Luận văn Giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị từ thực tiễn Quận Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 NGUYỄN XUÂN TRƢỜNG 
 GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI Ở ĐÔ THỊ 
 TỪ THỰC TIỄN QUẬN THANH XUÂN, 
 THÀNH PHỐ HÀ NỘI 
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH 
 HÀ NỘI - 2016 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 NGUYỄN XUÂN TRƢỜNG 
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI Ở ĐÔ THỊ 
 TỪ THỰC TIỄN QUẬN THANH XUÂN, 
 THÀNH PHỐ HÀ NỘI 
 Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật hành chính 
 Mã số: 60 38 01 02 
 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN BÁ CHIẾN 
 HÀ NỘI - 2016 LỜI CAM ĐOAN 
 Đề tài “Giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị từ thực tiễn quận Thanh 
Xuân, thành phố Hà Nội” là luận văn tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Luật 
hiến pháp và Luật Hành chính của tôi trƣờng Học viện Hành chính Quốc gia. 
 Tôi xin cam đoan đây là công trình của riêng tôi. Các số liệu, kết quả 
nêu trong luận văn là trung thực và chƣa đƣợc công bố trong các công trình 
nghiên cứu khác. 
 TÁC GIẢ 
 Nguyễn Xuân Trƣờng 
 LỜI CẢM ƠN 
 Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành đến quý thầy, cô hiện đang làm 
việc tại Học viện Hành chính Quốc gia và các thầy, cô giảng dạy lớp LH1B1 
đã tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong thời gian học tập và nghiên cứu tại 
trƣờng. 
 Xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến TS.Nguyễn Bá Chiến, ngƣời thầy kính 
mến đã hết lòng quan tâm, giúp đỡ tận tình, hƣớng dẫn nghiên cứu tạo điều 
kiện giúp tôi hoàn thành luận văn. 
 Xin đƣợc cảm ơn các anh chị là cán bộ, công chức hiện đang làm việc 
tại UBND quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội và công dân hiện đang sinh 
sống hoặc làm việc trên địa bàn quận đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình 
khảo sát thực trạng và góp ý về giải pháp của đề tài. 
 Xin phép gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo khoa Sau đại học đã tạo điều 
kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình vừa công tác vừa học tập và nghiên cứu 
để hoàn thành luận văn này. 
 MỤC LỤC 
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1 
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................... 3 
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn .............................................................. 4 
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ........................................... 5 
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn....................... 5 
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ..................................................... 6 
7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 6 
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI 
VỀ ĐẤT ĐAI Ở ĐÔ THỊ ................................................................................ 7 
1.1. Khái niệm, đặc điểm, nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị .............. 7 
1.1.1. Khái niệm khiếu nại về đất đai ở đô thị .................................................. 7 
1.1.2. Đặc điểm khiếu nại về đất đai ở đô thị ................................................. 10 
1.1.3. Nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị .................................................. 11 
1.2. Khái niệm, đặc điểm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ............ 15 
1.2.1. Khái niệm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ............................... 15 
1.2.2. Đặc điểm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ................................ 16 
1.3. Nguyên tắc, thẩm quyền, thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô 
thị .................................................................................................................... 17 
1.3.1. Nguyên tắc giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị .............................. 17 
1.3.2. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ............................ 19 
1.3.3. Thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị .................................... 21 
1.4. Yếu tố ảnh hƣởng đến giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ......... 24 
1.4.1. Sự hoàn thiện pháp luật ........................................................................ 24 
1.4.2. Sự phát triển kinh tế và giá trị của đất đai ở đô thị .............................. 25 
 1.4.3. Năng lực và ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức giải quyết khiếu 
nại về đất đai ................................................................................................... 25 
1.4.4. Nhận thức của người dân ở đô thị ........................................................ 27 
1.4.5. Các yếu tố khác ..................................................................................... 27 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 .................................................................................. 29 
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI 
ĐÔ THỊ Ở QUẬN THANH XUÂN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI .................. 30 
2.1.Khái quát về điều kiện địa lý, tình hình kinh tế- xã hội ảnh hƣởng đến 
giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân, thành phố Hà 
Nội ................................................................................................................... 30 
2.2. Tình hình, đặc điểm khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân
 33 
2.2.1. Tình hình khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân.................... 33 
2.2.2. Đặc điểm khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân.................... 40 
2.3. Tình hình giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân
 42 
2.3.1. Kết quả giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân ..... 42 
2.3.2. Đánh giá tình hình giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh 
Xuân................................................................................................................. 45 
2.3. 3. Hạn chế và nguyên nhân trong giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở 
quận Thanh Xuân ............................................................................................ 47 
2.4. Bài học kinh nghiệm rút ra ................................................................... 54 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 .................................................................................. 56 
Chƣơng 3. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM GIẢI QUYẾT 
KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI ĐÔ THỊ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY TỪ 
THỰC TIỄN QUẬN THANH XUÂN ......................................................... 57 
3.1. Quan điểm nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị 
từ thực tiễn quận Thanh Xuân .. 57 
 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị từ 
thực tiễn quận Thanh Xuân ......................................................................... 60 
3.2.1. Tiếp tục hoàn thiện pháp luật về Luật đất đai và Luật khiếu nại ......... 60 
3.2.2. Kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực và trách nhiệm của cán 
bộ, công chức giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ................................... 63 
3.2.3. Nâng cao hiệu quả hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai 
đô thị, khiếu nại ............................................................................................... 65 
3.2.4. Tổ chức tốt công tác tiếp công dân ....................................................... 68 
3.2.5. Huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội vào 
công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai ...................................... 70 
3.2.6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm giải quyết khiếu 
nại về đất đai ở đô thị ...................................................................................... 72 
3.2.7. Chuẩn bị tốt các điều kiện khác ............................................................ 74 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 .................................................................................. 76 
KẾT LUẬN .................................................................................................... 77 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 79 
 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 
CNQSD: Chứng nhận quyền sử dụng 
GPMB: Giải phóng mặt bằng 
UBND: Ủy ban nhân dân 
 DANH MỤC BẢNG BIỂU 
Biểu đồ 2.1: Tình hình tiếp công dân trên địa bàn quận giai đoạn 2011-201534 
Biểu đồ 2.2: Tình hình tiếp nhận đơn, vụ việc khiếu nại về đất đai ở đô thị 
trên địa bàn quậngiai đoạn 2011– 2015 .......................................................... 34 
Biểu đồ 2.3: Tỷ lệ vụ việc khiếu nại đất đai ở đô thị trong tổng số vụ việc 
khiếu nại hành chính thuộc thẩm quyền giai đoạn 2011-2015 ....................... 35 
Biểu đồ 2.4: Nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận .......... 42 
Bảng 2.1: Tổng hợp kết quả giải quyết đơn thƣ khiếu nại về đất đai ở đô thị 
trên địa bàn quận Thanh Xuân, giai đoạn 2011-2015 ..................................... 44 
 MỞ ĐẦU 
 1. Tính cấp thiết của đề tài 
 Đất đai là tài sản quốc gia có giá trị lớn, có vị trí đặc biệt quan trọng 
đối với đời sống của từng hộ gia đình, cá nhân, là tƣ liệu sản xuất đặc biệt, là 
điều kiện tối thiểu đảm bảo cho quá trình tái sản xuất giúp xã hội không 
ngừng phát triển. Trong quá trình đổi mới nền kinh tế - xã hội ở nƣớc ta, cơ 
chế kinh tế thị trƣờng đã từng bƣớc đƣợc hình thành, các thành phần kinh tế 
phát triển mạnh mẽ và một xu hƣớng tất yếu về nguồn lực đầu vào cho sản 
xuất và sản phẩm đầu ra đều phải trở thành hàng hoá, trong đó đất đai cũng 
không phải là ngoại lệ. 
 Nƣớc ta đang trong thời kỳ thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất 
nƣớc, nhiều dự án nhƣ các khu công nghiệp, nhà máy, các khu đô thị mới, 
khu dân cƣ đang đƣợc triển khai xây dựng một cách mạnh mẽ. Để thực hiện 
đƣợc các nhiệm vụ trên và mang tính khả thi thì mặt bằng đất đai là một trong 
những nhân tố quan trọng, nó quyết định đến hiệu quả của các nhà đầu tƣ 
trong và ngoài nƣớc, ảnh hƣởng đến cả tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại 
hoá của đất nƣớc. 
 Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng cũng nhƣ quá trình thực hiện các 
quan hệ về đất đai vẫn luôn xảy ra những biến động, mâu thuẫn, bất đồng làm 
cho những chính sách, quyết định của cơ quan nhà nƣớc không đƣợc thực thi 
hoặc thực thi không đầy đủ. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn 
đến các khiếu nại về đất đai nảy sinh, ngày càng trở nên bức xúc và gia tăng 
cả về số lƣợng lẫn tính chất phức tạp. 
 Vì vậy, giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị đã trở thành một trong 
những nội dung quản lý hết sức quan trọng của công tác quản lý nhà nƣớc về 
đất đai nói chung. Giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị nhằm giải quyết các 
mâu thuẫn trong quan hệ đất đai đô thị, nó liên quan đến nhiều vấn đề phức 
 1