Luận văn Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ đào tạo an toàn cho ngành dầu khí Việt Nam tại Trường Cao đẳng nghề Dầu Khí

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 ----------------- 
 NGUYỄN NGỌC THANH TRUNG
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG 
 DỊCH VỤ ĐÀO TẠO AN TOÀN CHO NGÀNH DẦU KHÍ 
 VIỆT NAM TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DẦU KHÍ 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT 
 CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 
 PGS.TS. NGUYỄN ÁI ĐOÀN 
 Hà Nội – Năm 2013 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan đề tài: “Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lƣợng 
dịch vụ đào tạo an toàn cho ngành Dầu khí Việt Nam tại Trƣờng Cao Đẳng 
Nghề Dầu Khí” này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. 
 Các số liệu trong luận văn hoàn toàn trung thực, chính xác và có nguồn gốc 
rõ ràng. 
 Ngƣời thực hiện 
 Nguyễn Ngọc Thanh Trung
 Luận văn Thạc sỹ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội 
 LỜI CẢM ƠN 
 Trƣớc hết, tác giả muốn nói lời chân thành cảm ơn đến PGS. TS. Nguyễn Ái 
Đoàn, công tác tại ĐH Bách Khoa Hà Nội, khoa Kinh tế và Quản lý. Nhờ có sự 
hƣớng dẫn nhiệt tình trong suốt thời gian qua và nhờ có kiến thức sâu rộng của 
Thầy, em mới có thể thực hiện luận văn một cách hoàn chỉnh, logic và khoa học. 
 Em cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban giám hiệu Trƣờng cao đẳng nghề 
dầu khí đã động viên, tạo điều kiện giúp đỡ mọi mặt để em có thời gian theo học hết 
khóa học. 
 Để hoàn thành luận văn này, em xin gửi lời trân trọng cảm ơn đến các giáo 
viên tham gia giảng dạy khóa học vì đã cung cấp những kiến thức cơ sở và chuyên 
ngành cũng nhƣ cách thức tiến hành một nghiên cứu khoa học chuyên ngành Quản 
trị Kinh doanh. 
 Do một số yếu tố chủ quan và khách quan, luận văn không thể tránh khỏi 
một số tồn tại. Kính mong các giảng viên, các nhà khoa học, các nhà hoạch định và 
quản lý, những ngƣời quan tâm đến đề tài cho ý kiến đóng góp để tác giả có thể làm 
tốt hơn nữa trong những nghiên cứu sau. 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2013. 
 Học viên 
 Nguyễn Ngọc Thanh Trung 
Nguyễn Ngọc Thanh Trung 2 Cao học QTKD 2010-2012 Luận văn Thạc sỹ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội 
 MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN 
LỜI CẢM ƠN 
MỤC LỤC 
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, TỪ VIẾT TẮT 
DANH MỤC CÁC BẢNG 
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ 
MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 8 
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO ......................... 12 
 1.1. Một số khái niệm cơ bản về chất lƣợng, chất lƣợng dịch vụ và chất 
 lƣợng đào tạo .................................................................................................... 12 
 1.1.1. Chất lƣợng sản phẩm ................................................................................... 12 
 1.1.2. Chất lƣợng dịch vụ....................................................................................... 12 
 1.1.2.1. Khái niệm dịch vụ ................................................................................. 12 
 1.1.2.2. Đặc điểm của dịch vụ ............................................................................ 14 
 1.1.2.3. Chất lƣợng dịch vụ ................................................................................ 15 
 1.1.2.4. Các nhân tố cơ bản quyết định chất lƣợng dịch vụ ............................... 16 
 1.1.3. Đào tạo và chất lƣợng đào tạo ..................................................................... 17 
 1.1.3.1. Khái niệm đào tạo ................................................................................. 17 
 1.1.3.2. Đặc điểm đào tạo ................................................................................... 17 
 1.1.3.3. Chất lƣợng đào tạo ................................................................................ 18 
 1.1.3.4. Sự cần thiết khách quan phải đánh giá chất lƣợng dịch vụ đào tạo ...... 19 
 1.1.3.5. Hệ thống quản lý chất lƣợng đào tạo. ................................................... 20 
 1.1.3.6. Kiểm định chất lƣợng đào tạo ............................................................... 21 
 1.1.3.7. Đánh giá, đo lƣờng chất lƣợng đào tạo ................................................. 22 
 1.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng đào tạo và quản lý chất lƣợng ........ 23 
 1.2.1. Các yếu tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng đào tạo ............................................. 23 
 1.2.2. Các mô hình quản lý chất lƣợng đào tạo ..................................................... 25 
 1.2.2.1. Mô hình BS 5750/ISO 9000 ................................................................. 25 
Nguyễn Ngọc Thanh Trung 3 Cao học QTKD 2010-2012 Luận văn Thạc sỹ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội 
 1.2.2.2. Quản lý chất lƣợng tổng thể .................................................................. 26 
 1.2.2.3. Mô hình các yếu tố tổ chức. .................................................................. 27 
 1.3. Đánh giá chất lƣợng đào tạo............................................................................ 28 
 1.3.1. Mục đích của đánh giá chất lƣợng ............................................................... 28 
 1.3.2. Các quan điểm đánh giá chất lƣợng đào tạo ................................................ 28 
 1.4. Phƣơng pháp đánh giá ..................................................................................... 29 
 1.4.1. Đánh giá điều kiện đảm bảo chất lƣợng ...................................................... 29 
 1.4.2. Khảo sát sự hài lòng của ngƣời học. ............................................................ 30 
 1.4.3. Đánh giá chất lƣợng đào tạo thông qua ngƣời sử dụng lao động ................ 32 
CHƢƠNG 2: ĐÁNH GIÁ CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO AN TOÀN Ở TRƢỜNG 
 CAO ĐẲNG NGHỀ DẦU KHÍ ........................................................... 36 
 2.1. Giới thiệu khái quát về Trƣờng cao đẳng nghề Dầu khí .............................. 36 
 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ............................................................... 36 
 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức ...................................................... 37 
 2.1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ ............................................................................ 37 
 2.1.2.2. Cơ cấu tổ chức ...................................................................................... 38 
 2.1.3. Giới thiệu về Khoa An toàn – Môi trƣờng .................................................. 42 
 2.1.3.1. Giới thiệu chung .................................................................................... 42 
 2.1.3.2. Quá trình hoạt động và phát triển dịch vụ đào tạo an toàn ................... 43 
 2.1.4. Những thuận lợi, khó khăn của Nhà trƣờng ................................................ 45 
 2.2. Phân tích thực trạng chất lƣợng đào tạo an toàn tại Trƣờng Cao đẳng 
 nghề Dầu khí ..................................................................................................... 46 
 2.2.1. Đánh giá chung về chất lƣợng đào tạo an toàn tại Trƣờng .......................... 46 
 2.2.1.1. Kết quả hoạt động dịch vụ đào tạo ........................................................ 46 
 2.2.1.2. Công việc sau khi tốt nghiệp các khóa đào tạo ..................................... 49 
 2.2.1.3. Đánh giá chất lƣợng đào tạo thông qua ngƣời sử dụng lao động ......... 50 
 2.2.2. Phân tích các yếu tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng đào tạo an toàn của 
 trƣờng Cao đẳng nghề Dầu khí ..................................................................... 51 
 2.2.2.1. Các yếu tố bên ngoài ............................................................................. 51 
Nguyễn Ngọc Thanh Trung 4 Cao học QTKD 2010-2012 Luận văn Thạc sỹ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội 
 2.2.2.2. Phân tích các điều kiện đảm bảo chất lƣợng đào tạo của Nhà trƣờng .. 55 
 Một số kết luận Chƣơng 2....................................................................................... 90 
CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG 
 D CH VỤ ĐÀO TẠO AN TOÀN CỦA TRƢỜNG CAO ĐẲNG 
 NGHỀ DẦU KHÍ ................................................................................. 92 
 3.1. Định hƣớng phát triển của Trƣờng Cao đẳng nghề Dầu khí trong giai 
 đoạn 2012-2020 ................................................................................................. 92 
 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng dịch vụ đào tạo an toàn tại 
 Trƣờng Cao đẳng nghề Dầu khí ..................................................................... 95 
 3.2.1. Đổi mới phƣơng pháp quản lý đội ngũ giáo viên ........................................ 95 
 3.2.2. Đổi mới mục tiêu, nội dung chƣơng trình đào tạo ....................................... 99 
 3.2.3. Tăng cƣờng đầu tƣ cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy và 
 học tập ......................................................................................................... 102 
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGH .................................................................................. 106 
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 109 
CÁC PHỤ LỤC 
Nguyễn Ngọc Thanh Trung 5 Cao học QTKD 2010-2012 Luận văn Thạc sỹ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội 
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT SỬ DỤNG TRONG LUẬN VĂN 
TT Chữ viết tắt Ý nghĩa 
 1. CĐN Cao đẳng nghề 
 2. AT-MT An toàn – Môi trƣờng 
 3. BR-VT Bà Rịa – Vũng Tàu 
 4. CTCT Công tác chính trị 
 5. HSSV Học sinh – Sinh viên 
 6. Bộ LĐTBXH Bộ Lao động Thƣơng binh và Xã hội 
 7. XHCN Xã hội chủ ngh a 
 8. CBCNV Cán bộ – Công nhân viên 
 9. CNH – HĐH Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa 
10. ĐHBKHN Đại học Bách Khoa Hà Nội 
11. CSSDLĐ Cơ sở sử dụng lao động 
12. TQM Quản lý chất lƣợng toàn diện (Total quality management). 
13. ISO Tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hóa (International Standard 
 Organization) 
14. OPITO Tổ chức đào tạo cho ngành dầu khí thế giới (Offshore 
 Petroleum Industry Training Organization) 
 DANH MỤC CÁC BẢNG 
Bảng 1.1: Bộ tiêu chí đánh giá kiểm định chất lƣợng dạy nghề ............................. 29 
Bảng 1.2: Các yêu cầu đối với học viên tốt nghiệp ................................................ 32 
Bảng 2.1: Tổng hợp Kết quả đào tạo và Doanh thu ............................................... 47 
Bảng 2.2: Tổng hợp số lƣợt học viên học an toàn tại Khoa theo nhóm khóa học . 48 
Bảng 2.3: Tổng hợp số lƣợng học viên tìm đƣợc việc làm mới tại các tập đoàn 
 dầu khí đa quốc gia ............................................................................... 49 
Bảng 2.4: Thống kê về kiến thức chuyên môn, kỹ năng vận hành, ứng dụng và 
 đáp ứng yêu cầu công việc trong các vấn đề có liên quan đến an toàn . 50 
Bảng 2.5: Bảng kết quả đánh giá mục tiêu, chƣơng trình đào tạo ......................... 58 
Bảng 2.6: Bảng phân bổ giáo viên và trình độ ngoại ngữ trong các Khoa ............. 61 
Nguyễn Ngọc Thanh Trung 6 Cao học QTKD 2010-2012 Luận văn Thạc sỹ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội 
Bảng 2.7: Trình độ chuyên môn của đội ngũ giáo viên .......................................... 62 
Bảng 2.8: Kết quả đánh giá công tác quản lý hoạt động đào tạo .......................... 69 
Bảng 2.9: Kết quả đánh giá công tác quản lý hoạt động học tập ngƣời học .......... 72 
Bảng 2.10: Kết quả đánh giá của giáo viên về công tác quản lý 
 hoạt động giảng dạy ............................................................................... 74 
Bảng 2.11: Cơ sở vật chất của Nhà Trƣờng thống kê đến tháng 7/2012.................. 78 
Bảng 2.12: Số lƣợng sách hiện có trong thƣ viện phân bổ theo chuyên ngành ....... 82 
Bảng 2.13: Kết quả điều tra đánh giá về hiệu quả của việc quản lý và sử dụng các 
 trang thiết bị trong trƣờng ...................................................................... 83 
Bảng 2.14: Kết quả đánh giá của giáo viên, ngƣời học về quan hệ giữa cơ sở sử 
 dụng lao động với Nhà trƣờng ............................................................... 86 
 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ 
Hình 1.1: Sơ đồ chu trình đào tạo .......................................................................... 18 
Hình 1.2: Sơ đồ mối qua hệ mục tiêu đào tạo với chất lƣợng đào tạo ................... 19 
Hình 1.3: Giản đồ nhân quả của ISHIKAWA [24, 49] .......................................... 20 
Hình 1.4: Sơ đồ đánh giá trong giáo dục đào tạo ................................................... 22 
Hình 1.5: Các nhân tố ảnh hƣởng tới chất lƣợng đào tạo ...................................... 24 
Hình 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Trƣờng CĐN Dầu Khí .................................. 39 
Hình 2.2: Sơ đồ bộ máy tổ chức-điều hành của Khoa AT-MT .............................. 43 
Hình 2.3: Quy trình thực hiện đào tạo của Khoa An toàn – Môi trƣờng ............... 71 
Hình 2.4: Phối cảnh tòa nhà làm việc tại Bãi Dâu của Khoa AT-MT ................... 81 
Nguyễn Ngọc Thanh Trung 7 Cao học QTKD 2010-2012 Luận văn Thạc sỹ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội 
 MỞ ĐẦU 
LÝ DO HÌNH THÀNH ĐỀ TÀI 
 Ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam đã và đang phát triển mạnh mẽ và 
chiếm vị trí rất quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Con ngƣời và thiết bị hoạt 
động trong Ngành đòi hỏi phải có độ tin cậy cao và độ an toàn tuyệt đối. Chính vì 
vậy mà theo thông lệ quốc tế: tất cả nhân viên làm việc trong ngành dầu khí thế giới 
nói chung và Ngành dầu khí Việt Nam nói riêng đều phải trải qua các khóa huấn 
luyện đặc thù về an toàn và đƣợc cấp chứng chỉ sau khi hoàn thành khóa học. Nếu 
không có chứng chỉ an toàn đạt chuẩn thì ngƣời lao động không đƣợc các công ty-
đơn vị chấp nhận làm việc ở các công trình dầu khí trên bờ cũng nhƣ ngoài khơi. 
 Mặt khác, đào tạo an toàn đƣợc lặp lại (tái đào tạo) sau mỗi 03 năm và số 
ngƣời cần đào tạo hàng năm bằng khoảng một phần ba số lƣợng lao động của các 
công ty-đơn vị, bao gồm nhiều l nh vực: An toàn trên biển và ứng phó khẩn cấp; 
An toàn làm việc văn phòng; An toàn phòng cháy chữa cháy; Sơ cấp cứu v.v.... 
 Xuất phát từ lý do trên, năm 1993, Trung tâm Đào tạo và Cung ứng nhân lực 
Dầu khí (tên gọi trƣớc của Trƣờng Cao Đẳng Nghề Dầu Khí hiện nay) đã thành lập 
Trung tâm Đào tạo An toàn-Môi trƣờng (tên gọi trƣớc của Khoa An toàn-Môi 
trƣờng hiện nay) tại số 120 đƣờng Trần Phú, Bãi Dâu, TP. Vũng Tàu. Sau gần 20 
năm xây dựng và phát triển, Khoa An toàn-Môi trƣờng (Khoa AT-MT) với đội ngũ 
giáo viên giàu kinh nghiệm, năng lực chuyên môn vững vàng, bên cạnh việc đƣợc 
đầu tƣ trang bị cơ sở vật chất khang trang và đồng bộ, hình thức đào tạo dịch vụ 
chuyên nghiệp, đã đáp ứng phần lớn nhu cầu đào tạo an toàn của ngành Dầu khí 
Việt Nam. 
 Trong hệ thống đào tạo ở Việt Nam, công tác dịch vụ đào tạo về an toàn trong 
hoạt động dầu khí đƣợc xem là một l nh vực đặc thù không giống các loại hình đào 
tạo khác. Công tác đào tạo an toàn theo hình thức dịch vụ đƣợc các công ty-đơn vị 
trong ngành rất chú trọng, thƣờng xuyên đánh giá và đặt ra các yêu cầu nghiêm ngặt 
về cơ sở vật chất, trình độ và năng lực của đội ngũ giáo viên, tài liệu, thiết bị và 
Nguyễn Ngọc Thanh Trung 8 Cao học QTKD 2010-2012 Luận văn Thạc sỹ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội 
phƣơng pháp huấn luyện. Do đó, việc đánh giá chất lƣợng dịch vụ đào tạo an toàn ở 
Trƣờng Cao Đẳng Nghề (CĐN) Dầu Khí là thực sự cần thiết, không chỉ giúp cho 
Nhà trƣờng nhận ra các thiếu sót trong công tác đào tạo mà còn thể hiện cho khách 
hàng thấy rằng Nhà trƣờng thực sự quan tâm và mong muốn tìm ra phƣơng thức tối 
ƣu nhằm nâng cao chất lƣợng dịch vụ đào tạo an toàn, đáp ứng nhu cầu ngày càng 
cao của các công ty-đơn vị trong Ngành. Có nhƣ vậy thì Nhà trƣờng mới có thể 
đứng vững trong môi trƣờng cạnh tranh và ngày càng phát triển trong tƣơng lai. 
 Xem đào tạo an toàn là một hình thức dịch vụ nên học viên sử dụng dịch vụ 
đào tạo cũng đƣợc xem là khách hàng, do đó những nghiên cứu nhắm vào việc nâng 
cao giá trị cảm nhận của khách hàng hay nhắm đến mục tiêu hoàn thiện tối đa dịch 
vụ vì khách hàng là thực sự cần thiết và hợp lý. Nhất là trong bối cảnh cạnh tranh 
đào tạo trong nền kinh tế thị trƣờng ngày càng khốc liệt này. 
 Để nâng cao chất lƣợng đào tạo mang tính đặc thù này, trƣớc mắt cần phải 
đánh giá, nhìn nhận lại chất lƣợng đào tạo an toàn hiện nay có phù hợp với yêu cầu 
của Ngành Dầu khí hay không? Phải làm gì để nâng cao đƣợc chất lƣợng đào tạo an 
toàn không chỉ là câu hỏi và điều trăn trở của tập thể Ban giám hiệu và giáo viên 
Nhà trƣờng mà cũng là vấn đề quan tâm của toàn ngành Dầu khí. Với những lý do 
nêu trên, đề tài ““Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lƣợng dịch vụ đào tạo 
an toàn cho ngành Dầu khí Việt Nam tại Trƣờng Cao Đẳng Nghề Dầu Khí” 
đƣợc hình thành trong nghiên cứu này. 
MỤC TIÊU ĐỀ TÀI 
 Mục tiêu của nghiên cứu này là nhằm: 
 1. Hệ thống một số vấn đề lý luận cơ bản về chất lƣợng, chất lƣợng dịch vụ 
 đào tạo. 
 2. Xác định những yếu tố tác động đến chất lƣợng dịch vụ đào tạo an toàn của 
 Trƣờng Cao Đẳng Nghề Dầu Khí. 
 3. Đo lƣờng mức độ tác động của các yếu tố này lên chất lƣợng dịch vụ đào 
 tạo an toàn của Nhà trƣờng. 
Nguyễn Ngọc Thanh Trung 9 Cao học QTKD 2010-2012