Luận văn Một số biện pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần nhập khẩu Việt Nam – chi nhánh Cầu Giấy

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 ------------------------------------------- 
 PHẠM THÁI DƯƠNG 
MỘT SỐ BIỆN PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN 
 HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NHẬP KHẨU VIỆT NAM – 
 CHI NHÁNH CẦU GIẤY 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC 
 QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. LÊ QUÂN 
 HÀ NỘI - 2011 MỤC LỤC 
 Trang 
Trang phụ bìa 
Danh mục các từ viết tắt 
Danh mục các bảng 
Danh mục các sơ đồ 
LỜI MỞ ĐẦU................................................................................................................1 
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ RỦI RO 
TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...................................................3 
 1.1. Những vấn đề cơ bản về tín dụng ngân hàng.....................................................3 
 1.1.1. Khái niệm về tín dụng ngân hàng:...............................................................3 
 1.1.2. Phân loại tín dụng .........................................................................................4 
 1.1.2.1. Phân loại theo thời gian:........................................................................4 
 1.1.2.2. Phân loại theo hình thức cấp tín dụng: .................................................4 
 1.1.2.3. Phân loại theo hình thức bảo đảm: ......................................................5 
 1.1.2.4. Phân loại theo rủi ro: .............................................................................6 
 1.1.3 Chức năng của tín dụng ngân hàng: .............................................................7 
 1.1.3.1 Chức năng tập trung và phân phối vốn theo nguyên tắc hoàn trả, 
 hay chức năng phân phối lại:..............................................................................7 
 1.1.3.2 Chức năng thúc đẩy lưu thông và sản xuất hàng hóa phát triển: .........7 
 1.1.4. Vai trò của tín dụng ngân hàng:...................................................................8 
 1.1.4.1. Vai trò của tín dụng ngân hàng đối với sự tồn tại và phát triển 
 của bản thân ngân hàng:......................................................................................8 
 1.1.4.2. Vai trò của tín dụng đối với sự phát triển của nền kinh tế: .................8 
 1.2. Rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại:............................................................11 
 1.2.1 Khái niệm về rủi ro tín dụng ngân hàng:....................................................11 
 1.2.2. Bản chất của rủi ro tín dụng ngân hàng:....................................................12 
 1.2.3. Đặc trưng của rủi ro tín dụng:....................................................................12 
 1.2.3.1. Rủi ro tín dụng là tất yếu, khách quan:...............................................12 
 1.2.3.2. Rủi ro tín dụng có tính chất đa dạng, phức tạp: .................................12 
 1.2.3.3. Rủi ro tín dụng có khả năng tạo phản ứng dây chuyền: ....................13 
 1.2.2.4. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng:................................................14 
 1.2.2.5 Phân loại rủi ro tín dụng ngân hàng:....................................................17 
 1.2.2.6. Các chỉ tiêu phản ánh rủi ro tín dụng: ................................................18 
 1.2.2.7. Ảnh hưởng của rủi ro tín dụng...........................................................24 
 1.2.2.8. Một số biện pháp hạn chế rủi ro tín dụng:..........................................26 
 1.3 Phương pháp phân tích đánh giá rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương 
 mại: ............................................................................................................................35 
 1.3.1. Phương pháp so sánh:.................................................................................35 
 1.3.2 Phương pháp phân tích chi tiết: ..................................................................36 
 1.3.3 Phương pháp chuyên gia:............................................................................37 
CHƯƠNG 2. PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG RỦI RO TÍN DỤNG TẠI 
NGÂN HÀNG TMCP XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM – CHI NHÁNH 
CẦU GIẤY GIAI ĐOẠN 2009 - 2010......................................................................38 
 2.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Eximbank Việt Nam – Chi nhánh Cầu 
 Giấy:...........................................................................................................................38 
 2.1.1. Sơ lược về quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng TMCP 
 Eximbank Việt Nam – Chi nhánh Cầu Giấy: ......................................................38 
 2.1.2. Giới thiệu về cơ cấu tổ chức, bộ máy, chức năng, nhiệm vụ các 
 Phòng/Ban thuộc Eximbank Cầu Giấy: ...............................................................41 
 2.1.2.1. Về mô hình tổ chức, hiện nay Eximbank Cầu Giấy được tổ chức 
 theo sơ đồ như sau:............................................................................................41 
 2.1.2.2. Chức năng, nhiệm vụ các Phòng/Ban: ...............................................41 
 2.1.3. Tình hình hoạt động của Eximbank Cầu Giấy giai đoạn 2009-2010: .....42 
 2.1.3.1. Hoạt động huy động vốn: ....................................................................44 
 2.1.3.2. Hoạt động sử dụng vốn: ......................................................................45 
 2.1.3.3. Hoạt động cung cấp dịch vụ trung gian tài chính ..............................46 
 2.2. Thực trạng rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Eximbank Việt Nam – 
 Chi nhánh Cầu Giấy giai đoạn 2009-2010:.............................................................48 
 2.2.1. Thực trạng hoạt động tín dụng và rủi ro tín dụng tại Eximbank Cầu 
 Giấy:.......................................................................................................................48 
 2.2.1.1 Thực trạng hoạt động của bộ máy tín dụng tại Eximbank Cầu 
 Giấy:...................................................................................................................50 
 2.2.1.2. Phân tích thực trạng rủi ro tín dụng qua chỉ tiêu tỷ lệ nợ xấu:..........53 
 2.2.1.3. Phân tích thực trạng rủi ro tín dụng qua chỉ tiêu tỷ lệ nợ quá hạn:...56 
 2.2.1.4 Phân tích thực trạng rủi ro tín dụng qua chỉ tiêu tỷ lệ dư nợ có tài 
 sản đảm bảo: ......................................................................................................58 
 2.2.2. Đánh giá chung về thực trạng rủi ro tín dụng tại Eximbank Cầu Giấy:..60 
 2.2.2.1. Đánh giá theo kế hoạch về các chỉ tiêu rủi ro:...................................61 
 2.2.2.2. Đánh giá trong mức bình quân của ngành ngân hàng .......................61 
 2.2.3. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng rủi ro tín dụng:.....................................62 
 2.2.3.1. Các nguyên nhân khách quan: ............................................................62 
 2.2.3.2. Các nguyên nhân chủ quan từ công tác quản lý rủi ro tín dụng tại 
 Eximbank Cầu Giấy ..........................................................................................63 
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN 
HÀNG TMCP XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM – CHI NHÁNH CẦU 
GIẤY TRONG THỜI GIAN TỚI............................................................................64 
 3.1. Mục tiêu và định hướng phát triển của Eximbank trong thời gian tới ...........64 
 3.1.1. Dự báo các yếu tố tác động đến hoạt động tín dụng của Eximbank........64 
 3.1.2. Định hướng chung của Eximbank trong thời gian tới..............................66 
 3.1.3. Định hướng cụ thể hoạt động của Eximbank Cầu Giấy trong thời 
 gian tới ...................................................................................................................68 
 3.2. Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại Eximbank Cầu Giấy .............................71 
 3.2.1 Kiện toàn bộ máy nhân sự phòng tín dụng tổng hợp:................................72 
 3.2.1.1 Cơ sở đề xuất: .......................................................................................72 
 3.2.1.2 Nội dung của đề xuất:...........................................................................72 
 3.2.1.3 Kết quả kỳ vọng của đề xuất:...............................................................75 
 3.2.2. Giảm tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu xuống mức kế hoạch được giao:.............75 
 3.2.2.1 Cơ sở của đề xuất:.................................................................................75 
 3.2.2.2 Nội dung của đề xuất:...........................................................................76 
 3.2.2.3 Kết quả kỳ vọng của đề xuất:...............................................................78 
 3.2.3 Giải pháp xây dựng chiến lược khách hàng cụ thể, có trọng tâm:............79 
 3.2.3.1 Cơ sở của đề xuất:.................................................................................79 
 3.2.3.2 Nội dung của đề xuất:...........................................................................79 
 3.2.3.3 Kết quả kỳ vọng của đề xuất:...............................................................83 
KẾT LUẬN..................................................................................................................84 
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................ 83 
 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 
RRTD : Rủi ro tín dụng 
NHTM : Ngân hàng thương mại 
NHNN : Ngân hàng Nhà nước 
TSĐB : Tài sản đảm bảo 
Eximbank Việt Nam : Ngân hàng Thương mại cổ phần Eximbank Việt Nam 
Eximbank Cầu Giấy : Ngân hàng Thương mại cổ phần Eximbank Việt Nam 
 – Chi nhánh Cầu Giấy 
XHTD : Xếp hạng tín dụng 
TCTD : Tổ chức tín dụng 
 DANH MỤC CÁC BẢNG 
Bảng 2.1: Kết quả kinh doanh của Eximbank Cầu Giấy giai đoạn 2009-2010: .......42 
Bảng 2.2 Cơ cấu nguồn vốn huy động 2009-2010: ....................................................44 
Bảng 2.3: Sử dụng vốn trong giai đoạn 2009-2010....................................................45 
Bảng 2.4: Thu dịch vụ ròng giai đoạn 2009-2010 ......................................................46 
Bảng 2.5: Bảng tổng hợp dư nợ theo ngành nghề.......................................................49 
Bảng 2.6: Chỉ tiêu về nợ quá hạn và nợ xấu của Eximbank Cầu Giấy giai đoạn 2009 
 - 2010............................................................................................................49 
Bảng 2.7: Thẩm quyền quyết tín dụng của Eximbank Cầu Giấy .............................52 
Bảng 2.8: Bảng tổng hợp chỉ tiêu nợ xấu....................................................................54 
Bảng 2.9: Bảng tổng hợp chỉ tiêu nợ quá hạn.............................................................56 
Bảng 2.10: Bảng tỷ lệ cho vay trên tài sản bảo đảm...................................................58 
Bảng 2.11: Cơ cấu dư nợ tín dụng theo tài sản bảo đảm............................................59 
Bảng 3.1 Xây dựng kế hoạch kinh doanh năm 2011..................................................68 
Bảng 3.2: bảng tổng hợp chỉ tiêu nợ quá hạn và nợ xấu ............................................76 
 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ 
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng TMCP Eximbank Việt Nam - Chi nhánh 
 Cầu Giấy ........................................................................................................41 
 1 
 LỜI MỞ ĐẦU 
1. Sự cần thiết của đề tài: 
 Hiện nay ở Việt Nam, các Ngân hàng thương mại đang phải chịu áp dụng 
 rất lớn do sự khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008 gây ra. Sự sụp đổ của hệ 
 thống tài chính, các ngân hàng tại Mỹ do vụ “nổ bong bóng” đầu tư bất động sản 
 và sụp đổ hệ thống ngân hàng tại Châu Âu là bài học cảnh báo về chất lượng 
 kiểm soát rủi ro tín dụng trong hệ thống các ngân hàng thương mại. Đứng trước 
 tình hình đó, các ngân hàng thương mại Việt Nam trong đó có Ngân hàng 
 Thương mại cổ phần Eximbank Việt Nam cần phải thực hiện các biện pháp hạn 
 chế các rủi ro tín dụng và từng bước nâng cao công tác kiểm soát rủi ro tín dụng, 
 hạn chế đến mức thấp nhất những nguy cơ tiềm ẩn gây nên rủi ro. 
 Hơn nữa, trước những thời cơ và thách thức của tiến trình hội nhập kinh 
 tế quốc tế WTO, việc nâng cao khả năng cạnh tranh của các Ngân hàng thương 
 mại trong nước trước sự tham gia của các Ngân hàng thương mại nước ngoài, 
 mà cụ thể là nâng cao chất lượng tín dụng, giảm thiểu rủi ro đã trở nên cấp thiết. 
 Xuất phát từ thực tế đó, việc nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng cao chất 
lượng công tác kiểm soát rủi ro tín dụng là hết sức cần thiết. Do vậy, đề tài “Một số 
giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Eximbank 
Việt Nam – Chi nhánh Cầu Giấy” được lựa chọn để nghiên cứu. 
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài 
 - Nghiên cứu những cơ sở lý thuyết cơ bản về rủi ro tín dụng và quản lý rủi 
ro tín dụng của ngân hàng thương mại. 
 - Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng và rủi ro tín dụng của 
Ngân hàng Thương mại cổ phần Eximbank Việt Nam – Chi nhánh Cầu Giấy. 
 - Đề xuất một số giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Thương 
mại cổ phần Eximbank Việt Nam – Chi nhánh Cầu Giấy trong thời gian tới. 
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 
 2 
 - Đối tượng: Nghiên cứu một số các rủi ro tín dụng thường gặp và quản lý 
các rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại. 
 - Phạm vi: Nghiên cứu hoạt động tín dụng và cách thức quản lý các rủi ro 
tín dụng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Eximbank Việt Nam – Chi nhánh Cầu 
Giấy từ năm 2009 đến năm 2010 từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất 
lượng tín dụng, chất lượng quản lý một số rủi ro tín dụng thường gặp tại Ngân hàng 
Thương mại cổ phần Eximbank Việt Nam – Chi nhánh Cầu Giấy. 
4. Phương pháp nghiên cứu 
 Các phương pháp chủ yếu được sử dụng trong quá trình thực hiện luận văn 
bao gồm: 
 - Phương pháp so sánh 
 - Phương pháp phân tích chi tiết 
 - Phương pháp chuyên gia 
5. Kết cấu đề tài 
 Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, nội dung luận văn 
được kết cấu thành 3 chương: 
 - Chương 1: Cơ sở lý thuyết về phân tích đánh giá rủi ro tín dụng tại Ngân 
hàng thương mại. 
 - Chương 2: Phân tích thực trạng rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Xuất 
Nhập Khẩu Việt Nam – Chi nhánh Cầu Giấy giai đoạn 2009 - 2010. 
 - Chương 3: Một số giải pháp nhằm hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng 
TMCP XNK Việt Nam – Chi nhánh Cầu Giấy. 
 3 
 CHƯƠNG 1 
 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ RỦI RO 
 TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 
1.1. Những vấn đề cơ bản về tín dụng ngân hàng 
1.1.1. Khái niệm về tín dụng ngân hàng: 
 Tín dụng ngân hàng là quan hệ chuyển nhượng quyền sử dụng vốn từ ngân 
hàng cho khách hàng trong một thời hạn nhất định với một khoản hi phí nhất định. 
Cũng như quan hệ tín dụng dụng khác, tín dụng ngân hàng chứa đựng ba nội dung: 
 Có sự chuyển nhượng quyến sử dụng vốn từ người sở hững sang cho 
người sử dụng. 
 Sự chuyển nhượng này mang tính tạm thời hay có thời hạn. 
 Sự chuyển nhượng này có kèm theo chi phí. 
 (trích: trang 54 sách Nghiệp vụ ngân hàng – TS.Nguyễn Minh Kiều) 
 Trong nền kinh tế thị trường, cầu nối cung cấp vốn giữa những người có tiền 
nhàn rỗi với những người cần vốn để phục vụ cho đầu tư chủ yếu là thông qua các 
ngân hàng thương mại. Tín dụng ngân hàng không những chỉ đáp ứng nhu cầu vốn 
ngắn hạn để bổ sung vốn lưu động mà còn tham gia cấp tín dụng trung, dài hạn cho 
các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, cải tiến đổi mới kỹ thuật góp phần mở rộng sản 
xuất kinh doanh và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho các doanh nghiệp; ngoài ra 
tín dụng ngân hàng còn phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng của cá nhân. 
 Như vậy, Tín dụng ngân hàng là hình thức đáp ứng chủ yếu nhu cầu về vốn 
cho mọi thành phần kinh tế một cách linh hoạt và kịp thời trong nền kinh tế thị 
trường. Đối với từng ngân hàng, tín dụng là hoạt động kinh doanh đầu ra truyền 
thống nhằm thực hiện tối đa hóa lợi ích từ hoạt động huy động vốn đầu vào và 
chiếm tỷ trọng lớn nhất trên bảng tổng kết tài sản và đem lại phần lớn lợi nhuận cho 
từng ngân hàng.