Luận văn Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Gang Thép Thái Nguyên

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 --------------------------------------- 
 BỦI THỊ THU HIỀN 
 HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH 
GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GANG THÉP THÁI NGUYÊN 
 Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh 
 Mã số: QTKD11A-179 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC : 
 PGS. TS. Nghiêm Sỹ Thương 
 Hà Nội – Năm 2013 
 MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................... 4 
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................... 4 
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................... 6 
DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... 7 
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ...................................................................................... 8 
LỜI MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 9 
 1. Tính cấp thiết của đề tài. ............................................................................ 9 
 2. Mục đích nghiên cứu của đề tài. ............................................................... 10 
 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. ............................................................ 10 
 4. Phương pháp nghiên cứu. ........................................................................ 10 
 5. Những đóng góp của luận văn. ................................................................. 10 
CHƯƠNG I NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ 
SẢN XUẤT TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT ................................. 12 
 1.1. Những vấn đề chung về kế toán chi phí........................................................12 
 1.1.1. Hoạt động cơ bản trong doanh nghiệp sản xuất và đặc điểm chi phí trong 
 doanh nghiệp sản xuất. ........................................................................................ 12 
 1.1.2. Bản chất kinh tế của chi phí và mục đích của kế toán chi phí. ............... 17 
 1.2. Nội dung của kế toán chi phí theo thực tế. .............................................. 19 
 1.2.1. Phân loại và tập hợp chi phí sản xuất qua hệ thống kế toán. .................. 19 
 1.2.2. Xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất, đối tượng tính giá thành. 23 
 1.2.3. Xác định nội dung kinh tế và kết cấu giá thành sản phẩm. ..................... 25 
 1.3. Quy trình tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản 
 xuất. .......................................................................................................... 26 
 1.3.1. Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất và tổng hợp chi phí sản xuất. .... 27 
 1.3.2. Đánh giá, điều chỉnh các khoản giảm giá thành sản phẩm. .................... 33 
 1.3.3. Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ. ....................................................... 34 
 1.3.4. Đối tượng và phương pháp tính giá thành sản phẩm. ............................. 35 
 1.3.5. Phương pháp tính giá thành sản phẩm trong một số loại hình doanh 
 nghiệp chủ yếu. .................................................................................................... 39 
 1.4. Căn cứ để tiến hành kế toán chi phí. ....................................................... 43 
 1 1.5. Nguồn nhân lực cho kế toán chi phí. ...................................................... 44 
 1.6. Tổ chức bộ máy kế toán chi phí. ............................................................ 45 
 1.7. Phương pháp hạch toán giá thành của Mỹ. .............................................. 47 
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ 
TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GANG THÉP THÁI 
NGUYÊN .............................................................................................................. 50 
 2.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty. ....................................... 50 
 2.2. Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh và tổ chức công tác kế toán tại Công 
 ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên.............................................................. 51 
 2.2.1. Đặc điểm tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh ở Công ty cổ phần Gang 
 Thép Thái Nguyên ............................................................................................... 51 
 2.2.2. Quy trình công nghệ chế biến thép. .......................................................... 53 
 2.2.3. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán trong Công ty cổ phần Gang Thép 
 Thái Nguyên . ....................................................................................................... 56 
 2.3. Thực trạng công tác kế toán chi phí sản xuất tại Công ty cổ phần Gang thép 
 Thái nguyên. .............................................................................................. 60 
 2.3.1. Nhận thức và mục đích của kế toán chi phí sản xuất Công ty cổ phần 
 Gang thép Thái nguyên. ...................................................................................... 60 
 2.3.2. Nội dung kế toán chi phí sản xuất tại Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên.
 .................................................................................................................... 622 
 2.3.4. Quy trình tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công 
 ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên. ................................................................... 67 
 2.3.5. Căn cứ để tiến hành kế toán chi phí. ........................................................ 83 
 2.3.6. Nguồn nhân lực cho kế toán chi phí. ........................................................ 85 
 2.3.7. Tổ chức bộ máy kế toán chi phí và tính giá thành của công ty cổ phần 
 Gang thép Thái Nguyên....................................................................................... 85 
 2.4. Đánh giá thực trạng kế toán chi phí sản xuất tại Công ty cổ phần Gang thép 
 Thái Nguyên. ............................................................................................. 86 
 2.4.1. Những ưu điểm cơ bản. ............................................................................. 86 
 2.4.2. Những nhược điểm cần hoàn thiện. ......................................................... 89 
 2 CHƯƠNG III: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN 
XUẤT TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GANG THÉP THÁI NGUYÊN. ..................... 93 
 3.1. Sự cần thiết và yêu cầu cơ bản của việc hoàn thiện chi phí sản xuất tại Công 
 ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên. ............................................................. 93 
 3.1.1. Sự cần thiết. ............................................................................................... 93 
 3.1.2. Những yêu cầu cơ bản của việc hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và 
 tính giá thành sản phẩm. ...................................................................................... 94 
 3.2. Các giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất tại Công ty cổ phần 
 Gang thép Thái nguyên. .............................................................................. 97 
 3.2.1. Các giải pháp hoàn thiện nội dung kế toán chi phí. ................................ 98 
 3.2.2. Hoàn thiện về quy trình tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản 
phẩm. ......................................................................................................................100 
 3.2.3. Hoàn thiện về căn cứ kế toán chi phí...................................................110 
 3.2.4. Hoàn thiện về tổ chức bộ máy kế toán chi phí.....................................112 
 3.3. Điều kiện để thực hiện các giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và 
 giá thành tại Công ty cổ phần gang thép Thái Nguyên. .................................. 113 
 3.3.1. Về phía Nhà nước và Hội nghề nghiệp. ................................................. 113 
 3.3.2. Về phía Công ty cổ phần gang thép Thái nguyên. ................................ 115 
KẾT LUẬN ......................................................................................................... 118 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................. 120 
PHỤ LỤC............................................................................................................ 121 
 3 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan: Bản luận văn tốt nghiệp này là công trình nghiên cứu của 
bản thân tôi, các số liệu nêu trong luận văn là trung thực, được thực hiện trên cơ sở 
nghiên cứu lý thuyết, tiếp thu kiến thức khoa học, nghiên cứu khảo sát tình hình 
thực tiễn và dưới sự hướng dẫn tận tình của Thầy PGS.TS. Nghiêm Sỹ Thương. 
 Tất cả các số liệu, bảng biểu trong luận văn là kết quả của quá trình thu thập 
tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau, phân tích và đánh giá dựa trên cơ sở kiến thức tôi 
đã tiếp thu được trong quá trình học tập, không phải là sản phẩm sao chép của các 
đề tài nghiên cứu trước đây. 
 Một lần nữa tôi xin khẳng định về sự trung thực của lời cam kết trên. Nếu sai 
tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm. 
 Tác giả 
 Bùi Thị Thu Hiền 
 4 LỜI CẢM ƠN 
 Trong quá trình thực hiện Luận văn với đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán 
chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Gang thép Thái 
Nguyên”, tôi đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các thầy giáo, cô giáo trong 
Viện Kinh tế & Quản lý (Viện đào tạo sau đại học – Đại học Bách khoa Hà Nội); 
Ban Giám đốc, phòng Kế toán - Thống kê – Tài chính, phòng Kế hoạch - Kinh 
doanh Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên, Đặc biệt là sự tận tình hướng 
dẫn, chỉ bảo của thầy giáo PGS. TS. Nghiêm Sỹ Thương; sự ủng hộ, động viên của 
đồng nghiệp, gia đình và bè bạn. 
 Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của các thầy cô giáo, các quý cơ quan, 
gia đình, bạn bè và đồng nghiệp. Sự giúp đỡ này đã động viên, cổ vũ và giúp tôi 
nhận thức, làm sáng tỏ thêm cả mặt lý luận và mặt thực tiễn về lĩnh vực mà luận văn 
nghiên cứu. 
 Luận văn là quá trình nghiên cứu công phu, sự làm việc khoa học và nghiêm 
túc của bản thân. Mặc dù tác giả đã rất cố gắng, nhưng do trình độ và thời gian có 
hạn, nên khó tránh khỏi những khiếm khuyết nhất định. 
 Tôi rất mong nhận được sự quan tâm, ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo 
và những độc giả quan tâm đến đề tài này. 
 Xin chân thành cảm ơn! 
 Tác giả 
 Bùi Thị Thu Hiền 
 5 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 
- BCTC: Báo cáo tài chính 
- BHXH: Bảo hiểm xã hội 
- BHYT: Bảo hiểm y tế 
- BHTN: Bảo hiểm thất nghiệp 
- CP: Chi phí 
- CPNCTT: Chi phí nhân công trực tiếp 
- CPNVLTT: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 
- CPQLDN: Chi phí quản lý doanh nghiệp 
- CPSXC: Chi phí sản xuất chung 
- KH: Kế hoạch 
- KPCĐ: Kinh phí công đoàn 
- KTCP: Kế toán chi phí 
- KTQT: Kế toán quản trị 
- KTQTCP: Kế toán quản trị chi phí 
- KTTC: Kế toán tài chính 
- PX: Phân xưởng 
- GD: Giá định mức 
- GT: Giá thực tế 
- SXC: Sản xuất chung 
- TK: Tài khoản 
- TH: Thực hiện 
- TSCĐ: Tài sản cố định 
 6 DANH MỤC CÁC BẢNG 
Bảng 2.1: Các tài khoản chi tiết của tài khoản 627. 
Bảng 2.2: Tài khoản chi tiết của tài khoản 154 tại Nhà máy Cán thép Thái Nguyên. 
Bảng 2.3: Sổ nhật ký chung tài khoản 621. 
Bảng 2.4: Sổ nhật ký chung tài khoản 622. 
Bảng 2.5: Sổ nhật ký chung tài khoản 627. 
Bảng 2.6: Sổ cái tài khoản 621. 
Bảng 2.7: Sổ cái tài khoản 622. 
Bảng 2.8: Sổ cái tài khoản 627. 
Bảng 2.9: Giá thành kế hoạch sản phẩm thép góc 120x120 
Bảng 2.10: Bảng tính giá thành và các nhân tố tăng giảm giá thành (sản phẩm thép 
góc 120 x120 - Nhà máy cán thép Thái Nguyên). 
Bảng 2.11: Bảng tính giá thành sản phẩm thép 120x120 (Nhà máy cán thép Thái 
Nguyên). 
Bảng 2.12: Bảng tính giá thành sản phẩm thép 120x120 (Nhà máy cán thép Thái 
Nguyên). 
Bảng 2.13: Bảng cân đối số phát sinh. 
Bảng 3.1: Bảng phân loại chi phí. 
Bảng 3.2: Phân loại chi phí sản xuất chung theo ứng xử chi phí. 
Bảng 3.3: Bảng tính giá thành và các nhân tố tăng giảm giá thành (sản phẩm thép 
góc 120 x120 - Nhà máy cán thép Thái Nguyên). 
Bảng 3.4: Phân tích biến động giá vật liệu mua vào. 
Bảng 3.5: Phân tích biến động chi phí sản xuất chung. 
Bảng 3.6: Mẫu báo cáo giá thành. 
Bảng 3.7: Báo cáo chi phí sản xuất chung. 
Bảng 3.8: Báo cáo tình hình chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. 
Bảng 3.9: Báo cáo tình hình chi phí nhân công trực tiếp. 
 7 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ 
Sơ đồ 1.1: Sơ đồ chi phí sản xuất trong doanh nghiệp sản xuất. 
Sơ đồ 1.2: Sơ đồ tập hợp chi phí sản xuất. 
Sơ đồ 1.3: Sơ đồ tổng hợp chi phí sản xuất. 
Sơ đồ 1.4: Sơ đồ hạch toán giá thành. 
Sơ đồ 2.1: Quy trình công nghệ luyện kim công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên. 
Sơ đồ 2.2: Quy trình sản xuất gang thép tại Công ty cổ phần gang thép Thái 
Nguyên. 
Sơ đồ 2.3: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán. 
Sơ đồ 2.4: Quy trình kế toán trên mạng máy tính của toàn Công ty cổ phần gang 
thép Thái Nguyên. 
Sơ đồ 2.5: Sơ đồ kế toán quá trình sản xuất tại các nhà máy sản xuất chính của 
Công ty cổ phần gang thép Thái Nguyên. 
Sơ đồ 2.6: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán chi phí. 
Sơ đồ 3.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán chi phí. 
 8 LỜI MỞ ĐẦU 
 1. Tính cấp thiết của đề tài. 
 Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm giữ một vai trò rất quan 
trọng trong công tác kế toán ở doanh nghiệp. Vì hạch toán chi phí sản xuất và tính 
giá thành sản phẩm một cách chính xác, đầy đủ, kịp thời sẽ tạo cơ sở cho các nhà 
quản lý ra quyết định kinh doanh đúng đắn. Thông qua chỉ tiêu về chi phí và giá 
thành sản phẩm các nhà quản lý sẽ biết được nguyên nhân gây biến động chi phí và 
giá thành là do đâu và từ đó tìm ra biện pháp khắc phục và ra quyết định kinh doanh 
như thế nào để đạt được lợi nhuận cao nhất cho doanh nghiệp đồng thời góp phần 
tăng cường quản trị doanh nghiệp trong cơ chế thị trường. Do vậy hoàn thiện kế 
toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm luôn là vấn đề cơ bản được các nhà 
quản lý rất quan tâm. 
 Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên với các sản phẩm thép các loại đã 
sử dụng nổi tiếng trong cả nước và quốc tế, được sử dụng trong các công trình trọng 
điểm quốc gia như thủy điện Hòa Bình, Yaly, Sơn La, đường dây tải điện 500KV 
Bắc Nam, sân vận động quốc gia Mỹ Đình, cầu Thăng Long.....sản phẩm đã thâm 
nhập vào thị trường quốc tế như Canada, Indonexia, Lào... và đã đạt được nhiều giải 
thưởng, dần khẳng định chất lượng sản phẩm của Công ty. Để phát huy hiệu quả 
của ngành công nghiệp sản xuất thép cần phải sử dụng tổng hợp nhiều biện pháp 
trên cả tầm vi mô và vĩ mô, trong đó vấn đề về hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất 
và tính giá thành sản phẩm cũng là một trong những biện pháp rất quan trọng. 
 Cùng với sự đổi mới của nền kinh tế trong những năm gần đây, các nhà máy 
sản xuất thép đã có những thay đổi trong công tác tổ chức sản xuất, không ngừng 
phát triển và khẳng định vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Tuy nhiên về mặt lý 
luận cũng như thực tiễn, công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản 
phẩm tại các nhà máy thuộc Công ty cổ phần Gang Thép Thái Nguyên còn khá 
nhiều vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện để nâng cao hiệu quả kinh 
doanh của doanh nghiệp và đáp ứng được yêu cầu của cơ chế quản lý mới. 
 9