Luận văn Phát triển nguồn nhân lực của Đài Tiếng nói Việt Nam khi trở thành tổ hợp truyền thông đa phương tiện

 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan Luận văn này do tôi tự nghiên cứu thực hiện dƣới sự 
hƣớng dẫn của TS Nguyễn Ngọc Hiến. Các số liệu trong Luận văn là trung thực, 
khách quan, đƣợc Đài Tiếng nói Việt Nam phê duyệt và ban hành công khai. 
 TÁC GIẢ LUẬN VĂN 
 Hà Thị Bích Thuận 
 LỜI CẢM ƠN 
 Trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn “Phát triể 
 u h i i i i t hi tr th h t h tru th 
 h ti , tôi đã nhận đƣợc sự giúp đỡ và hƣớng dẫn tận tình của các thầy 
cô Học viện Hành chính Quốc gia; sự giúp đỡ và tạo điều kiện của lãnh đạo cơ 
quan, đồng nghiệp, gia đình và bạn bè. 
 Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: 
 - TS Nguyễn Ngọc Hiến đã tận tình chỉ bảo, hƣớng dẫn tôi hoàn thành Luận 
văn này; 
 - Các nhà khoa học, các thầy giáo, cô giáo Học viện Hành chính quốc gia đã 
nhiệt tình giảng dậy, truyền đạt cho tôi kiến thức về quản lý công trong suốt thời 
gian học tập tại Học viện; 
 - Lãnh đạo cơ quan, đồng nghiệp, gia đình và bạn bè đã tạo mọi điều kiện về 
thời gian, giúp đỡ về công việc, động viên về tinh thần để tôi đƣợc tham gia và hoàn 
thành khóa học; 
 Mặc dù bản thân học viên cũng đã nỗ lực, nghiêm túc nghiên cứu và hoàn 
thiện Luận văn, tuy nhiên, do kinh nghiệm nghiên cứu chƣa nhiều, cũng nhƣ thời 
gian thực hiện đề tài có hạn nên không thể tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. 
Kính mong nhận đƣợc sự tham gia, góp ý của thầy cô, bạn bè và đồng nghiệp. 
 Trân trọng./. 
 Hà nội, ngày tháng năm 2016 
 Tác giả Luận văn 
 Hà Thị Bích Thuận 
 DAN MỤC C C C VI Ắ 
BTV: Biên tập viên 
CBVC: Cán bộ viên chức 
CNH-HĐH: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa 
ĐTBD: Đào tạo bồi dƣỡng 
NNL: Nguồn nhân lực 
PT & TH VN: Phát thanh truyền hình Việt Nam 
PTTH: Phát thanh truyền hình 
PV: Phóng viên 
TCCB: Tổ chức Cán bộ 
TNVN: Tiếng nói Việt Nam 
UBND: Ủy ban nhân dân 
VOV1: Hệ Thời sự - Chính trị - Tổng hợp 
VOV2: Hệ Văn hóa – Đời sống – Khoa giáo 
VOV3: Hệ Âm nhạc – Thông tin – Giải trí 
VOV4: Hệ phát thanh Dân tộc 
VOV5 : Kênh Phát thanh đối ngoại quốc gia 
VOVAS: Trung tâm Dịch vụ và quảng cáo truyền thông 
 đa phƣơng tiện 
VOVTV: Kênh truyền hình Đài Tiếng nói Việt Nam 
NCKH: Nghiên cứu Khoa học 
 MỤC LỤC 
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 
 Chƣơng 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ MÔ HÌNH TỔ CHỨC 
 BỘ MÁY VÀ NGUỒN NHÂN LỰC CỦA ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM ......... 6 
 1.1. Những khái niệm cơ bản ............................................................................... 6 
 1.1.1. Khái niệm về nguồn nhân lực ................................................................. 6 
 1.1.2. Khái niệm phát triển nguồn nhân lực ...................................................... 8 
 1.1.3. Khái niệm về truyền thông ...................................................................... 8 
 1.1.4. Khái niệm về truyền thông đa phƣơng tiện........................................... 10 
 1.2. Yêu cầu của phát triển nguồn nhân lực truyền thông .................................. 10 
 1.3. Quan điểm của Đảng, Nhà nƣớc về phát triển nguồn nhân lực làm Truyền 
 thông ở Việt Nam ............................................................................................... 12 
 1.4. Mục tiêu của công tác phát triển nguồn nhân lực ....................................... 14 
 1.5. Nội dung phát triển nguồn nhân lực làm truyền thông ............................... 16 
 1.5.1.Xây dựng kế hoạch, phƣơng án tổ chức thi tuyển nguồn nhân lực ....... 16 
 1.5.2. Xác định nhu cầu phát triển nguồn nhân lực ........................................ 18 
 1.5.3. Lựa chọn đối tƣợng đào tạo .................................................................. 19 
 1.5.4. Xây dựng chƣơng trình, quy trình và phƣơng pháp đào tạo nguồn nhân 
 lực .................................................................................................................... 20 
 1.5.5. Đầu tƣ cho phát triển nguồn nhân lực ................................................... 24 
 1.5.6. Đánh giá chƣơng trình đào tạo phát triển nguồn nhân lực ................... 24 
 1.6. Một số kinh nghiệm quốc tế về phát triển nguồn nhân lực Phát thanh 
 Truyền hình ........................................................................................................ 27 
 1.6.1. Đào tạo phát triển nguồn nhân lực ở nƣớc ngoài .................................. 27 
 1.6.2. Kinh nghiệm đào tạo nƣớc ngoài .......................................................... 33 
 Chƣơng 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TỔ CHỨC VÀ PHÁT TRIỂN NGUỒN 
 NHÂN LỰC CỦA ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM HIỆN NAY ........................... 35 
 2.1. Thực trạng mô hình tổ chức bộ máy của Đài Tiếng nói Việt Nam ............. 35 2.1.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy .......................................................................... 35 
 2.1.2 Thực trạng cơ cấu tổ chức ...................................................................... 41 
 2.1.3 Đánh giá tình hình thực hiện cơ cấu tổ chức bộ máy của Đài Tiếng nói 
 Việt Nam theo Nghị định số 55/2014/NĐ-CP ................................................ 44 
 2.2. Thực trạng nguồn nhân lực của Đài Tiếng nói Việt Nam ........................... 45 
 2.2.1. Tổng quan về nguồn nhân lực của Đài Tiếng nói Việt Nam ................ 45 
 2.2.2 Thực trạng nguồn nhân lực của Đài Tiếng nói Việt Nam...................... 54 
 2.3. Thực trạng nguồn nhân lực khối biên tập Đài Tiếng nói Việt Nam ............ 65 
 2.3.1. Ƣu điểm................................................................................................. 66 
 2.3.2. Nhƣợc điểm ........................................................................................... 68 
 2.4. Đánh giá chung ............................................................................................ 70 
 2.4.1. Kết quả đạt đƣợc ................................................................................... 70 
 2.4.2. Thuận lợi ............................................................................................... 71 
 2.4.3. Khó khăn ............................................................................................... 73 
Chƣơng 3 XÂY DỰNG MÔ HÌNH TỔ CHỨC VÀ NGUỒN NHÂN LỰC CỦA 
ĐÀI TIẾNG NÓI VIỆT NAM VỚI TƢ CÁCH LÀ TỔ HỢP TRUYỀN THÔNG 
ĐA PHƢƠNG TIỆN .............................................................................................. 75 
 3.1. Mô hình tổ chức bộ máy tƣơng lai của Đài Tiếng nói Việt Nam................ 75 
 3.1.1. Phƣơng hƣớng phát triển ngành Phát thanh-Truyền hình Việt Nam .... 75 
 3.1.2. Định hƣớng và mục tiêu phát triển Đài Tiếng nói Việt Nam ............... 76 
 3.1.3. Hiệu quả công tác tổ chức, bộ máy của Đài Tiếng nói Việt Nam ........ 77 
 3.1.4 Nghiên cứu tổ chức bộ máy của Đài Tiếng nói Việt Nam. .................... 78 
 3.2. Giải pháp mô hình nguồn nhân lực của Đài Tiếng nói Việt Nam ............... 95 
 3.2.1. Những định hƣớng trong phát triển nguồn nhân lực ............................ 95 
 3.2.2. Quan điểm về phát triển nguồn nhân lực tại Đài Tiếng nói Việt Nam . 97 
 3.2.3. Công tác bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ Đài Tiếng nói Việt Nam ..... 100 
 3.2.4. Công tác đào tạo, bồi dƣỡng phát triển Nguồn nhân lực tại Đài Tiếng 
 nói Việt Nam ................................................................................................. 103 
 3.3. Về thể chế để phát triển nguồn nhân lực truyền thông .............................. 107 3.3.1. Dự báo nhu cầu nguồn nhân lực ngành Phát thanh truyền hình thời gian 
 tới .................................................................................................................. 107 
 3.3.2. Dự báo nguồn nhân lực của Đài Tiếng nói Việt Nam ........................ 109 
 3.4. Các biện pháp cụ thể ................................................................................. 111 
 3.4.1. Phát triển nguồn nhân lực của Việt Nam ............................................ 111 
 3.4.2. Đào tạo, bồi dƣỡng công chức viên chức làm truyền thông ở Đài Tiếng 
 nói Việt Nam ................................................................................................. 113 
 3.5. Kiến nghị - giải pháp ................................................................................. 118 
 3.5.1. Đối với Đảng, Nhà nƣớc ..................................................................... 118 
 3.5.2. Đối với Đài Tiếng nói Việt Nam ........................................................ 121 
KẾT LUẬN ............................................................................................................. 122 
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 124 
 DANH MỤC BẢNG 
Bảng 2.1. Theo trình độ đào tạo ................................................................................ 50 
Bảng 2.2. Trình độ lý luận chính trị .......................................................................... 51 
Bảng 2.3. Theo ngạch chức danh: ............................................................................. 51 
Bảng 2.4. Theo trình độ đào tạo ................................................................................ 52 
Bảng 2.5. Trình độ lý luận chính trị: ......................................................................... 53 
Bảng 2.6. Theo ngạch chức danh .............................................................................. 53 
Bảng 2.7. Tổng hợp số liệu cán bộ quản lý tính đến 01/12/2015 ............................. 56 
Bảng 2.8. Số liệu nâng ngạch công chức, viên chức của Đài Tiếng nói Việt Nam .. 60 
Bảng 3.1. Dự kiến nhu cầu đào tạo của ngành phát thanh-truyền hình .................. 108 
Bảng 3.2. Nguồn nhân lực của Đài Tiếng nói Việt Nam giai đoạn 2011-2015 ...... 110 
Bảng 3.3. Dự báo Nguồn nhân lực của Đài Tiếng nói Việt Nam ........................... 111 
giai đoạn 2016-2020 ................................................................................................ 111 
 DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ 
Biểu đồ 2.1. Tỷ lệ trình độ đào tạo ............................................................................ 50 
Biểu đồ 2.2. Tỷ lệ trình độ lý luận chính trị .............................................................. 51 
Biểu đồ 2.3. Tỷ lệ ngạch chức danh .......................................................................... 52 
Biểu đồ 2.4. Tỷ lệ trình độ đào tạo ............................................................................ 53 
Biểu đồ 2.5. Tỷ lệ trình độ lý luận chính trị ............................................................. 53 
Biểu đồ 2.6. Tỷ lệ ngạch chức danh .......................................................................... 54 
Sơ đồ 1.1: Quy trình đào tạo, bồi dƣỡng Công chức viên chức ................................ 21 
 ` PHẦN MỞ ĐẦU 
 1. ính cấp thiết của đề tài 
 Các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác-Lênin và Đảng ta từ lâu đã khẳng định 
vai trò của tổ chức trong sự phát triển của xã hội và con ngƣời. 
 Qua thực tiễn lãnh đạo cách mạng Nga, V.I.Lê Nin đã rút ra kết luận: “Trong 
cuộc đấu tranh giành chính quyền, giai cấp vô sản không có vũ khí nào khác hơn là 
tổ chức” và khi đã giành đƣợc chính quyền, toàn bộ nhiệm vụ của đảng cầm quyền 
là “ tổ chức, tổ chức và tổ chức”. 
 Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng là tấm gƣơng sáng vận dụng sáng tạo và phát 
triển chủ nghĩa Mác- Lênin trong việc xây dựng tổ chức và đề ra các giải pháp tổ 
chức thực hiện phù hợp với truyền thống dân tộc và thực tiễn Việt Nam. Sau hơn 
nửa thế kỷ lãnh đạo thành công cách mạng Việt Nam, Đại hội đại biểu toàn quốc 
lần thứ V của Đảng đã khẳng định: “Tổ chức là một khâu quyết định đối với việc 
thực hiện thắng lợi đƣờng lối, chính sách của Đảng”. 
 Từ cơ sở lý luận và thực tiễn các nhà nghiên cứu về tổ chức bộ máy đã 
chứng minh một tổ chức sẽ hoạt động có hiệu quả, đạt đƣợc mục tiêu dự kiến phải 
có cơ cấu tổ chức đúng. Nói cách khác “Cơ cấu tổ chức đúng có vai trò quyết định 
tới hiệu quá hoạt động của tổ chức”. 
 Lý luận và thực tiễn đều chứng minh vai trò quyết định của nguồn lực con 
ngƣời đối với cách mạng. Chủ nghĩa Mác - Lênin đã khẳng định: “Con người là chủ 
thể cải tạo hoàn cảnh và là yếu tố quan trọng nhất của lực lượng sản xuất. Sinh 
thời Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Cán bộ là gốc của mọi công việc, muốn việc thành 
công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém. Ngƣời cũng khẳng định: Muốn xây 
dựng xã hội chủ nghĩa cần phải có những con người chủ nghĩa xã hội” [33, tr 215]. 
 Các văn kiện Đại hội của Đảng trong thời kỳ đổi mới đều nhấn mạnh yêu cầu 
quan trọng phải phát huy nguồn lực con ngƣời, coi "con ngƣời vừa là mục tiêu, vừa 
là động lực phát triển kinh tế - xã hội"; Trong giai đoạn hiện nay khoa học - công 
nghệ phát triển nhƣ vũ bão, loài ngƣời đã và đang bƣớc vào thời kỳ của nền kinh tế 
 1 
 tri thức, Văn kiện Đại hội IX, X, XI của Đảng tiếp tục khẳng định vai trò đặc biệt 
quan trọng của nguồn lực con ngƣời: “Nguồn lực con người là nguồn lực quan 
trọng nhất; do đó cần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đó là nguồn nhân 
lực được trang bị tri thức, kỹ năng lao động và có khả năng ứng dụng nhanh chóng 
những tri thức khoa học - công nghệ vào quá trình sản xuất để nâng cao năng suất 
và hiệu quả lao động”[24, tr178]. 
 Ở bất kỳ lĩnh vực nào thì nguồn nhân lực luôn là yếu tố quan trọng nắm vai 
trò then chốt quyết định đến sự phát triển của lĩnh vực đó. Trong lĩnh vực báo chí 
truyền thông thì vai trò của nguồn nhân lực là không thể phủ nhận đƣợc. Đối với 
các cơ quan báo chí truyền thông, bên cạnh những yếu tố về cơ sở vật chất và 
phƣơng tiện kỹ thuật phục vụ quá trình tác nghiệp, nguồn nhân lực là nhân tố quyết 
định đến chất lƣợng hoạt động của cơ quan đó, cụ thể ở đây là chất lƣợng thông tin 
của cơ quan báo chí truyền thông. 
 Sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực thông tin, truyền thông đặt ra những 
đòi hỏi mới, phức tạp hơn và ở tầm cao hơn cho công tác tổ chức, quản lý báo chí, 
đòi hỏi nguồn nhân lực đủ trình độ và kiến thức, đáp ứng nhu cầu công tác quản lý 
trong tình hình mới. 
 Đài Tiếng nói Việt Nam xác định rõ việc xây dựng nguồn nhân lực chất 
lƣợng cao là một trong những yếu tố tiên quyết đảm bảo cho chất lƣợng hoạt động 
của cơ quan báo chí, đặc biệt là trong thời đại hiện nay khi sức mạnh của internet và 
mạng xã hội (facebook, twitter...) có phần lấn ƣớt các loại hình truyền thông quen 
thuộc. Nguồn nhân lực báo chí chất lƣợng cao không chỉ giỏi về kỹ năng tác nghiệp 
báo chí và còn phải sử dụng thành thạo những phƣơng tiện, công cụ kỹ thuật hỗ trợ 
sản xuất các tác phẩm báo chí đa phƣơng tiện vừa có chất lƣợng vừa thu hút, hấp 
dẫn công chúng. 
 Đài Tiếng nói Việt Nam cũng đã quan tâm đầu tƣ trên cả hai phƣơng diện 
chủ trƣơng và tiềm lực cho các lĩnh vực liên quan nhiều đến phát triển xây dựng mô 
hình tổ chức và con ngƣời nhƣ: Thành lập các đơn vị, tổ chức sản xuất chƣơng trình 
cũng nhƣ nâng cao trình độ, tạo môi trƣờng làm việc để mọi ngƣời có thể giải 
 2