng luôn thu hút sự quan 
tâm của các cấp lãnh đạo tỉnh, thành phố, huyện thị, các ngành. Bên cạnh những kết 
quả đạt được vẫn còn những tồn tại trong công tác QLDA đầu tư xây dựng trên địa 
bàn tỉnh, một số công trình chất lượng còn hạn chế, thời gian thực hiện còn bị kéo 
dài; chính vì vậy việc hoàn thiện công tác QLDA đầu tư xây dựng trên địa bàn là rất 
cần thiết. Vì vậy, tôi chọn vấn đề : “Giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý nhằm 
nâng cao hiệu quả dự án đầu tư các công trình xây dựng có sử dụng sử dụng vốn 
ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” làm đề tài luận văn Thạc sĩ 
ngành QTKD. 
 2. Mục đích nghiên cứu 
 Đề tài tập trung nghiên cứu một số cơ sở lý luận cơ bản về công tác quản lý 
 1 
đầu tư XDCT sử dụng vốn ngân sách nhà nước trong nền kinh tế quốc dân. Vận 
dụng những cơ sở đó để phân tích thực trạng QLDA đầu tư xây dựng công trình sử 
dụng vốn từ ngân sách Nhà nước và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao công 
tác QLDA đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh 
Quảng Ninh. Trên cơ sở đó đề xuất giải pháp, hoàn thiện quy trình các chính sách 
quản lý ĐTXD nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư, chống thất thoát, lãng phí vốn 
NSNN tại tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn tới. 
 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 
 Đối tượng nghiên cứu: Những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến công 
tác quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng sử dụng vốn NSNN. Phương 
hướng chiến lược phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Quảng Ninh và các giải pháp 
nhằm nâng cao công tác QLDA đầu tư xây dựng công trình . 
 Phạm vi nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu vào tình hình công tác 
QLDA đầu tư xây dựng bằng vốn ngân sách Nhà nước tại tỉnh Quảng Ninh trong 
thời gian qua (2006-2010). 
 4. Phương pháp nghiên cứu 
 Luận văn sử dụng lý luận kết hợp các phương pháp thống kê, phân tích và 
tổng hợp, đồng thời kết hợp với tổng kết rút kinh nghiệm thực tiễn ở địa phương để 
nghiên cứu, giải quyết vấn đề đặt ra của đề tài. 
 5. Kết cấu của luận văn 
 Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được chia làm 3 chương như sau: 
 Chương 1: Cơ sở lý luận về dự án đầu tư và quản lý dự án đầu tư. 
 Chương 2: Phân tích thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư các công 
trình xây dựng thuộc nguồn vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. 
 Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư 
các công trình xây dựng thuộc nguồn vốn ngân sách Nhà nước. 
 2 
 CHƯƠNG 1 
 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ 
 1.1 Tổng quan về dự án đầu tư 
 1.1.1 Khái niệm đầu tư 
 Đầu tư là một phạm trù đặc biệt đối với phạm trù kinh tế, xã hội của đất 
nước. Có nhiều cách hiểu về khái niệm này, theo nghĩa rộng nhất, có thể hiểu là quá 
trình bỏ vốn , bao gồm cả tiền, nguồn lực và công nghệ để đạt được những mục tiêu 
nhất định trong tương lai. Trong hoạt động kinh tế, đầu tư mang bản chất kinh tế, đó 
là quá trình bỏ vốn vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh và dịch vụ nhằm mục 
đích thu lợi nhuận. 
 Cũng có thể hiểu đầu tư là việc đưa một lượng vốn nhất định vào quá trình 
hoạt động kinh tế nhằm thu lại lượng vốn lớn hơn sau một khoảng thời gian nhất 
định. Đầu tư là việc nhà đầu tư bỏ vốn bằng các loại tài sản hữu hình hoặc vô hình 
để hình thành tài sản tiến hành các hoạt động đầu tư theo quy định của Luật đầu tư 
và các quy định khác của pháp luật có liên quan. (Luật đầu tư số 59/2005/QH11 
ngày 29/11/2005). 
 Có nhiều cách phân loại hoạt động đầu tư, chẳng hạn theo tiêu thức quan hệ 
hoạt động quản lý của Chủ đầu tư, có hai loại: Đầu tư trực tiếp và đầu tư gián tiếp. 
 Đầu tư trực tiếp là hình thức trong đó người bỏ vốn trực tiếp tham gia quản 
lý hoạt động đầu tư. 
 Đầu tư gián tiếp là hình thức đầu tư trong đó người bỏ vốn không trực tiếp 
tham gia quản lý hoạt động đầu tư. Chẳng hạn như nhà đầu tư thông qua việc mua 
cổ phiếu, trái phiếu, các giấy tờ có giá khác, quỹ đầu tư chứng khoán: Trong trường 
hợp này nhà đầu tư có thể được hưởng các lợi ích như cổ tức, tiền lãi trái phiếu 
nhưng không được tham gia quản lý trực tiếp tài sản mà mình bỏ vốn đầu tư. 
 Đầu tư phát triển là một phương thức của đầu tư trực tiếp, hoạt động đầu tư 
này nhằm duy trì và tạo ra năng lực mới trong sản xuất kinh doanh, dịch vụ và sinh 
hoạt đời sống của xã hội. Đầu tư phát triển là việc bỏ tiền ra để xây dựng, sửa chữa 
nhà cửa và các kết cấu hạ tầng, mua sắm trang thiết bị và lắp đặt, bồi dưỡng đào tạo 
 3