Luận văn Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ ở tỉnh Nam Định

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 / / 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 NGUYỄN THANH THỦY 
 THANH TRA CHUYÊN NGÀNH TRONG LĨNH VỰC 
 NỘI VỤ Ở TỈNH NAM ĐỊNH 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG 
 HÀ NỘI, 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 / / 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 NGUYỄN THANH THỦY 
THANH TRA CHUYÊN NGÀNH TRONG LĨNH VỰC 
 NỘI VỤ Ở TỈNH NAM ĐỊNH 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG 
 Chuyên ngành: QUẢN LÝ CÔNG 
 Mã số: 60340403 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. LƯƠNG THANH CƯỜNG 
 HÀ NỘI, 2017 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số 
liệu và kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và không trùng lắp với 
các công trình có liên quan đã được công bố; các thông tin trích dẫn trong 
luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc. 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2016 
 Người cam đoan 
 Nguyễn Thanh Thủy 
 LỜI CẢM ƠN 
 Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Học viện Hành chính Quốc 
gia, Khoa Sau đại học, người hướng dẫn khoa học cùng toàn thể các thầy, cô 
giáo đã nhiệt tình giảng dạy và tạo điều kiện cho tôi hoàn thành nhiệm vụ học 
tập của mình. 
 Tôi trân trọng cảm ơn gia đình và bạn bè đã động viên giúp đỡ tôi hoàn 
thành luận văn này! 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2016 
 Học viên 
 Nguyễn Thanh Thủy MỤC LỤC 
PHẦN MỞ ĐẦU.............................................................................................. 1 
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TRA CHUYÊN NGÀNH ...... 8 
TRONG LĨNH VỰC NỘI VỤ......................................................................... 8 
 1.1. Nhận thức chung về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ.....8 
 1.1.1. Thanh tra và thanh tra chuyên ngành..................................................................... 8 
 1.1.2. Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ ..................................................14 
 1.2. Cấu thành hoạt động của Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh 
 vực nội vụ .......................................................................................... 21 
 1.2.1. Chủ thể thực hiện thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ .........21 
 1.2.2 Đối tượng của thanh tra chuyên ngành nội vụ ...................................................22 
 1.2.3. Nội dung của thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ...........................22 
 1.3. Các yếu tố tác động đến thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực 
 nội vụ ................................................................................................. 26 
 1.3.1. Chất lượng thể chế về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ............26 
 1.3.2. Năng lực thực thi công vụ của các chủ thể thực hiện thanh tra chuyên ngành 
 trong lĩnh vực nội vụ..........................................................................................................28 
 1.3.3. Quá trình cải cách nền hành chính nhà nước......................................................29 
Kết luận chương 1 ......................................................................................... 31 
Chương 2. THỰC TRẠNG THANH TRA CHUYÊN NGÀNH TRONG 
LĨNH VỰC NỘI VỤ Ở TỈNH NAM ĐỊNH................................................ 32 
 2.1. Khái quát chung về tỉnh Nam Định........................................... 32 
 2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội........................................................32 
 2.1.2. Một số ảnh hưởng từ điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội đến thanh tra chuyên 
 ngành nội vụ ở tỉnh Nam Định ........................................................................................34 
 2.2. Tình hình thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ ở tỉnh Nam Định40 
 2.2.1. Tổ chức bộ máy, nhân lực thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành trong 
 lĩnh vực nội vụ tỉnh Nam Định ........................................................................................40 
 2.2.2. Hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ ở tỉnh Nam Định45 
 2.3. Nhận xét về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ ở 
 tỉnh Nam Định................................................................................... 51 
 2.3.1. Kết quả đạt được và nguyên nhân........................................................................51 
 2.3.2 Hạn chế, bất cập và nguyên nhân ..........................................................................53 
Kết luận chương 2 ......................................................................................... 61 
Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN THANH 
TRA CHUYÊN NGÀNH TRONG LĨNH VỰC NỘI VỤ Ở TỈNH NAM 
ĐỊNH .............................................................................................................. 63 
 3.1. Phương hướng hoàn thiện thanh tra chuyên ngành nội vụ ở 
 tỉnh Nam Định................................................................................... 63 
 3.1.1. Xây dựng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ chuyên nghiệp, 
 chính quy, từng bước hiện đại..........................................................................................64 
 3.1.2. Nâng cao tính độc lập của thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ.....65 
 3.1.3. Bảo đảm minh bạch, dân chủ, hiệu quả của thanh tra chuyên ngành trong 
 lĩnh vực nội vụ ....................................................................................................................66 
 3.2. Giải pháp hoàn thiện thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực 
 nội vụ ở tỉnh Nam Định .................................................................... 67 
 3.2.1. Hoàn thiện về thể chế thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ............67 
 3.2.2.Kiện toàn tổ chức bộ máy thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ......70 
 3.2.3. Nâng cao năng lực thực thi công vụ, trách nhiệm của đội ngũ công chức 
 thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ.....................73 
 3.2.4. Minh bạch hóa thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ...............79 
 3.2.5. Bảo đảm các điều kiện vật chất phục vụ hoạt động thanh tra chuyên ngành 
 trong lĩnh vực nội vụ..........................................................................................................83 
Kết luận chương 3 ......................................................................................... 86 
KẾT LUẬN LUẬN VĂN.............................................................................. 87 
PHỤ LỤC....................................................................................................... 90 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................... 94 
 DANH MỤC BẢNG, BIỂU 
STT TÊN BIỂU ĐỒ, BẢNG TRANG 
 Biểu đồ 
 1 Biểu đồ 2.1: Tỷ lệ các lĩnh vực thanh tra chuyên 46 
 ngành trong lĩnh vực nội vụ tỉnh Nam Định đã 
 thực hiện giai đoạn 2010-2015 
 2 Biểu đồ 2.2: Thực tế số cuộc thanh tra theo kế 49 
 hoạch đã thực hiện giai đoạn 2010-2015 
 3 Biểu đồ 2.3: Thực trạng số cuộc thanh tra đột xuất 50 
 đã thực hiện giai đoạn 2010-2015 
 Bảng biểu 
 1 Bảng 2.1: Tình hình cán bộ, công chức, người lao 41 
 động thanh tra Sở Nội vụ 
 2 Bảng 2.2: Tổng hợp vi phạm thanh tra chuyên 51 
 ngành trong lĩnh vực nội vụ tỉnh Nam Định 
 PHẦN MỞ ĐẦU 
 1. Lý do chọn đề tài 
 Tại Hội nghị cán bộ thanh tra toàn miền Bắc lần thứ nhất ngày 19/4/1957, 
Chủ tịch Hồ Chí Minh nói “nếu Trung ương Đảng, Chính phủ có nghị quyết, chỉ 
thị đưa về các ngành, các địa phương, kết quả thế nào không có thanh tra khó mà 
biết được địa phương nào làm tốt, làm vừa, làm xấu; có làm hay không làm trên 
không biết; địa phương nhiều khi tự mình cũng không biết; trên không thấu 
dưới; dưới không thấu trên. Thanh tra là để theo dõi xem các kế hoạch, chỉ thị, 
chính sách đó, các địa phương đã chấp hành thế nào” [16] 
 Xuất phát từ vị trí, vai trò của thanh tra là một nội dung, một phương 
thức thực hiện sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng và sự chỉ đạo, điều hành của 
chính quyền các cấp, do vậy sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của các cơ 
quan lãnh đạo Đảng và Nhà nước có ý nghĩa quyết định đến hiệu lực, hiệu 
quả thanh tra. Thực tiễn quản lý nhà nước trong những năm qua cho thấy, nếu 
chú trọng đến thanh tra thì hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước được nâng 
cao; ngược lại, nếu không chú trọng đúng mức đến thanh tra, thì hiệu lực, 
hiệu quả quản lý nhà nước sẽ bị giảm sút. 
 Thanh tra là chức năng thiết yếu của quản lý, là một giai đoạn của quản 
lý nhà nước. Thanh tra còn là một phương thức phát huy dân chủ, tăng cường 
pháp chế, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật trong quản lý nhà nước. 
 Bên cạnh đó, cải cách hành chính nhà nước trong thời kỳ đổi mới và 
hội nhập đang diễn ra mạnh mẽ, sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Trong đó, năng 
lực của đội ngũ cán bộ, công chức giữ một vai trò quan trọng và có tính chất 
quyết định đến sự thành công của công cuộc cải cách hành chính. Năng lực 
của cán bộ công chức được đánh giá dựa trên việc ban hành, thực thi các 
quyết định hành chính, các chính sách, pháp luật của Nhà nước. Tuy nhiên, 
 1 trong bộ máy hành chính hiện nay, có một số không ít các cán bộ, công chức 
năng lực còn yếu, có lối sống tha hóa về đạo đức, lập trường, tư tưởng chưa 
vững vàng, ở một số vị trí cá nhân ra những quyết định không đúng với quy 
phạm pháp luật, chưa đúng với quy trình, thủ tục trong thực hiện các công 
việc vẫn còn diễn ra nhằm phục vụ cho lợi ích cá nhân họ và một nhóm 
người. Điều này có thể phát hiện được qua thanh tra chuyên ngành trong lĩnh 
vực nội vụ. Là một lĩnh vực thanh tra chuyên ngành, thanh tra chuyên ngành 
trong lĩnh vực nội vụ trong thời gian qua đã có những đóng góp nhất định vào 
quá trình xây dựng nền hành chính nhà nước trong sạch, hiệu lực, hiệu quả. 
 Tuy nhiên, thực tế cho thấy, thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội 
vụ còn có những thiếu hụt, bất cập nhất định như: năng lực thanh tra chưa đáp 
ứng qua thực tế; phạm vi thanh tra chưa bao phủ hết các mặt hoạt động như 
pháp luật đã quy định; kết luận thanh tra chưa thực sự sâu sắc Thanh tra 
chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ ở tỉnh Nam Định cũng không phải ngoại 
lệ. Nam Định là một tỉnh lớn đang trong quá trình đô thị hóa và phát triển, lại 
bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tôn giáo, văn hóa , do đó, thanh tra 
chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ càng cần phải được hoàn thiện. 
 Tình hình đó đã và đang đặt ra đòi hỏi cấp thiết là cần phải có những 
nghiên cứu về đổi mới tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành trong 
lĩnh vực nội vụ để tìm kiếm thêm các luận cứ khoa học góp phần hoàn thiện 
thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ, đáp ứng yêu cầu thực tế. Với 
những lý do trên, tác giả chọn đề tài: “Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh 
vực nội vụ ở tỉnh Nam Định” làm đề tài luận văn nghiên cứu. 
 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 
 Đã có nhiều công trình nghiên cứu khoa học đề cập đến tổ chức và 
hoạt động của thanh tra nhà nước ở nhiều khía cạnh và mức độ khác nhau: 
 2 Thứ nhất, Sách chuyên khảo 
 “Hiệu quả của pháp luật những vấn đề lý luận và thực tiễn” Sách 
chuyên khảo – Tái bản lần thứ nhất có sửa chữa, bổ sung, NXB Chính trị, 
Quốc gia – Sự thật năm 2012; 
 “Kỷ yếu khoa học thanh tra” từ tập 1 đến tập 8 của Viện Khoa học 
thanh tra phát hành năm 2003; “Đổi mới hệ thống tổ chức và hoạt động của 
ngành Thanh tra trong cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”; “Luận 
cứ khoa học phục vụ sửa đổi Luật thanh tra và hoàn thiện pháp luật về thanh 
tra” đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ năm 2007 (chủ nhiệm Trần Văn 
Truyền); cuốn “Cơ chế giám sát, kiểm toán và thanh tra ở Việt Nam” do Viện 
khoa học thanh tra phối hợp với Nhà xuất bản Tư pháp phát hành năm 2004. 
Trong các tác phẩm này, trên cơ sở làm rõ lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin 
và tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh tra, các công trình đã đánh giá thực trạng 
hoạt động thanh tra ở Việt Nam và đưa ra các giải pháp đổi mới tổ chức và 
hoạt động thanh tra. Tuy nhiên, các nghiên cứu đó mới chỉ đề cập ở mức độ 
chung nhất, phù hợp với các văn bản pháp luật thanh tra của thời điểm đó. 
 Thứ hai, các bài nghiên cứu đăng trên Báo, Tạp chí 
 Nguyễn Ngọc Tản: “Về công tác xây dựng thể chế của ngành Thanh 
tra” Tạp chí Thanh tra số 01/2007 
 Các bài viết trên đã phân tích thực trạng hoạt động thanh tra trong thời 
gian vừa qua, đồng thời nêu lên những bất cập, vướng mắc về các quy định 
pháp luật thanh tra hiện hành khi áp dụng trên thực tế. Từ đó, các tác giả đã 
đề xuất sửa đổi cho phù hợp với tình hình mới. 
 Thứ ba, các đề tài nghiên cứu khoa học 
 “Thanh tra công vụ ở Việt Nam giai đoạn hiện nay” do Nguyễn Tuấn 
Khanh làm chủ nhiệm, năm 2015 
 3