Luận văn Giải pháp phát triển nghiệp vụ bảo lãnh tại Ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Quảng Trị

 Ạ Ọ Ộ
 --------- --------- 
 ĐOÀN ĐỨC LĨNH 
 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ BẢO LÃNH TẠI 
NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 
 CHI NHÁNH QUẢNG TRỊ 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT 
 QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
Đ TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
OÀN
 --------- --------- 
Đ
Ứ
CL
Ĩ
NH
 ĐOÀN ĐỨC LĨNH 
 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ BẢO LÃNH 
 TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 
QU
 CHI NHÁNH QUẢNG TRỊ 
Ả
NTR
Ị
KINH DOANH
 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT 
 QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 
KHOÁ 2011B TS. NGUYỄN THỊ LỆ THÚY 
 HÀ NỘI - 2013 Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan: Bản luận văn tốt nghiệp với đề tài: “Giải pháp phát triển 
nghiệp vụ bảo lãnh tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi 
nhánh Quảng Trị” này là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân tác giả; được 
tích hợp giữa quá trình nghiên cứu tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt 
Nam – Chi nhánh Quảng Trị và quá trình học tập tại Trường Đại học Bách khoa 
Hà Nội; được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết, kiến thức kinh điển, nghiên 
cứu khảo sát tình hình thực tiễn và dưới sự hướng dẫn khoa học của Tiến sĩ Nguyễn 
Thị Lệ Thúy. 
 Các số liệu và những kết quả trong luận văn là trung thực, các đánh giá, kiến 
nghị đưa ra xuất phát từ thực tiễn và kinh nghiệm. 
 Một lần nữa, tôi xin khẳng định về sự trung thực của lời cam kết trên./. 
 Tác giả 
 Đoàn Đức Lĩnh 
Đoàn Đức Lĩnh Khóa 2011 - 2013 
 i Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 LỜI CẢM ƠN 
 Để hoàn thành bản luận văn này, em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận 
tình của Tiến sĩ Nguyễn Thị Lệ Thúy trong suốt quá trình viết và hoàn thành luận 
văn. 
 Em xin bày tỏ lòng biết ơn tới các thầy, cô giáo trong Hội đồng khoa học 
Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, Viện Kinh tế và Quản lý, Viện đào tạo Sau đại 
học, Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội đã tạo điều kiện và giúp đỡ em hoàn thành 
luận văn này. 
 Học viên 
 Đoàn Đức Lĩnh 
Đoàn Đức Lĩnh Khóa 2011 - 2013 
 ii Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i 
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................ii 
MỤC LỤC................................................................................................................ iii 
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.........................................................................vi 
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ...............................................................vii 
LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................1 
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ 
BẢO LÃNH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI................................................3 
 1.1. Những vấn đề cơ bản về bảo lãnh ngân hàng. ................................................3 
 1.1.1. Khái niệm hoạt động bảo lãnh ngân hàng. ...............................................3 
 1.1.2. Đặc điểm của bảo lãnh ngân hàng............................................................4 
 1.1.3. Chức năng và vai trò của bảo lãnh ngân hàng..........................................6 
 1.1.4. Phân loại bảo lãnh. .................................................................................10 
 1.2. Phát triển nghiệp vụ bảo lãnh của ngân hàng thương mại............................17 
 1.2.1. Quan niệm về phát triển bảo lãnh ngân hàng. ........................................17 
 1.2.2. Nội dung phát triển nghiệp vụ bảo lãnh. ................................................18 
 1.2.3. Nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nghiệp vụ bảo lãnh...........................23 
 1.3. Kinh nghiệm phát triển nghiệp vụ bảo lãnh của một số ngân hàng trên thế 
 giới và bài học kinh nghiệm đối với NH TMCP Việt Nam.................................28 
 1.3.1. Kinh nghiệm phát triển nghiệp vụ bảo lãnh của một số ngân hàng trên 
 thế giới..............................................................................................................28 
 1.3.2. Bài học đối với các NH TMCP Việt Nam..............................................29 
 1.4. Các phương hướng phát triển nghiệp vụ bảo lãnh tại ngân hàng thương mại.. 30 
KẾT LUẬN CHƯƠNG I ........................................................................................32 
Đoàn Đức Lĩnh Khóa 2011 - 2013 
 iii Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ BẢO LÃNH TẠI 
NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH 
QUẢNG TRỊ............................................................................................................33 
 2.1. Khái quát về NH TMCP ĐT&PT VN - Chi nhánh Quảng Trị.....................33 
 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển..........................................................33 
 2.1.2. Khái quát về hoạt động của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt 
 Nam – Chi nhánh Quảng Trị. ...........................................................................43 
 2.2. Thực trạng phát triển nghiệp vụ bảo lãnh ngân hàng tại Ngân hàng TMCP 
 Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Quảng Trị. .....................................45 
 2.2.1. Thực hiện quy trình nghiệp vụ bảo lãnh tại chi nhánh...........................45 
 2.2.2. Tình hình nghiệp vụ bảo lãnh tại NHTMCP ĐT&PT VN - Chi nhánh 
 Quảng Trị..........................................................................................................48 
 2.3. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển nghiệp vụ bảo lãnh tại 
 NHTMCP ĐT&PT VN - Chi nhánh Quảng Trị. .................................................57 
 2.3.1. Môi trường kinh tế..................................................................................57 
 2.3.2. Môi trường pháp lý.................................................................................58 
 2.3.3. Môi trường chính trị – xã hội. ................................................................58 
 2.3.4. Các nhân tố chủ quan. ............................................................................59 
 2.3.5. Các nhân tố khách quan..........................................................................60 
 2.4. Đánh giá thực trạng phát triển nghiệp vụ bảo lãnh tại NHTMCP ĐT&PT 
 VN - Chi nhánh Quảng Trị. .................................................................................60 
 2.4.1. Kết quả đạt được.....................................................................................60 
 2.4.2. Hạn chế...................................................................................................62 
 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động bảo lãnh tại NHTMCP 
 ĐT&PT VN - Chi nhánh Quảng Trị.................................................................64 
KẾT LUẬN CHƯƠNG II.......................................................................................67 
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ BẢO LÃNH TẠI 
NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH 
QUẢNG TRỊ............................................................................................................68 
Đoàn Đức Lĩnh Khóa 2011 - 2013 
 iv Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 3.1. Định hướng phát triển của Chi nhánh...........................................................68 
 3.1.1. Định hướng phát triển chung của Chi nhánh..........................................68 
 3.1.2. Định hướng phát triển nghiệp vụ bảo lãnh............................................71 
 3.2. Giải pháp phát triển nghiệp vụ bảo lãnh tại NHTMCP ĐT&PT - Chi nhánh 
 Quảng Trị. ............................................................................................................72 
 3.2.1. Nâng cao trình độ năng lực cán bộ.........................................................72 
 3.2.2. Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng, khai thác hiệu quả ứng dụng công 
 nghệ thông tin vào các hoạt động của ngân hàng.............................................74 
 3.2.3. Tăng cường và mở rộng hoạt động Marketing.......................................75 
 3.2.4. Đa dạng hoá các loại hình bảo lãnh........................................................76 
 3.2.5. Xác định mức kí quỹ và xử lý tài sản thế chấp hợp lý. ..........................78 
 3.2.6. Duy trì và thiết lập các mối quan hệ giao dịch với các ngân hàng khác 
 dựa trên nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi để đẩy mạnh nghiệp vụ đồng bảo 
 lãnh và tái bảo lãnh...........................................................................................79 
 3.2.7. Tăng cường tìm kiếm khách hàng để phát triển bảo lãnh. .....................79 
 3.2.8. Tăng cường công tác thẩm định chất lượng bảo lãnh. ...........................80 
 3.3. Một số kiến nghị. ..........................................................................................80 
 3.3.1. Kiến nghị với Chính phủ. .......................................................................80 
 3.3.2. Kiến nghị với NHNN. ............................................................................82 
 3.3.3. Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam..........83 
KẾT LUẬN CHƯƠNG III.....................................................................................85 
KẾT LUẬN ..............................................................................................................86 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................87 
Đoàn Đức Lĩnh Khóa 2011 - 2013 
 v Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 
NH : Ngân hàng 
NHTM : Ngân hàng thương mại 
TCTD : Tổ chức tín dụng 
NHNN : Ngân hàng Nhà nước 
TSCĐ : Tài sản cố định 
VCSH : Vốn chủ sở hữu 
NHTMNN : Ngân hàng thương mại nhà nước 
NHTMCP : Ngân hàng thương mại cổ phần 
NQD : Ngoài quốc doanh 
CNTT : Công nghệ thông tin 
NH TMCP ĐT&PT VN : Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam 
CP : Cổ phần 
TNHH : Trách nhiệm hữu hạn 
Đoàn Đức Lĩnh Khóa 2011 - 2013 
 vi Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ 
BẢNG 
Bảng 2.1: Các chỉ tiêu chính của Chi nhánh Quảng Trị ....................................43 
Bảng 2.2: Doanh số bảo lãnh qua các năm ........................................................49 
Bảng 2.3: Số lượng giao dịch bảo lãnh qua các năm.........................................50 
Bảng 2.4: Doanh thu phí bảo lãnh qua các năm ................................................51 
Bảng 2.5: Doanh thu phí các loại hình bảo lãnh qua các năm...........................52 
Bảng 2.6: Tỷ trọng khách hàng (theo doanh số)................................................55 
Bảng 2.7: Tỷ trọng về rủi ro trong bảo lãnh (theo doanh số).............................56 
SƠ ĐỒ 
Sơ đồ 1.1: Mối quan hệ giữa các bên trong bảo lãnh ngân hàng..........................4 
Sơ đồ 1.2: Mối quan hệ bảo lãnh trực tiếp đơn giản nhất...................................12 
Sơ đồ 1.3: Bảo lãnh trực tiếp có sự thamg gia của ngân hàng thông báo...........13 
Sơ đồ 1.4: Đồng bảo lãnh ...................................................................................14 
Sơ đồ 1.5: Bảo lãnh gián tiếp..............................................................................15 
Sơ đồ 2.1: Bộ máy tổ chức của NH TMCP ĐT&PT VN - Chi nhánh Quảng Trị ......37 
Sơ đồ 2.2: Lưu đồ phát hành bảo lãnh ................................................................47 
BIỂU ĐỒ 
Biểu đồ 2.1: Doanh số bảo lãnh qua các năm ........................................................49 
Biểu đồ 2.2: Số lượng giao dịch bảo lãnh qua các năm.........................................50 
Biểu đồ 2.3: Doanh thu phí bảo lãnh qua các năm ...............................................51 
Biểu đồ 2.4: Tỷ trọng doanh thu phí bảo lãnh qua các năm ..................................52 
Biểu đồ 2.5: Doanh thu phí các loại hình bảo lãnh qua các năm...........................53 
Biểu đồ 2.6: Tỷ trọng doanh thu phí các loại hình bảo lãnh qua các năm.............53 
Biểu đồ 2.7: Tỷ trọng khách hàng theo doanh số bảo lãnh qua các năm...............55 
Biểu đồ 2.8: Tỷ trọng về rủi ro trong bảo lãnh ......................................................56
Đoàn Đức Lĩnh Khóa 2011 - 2013 
 vii Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội 
 LỜI MỞ ĐẦU 
 1. Lý do chọn đề tài. 
 Trong điều kiện nền kinh tế mở cửa và hội nhập như hiện nay, việc quan hệ, 
giao lưu buôn bán, ký kết hợp đồng giữa các bên đã trở nên quen thuộc với mọi 
hoạt động của nền kinh tế. Tuy nhiên, không phải với bất kì đối tác nào ta cũng có 
thể giao cho họ tài sản và vốn của mình, mà cần có một căn cứ để bảo đảm cho 
chúng. Vì vậy, bảo lãnh ngân hàng ra đời như một tất yếu khách quan. 
 Ra đời vào khoảng những năm 70 của thế kỉ XX, bảo lãnh ngân hàng (sau đây 
gọi tắt là bảo lãnh) ngày càng phát triển và đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh 
tế. Tuy nhiên, ở Việt Nam, bảo lãnh mới chỉ xuất hiện vào những năm 90 phục vụ 
chủ yếu cho lĩnh vực tín dụng và thanh toán quốc tế. 
 Bảo lãnh là một trong những nghiệp vụ của ngân hàng thương mại hiện đại. 
Mặc dù đã có trong danh mục sản phẩm ngân hàng được khá lâu nhưng nghiệp vụ 
bảo lãnh ngân hàng vẫn chưa thực sự phát triển, chưa tương xứng với vai trò và 
tiềm năng của nó đối với hệ thống ngân hàng cũng như nền kinh tế. 
 Nhận thức được vấn đề trên, tác giả đã lựa chọn đề tài “Giải pháp phát triển 
nghiệp vụ bảo lãnh tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi 
nhánh Quảng Trị” làm luận văn thạc sĩ. 
 2. Mục đích nghiên cứu. 
 - Tổng hợp và làm rõ hơn những vấn đề cơ bản về bảo lãnh và phát triển 
nghiệp vụ bảo lãnh ngân hàng. 
 - Phân tích thực trạng, phát hiện những bất cập và nguyên nhân ảnh hưởng đến 
phát triển nghiệp vụ bảo lãnh tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – 
Chi nhánh Quảng Trị. 
 - Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm phát triển nghiệp vụ bảo lãnh tại 
Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Quảng Trị. 
 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. 
 - Đối tượng nghiên cứu: Lý luận và thực tiễn nghiệp vụ bảo lãnh ngân 
Đoàn Đức Lĩnh Khóa 2011 - 2013 
 1