Luận văn Hoạch định chiến lược phát triển Viện Khoa học Thủy Lợi Việt Nam đến năm 2020

 NGUY BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
NGUY
 Ễ
 N TH ------------------------ 
Ễ
 Ị
 THU QU THU
N TH
Ị
 THU THU NGUYỄN THỊ THU 
 QU 
 Ả
 N TR
Ả
 Ị HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VIỆN 
 KINH DOANH DOANH KINH 2011A KHÓA
N TR
 KHOA HỌC THỦY LỢI VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2020 
Ị
 KINH DOANH DOANH KINH 2011A KHÓA 
 LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 HÀ NỘI - 2013 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 ------------------------ 
 NGUYỄN THỊ THU 
 HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VIỆN 
KHOA HỌC THỦY LỢI VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2020 
 Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TẠ THỊ ĐOÀN 
 HÀ NỘI - 2013 i
Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐHBK Hà Nội 2009 - 2011 
 MỤC LỤC 
DANH MỤC VIẾT TẮT .................................................................................iv 
DANH MỤC BẢNG BIỂU...............................................................................v 
DANH MỤC HÌNH VẼ...................................................................................vi 
PHẦN MỞ ĐẦU................................................................................................1 
 1. Tính cấp thiết của đề tài..............................................................................1 
 2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................. 2 
 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ................................................................. 2 
 4. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 2 
 5. Kết cấu của luận văn.................................................................................. 2 
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC PHÁT 
TRIỂN CỦA MỘT TỔ CHỨC......................................................................... 3 
 1.1. TỔNG QUAN VỀ CHIẾN LƯỢC......................................................... 3 
 1.1.1. Khái niệm về chiến lược .................................................................. 3 
 1.1.2. Mục đích của chiến lược .................................................................. 4 
 1.1.3. Vai trò của chiến lược ...................................................................... 4 
 1.1.4. Các yêu cầu của chiến lược.............................................................. 6 
 1.1.5. Các cấp độ chiến lược ...................................................................... 6 
 1.2. QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC.................................................................... 8 
 1.2.1. Khái niệm, vai trò của quản trị chiến lược....................................... 8 
 1.2.2. Quá trình quản trị chiến lược ........................................................... 9 
 1.3. HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC............................................................ 10 
 1.3.1. Khái niệm hoạch định chiến lược .................................................. 10 
 1.3.2. Vai trò, mục đích của hoạch định chiến lược................................. 10 
 1.3.3. Nội dung và trình tự để hoạch định chiến lược.............................. 11 
CHƯƠNG II PHÂN TÍCH CĂN CỨ HÌNH THÀNH CHIẾN LƯỢC PHÁT 
TRIỂN CỦA VIỆN KHOA HOẠCH THỦY LỢI VIỆT NAM..................... 36 
 Học viên: Nguyễn Thị Thu - Lớp Cao học QTKD - Trường BHBK Hà Nội 
 ii
Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐHBK Hà Nội 2009 - 2011 
 2.1. Tổng quan về Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam ............................... 36 
 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Viện. .................................. 36 
 2.1.2 Chức năng nhiệm vụ của Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam........ 38 
 2.1.3 Cơ cấu tổ chức bộ máy của Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam. ... 40 
 2.1.4 Hiện trạng nhân lực KHCN............................................................. 42 
 2.1.5. Một số kết quả hoạt động của viện trong thời gian qua................. 45 
 2.1.6. Cơ sở vật chất, trang thiết bị của Viện........................................... 56 
 2.1.7 Tài chính của Viện .......................................................................... 62 
 2.2 Phân tích môi trường vĩ mô ................................................................... 64 
 2.2.1 Môi trường kinh tế........................................................................... 64 
 2.2.2 Môi trường chính trị, pháp luật ....................................................... 67 
 2.2.3 Môi trường dân cư, văn hóa và xã hội ............................................ 70 
 2.2.4 Môi trường tự nhiên .72 
 2.2.5 Môi trường công nghệ......................................................................74 
 2.2.6 Đánh giá cơ hội và thách thức đối với Viện Khoa học Thủy lợi....77 
 2.3 Phân tích môi trường ngành................................................................... 78 
 2.3.1 Khách hàng...................................................................................... 79 
 2.3.2 Đối thủ cạnh tranh trực tiếp.............................................................80 
 2.4 Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của Viện Khoa học Thủy lợi ............ 85 
 2.4.1 Điểm mạnh của Viện ....................................................................... 85 
 2.4.2 Mặt yếu của Viện ............................................................................85 
CHƯƠNG III HOACH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN CHO VIỆN 
KHOA HỌC THỦY LỢI VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2020............................... 88 
 3.1 Sứ mệnh, mục tiêu chiến lược của Viện đến năm 2020........................ 88 
 3.1.1 Sứ mệnh của Viện............................................................................ 88 
 3.1.2 Mục tiêu của Viện............................................................................ 88 
 3.2 Lựa chọn phương án chiến lược......................................................... 90 
 Học viên: Nguyễn Thị Thu - Lớp Cao học QTKD - Trường BHBK Hà Nội 
 iii
Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐHBK Hà Nội 2009 - 2011 
 3.2.1 Phương pháp lựa chọn phương án chiến lược................................ 90 
 3.2.2 Lựa chon phương án chiến lược của Viện đến năm 2020 .......92 
 3.3. Các giải pháp để thực hiện mục tiêu của phương án chiến lược.......... 92 
 3.3.1 Giải pháp về phát triển nhân lực ..................................................... 92 
 3.3.2. Giải pháp phát triển cơ sở vật chất - kỹ thuật phục vụ nghiên cứu 
 khoa học ................................................................................................... 94 
 3.3.3 Giải pháp phát triển khoa học công nghệ........................................ 95 
 3.3.4. Giải pháp phát triển hợp tác quốc tế ............................................ 101 
 3.3.5. Giải pháp phát triển chuyển giao và kinh doanh KHCN ............. 101 
 3.3.6. Giải pháp về nguồn tài chính ....................................................... 102 
KẾT LUẬN................................................................................................... 106 
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................. 108 
 Học viên: Nguyễn Thị Thu - Lớp Cao học QTKD - Trường BHBK Hà Nội 
 iv
Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐHBK Hà Nội 2009 - 2011 
 DANH MỤC VIẾT TẮT 
 STT Viết tắt Nghĩa đầy đủ 
 1 NCKHTL Nghiên cứu khoa học Thủy lợi 
 2 KHTLVN Khoa học Thủy lợi Việt nam 
 3 KHTL Khoa học Thủy lợi 
 4 NN&PTNT Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 
 5 KH&CN Khoa học và Công nghệ 
 6 KHCN Khoa học Công nghệ 
 7 CNH-HĐH Công nghiệp hóa hiện đại hóa 
 8 HTQT Hợp tác Quốc tế 
 9 KH&CNVN Khoa học và Công nghệ Việt nam 
 10 XHCN Xã hội chủ nghĩa 
 11 BCH Ban chấp hành 
 12 KTXH Kinh tế xã hội 
 13 VSMT Vệ sinh môi trường 
 14 BĐKH Biến đổi khí hậu 
 Học viên: Nguyễn Thị Thu - Lớp Cao học QTKD - Trường BHBK Hà Nội 
 v
Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐHBK Hà Nội 2009 - 2011 
 DANH MỤC BẢNG BIỂU 
Bảng 1.1. Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài - Ma trận EFE................... 17 
Bảng 1.2. Ma trận đánh giá các yếu tố bên trong - Ma trận IFE .................... 25 
Bảng 1.3. Ma trận SWOT để hình thành chiến lược....................................... 32 
Bảng 2.1 Tổng hợp số liệu nguồn nhân lực khoa học công nghệ của Viện.... 43 
Bảng 2.2 Kết quả nhiệm vụ nghiên cứu Khoa học từ năm 2006 - 2012......... 45 
Bảng 2.3. Tổng hợp danh mục các công nghệ mới do.................................... 52 
Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam nghiên cứu, ứng dụng............................ 52 
Bảng 2.4. Diện tích nhà, đất đang được Viện quản l ý và sử dụng.................. 57 
Bảng 2.5. Thống kê đầu tư xây dựng cơ sở vật chất....................................... 59 
Bảng 2.6: Tổng hợp thu chi năm 2012............................................................ 63 
Bảng 2.7 - Tốc độ tăng trưởng nền kinh tế Việt Nam (2009 - 2011) ............. 65 
 Học viên: Nguyễn Thị Thu - Lớp Cao học QTKD - Trường BHBK Hà Nội 
 vi
Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐHBK Hà Nội 2009 - 2011 
 DANH MỤC HÌNH VẼ 
Hình 1.1. chiến lược chức năng ....................................................................... 7 
Hình 1.2. Quá trình quản trị chiến lược ............................................................ 9 
Hình 1.3. Mô phỏng môi trường kinh doanh của tổ chức............................... 13 
Hình 1.4. Mô hình năng lực cạnh tranh của Michael E.Porter ....................... 18 
Hình 1.5. Ma trận chiến lược chính ................................................................ 30 
Hình 1.6. Ma trận Mc.Kinsey.......................................................................... 31 
Hình 1.7. Các chiến lược kinh doanh theo ma trận Mc.Kinsey...................... 32 
 Học viên: Nguyễn Thị Thu - Lớp Cao học QTKD - Trường BHBK Hà Nội 
 1
Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐHBK Hà Nội 2009 - 2011 
 PHẦN MỞ ĐẦU 
1. Tính cấp thiết của đề tài 
 Thủy lợi là lĩnh vực có tầm quan trọng đặc biệt ở nước ta, đảm bảo cấp 
nước cho các ngành kinh tế, phòng chống lũ lụt, giảm nhẹ thiên tai và bảo vệ 
môi trường. Phát triển thủy lợi luôn luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm chỉ 
đạo và đầu tư xứng đáng. Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam được ra đời và là 
trung tâm nghiên cứu khoa học công nghệ thủy lợi của cả nước. 
 Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam được thành lập trong thời điểm nền 
kinh tế nước ta đang hội nhập mạnh mẽ vào nền kinh tế toàn cầu, quá trình 
phát triển chịu sự chi phối của các quan hệ quốc tế cũng như tác động của các 
biến động về kinh tế, xã hội và môi trường của thế giới. Chính sách quản lý 
KHCN của Nhà nước đang có những thay đổi lớn, đặc biệt là việc triển khai 
cơ chế tự chủ đối với các tổ chức khoa học - công nghệ theo Nghị định 115 
của Chính phủ. Năm 2013 là thời gian triển khai những bước đi cho chiến 
lược KHCN đến năm 2020. 
 Bối cảnh đó tạo ra những thuận lợi và khó khăn nhất định đối với Viện. 
Vì vậy, việc hoạch định chiến lược phát triển trong kế hoạch 5 năm tới đóng 
vai trò quan trọng, quyết định thành công và tạo tiền đề phát triển bền vững 
của Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam. Việc xây dựng chiến lược phát triển 
Viện Khoa học Thủy lợi và định hướng kế hoạch trong những năm tới đóng vai 
trò rất quan trọng, quyết định và tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của Viện. 
Với lý do đó em chọn vấn đề: “Hoạch định chiến lược phát triển Viện Khoa 
học Thủy lợi Việt Nam đến năm 2020” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn 
Thạc sĩ. 
 Học viên: Nguyễn Thị Thu - Lớp Cao học QTKD - Trường BHBK Hà Nội 
 2
Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐHBK Hà Nội 2009 - 2011 
2. Mục đích nghiên cứu 
 Vận dụng các vấn đề lý luận và phương pháp luận về xây dựng chiến 
lược trên cơ sở phân tích đánh giá hiện trạng của Viện Khoa học Thủy lợi 
Việt Nam để từ đó xây dựng chiến lược cho Viện đến năm 2020 theo hướng 
phát triển bền vững. 
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 
 Đối tượng nghiên cứu là những cơ sở lý luận hoạch định chiến lược 
phát triển của một tổ chức, vận dụng để hoạch định chiến lược phát triển cho 
Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam. 
 Phạm vi nghiên cứu là các hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ 
Thủy lợi và những yếu tố môi trường tác động đến hoạt động của Viện Khoa 
học Thủy lợi Việt Nam trong thời gian qua và đến năm 2020. 
4. Phương pháp nghiên cứu 
 Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ yếu như: 
Phương pháp phân tích, tổng hợp đánh giá, phân tích ma trận, phân tích môi 
trường kinh doanh và nghiên cứu tài liệu. 
5. Kết cấu của luận văn 
 Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu 
thành 03 chương: 
 Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạch định chiến lược của một tổ chức. 
 Chương 2: Phân tích căn cứ để hoạch định chiến lược phát triển của 
Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam. 
 Chương 3: Hoạch định chiến lược phát triển và các giải pháp thực hiện 
chiến lược cho Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam đến năm 2020. 
 Học viên: Nguyễn Thị Thu - Lớp Cao học QTKD - Trường BHBK Hà Nội