Luận văn Một số giải pháp chiến lược nhằm tăng cường thu hút nguồn vốn Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào ngành công nghiệp điện tử ở Hà Nội

PH BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
ẠM THANH HỒNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 ------------------------------------- 
 PHẠM THANH HỒNG 
CHUY MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHIẾN LƯỢC NHẰM 
Ê TĂNG CƯỜNG THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC 
N NG TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀO NGÀNH CÔNG 
ÀNH NGHIỆP ĐIỆN TỬ CỦA HÀ NỘI 
 QU
ẢN
 TR
Ị
 KINH DOANH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC 
 CHUYÊN NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 KHO
Á
 2009 
-
 2011 
 HÀ NỘI - 2012 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 ------------------------------------- 
 PHẠM THANH HỒNG 
 MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHIẾN LƯỢC NHẰM 
TĂNG CƯỜNG THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC 
 TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀO NGÀNH CÔNG 
 NGHIỆP ĐIỆN TỬ CỦA HÀ NỘI 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC 
 CHUYÊN NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 Người hướng dẫn khoa học: TS. TRẦN SỸ LÂM 
 HÀ NỘI - 2012 
 Luận văn cao học 
 MỤC LỤC 
Lời cam đoan 
Lời cảm ơn 
Danh mục các chữ viết tắt 
Danh mục các bảng 
LỜI MỞ ĐẦU........................................................................................................1 
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN VỀ ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀ SỰ 
CẦN THIẾT PHẢI TĂNG CƯỜNG THU HÚT FDI VÀO NGÀNH CÔNG 
NGHIỆP ĐIỆN TỬ CỦA HÀ NỘI.......................................................................4 
 1.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC 
 NGOÀI................................................................................................................4 
 1.1.1. Khái niệm đầu tư trực tiếp nước ngoài: ..................................................4 
 1.1.2. Các đặc điểm cơ bản của FDI:................................................................5 
 1.1.3. Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài. ...........................................6 
 1.1.4. Những yếu tố ảnh hưởng tới việc thu hút FDI. .......................................9 
 1.1.4.1. Khả năng thâm nhập thị trường. ......................................................9 
 1.1.4.2. Môi trường chính trị và xã hội.......................................................10 
 1.1.4.3. Môi trường kinh tế đất nước..........................................................10 
 1.1.4.4. Hệ thống luật pháp. .......................................................................11 
 1.1.4.5. Thị trường lao động.......................................................................12 
 1.1.4.6. Cơ sở hạ tầng. ..................................................................................12 
 1.1.5. Vai trò của FDI đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của một quốc gia. ........13 
 1.1.5.1. Góp phần bổ sung nguồn vốn quan trọng cho đầu tư phát triển.....13 
 1.1.5.2. Góp phần chuyển giao công nghệ cho các nước đang phát triển ..............14 
 1.1.5.3. Góp phần tạo việc làm mới và phát triển nguồn nhân lực cho nước 
 sở tại..........................................................................................................14 
 1.1.5.4. Nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế của các công ty trong nước..........15 
 1.1.5.5. Góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, 
 hiện đại hoá ở các nước đang phát triển. ....................................................15 
 1.1.5.6. Góp phần làm tăng kim ngạch xuất khẩu thông qua hoạt động mở 
 rộng thị trường của mình............................................................................16 
 Luận văn cao học 
 1.2. SỰ CẦN THIẾT PHẢI THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI 
 VÀO NGÀNH CÔNG NGHIỆP ĐIỆN TỬ CỦA HÀ NỘI................................16 
 1.2.1. Một số khái niệm về ngành công nghiệp điện tử...................................16 
 1.2.2. Các nhóm sản phẩm trong ngành công nghiệp điện tử..........................17 
 1.2.3. Các đặc điểm của ngành công nghiệp điện tử.......................................18 
 1.2.4. Sự cần thiết phải thu hút FDI vào ngành điện tử của Hà Nội. ...............20 
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ....................................................................................23 
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ 
NƯỚC NGOÀI VÀO NGÀNH CÔNG NGHIỆP ĐIỆN TỬ CỦA HÀ NỘI.....24 
 2.1. ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN – KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ THỰC TRẠNG HOẠT 
 ĐỘNG THU HÚT FDI CỦA HÀ NỘI THỜI GIAN QUA. ...............................24 
 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên – kinh tế - xã hội của Hà Nội. .................................24 
 2.1.1.1. Vị trí địa lý....................................................................................24 
 2.1.1.2. Các nguồn lực cơ bản của Hà Nội. ................................................24 
 2.1.1.3. Yếu tố chính trị. ............................................................................27 
 2.1.1.4. Môi trường pháp lý đối với FDI. ...................................................27 
 2.1.1.5. Đặc điểm về kinh tế của Hà Nội....................................................30 
 2.1.2. Tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài của HN trong thời gian qua. ......31 
 2.1.2.1. Quy mô về vốn và số dự án FDI đăng ký và thực hiện...................31 
 2.1.2.2. Cơ cấu FDI của Hà Nội theo ngành kinh tế. ..................................34 
 2.1.2.3. Các hình thức đầu tư. ....................................................................36 
 2.1.2.4. Các đối tác đầu tư..........................................................................36 
 2.1.2.5. Đầu tư vào các khu Công nghiệp. ..............................................37 
 2.1.2.6. Đánh giá chung về hoạt động thu hút FDI vào Hà Nội...................38 
 2.2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGÀNH CNĐT CỦA HÀ NỘI.................40 
 2.2.1. Quy mô và phân bố doanh nghiệp CNĐT trên địa bàn Thủ đô. ............40 
 2.2.2. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh. ...............................................41 
 2.2.3. Nguồn nhân lực của ngành công nghiệp điện tử. ..................................43 
 2.2.4. Vốn đầu tư và trình độ công nghệ. .......................................................44 
 2.2.5. Cơ sở hạ tầng của ngành công nghiệp điện tử Hà Nội. .........................45 
 2.3. THỰC TRẠNG THU HÚT FDI VÀO NGÀNH CÔNG NGHIỆP ĐIỆN TỬ 
 CỦA HÀ NỘI....................................................................................................47 
 Luận văn cao học 
 2.3.1. Tình hình chung về thu hút FDI vào ngành CNĐT của Hà Nội. ...........47 
 2.3.2. Thực trạng các loại hình FDI trong ngành công nghiệp điện tử HN......50 
 2.3.3. Tình hình các đối tác đầu tư vào ngành CNĐT của Hà Nội. .................53 
 2.3.4. Nguồn vốn FDI vào lĩnh vực điện tử trong các khu công nghiệp HN. ..55 
 2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG THU HÚT FDI VÀO NGÀNH 
 CÔNG NGHIỆP ĐIỆN TỬ CỦA HÀ NỘI THỜI GIAN QUA..........................57 
 2.4.1. Những kết quả đạt được trong hoạt động thu hút FDI và hiệu quả mà 
 FDI đã mang lại.............................................................................................57 
 2.4.1.1. Những kết quả đạt được trong hoạt động thu hút FDI vào ngành 
 công nghiệp điện tử Hà Nội thời gian qua. .................................................57 
 2.4.1.2. Những hiệu quả mà FDI mang lại cho ngành CNĐT Hà Nội.........58 
 2.4.2 Những mặt tồn tại trong hoạt động thu hút FDI vào công nghiệp điện tử 
 của Hà Nội.....................................................................................................60 
 2.4.3. Nguyên nhân dẫn đến những mặt tồn tại trong hoạt động thu hút FDI vào 
 công nghiệp điện tử của Hà Nội.....................................................................62 
 2.4.3.1 Nguyên nhân khách quan. ..............................................................62 
 2.4.3.2. Nguyên nhân chủ quan..................................................................64 
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ....................................................................................67 
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG HOẠT ĐỘNG 
THU HÚT FDI VÀO CÔNG NGHIỆP ĐIỆN TỬ CỦA HÀ NỘI.....................69 
 3.1. QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH CÔNG NGHIỆP 
 ĐIỆN TỬ CỦA HÀ NỘI ĐẾN NĂM 2020. ......................................................69 
 3.1.1. Quan điểm phát triển ngành CNĐT của Hà Nội. ..................................69 
 3.1.2. Định hướng phát triển ngành CNĐT Hà Nội đến năm 2020. ................72 
 3.1.3. Các mục tiêu phát triển ngành CNĐT Hà Nội đến năm 2020. ..............73 
 3.1.4. Định hướng thu hút vốn FDI vào ngành CNĐT của Hà Nội.................76 
 3.2. CÁC GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG THU HÚT FDI VÀO NGÀNH 
 CÔNG NGHIỆP ĐIỆN TỬ HÀ NỘI TRONG THỜI GIAN TỚI.......................78 
 3.2.1. Đổi mới về hệ thống cơ chế, thể chế, hệ thống pháp luật về chính sách 
 thu hút FDI nhằm tăng cường hiệu lực thực tiễn của hệ thống này.................78 
 3.2.2. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính nhằm cải thiện môi trường thu hút 
 đầu tư nước ngoài ở Hà Nội...........................................................................81 
 Luận văn cao học 
 3.2.3. Xây dựng chiến lược phát triển toàn diện nhằm nâng cao chất lượng 
 dòng vốn FDI vào ngành công nghiệp điện tử Thủ đô....................................84 
 3.2.4. Thực hiện quy hoạch, phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng hỗ trợ cho lĩnh 
 vực công nghiệp điện tử. ..............................................................................86 
 3.2.5. Chú trọng công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao 
 phục vụ cho ngành công nghiệp điện tử. ........................................................90 
 3.2.6. Tăng cường công tác xúc tiến đầu tư vào ngành công nghiệp điện tử trên 
 địa bàn Hà Nội...............................................................................................93 
 3.3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ ĐỐI VỚI NHÀ NƯỚC...........................................96 
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ....................................................................................98 
KẾT LUẬN........................................................................................................100 
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................101 
CÁC PHỤ LỤC .................................................................................................103 
 Luận văn cao học 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Trong thời kì hội nhập và toàn cầu hóa, thu hút đầu tư nước ngoài được coi là 
một trong những biện pháp khai thác ngoại lực nhằm thúc đẩy nội lực để phát triển 
kinh tế - xã hội. Mở rộng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào ngành công nghiệp 
điện tử của Hà Nội có ý nghĩa quan trọng khi mà nó được định hướng là ngành kinh 
tế mũi nhọn, có tính lâu dài, gắn với quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa Thủ 
đô. Sau quá trình học tập và nghiên cứu tại trường ĐH Bách Khoa Hà Nội, tôi đã 
chủ động đề nghị và được chấp nhận cho làm luận văn thạc sĩ theo đề tài: “Một số 
giải pháp chiến lược nhằm tăng cường thu hút vốn Đầu tư trực tiếp nước ngoài 
vào ngành công nghiệp Điện tử của Hà nội”. 
 Tôi xin cam đoan nội dung luận văn thạc sĩ khoa học chuyên ngành Quản trị 
kinh doanh của tôi là hoàn toàn dựa trên công trình nghiên cứu của bản thân, không 
sao chép nguyên bản từ công trình nghiên cứu hay luận văn của người khác. 
 Người thực hiện 
 PHẠM THANH HỒNG 
 Luận văn cao học 
 LỜI CẢM ƠN 
 Trong hơn 2 năm học tập và nghiên cứu để hoàn thành khóa đào tạo Thạc sĩ 
Cao học chuyên ngành Quản trị kinh doanh tại trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, 
người viết đã học hỏi và được cung cấp những kiến thức cần thiết về kinh tế, xã hội 
từ các thầy cô là các Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ của Khoa Kinh tế & Quản lý – 
trường ĐH Bách Khoa Hà Nội. Quá trình học tập là một quá trình phải kết hợp giữa 
lý thuyết và thực tiễn nhằm nâng cao kiến thức, trau dồi kỹ năng và tích lũy kinh 
nghiệm. Đề tài luận văn Thạc sĩ của tác giả khi hoàn thành khóa đào tạo cao học là 
kết quả của việc vận dụng những kiến thức đã học ở trường và hoạt động kinh tế 
thực tiễn đang diễn ra trong nước cũng như trên thế giới hiện nay. 
 Để hoàn thành đề tài này, trên cơ sở sự cố gắng và nỗ lực của bản thân nhưng 
không thể thiếu sự hỗ trợ nhiệt tình của các thầy cô, các cán bộ tại cơ quan liên hệ 
nghiên cứu đã tạo điều kiện giúp đỡ tác giả trong thời gian vừa qua. 
 Vì vậy, trước hết tác giả xin chân thành cảm ơn các Thầy Cô khoa Kinh tế & 
Quản lý – trường ĐH Bách Khoa Hà Nội đã trang bị vốn kiến thức quý báu cho tác 
giả trong suốt quá trình học tập. 
 Về phía các cơ quan, ban, ngành, tác giả xin chân thành cảm ơn các cán bộ tại 
Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hà Nội, Cục Đầu tư nước ngoài đã cung cấp số liệu cần 
thiết cho quá trình thực hiện luận văn. 
 Đặc biệt, tác giả xin gửi lời cảm ơn đến TS. Trần Sỹ Lâm đã tận tình hướng 
dẫn, giúp đỡ tác giả thực hiện và hoàn thành thuận lợi đề tài luận văn Thạc sĩ Quản 
trị kinh doanh này. 
 Mặc dù đã hết sức cố gắng nhưng do còn thiếu kinh nghiệm nghiên cứu và khả 
năng có hạn nên luận văn của tác giả không thể tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy 
tác giả rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô để đề tài được hoàn thiện hơn. 
Xin chân thành cảm ơn! 
 Hà Nội, tháng 3 – 2012. 
 Luận văn cao học 
 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
FDI: Foreign Direct Investment - Đầu tư trực tiếp nước ngoài 
ODA: Official Development Assistance – Nguồn tài trợ chính thức chủ yếu 
HĐHTKD: Hợp đồng hợp tác kinh doanh 
BOT: Build – Operation – Transfer (Xây dựng - Vận hành - Chuyển giao) 
BTO: Build – Transfer – Operation (Xây dựng – Chuyển giao – Vận hành) 
BT: Build – Transfer (Hợp đồng Xây dựng – Chuyển giao) 
CNĐT: Công nghiệp điện tử 
DN: Doanh nghiệp 
KCN – KCX: Khu công nghiệp – Khu chế xuất 
KCNC: Khu công nghệ cao 
ĐTNN: Đầu tư nước ngoài 
UNCTAD: United Nations conference on Trade and Developement 
 (Hội nghị liên hợp quốc về thương mại) 
AFTA: ASEAN Free Trade Area – Khu vực mậu dịch tự do ASEAN 
TNCs: Các công ty – tập đoàn xuyên quốc gia 
 Luận văn cao học 
 DANH MỤC CÁC BẢNG 
Bảng 2.1. Tổng hợp đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam phân theo địa phương 
(các dự án còn hiệu lực tính đến 31/12/2010) ........................................................31 
Bảng 2.2. Tổng hợp số dự án, vốn đăng ký cấp phép, vốn thực hiện các dự án FDI 
trên địa bàn Hà Nội (1990 – 2010).........................................................................34 
Bảng 2.3. Cơ cấu FDI của Hà Nội theo ngành kinh tế (1990-2010) .......................35 
Bảng 2.4. Nguồn FDI của Hà Nội theo hình thức đầu tư (1990 - 2010).................36 
Bảng 2.5. Danh sách 10 Quốc gia đầu tư FDI lớn nhất vào Hà Nội (1990 – 2010).37 
Bảng 2.7. Giá trị sản xuất ngành CNĐT ở Hà Nội (2002-2010) .............................42 
Bảng 2.8. Lao động trong ngành CNĐT ở Hà Nội (2002 – 2010) ..........................43 
Bảng 2.9. Tổng hợp số dự án, vốn đăng ký cấp phép, vốn thực hiện vào CNĐT Hà 
Nội (1990 - 2010)..................................................................................................48 
Bảng 2.10. Các hình thức FDI trong ngành CNĐT Hà Nội (1990 - 2010)..............51 
Bảng 2.11. Các đối tác đầu tư vào ngành CNĐT Hà Nội (1990 - 2010).................55 
Bảng 2.12. FDI vào ngành CNĐT trong các KCN của Hà Nội (1990 - 2010) ........56 
Bảng 3.1. Mục tiêu tăng trưởng và cơ cấu các ngành công nghiệp Hà Nội theo 
nhóm ngành chủ lực ..............................................................................................74 
 PHỤ LỤC 
PHỤ LỤC 1. Danh mục các sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích đầu tư sản 
xuất .....................................................................................................................103 
PHỤ LỤC 2. Danh mục một số dự án đầu tư nước ngoài về điện tử - viễn thông – 
công nghệ thông tin trên địa bàn Hà Nội..............................................................110 
PHỤ LỤC 3. Danh sách một số doanh nghiệp FDI hoạt động trong lĩnh vực CNĐT 
tại các khu công nghiệp trên địa bàn Hà Nội........................................................112 
PHỤ LỤC 4. Các bảng so sánh chi phí đầu tư giữa Hà Nội với những thành phố 
khác trong cả nước và trong khu vực ...................................................................113