Luận văn Xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực Trường Trung học Kinh tế - Kỹ thuật Hòa Bình 2011 - 2015

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
TR TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
Ầ -------- 
N N TH
Ị
H
Ồ
NG MINH
 TRẦN THỊ HỒNG MINH 
QU XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN 
Ả
N N TR NGUỒN NHÂN LỰC TRƯỜNG TRUNG HỌC 
 KINH TẾ - KỸ THUẬT HÒA BÌNH 2011 - 2015 
Ị
KINH DOANH 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC 
 QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC 
KHÓA KHÓA 2010 
- TS. NGUYỄN DANH NGUYÊN 
2012
 HÀ NỘI - 2012 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan, luận văn là công trình nghiên cứu khoa học, độc lập của 
cá nhân. 
 Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn được tập hợp từ nhiều nguồn tài liệu 
và liên hệ thực tế, các thông tin trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ 
ràng. 
 Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung của luận văn này. 
 Hà Nội, ngày 20 tháng 8 năm 2012 
 TÁC GIẢ LUẬN VĂN 
 Trần Thị Hồng Minh 
 Khoá: 2010 - 2012 
 i LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 LỜI CẢM ƠN 
 Luận văn này là kết quả của một thời gian dài nghiên cứu và làm việc để áp 
dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn dưới sự hướng dẫn tận tình của 
TS.Nguyễn Danh Nguyên, sự giúp đỡ nhiệt tình của các thầy cô giáo Viện Kinh tế 
và Quản lý trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, sự hỗ trợ chân tình của Ban giám 
hiệu, các đồng nghiệp đang công tác tại trường Trung học Kinh tế - Kỹ thuật Hoà 
Bình cùng các cơ quan hữu quan. 
 Với tình cảm chân thành, tác giả xin gửi lời cảm ơn đến: 
 - Thầy giáo TS. Nguyễn Danh Nguyên là người hướng dẫn khoa học đã rất tận 
tình hướng dẫn và cho những lời khuyên sâu sắc không những giúp em hoàn thành luận 
văn mà còn truyền đạt cho em những kiến thức quý báu về nghề nghiệp. 
 - Các thầy cô giáo của Viện Kinh tế và Quản lý trường Đại học Bách khoa 
Hà Nội đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn, giúp đỡ trong suốt hai năm học để tôi có 
được những kiến thức ứng dụng trong công tác và là cơ sở thực hiện luận văn này. 
 - Quý thầy cô đã dành thời gian quý báu để đọc và phản biện luận văn này, 
xin cảm ơn những ý kiến nhận xét sâu sắc của quý thầy cô. 
 - Ban giám hiệu, các bạn đồng nghiệp tại trường Trung học Kinh tế - Kỹ 
thuật Hoà Bình đã đóng góp ý kiến quý báu cho việc hoàn thành luận văn này. 
 - Các đơn vị doanh nghiệp đã cung cấp số liệu điều tra phục vụ cho quá trình 
nghiên cứu và viết luận văn. 
 Mặc dù đã rất cố gắng nhưng do thời gian có hạn, kinh nghiệm và trình độ 
bản thân còn nhiều hạn chế nên chắc chắn luận văn không tránh khỏi những sai sót, 
tác giả rất mong nhận được những ý kiến góp ý của các thầy cô và các bạn đồng 
nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn. 
 Hà Nội, ngày 20 tháng 8 năm 2012 
 Học viên: Trần Thị Hồng Minh 
 ii LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i 
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ ii 
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ......................................................................... vi 
DANH MỤC HÌNH VẼ ....................................................................................... vii 
NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................. viii 
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGUỒN 
NHÂN LỰC ........................................................................................................... 4 
 1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CHIẾN LƯỢC .......................................... 4 
 1.1.1. Khái niệm về chiến lược ........................................................................ 4 
 1.1.2. Phân loại chiến lược ............................................................................... 6 
 1.1.2.1. Chiến lược tổng thể của tổ chức ...................................................... 6 
 1.1.2.2. Chiến lược đơn vị kinh doanh ......................................................... 6 
 1.1.2.3. Chiến lược bộ phận chức năng ........................................................ 7 
 1.1.3. Quy trình hoạch định chiến lược ............................................................ 7 
 1.1.3.1. Khái niệm và yêu cầu của hoạch định chiến lược ............................ 7 
 1.1.3.2. Quy trình hoạch định chiến lược...................................................... 8 
 1.2. CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC ................................ 10 
 1.2.1. Nguồn nhân lực và vai trò của nguồn nhân lực trong việc phát triển tổ 
 chức ............................................................................................................... 10 
 1.2.1.1. Khái niệm về nguồn nhân lực ........................................................ 10 
 1.2.1.2. Vai trò của nguồn nhân lực trong việc phát triển tổ chức ............... 10 
 1.2.2. Quản trị nguồn nhân lực và mục tiêu quản trị nguồn nhân lực .............. 11 
 1.2.2.1. Khái niệm quản trị nguồn nhân lực ................................................ 11 
 1.2.2.2. Mục tiêu quản trị nguồn nhân lực .................................................. 11 
 1.2.2.3. Các chức năng cơ bản của quản trị nguồn nhân lực ....................... 11 
 1.2.3. Chiến lược phát triển nguồn nhân lực ................................................... 12 
 1.2.3.1. Mục tiêu tổng thể về phát triển nguồn nhân lực ............................. 13 
 1.2.3.2. Các căn cứ hình thành chiến lược phát triển nguồn nhân lực ......... 13 
 1.2.3.3. Tập hợp các cơ sở, căn cứ chiến lược ............................................ 18 
 1.2.3.4. Dự báo nhu cầu nguồn nhân lực .................................................... 19 
 1.2.3.5. Phân tích quan hệ cung cầu nguồn nhân lực .................................. 20 
 1.2.3.6. Hoạch định các phương án phát triển nguồn nhân lực và Thiết kế 
 các giải pháp phát triển nguồn nhân lực ..................................................... 20 
 1.2.3.7. Kiểm tra, đánh giá tình hình thực hiện chiến lược phát triển nguồn 
 nhân lực ..................................................................................................... 21 
 iii LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 1.3. CÔNG CỤ NGHIÊN CỨU CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN 
 LỰC. ................................................................................................................. 22 
 1.3.1. Mô hình phân tích SWOT .................................................................... 22 
 1.3.2 Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của M. Porter ...................................... 24 
 1.4. CÁC ĐẶC ĐIỂM NGUỒN NHÂN LỰC VÀ CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN 
 NGUỒN NHÂN LỰC CHO ĐÀO TẠO CĐ VÀ TCCN.................................... 26 
 1.4.1. Đặc điểm nguồn nhân lực trong đào CĐ và TCCN ............................... 26 
 1.4.1.1. Đội ngũ giảng viên ........................................................................ 26 
 1.4.1.2. Đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục ................................................... 28 
 1.4.2. Các vấn đề về hoạch định chiến lược phát triển nguồn nhân lực trong các 
 trường cao đẳngvà trung cấp chuyên nghiệp .................................................. 28 
 1.4.2.1. Vai trò, ý nghĩa của chiến lược phát triển nguồn nhân lực tại các 
 trường cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp ............................................. 28 
 1.4.2.2. Các đặc thù cơ bản của hoạch định chiến lược phát triển nguồn nhân 
 lực tại các trường cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp. ............................ 29 
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH HIỆN TRẠNG NGUỒN NHÂN LỰC VÀ CÁC 
CĂN CỨ HÌNH THÀNH CHIẾN LƯỢC NGUỒN NHÂN LỰC CỦA 
TRƯỜNG TRUNG HỌC KINH TẾ - KỸ THUẬT HÒA BÌNH ...................... 32 
 2.1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ TRƯỜNG TRUNG HỌC KINH TẾ - KỸ 
 THUẬT HÒA BÌNH. ........................................................................................ 32 
 2.2 PHÂN TÍCH CÁC CĂN CỨ HÌNH THÀNH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN 
 NGUỒN NHÂN LỰC TRƯỜNG TH KINH TẾ - KỸ THUẬT HÒA BÌNH ..... 43 
 2.2.1. Phân tích môi trường nhân lực bên ngoài ............................................. 43 
 2.2.1.1. Các yếu tố thuộc môi trường vĩ mô ............................................... 43 
 2.2.1.2. Các yếu tố thuộc môi trường vi mô: .............................................. 47 
 2.2.2. Phân tích thực trạng nguồn nhân lực của trường TH Kinh tế - Kỹ thuật 
 Hòa Bình. ...................................................................................................... 51 
 2.2.2.1. Phân tích thực trạng về nguồn nhân lực ......................................... 51 
 2.2.2.2. Thực trạng các chính sách nguồn nhân lực của trường Trung học 
 Kinh tế - Kỹ thuật Hoà Bình. ..................................................................... 60 
 2.3. TẬP HỢP CÁC CƠ SỞ, CĂN CỨ CHIẾN LƯỢC VÀ PHÂN TÍCH SWOT
 .......................................................................................................................... 67 
 2.3.2. Những kết quả đạt được trong công tác quản lý và phát triển nguồn nhân 
 lực ở trường Trung học Kinh tế - Kỹ thuật Hoà Bình trong thời gian qua....... 68 
 2.3.3. Những tồn tại trong công tác quản lý và phát triển nguồn nhân lực ở 
 trường Trung học Kinh tế - Kỹ thuật Hoà Bình trong thời gian qua ............... 69 
 iv LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 2.3.4 Những điểm mạnh, điểm yếu và các cơ hội và thách thức trong công tác 
 phát triển nguồn nhân lực của trường Trung học Kinh tế - Kỹ thuật Hoà Bình
 ...................................................................................................................... 72 
 2.3.5. Dự báo kế hoạch nguồn nhân lực để thực hiện mục tiêu tổng thể ......... 73 
CHƯƠNG 3: XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN 
LỰC CHO TRƯỜNG TRUNG HỌC KINH TẾ - KỸ THUẬT HÒA BÌNH 
2011 - 2015 .......................................................................................................... 79 
 3.1. CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN TRƯỜNG TRUNG HỌC KINH TẾ - KỸ 
 THUẬT HÒA BÌNH GIAI ĐOẠN 2011 - 2015 ............................................... 79 
 3.1.1. Định hướng phát triển chung ................................................................ 79 
 3.1.2. Các kế hoạch chiến lược cụ thể ............................................................ 80 
 3.1.2.1. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục và giảng viên............... 80 
 3.1.2.2. Phát triển cơ sở vật chất ................................................................ 81 
 3.1.2.3. Phát triển quy mô và ngành đào tạo ............................................... 81 
 3.1.2.4. Đổi mới và nâng cao bộ máy tổ chức và công tác quản lý của trường
 .................................................................................................................. 83 
 3.2. XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC 
 TRƯỜNG TRUNG HỌC KINH TẾ - KỸ THUẬT HÒA BÌNH 2011 - 2015. .. 87 
 3.2.1. Chiến lược 1: Hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực
 ...................................................................................................................... 90 
 3.2.1.1. Cơ sở đề xuất ................................................................................ 90 
 3.2.1.2. Nội dung của giải pháp .................................................................. 90 
 3.2.1.3. Kết quả mong đợi .......................................................................... 94 
 3.2.2. Chiến lược 2: Đổi mới, hoàn thiện các chính sách sử dụng, đãi ngộ 
 nguồn nhân lực .............................................................................................. 95 
 3.2.2.1. Cơ sở đề xuất: ............................................................................... 95 
 3.2.2.2. Nội dung của giải pháp .................................................................. 95 
 3.2.2.3. Kết quả mong đợi .......................................................................... 98 
 3.2.3. Chiến lược 3: Hoạch định chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao về 
 công tác tại trường. ........................................................................................ 98 
 3.2.3.1. Cơ sở đề xuất ................................................................................ 98 
 3.2.3.2. Nội dung của giải pháp .................................................................. 99 
 3.2.3.3. Kết quả mong đợi ........................................................................ 102 
KẾT LUẬN ........................................................................................................ 104 
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 106 
 v LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU 
Bảng 2.1: Kết quả đào tạo từ năm 2000 đến năm 2010 ........................................ 35 
Bảng 2.2: Các ngành nghề đào tạo của nhà trường................................................. 37 
Bảng 2.3: Cơ sở vật chất của nhà trường hiện có ( Không tính tài sản đất)............ 39 
Bảng 2.4: Bảng tổng hợp tốc độ tăng GDP của Việt Nam ...................................... 43 
Bảng 2.5: Tốc độ tăng trưởng GDP của tỉnh Hòa Bình .......................................... 44 
Bảng 2.6: Số lượng cán bộ quản lý và giảng dạy chuyển đi ................................... 48 
Bảng 2.7: Bảng khảo sát chất lượng đào tạo từ các doanh nghiệp sử dụng ............. 49 
Bảng 2.8: Nguồn nhân lực trường TH KT – KT HB theo trình độ chuyên môn ..... 51 
Bảng 2.9: Thống kê trình độ ngoại ngữ, tin học của đội ngũ nguồn nhân lực trường 
TH KT – KT Hoà Bình năm 2010 ......................................................................... 53 
Bảng 2.10: Cơ cấu lao động của trường TH KT – KT Hoà Bình theo giới tính ...... 55 
Bảng 2.11: Cơ cấu nhân lực của trường TH KT – KT HB theo độ tuổi .................. 56 
Bảng 2.12: Số lượng đề tài nghiệm thu trong các năm của ..................................... 57 
Bảng 2.13: Tổng hợp kết quả lấy ý kiến của CB, GV, NV trường TH KT-KT HB 59 
Bảng 2.15: Một số lớp học được Nhà trường tổ chức từ năm 2006-2010 ............... 64 
Bảng 2.16: Dự báo nhân lực trường TH Kinh tế - Kỹ thuật Hoà Bình năm 2015 ... 74 
Bảng 2.17. Dự báo số lao động về nghỉ chế độ giai đoạn 2011 – 2015 ................... 75 
Bảng 2.18. Quy hoạch cán bộ kế cận đến năm 2015 .............................................. 75 
Bảng 2.19: Báo cáo dự kiến nhu cầu đội ngũ giảng viên cần có ............................. 76 
Bảng 2.20: Chỉ tiêu thực hiện phát triển đội ngũ cán bộ ......................................... 76 
Bảng 2.21: Kế hoạch nhu cầu nhân lực cần được đào tạo....................................... 77 
Bảng 3.1: Phát triển quy mô, ngành nghề đào tạo bậc TC chính quy ...................... 82 
Bảng 3.2: Phát triển quy mô, ngành nghề đào tạo bậc CĐ chính quy ..................... 83 
Bảng 3.3: Nhu cầu phát triển đội ngũ giảng viên đến năm 2015............................. 86 
Bảng 3.4. Ma trận SWOT cho chiến lược phát triển nguồn nhân lực...................... 88 
Bảng 3.5: Ma trận ra quyết định tuyển dụng lao động .......................................... 101 
 vi LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 DANH MỤC HÌNH VẼ 
Hình 1.1: Mô hình hoạch định chiến lược cơ bản ..................................................... 9 
Hình 1.3. Xác định nhu cầu nhân lực cho tổ chức .................................................. 20 
Hình 1.4: Mô hình ma trận SWOT......................................................................... 22 
Hình 1.4. Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của M.Porter ........................................ 24 
Hình 2.1: Sơ đồ bộ máy tổ chức của trường Trung học KT-KT Hòa Bình ........... 40 
Hình 2.2: Biểu đồ tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam...................................... 43 
Hình 2.3: Biểu đồ so sánh nguồn nhân lực trường TH KT – KT HB ...................... 52 
Hình 2.4: Biểu đồ biểu diễn nguồn nhân lực trường TH KT – KT HB ................... 54 
Hình 2.5: Biểu đồ tỷ lệ cơ cấu lao động của trường TH KT – KT Hoà Bình theo giới 
tính ........................................................................................................................ 55 
Hình 2.6: Biểu đồ số lượng đề tài, SKKN, giải pháp qua các năm ......................... 57 
của trường TH KT – KT Hoà Bình ........................................................................ 57 
Hình 3.1: Sơ đồ bộ máy tổ chức của trường Cao đẳng KT-KT Hòa Bình ............... 85 
 vii LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT 
CBGV Cán bộ giáo viên 
CBNV Cán bộ, nhân viên 
CBQLGD&GV Cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên 
CĐ Cao đẳng 
ĐH Đại học 
GD&ĐT Giáo dục và đào tạo 
GV Giáo viên 
HC – TC Hành chính – Tổ chức 
HĐND Hội đồng nhân dân 
HSSV Học sinh sinh viên 
HSSV Học sinh sinh viên 
KT – XH Kinh tế - Xã hội 
NCKH Nghiên cứu khoa học 
NNL Nguồn nhân lực 
QTNL Quản trị nhân lực 
TC Trung cấp 
TCCN Trung cấp chuyên nghiệp 
TH Trung học 
THCN Trung học chuyên nghiệp 
UBND Ủy ban nhân dân 
VLVH Vừa làm vừa học 
 viii LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 MỞ ĐẦU 
1. Tính cấp thiết của đề tài 
 Ngày nay nhân loại đang bước vào nền văn minh trí thức với những biến đổi 
vô cùng to lớn cùng sự phát triển kỳ diệu của khoa học kỹ thuật và công nghệ, đòi 
hỏi mỗi quốc gia, mỗi dân tộc bằng truyền thống và nỗ lực của mình phải tạo ra 
những bước đi thích hợp để nhanh chóng tiếp cận và hội nhập vào trào lưu đó. Đất 
nước nào quan tâm và sử dụng con người đúng chỗ, đúng vị trí, đất nước đó sẽ phát 
triển và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước đó sẽ thành công. 
Thật không phải ngẫu nhiên mà trong chiến lược ổn định và phát triển kinh tế xã 
hội, Đảng ta đã khẳng định: “ mục tiêu và động lực chính của sự phát triển là vì 
con người, do con người”. Chiến lược kinh tế - xã hội đặt con người vào vị trí trung 
tâm, giải phóng sức sản xuất, khơi dậy mọi tiềm năng của mỗi cá nhân, mỗi tập thể 
lao động và của cả cộng đồng dân tộc. 
 Trong quá trình phát triển kinh tế xã hội của xã hội loài người không ai có 
thể phủ nhận yếu tố con người. Thực tiễn đời sống kinh tế - xã hội ở nước ta thời 
gian qua đã cho thấy, trong điều kiện nền kinh tế thị trường luôn có sự cạnh tranh 
gay gắt thì công tác quản lý nguồn nhân lực trong mỗi tổ chức có vị trí rất quan 
trọng, nó quyết định sự tồn tại và phát triển của tổ chức đó. 
 Trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước mục tiêu quan 
trọng nhất trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta thì nguồn nhân lực 
chính là chìa khoá của sự thành công. Nguồn nhân lực với trình độ tiên tiến sẽ chính 
là nhân tố đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Với một 
nước đang ở trình độ thấp kém phát triển như nước ta hiện nay không thể không 
xây dựng một chính sách phát triển lâu bền, nâng cao dần chất lượng của người lao 
động, phát huy nhân tố con người để phục vụ tốt nhất cho mục tiêu lớn lao của toàn 
dân tộc, đưa nước ta tiến lên chủ nghĩa xã hội. 
 Nhân loại đã bước vào một thế kỷ mới và thiên niên kỷ mới với những biến 
đổi to lớn, ghi đậm những dấu ấn cực kỳ sâu sắc. Sự phát triển mạnh mẽ của thế 
giới trên nhiều lĩnh vực đặc biệt là khoa học và công nghệ, đã tạo ra thời cơ mới 
đồng thời cũng đặt ra cho sự nghiệp của Đảng và nhân dân ta những thử thách to 
lớn. Để cùng sánh vai với dân tộc phát triển trên thế giới trong thế kỷ mới với xu 
 1