Luận văn Phân tích và một số giải pháp chiến lược cho hoạt động của Công ty Cổ phần Bảo hiểm Dầu khí Việt Nam – PVI giai đoạn 2012-2017

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 ------------------------------------- 
 TRỊNH TÚ ANH 
 PHÂN TÍCH VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP 
 CHIẾN LƯỢC CHO HOẠT ĐỘNG 
CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN BẢO HIỂM DẦU KHÍ 
 VIỆT NAM PVI GIAI ĐOẠN 2012 - 2017 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC 
 CHUYÊN NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. BÙI XUÂN HỒI 
 HÀ NỘI - 2012 MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................ 6 
LỜI CẢM ƠN....................................................................................................................... 7 
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................. 8 
DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................................... 9 
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................................... 10 
CHƯƠNG I......................................................................................................................... 13 
CƠ SỞ LÝ LUẬN Về PHÂN TÍCH VÀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC TRONG 
DOANH NGHIỆP.............................................................................................................. 13 
 1.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CHIẾN LƯỢC............................................13 
 1.1.1. Khái niệm chiến lược...................................................................................13 
 1.1.2. Các đặc trưng của chiến lược .....................................................................14 
 1.1.3. Vai trò của chiến lược đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp................ 15 
 1.2. PHÂN LOẠI CHIẾN LƯỢC............................................................................17 
 1.2.1. Chiến lược cấp công ty:...............................................................................17 
 1.2.2. Chiến lược kinh doanh ................................................................................20 
 1.2.3. Chiến lược chức năng:.................................................................................21 
 1.2.3.1. Chiến lược marketing .............................................................................21 
 1.2.3.2. Chiến lược sản xuất................................................................................21 
 1.2.3.3. Chiến lược công nghệ.............................................................................21 
 1.2.3.4. Chiến lược con người .............................................................................22 
 1.2.3.5. Chiến lược tài chính ...............................................................................22 
 1.3. HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC DOANH NGHIỆP .......................................22 
 1.3.1. Các vấn đề cơ bản về hoạch định chiến lược.............................................22 
 1.3.2. Quy trình hoạch định chiến lược................................................................24 
 1.3.3. Các căn cứ hình thành chiến lược ..............................................................25 
 1.3.3.1. Các yếu tố thuộc môi trường vĩ mô.......................................................25 
 1.3.3.2. Các yếu tố thuộc môi trường vi mô.......................................................27 
 1.3.3.3. Các yếu tố thuộc môi trường nội bộ doanh nghiệp..............................30 
 1.3.4. Một số mô hình phân tích và xây dựng chiến lược cho doanh nghiệp....31 
 1.3.4.1. Mô hình BCG.........................................................................................31 
 1.3.4.2. Mô hình Mc. Kinsey ..............................................................................33 
 1.3.4.3. Mô hình phân tích 5 lực lượng cạnh tranh của M. Porter..................34 
 3 
 1.3.4.4. Mô hình SWOT......................................................................................36 
 1.3.5. Tổ chức thực hiện và đánh giá, điều chỉnh chiến lược .............................38 
 1.3.5.1. Tổ chức thực hiện chiến lược ...............................................................38 
 1.3.5.2. Công tác kiểm tra...................................................................................39 
 1.3.5.3. Đánh giá và điều chỉnh chiến lược.......................................................40 
KẾT LUẬN CHƯƠNG ..................................................................................................... 42 
CHƯƠNG II....................................................................................................................... 43 
PHÂN TÍCH HIỆN TRẠNG HOẠT ĐỘNG VÀ CÁC CĂN CỨ CHIẾN LƯỢC CỦA 
CÔNG TY CỔ PHẦN BẢO HIỂM DẦU KHÍ VIỆT NAM PVI .................................. 43 
 2.1. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ TỔNG CÔNG TY CỔ PHẦN BẢO HIỂM 
 DẦU KHÍ VIỆT NAM (PVI) ........................................................................................43 
 2.1.1. Quá trình hình thành ......................................................................................43 
 2.1.2. Hoạt động kinh doanh....................................................................................44 
 2.1.3. Bộ máy tổ chức quản lý và tình hình nhân sự................................................45 
 2.2. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA PVI ..........................................47 
 2.2.1. Kết quả đạt được..........................................................................................47 
 2.2.2. Những tồn tại................................................................................................48 
 2.3. PHÂN TÍCH CÁC CĂN CỨ CHIẾN LƯỢC CỦA TỔNG CÔNG TY CỔ 
 PHẦN BẢO HIỂM DẦU KHÍ......................................................................................51 
 2.3.1. Các yếu tố thuộc môi trường bên ngoài.....................................................51 
 2.3.1.1. Phân tích môi trường vĩ mô ..................................................................51 
 2.3.1.2. Phân tích môi trường vi mô (môi trường ngành) ................................57 
 2.3.2. Phân tích môi trường bên trong .................................................................67 
 2.3.2.1. Nguồn nhân lực.....................................................................................67 
 2.3.2.2. Nguồn lực tài chính...............................................................................68 
 2.3.2.3. Năng lực công nghệ ..............................................................................71 
 2.3.2.4. Hoạt động marketing.............................................................................73 
 TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ..................................................................................................75 
MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHIẾN LƯỢC CHO PVI GIAI ĐOẠN 2012 – 2017............... 77 
 3.1. TẦM NHÌN, NHIỆM VỤ VÀ CÁC MỤC TIÊU CHIẾN LƯỢC CỦA 
 CÔNG TY ĐẾN NĂM 2017..........................................................................................77 
 3.1.1. Tiềm năng thị trường bảo hiểm Việt Nam .........................................................77 
 3.1.2. Tầm nhìn, nhiệm vụ và mục tiêu chiến lược giai đoạn 2012-2017................78 
 3.2. MÔ HÌNH SWOT VÀ CÁC ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC CHO PVI.....79 
 4 
 3.2.1. Cơ sở lựa chọn mô hình SWOT .........................................................................79 
 3.2.2. Ma trận SWOT...................................................................................................80 
 3.2.3. Các định hướng chiến lược cho Công ty đến 2017............................................83 
 3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHIẾN LƯỢC CHO CÔNG TY CỔ PHẦN PVI....86 
 3.3.1. Chiến lược marketing ....................................................................................86 
 3.3.2. Chiến lược sản phẩm .....................................................................................88 
 3.3.3. Chiến lược công nghệ ....................................................................................91 
 3.3.4. Chiến lược con người ........................................................................................93 
 3.3.4. Chiến lược tài chính...........................................................................................96 
 KẾT LUẬN.................................................................................................................99 
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................... 100 
 5 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan nội dung luận văn thạc sĩ khoa học chuyên ngành Quản trị kinh 
doanh của tôi là hoàn toàn dựa trên công trình nghiên cứu của bản thân, không sao chép 
nguyên bản từ công trình nghiên cứu hay luận văn của người khác. 
 Người thực hiện 
 TRỊNH TÚ ANH 
 6 
 LỜI CẢM ƠN 
 Trong hơn 2 năm học tập và nghiên cứu để hoàn thành khóa đào tạo Thạc sĩ Cao 
học chuyên ngành Quản trị kinh doanh tại trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, tác giả đã 
học hỏi và được cung cấp những kiến thức cần thiết về kinh tế, xã hội từ các thầy cô là Cán 
Bộ, Giảng Viên của Khoa Kinh tế & Quản lý – trường ĐH Bách Khoa Hà Nội. Đề tài luận 
văn Thạc sĩ của tác giả khi hoàn thành khóa đào tạo cao học là kết quả của việc vận dụng 
những kiến thức đã học ở trường và hoạt động kinh tế thực tiễn đang diễn ra trong nước 
cũng như trên thế giới hiện nay. 
 Đề có thể thực hiện và hoàn thành Đề tài này, trước hết tác giả xin chân thành cảm 
ơn các Thầy Cô khoa Kinh tế & Quản lý – trường ĐH Bách Khoa Hà Nội đã trang bị vốn 
kiến thức quý báu cho tác giả trong suốt quá trình học tập. 
 Đặc biệt, tác giả xin gửi lời cảm ơn trân trọng đến PGS.TS. Bùi Xuân Hồi đã tận 
tình hướng dẫn, giúp đỡ tác giả thực hiện và hoàn thành thuận lợi đề tài luận văn Thạc sĩ 
Quản trị kinh doanh này. 
 Xin chân thành cảm ơn! 
 Hà Nội, tháng 3 – 2012. 
 7 
 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
PVN Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam 
CNTT Công nghệ thông tin 
ROA Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản 
ROE Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu 
TNDS Trách nhiệm dân sự 
WTO Tổ chức thương mại thế giới 
FDI Đầu tư trực tiếp nước ngoài 
 8 
 DANH MỤC CÁC BẢNG 
 STT Nội dung Trang 
Hình 1 Quy trình hoạch định chiến lược 20 
Hình 2 Ma trận BCG 28 
Hình 3 Ma trận Mc. Kinsey 30 
Hình 4 Mô hình năm lực lượng cạnh tranh của M. Porter 31 
Hình 5 Ma trận SWOT 33 
Hình 6 Quy trình đánh giá và điều chỉnh chiến lược 37 
Bảng 1 Một số chỉ tiêu tài chính quan trọng của PVI qua các năm 44 
 Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của một số doanh 
Hình 7 45 
 nghiệp bảo hiểm 
Bảng 2 Mạng lưới hoạt động của một số doanh nghiệp bảo hiểm 46 
 Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của một số doanh 
Bảng 3 47 
 nghiệp bảo hiểm 2010 
Hình 8 Cơ cấu doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới 55 
 Cơ cấu doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm tai nạn và chăm sóc y 
Hình 9 55 
 tế 
 Cơ cấu doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm thân tàu và TNDS 
Hình 10 56 
 của chủ tàu 
Hình 11 Cơ cấu doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm xây dựng và lắp đặt 56 
 Cơ cấu doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm cháy nổ và rủi ro tài 
Hình 12 57 
 sản 
Hình 13 Cơ cấu doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm dầu khí 57 
Bảng 4 Thị phần bảo hiểm phi nhân thọ giai đoạn 2009-2011 58 
 Tỷ lệ doanh thu giữa các doanh nghiệp bảo hiểm lớn trên thị 
Hình 14 60 
 trường Việt Nam 
Bảng 5 Các chỉ tiêu tài chính của PVI năm 2010 - 2011 66 
Bảng 6 Khả năng tài chính của PVI so với các đối thủ cạnh tranh 67 
Bảng 7 Một số chỉ tiêu cơ cấu tài sản của PVI 69 
Hình 15 Tỷ trọng doanh thu bảo hiểm gốc của PVI trong ngành 70 
Hình 16 Cơ cấu doanh thu của PVI 2010 và 2011 71 
 Cơ cấu doanh thu của PVI năm 2010 (phân chia theo các 
Hình 17 76 
 nghiệp vụ bảo hiểm) 
 9 
 LỜI MỞ ĐẦU 
# Tính cấp thiết của đề tài: 
 Từ năm 1986, Việt Nam chính thức bắt đầu xây dựng nền kinh tế thị trường 
và thức đẩy mối quan hệ hợp tác với các nước trong khu vực, hội nhập với nền kinh 
tế thé giới. Đến nay, Việt Nam cơ bản đã thiết lập được mối liên kết với các khu 
vực kinh tế lớn, bao gồm việc gia nhập ASEAN, tham gia khu vực mậu dịch tự do 
ASEAN (AFTA), gia nhập diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á Thái Bình Dương 
(APEC), trở thành thành viên của quỹ tiền tệ quốc tế IMF, và trở thành thành viên 
của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO. 
 Với quá trình hội nhập, Việt Nam phải tiến hành mở cửa nền kinh tế một 
cách toàn diện và phải thực hiện các cam kết với các thành viên trong tổ chức này, 
trong đó có việc thực hiện cam kết trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm. Vấn đề đặt 
ra là việc mở cửa hội nhập thị trường bảo hiểm và tự do hóa thương mại dịch vụ bảo 
hiểm theo chuẩn mực quốc tế sẽ không chỉ mang đến cơ hội mới mà còn đem lại 
không ít thách thức cho các doanh nghiệp bảo hiểm trong nước. 
 Mở cửa thị trường, khuyến khích đầu tư nước ngoài cũng là cơ sở để ngành 
bảo hiểm phát triển, đồng thời cũng đòi hỏi ngành bảo hiểm phải có sản phẩm bảo 
hiểm đáp ứng nhu cầu của tăng trưởng đầu tư nước ngoài và trong nước, nhất là 
những cơ sở đầu tư ngành nghề mới, công nghệ cao như đóng tàu, xây dựng đường 
tàu điện ngầm, xây dựng ngành điện tử công nghệ thông tin, xây dựng nhà máy lọc 
dầu, điện nguyên tử, vệ tinh, sản xuất linh kiện máy bay Đây là tiềm năng cho 
bảo hiểm xây dựng lắp đặt, bảo hiểm tài sản, bảo hiểm kĩ thuật, bảo hiểm trách 
nhiệm phát triển. 
 Trong bối cảnh nền kinh tế nhiều thành phần và xu hướng cổ phần hóa các 
doanh nghiệp nhà nước, chế độ sở hữu tư nhân buộc người điều hành doanh nghiệp 
muốn bảo toàn vốn và tài sản trước mọi rủi ro cần phải có bảo hiểm làm tăng nhu 
cầu bảo hiểm để ngành bảo hiểm phát triển. Khi các chủ doanh nghiệp coi trọng bảo 
hiểm là lá chắn trước mọi rủi ro, tai nạn bất ngờ, thì thị trường bảo hiểm sẽ có nhiều 
cơ hội phát triển lành mạnh. 
 Những nền tảng kinh tế mang tính chất xu thế toàn cầu như trên cùng với sự 
hỗ trợ đắc lực của các chính sách của Nhà nước, các quy định pháp luật ngày càng 
 10 
 hoàn thiện trong lĩnh vực bảo hiểm đã và đang tạo ra tiềm năng phát triển rất lớn 
cho ngành bảo hiểm Việt Nam, bao gồm cả bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ. 
 Công ty Cổ phần PVI, tiền thân là Công ty Cổ phần Bảo hiểm Dầu khí Việt 
Nam (PVI) là thành viên của Tập đoàn Dầu khí Quốc Gia Việt Nam, được thành lập 
năm 1996. Sau hơn 14 năm hoạt động, PVI đã có những bước phát triển vượt bậc, 
được đánh giá là đứng thứ hai về thị phần trên thị trường bảo hiểm phi nhân thọ 
Việt Nam và tiếp tục giữ vững vị trí đứng đầu lĩnh vực bảo hiểm công nghiệp trong 
nước. Cũng như tất cả các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm tại Việt Nam, PVI 
cũng đang đứng trước rất nhiều cơ hội và thách thức trong quá trình tìm kiếm con 
đường phát triển bền vững. 
 Dựa trên bối cảnh và thực tế đó, đề tài “Phân tích và một số giải pháp chiến 
lược cho hoạt động của Công ty Cổ phần Bảo hiểm Dầu khí Việt Nam PVI giai 
đoạn 2012-2017” chắc chắn sẽ mang lại những góc nhìn tổng quan và hữu ích cho 
quá trình hoạch định và triển khai chiến lược hoạt động của PVI, trên cơ sở đó cũng 
có thể liên hệ với hoạt động kinh doanh bảo hiểm tại Việt Nam một cách toàn diện. 
# Mục đích nghiên cứu: 
 Đề xuất các giải pháp chiến lược nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững cho 
Công ty Cổ phần Bảo hiểm Dầu khí Việt Nam – PVI. 
# Nhiệm vụ nghiên cứu: 
- Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận chính yếu về phân tích và hoạch định 
 chiến lược trong doanh nghiệp; 
- Phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động kinh doanh của PVI, đánh giá 
 hoạt động và các căn cứ chiến lược để xây dựng các đề xuất; 
- Thông qua các phân tích để có thể xây dựng và đề xuất một số giải pháp 
 chiến lược cho PVI giai đoạn 2012-2017. 
# Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: 
 11