Luận văn Quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Thủ đô Viêng Chăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 .. / .. .. / .. 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 THALONSAY THAMMAVONG 
 QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP 
 NHỎ VÀ VỪA Ở THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN, NƢỚC 
 CỘNG HÕA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG 
 HÀ NỘI – 2016 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 .. / .. .. / .. 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 THALONSAY THAMMAVONG 
 QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP 
 NHỎ VÀ VỪA Ở THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN, NƢỚC 
 CỘNG HÕA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO 
 Chuyênngành: Quảnlý công 
 Mãsố: 60.34.04.03 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG 
 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LƢƠNG MINH VIỆT 
 HÀ NỘI – 2016 LỜI CẢM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan nội dung trong luận văn này là do tôi viết, số liệu 
thu thập trong luận văn là số liệu trung thực. 
 Tác giả luận văn 
 THALONSAY THAMMAVONG LỜI CẢM ƠN 
 Để hoàn thành luận văn này, trước hết tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến 
lãnh đạo Học viện Hành chính Quốc gia cùng các thầy cô giáo đã tận tình 
giảng dạy, chỉ bảo, tạo điều kiện cho tôi trong suốt thời gian học tập. 
 Tôi xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình của TS. Lương 
Minh Việt, những định hướng của thầy có tính quyết định tới sự thành công 
của luận văn. 
 Đề tài này tôi hoàn thành trên cơ sở nỗ lực nghiên cứu của bản thân còn 
có sự kế thừa, tổng hợp tài liệu của các nhà nghiên cứu đi trước. Nhưng do 
tính chất phức tạp của đề tài, trình độ của bản thân còn hạn chế nên luận văn 
không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong sự giúp đỡ và góp ý của các 
nhà khoa học, các thầy cô và các bạn để luận văn hoàn thiện hơn. 
 Xin trân trọng cảm ơn! 
 Tác giả luận văn 
 THALONSAY THAMMAVONG MỤC LỤC 
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1 
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................... 3 
3. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................. 5 
4. Phạm vi nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu .............................................. 6 
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ............................................ 6 
6. Đóng góp của Luận văn ................................................................................ 6 
7. Cấu trúc của Luận văn ................................................................................... 7 
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI 
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA ................................................................ 8 
1.1. Những vấn đề chung về doanh nghiệp nhỏ và vừa ............................... 8 
1.1.1. Khái niệm và tiêu chí phân loại .............................................................. 8 
1.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa ............................................... 12 
1.1.3. Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa ................................................... 15 
1.2. Quản lý nhà nƣớc đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa .......................... 19 
1.2.1. Khái niệm và đặc điểm .......................................................................... 19 
1.2.2. Nội dung quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ............. 24 
1.2.3. Sự cần thiết của quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa .. 27 
1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ 
và vừa .............................................................................................................. 30 
1.3. Kinh nghiệm về quản lý nhà nƣớc đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ở 
một số địa phƣơng ......................................................................................... 32 
1.3.1. Kinh nghiệm của tỉnh Bình Dương, Việt Nam ..................................... 33 
1.3.2. Kinh nghiệm của tỉnh Sa La Văn, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào .. 34 
1.3.3. Bài học kinh nghiệm cho thủ đô Viêng Chăn ....................................... 35 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ............................................................................... 37 CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI 
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN, NƢỚC 
CỘNG HÕA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO ............................................... 38 
2.1.Thực trạng hoạt động của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thủ đô Viêng 
Chăn giai đoạn 2011 - 2015 .......................................................................... 38 
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của thủ đô Viêng Chăn ảnh hưởng 
đến sự phát triển của các doanh nghiệp nhỏ và vừa........................................ 38 
2.1.2. Quá trình hình thành các doanh nghiệp nhỏ và vừa .............................. 42 
2.1.3. Thực trạng hoạt động của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Thủ đô Viêng 
Chăn giai đoạn 2011 – 2015............................................................................ 44 
2.2. Hiện trạng quản lý nhà nƣớc đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thủ 
đô Viêng Chăn giai đoạn 2010 – 2015 ......................................................... 53 
2.2.1. Định hướng chiến lược, qui hoạch, kế hoạch và chính sách phát triển 
các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thủ đô Viêng Chăn ....................................... 53 
2.2.2. Ban hành pháp luật về doanh nghiệp .................................................... 54 
2.2.3. Tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật có liên quan đến phát triển 
doanh nghiệp nhỏ và vừa ................................................................................ 56 
2.2.4. Ban hành và thực thi các chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp nhỏ và 
vừa ................................................................................................................... 58 
2.2.5. Công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp 
nhỏ và vừa ....................................................................................................... 61 
2.2.6. Công tác tổ chức bộ máy quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ 
và vừa .............................................................................................................. 65 
2.3. Đánh giá chung về quản lý nhà nƣớc đối với doanh nghiệp nhỏ và 
vừa ở thủ đô Viêng Chăn .............................................................................. 70 
2.3.1. Những thành công ................................................................................. 70 
2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ........................................................... 73 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ............................................................................... 83 Chƣơng 3. ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM HOÀN 
THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ 
VỪA Ở THỦ ĐÔ VIÊNG CHĂN TRONG THỜI GIAN TỚI ................. 84 
3.1. Dự báo về thuận lợi và khó khăn đối với phát triển doanh nghiệp nhỏ 
và vừa ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ................................................. 84 
3.1.1. Những thuận lợi..................................................................................... 84 
3.1.2. Những khó khăn .................................................................................... 86 
3.1.3. Định hướng và quan điểm đổi mới quản lý nhà nước đối với doanh 
nghiệp nhỏ và vừa ở thủ đô Viêng Chăn trong thời gian tới .......................... 89 
3.2. Một số giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện quản lý nhà nƣớc đối với 
doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thủ đô Viêng Chăn ......................................... 91 
3.2.1. Giải pháp về xây dựng môi trường thể chế minh bạch, bình đẳng giữa 
các doanh nghiệp ............................................................................................. 91 
3.2.2. Giải pháp về ban hành và thực thi các chính sách, chương trình hỗ trợ 
doanh nghiệp nhỏ và vừa ................................................................................ 94 
3.2.3. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động kinh doanh 
của doanh nghiệp nhỏ và vừa .......................................................................... 98 
3.2.4. Nâng cao chất lượng bộ máy quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp 
nhỏ và vừa ..................................................................................................... 101 
3.3. Kiến nghị ............................................................................................... 103 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ............................................................................. 105 
KẾT LUẬN .................................................................................................. 106 
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 107 
 DANH MỤC BẢNG 
Bảng 1.1: Tham khảo về tiêu chí doanh nghiệp vừa và nhỏ ở một số nước ... 10 
Bảng 1.2: Tiêu chí phân loại doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam .............. 12 
Bảng 2.1: Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa của Thủ đô Viêng Chăn chia 
theo thành phần kinh tế giai đoạn 2011 – 2015 .............................................. 44 
Bảng 2.2: Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa Thủ đô Viêng Chăn phân theo 
ngành kinh tế giai đoạn 2011 – 2015 .............................................................. 46 
Bảng 2.3: Lao động tại các khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn 
Thủ đô Viêng Chăn giai đoạn 2011 – 2015 .................................................... 47 
Bảng 2.4: Lao động trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thủ đô 
Viêng Chăn phân theo các nhóm ngành kinh tế giai đoạn 2011 – 2015 ........ 48 
Bảng 2.5: Doanh thu của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thủ đô Viêng Chăn giai 
đoạn 2011 – 2015 ............................................................................................ 50 
Bảng 2.6: Lợi nhuận của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thủ đô Viêng Chăn giai 
đoạn 2011 – 2015 ............................................................................................ 51 
Bảng 2.7: Đóng góp ngân sách của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thủ đô Viêng 
Chăn giai đoạn 2011 – 2015............................................................................ 52 
Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và 
vừa ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ........................................................... 65 MỞ ĐẦU 
 1. Lý do chọn đề tài 
 Doanh nghiệp có vị trí đặc biệt quan trọng của nền kinh tế, là bộ phận 
chủ yếu tạo ra tổng sản phẩm trong nước (GDP). Hoạt động của doanh nghiệp 
góp phần giải phóng và phát triển sức sản xuất, huy động và phát huy nội lực 
vào phát triển kinh tế xã hội, góp phần quyết định vào phục hồi và tăng 
trưởng kinh tế, tăng kim ngạch xuất khẩu, tăng thu ngân sách và tham gia giải 
quyết có hiệu quả các vấn đề xã hội như: tạo việc làm, xoá đói, giảm nghèo 
Trong nền kinh tế thị trường, những doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ tỏ ra 
có nhiều lợi thế trong kinh doanh hơn các doanh nghiệp lớn như cần vốn ít, 
lao động nhiều, dễ quản lý nên dễ dàng khởi sự; có thể tận dụng dễ dàng mọi 
nguồn lực trong xã hội cho yêu cầu phát triển; dễ linh hoạt về thời gian giao 
hàng và giá cả nên dễ giao dịch; có tính linh động, có tính phản ứng nhanh 
trước sự chuyển biến mạnh về sản phẩm, dịch vụ, quy trình sản xuất và thị 
trường. Chính vì vậy, doanh nghiệp nhỏ và vừa ngày càng gia tăng về số 
lượng và đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của một 
quốc gia. Ở các nước phát triển, số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa thường 
chiếm từ 90 - 95% tổng số doanh nghiệp trong nền kinh tế và giải quyết việc 
làm cho khoảng 2/3 lực lượng lao động. Chẳng hạn, các doanh nghiệp nhỏ và 
vừa của Thụy Điển đã tạo việc làm cho hơn 60% lao động, tỷ lệ này ở Nhật là 
66,9%, Đài Loan là 78%, Chi Lê là 70,3%. Tác dụng tạo việc làm của các 
doanh nghiệp nhỏ và vừa trong thời kỳ kinh tế suy thoái tựa như một “chiếc 
van an toàn” để điều chỉnh kinh tế vĩ mô nền kinh tế, hạn chế những tác động 
tiêu cực của các cuộc khủng hoảng kinh tế. 
 Trong nền kinh tế ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào hiện nay, doanh 
nghiệp nhỏ và vừa chiếm trên 90% tổng số doanh nghiệp trong cả nước, cũng 
đã thể hiện là một trong những động lực tăng trưởng của nền kinh tế cũng như 
góp phần tích cực trong việc bảo đảm an sinh xã hội...Thủ đô Viêng Chăn- 
 1 trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, khoa học công nghệ của nước 
Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm, có tốc 
độ tăng trưởng kinh tế cao, trung bình tăng từ 9 - 10%/năm giai đoạn 2008 - 
2014. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng dịch vụ - công nghiệp - nông 
nghiệp. Sự tăng trưởng kinh tế cao cùng với sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế 
tích cực của thủ đô Viêng Chăn có sự đóng góp đáng kể của các doanh nghiệp 
nhỏ và vừa. Chính vì vai trò quan trọng đối với nền kinh tế cho nên trong thời 
gian qua, nhóm doanh nghiệp này đã và đang được Đảng nhân dân cách mạng 
Lào, Nhà nước Lào và chính quyền thủ đô Viêng Chăn khuyến khích phát 
triển mạnh mẽ bằng nhiều chủ trương, chính sách, cùng với sự hỗ trợ tích cực 
của các ban, ngành. 
 Tuy nhiên, trên thực tế các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn gặp rất nhiều 
khó khăn, hạn chế trong quá trình hoạt động. Hiện nay, doanh nghiệp nhỏ và 
vừa tuy nhiều nhưng chưa phát huy được hết tiềm năng, lợi thế. Các doanh 
nghiệp nhỏ và vừa hiện đang phát triển thiếu định hướng, mất cân đối. Sự khó 
khăn trong cạnh tranh trên thị trường của doanh nghiệp nhỏ và vừa, một phần 
xuất phát từ năng lực nội tại yếu kém như quy mô vốn nhỏ bé, thiết bị công 
nghệ lạc hậu, một phần là do năng lực quản lý của các cơ quan quản lý nhà 
nước còn hạn chế, bất cập. Đó là, sự thiếu thống nhất và đồng bộ giữa nội 
dung và tổ chức thực hiện, giữa phương thức với công cụ quản lý, giữa quy 
định của pháp luật với điều kiện để thực thi pháp luật. Do vậy, trên địa bàn 
thủ đô Viêng Chăn nói riêng đã xuất hiện một bộ phận doanh nghiệp không 
tuân thủ theo quy định của pháp luật, hoạt động không theo nội dung đăng ký 
kinh doanh, vi phạm các quy định về thuế, về chế độ và chính sách cho người 
lao động, Bên cạnh đó, trong điều kiện hội nhập kinh tế khu vực và thế giới 
ngày càng sâu rộng, đã và đang đặt ra nhiều vấn đề vượt quá tầm kiểm soát và 
khả năng giải quyết của các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp nhỏ và 
vừa nói riêng, đòi hỏi phải có sự quản lý và hỗ trợ tích cực của cơ quan quản 
 2