Luận văn Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả - Từ thực tiễn Quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 NGUYỄN TRƢỜNG SƠN 
 XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH 
 VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ - TỪ THỰC TIỄN 
 QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH 
 HÀ NỘI – 2016 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 NGUYỄN TRƢỜNG SƠN 
 XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH 
VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ - TỪ THỰC TIỄN 
 QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI 
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH 
 Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính 
 Mã số: 60 38 01 02 
 NGƢỜI HƢỚNG DẪN: PGS.TS. NGUYỄN QUỐC SỬU 
 HÀ NỘI – 2016 LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số 
liệu và kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai 
công bố trong bất cứ công trình nào khác, các thông tin trích dẫn trong luận 
văn đều đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2016 
 TÁC GIẢ LUẬN VĂN 
 Nguyễn Trƣờng Sơn 
 LỜI CẢM ƠN 
 Thật vinh dự cho cá nhân em khi đƣợc tham gia học tập tại Học viện 
Hành chính Quốc gia. Em xin trân trọng bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn 
tới các thầy, cô giáo tại trƣờng Học viện hành chính quốc gia, đặc biệt là 
PGS.TS. Nguyễn Quốc Sửu - Khoa Nhà nƣớc và Pháp Luật, Học viện Hành 
chính Quốc gia, đã nhiệt tình hƣớng dẫn, giúp đỡ em trong suốt quá trình học 
tập tại học viện cũng nhƣ quá trình thực hiện, hoàn thiện luận văn cao học về 
nội dung"Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả - từ thực tiễn 
quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội" 
 Mặc dù bản thân đã rất cố gắng, nhƣng do thời gian và năng lực có hạn, 
chắc chắn luận văn còn nhiều thiếu sót. Em rất mong nhận đƣợc những ý kiến 
đóng góp quý báu của các thầy, các cô. 
 Em xin trân trọng cảm ơn! 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2016 
 TÁC GIẢ LUẬN VĂN 
 Nguyễn Trƣờng Sơn DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 
Vi phạm hành chính: VPHC 
Xử lý vi phạm hành chính: XLVPHC 
Xử phạt hành chính: XPHC 
 MỤC LỤC 
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 
Chƣơng 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ CƠ BẢN VỀ XỬ 
PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ ................. 8 
1.1. QUAN NIỆM VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN 
BÁN HÀNG GIẢ ............................................................................................. 8 
1.1.1. Vi phạm hành chính và xử phạt vi phạm hành chính ............................ 8 
1.1.2. Khái niệm xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả ............ 16 
1.1.3. Đặc điểm xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả ............. 19 
1.2. ĐIỀU CHỈNH PHÁP LUẬT VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH 
VỀ MUA BÁN HÀNG GIẢ .......................................................................... 20 
1.2.1. Khái quát sự phát triển của điều chỉnh pháp luật về xử phạt vi phạm 
hành chính về mua bán hàng giả .................................................................... 20 
1.2.2. Đối tƣợng bị xử phạt ............................................................................ 23 
1.2.3. Hành vi vi phạm ................................................................................... 24 
1.2.4 Các hình thức xử phạt và biện pháp khác phục hậu quả ....................... 27 
1.2.5. Thẩm quyền xử phạt ............................................................................. 35 
1.3. BÀI HỌC KINH NGHIỆM TỪ THỰC TIỄN XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH 
CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ Ở MỘT SỐ ĐỊA PHƢƠNG ................... 38 
1.3.1. Kinh nghiệm của lực lƣợng Quản lý thị trƣờng ở Thái Bình .............. 38 
1.3.2. Kinh nghiệm của Thành phố Hồ Chí Minh ......................................... 39 
1.3.3. Kinh nghiệm của Chi cục Quản lý thị trƣờng tỉnh Lào Cai ................. 41 
Tiểu kết Chƣơng 1 .......................................................................................... 43 
Chƣơng 2 THỰC TRẠNG XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH .............. 44 
VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HOÀN KIẾM 
THÀNH PHỐ HÀ NỘI .................................................................................. 44 2.1. KHÁI QUÁT VỀ QUẬN HOÀN KIẾM – THÀNH PHỐ HÀ NỘI VÀ 
TÌNH HÌNH BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN ............... 44 
2.1.1. Vị trí địa lý, dân cƣ .............................................................................. 44 
2.1.2. Tình hình chính trị, kinh tế, xã hội ....................................................... 44 
2.1.3. Tình hình buôn bán hàng giả trên địa bàn quận Hoàn Kiếm ............... 46 
2.2. TÌNH HÌNH XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN BÁN 
HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HOÀN KIẾM GIAI ĐOẠN 2010-2016 
CỦA CHI CỤC QUẢN LÝ THỊ TRƢỜNG HÀ NỘI ................................... 49 
2.2.1. Về công tác tổ chức bộ máy, chỉ đạo, điều hành ................................. 49 
2.2.2. Kết quả xử phạt vi phạm hành chính ................................................... 51 
2.3. ĐÁNH GIÁ VỀ CÔNG TÁC XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ 
BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HOÀN KIẾM CỦA CHI 
CỤC QUẢN LÝ THỊ TRƢỜNG HÀ NỘI .................................................... 56 
2.3.1. Những thành tựu và nguyên nhân ........................................................ 56 
2.3.2. Những hạn chế, khó khăn và nguyên nhân .......................................... 59 
Tiểu kết Chƣơng 2 .......................................................................................... 68 
Chƣơng 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ 
XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN 
ĐỊA BÀN QUẬN HOÀN KIẾM -THÀNH PHỐ HÀ NỘI .......................... 69 
3.1. PHƢƠNG HƢỚNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ XỬ PHẠT VI PHẠM 
HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 
HOÀN KIẾM - THÀNH PHỐ HÀ NỘI ........................................................ 69 
3.1.1. Nâng cao hiệu quả xử phạt hành chính về buôn bán hàng giả phải gắn 
liền với việc hoàn thiện quy định và thủ tục xử phạt hành chính về buôn bán 
hàng giả .......................................................................................................... 69 
3.1.2. Nâng cao hiệu quả xử phạt hành chính về buôn bán hàng giả cần bắt 
đầu từ khâu chủ động ứng phó với diễn biến thị trƣờng, phát hiện sớm và xử 
phạt nghiêm minh, kịp thời các vi phạm ........................................................ 70 3.1.3. Nâng cao hiệu quả xử phạt hành chính về buôn bán hàng giả phải gắn 
với việc nâng cao ý thức pháp luật công vụ của công chức và ý thức pháp luật 
về chống hàng giả, bảo vệ quyền lợi ngƣời tiêu dùng của ngƣời dân ........... 72 
3.1.4. Phát huy sự tham gia của xã hội vào phát hiện, tố giác vi phạm về buôn 
bán hàng giả ................................................................................................... 73 
3.2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH 
CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HOÀN 
KIẾM - THÀNH PHỐ HÀ NỘI .................................................................... 74 
3.2.1. Hoàn thiện quy định pháp luật về xử phạt hành chính về buôn bán hàng 
giả ................................................................................................................... 74 
3.2.2. Tăng cƣờng công tác chỉ đạo, nâng cao chất lƣợng chuyên môn, nghiệp 
vụ của đội ngũ công chức thực hiện chống hàng giả ..................................... 75 
3.2.3. Tăng cƣờng phối hợp liên ngành trong kiểm tra, phát hiện và xử phạt 
 vi phạm .......................................................................................................... 76 
3.2.4.Truyền thông nâng cao nhận thức của ngƣời tiêu dùng, cộng đồng doanh 
nghiệp ............................................................................................................. 76 
3.2.5. Phát huy sự tham gia của xã hội vào phát hiện, tố giác vi phạm về buôn 
bán hàng giả ................................................................................................... 79 
3.2.6. Tăng cƣờng sự phối hợp và hợp tác giữa các tổ chức thực thi và các 
hiệp hội, doanh nghiệp trong việc chống hàng giả xâm phạm quyền sở hữu trí 
tuệ, hàng kém chất lƣợng ............................................................................... 80 
Tiểu kết Chƣơng 3 .......................................................................................... 81 
KẾT LUẬN .................................................................................................... 82 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 83 
 DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ 
 Bảng 1.1. Thống kê các hình thức xử phạt vi phạm hành chính về buôn 
bán hàng giả .................................................................................................... 32 
 Bảng 1.2. Tổng hợp chủ thể và nội dung thẩm quyền ............................ 37 
 xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả ................................ 37 
 Bảng 2.1. Thống kê kết quả xử lý vi phạm hành chính về hàng giả của 
ngành Quản lý thị trƣờng nƣớc ta (từ năm 2010-2015) .................................. 46 
 Bảng 2.2. Thống kê kết quả xử lý vi phạm hành chính về hàng giả của 
lực lƣợng Quản lý thị trƣờng thành phố Hà Nội (từ năm 2010-2015) ........... 47 
 Bảng 2.3: Thống kê kết quả xử lý vi phạm hành chính về buôn bán hàng 
giả của Đội QLTT số 2 – Chi Cục QLTT thành phố Hà Nội (từ năm 2010-
2015) ................................................................................................................ 52 
 Biểu đồ 2.1: Số vụ vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả ở Hoàn 
Kiếm đƣợc Đội QLTT số 2 Chi cục QLTT Hà Nội xử phạt (từ năm 2010-
2015) ................................................................................................................ 52 
 Biểu đồ 2.2: Số tiền phạt và giá trị hàng hóa vi phạm hành chính về buôn 
bán hàng giả ở Hoàn Kiếm đƣợc Đội QLTT số 2 Chi cục QLTT Hà Nội xử 
phạt (từ năm 2010-2015) ................................................................................. 53 MỞ ĐẦU 
 1. Lý do nghiên cứu đề tài 
 Trong những năm vừa qua, sự phát triển vƣợt bậc của cuộc cách mạng 
khoa học công nghệ cùng với sự đổi mới đƣờng lối chính sách về kinh tế của 
Đảng và Nhà nƣớc ta đã thúc đẩy nền kinh tế phát triển nhanh chóng. Trên thị 
trƣờng các hoạt động sản xuất, kinh doanh, lƣu thông hàng hoá ngày càng 
diễn ra tấp nập, nhộn nhịp và cạnh tranh phát triển chạy theo nhu cầu, thị hiếu 
ngƣời tiêu dùng. Trong điều kiện đó, công tác quản lý nhà nƣớc, nhất là quản 
lý nền kinh tế thị trƣờng đang nảy sinh một số vấn đề phức tạp và có nhiều kẽ 
hở. Một trong những vấn đề đáng quan tâm là sự gia tăng nạn sản xuất, buôn 
bán hàng giả trong nền kinh tế thị trƣờng. Những hoạt động này không những 
ảnh hƣởng trực tiếp đến tính mạng, sức khoẻ, tài sản của ngƣời tiêu dùng, ảnh 
hƣởng trực tiếp đến lợi ích của các chủ thể kinh doanh trong nền kinh tế mà 
còn làm ảnh hƣởng đến lợi ích của Nhà nƣớc, của toàn xã hội, ảnh hƣởng đến 
môi trƣờng đầu tƣ kinh doanh của Việt Nam, uy tín chính trị của Đảng và Nhà 
nƣớc và làm giảm lòng tin của quần chúng nhân dân đối với Nhà nƣớc. Các 
hoạt động sản xuất và buôn bán hàng giả ở nƣớc ta đang có chiều hƣớng gia 
tăng và ngày càng lan rộng sang nhiều ngành hàng, nhiều chủng loại hàng 
hoá. Trƣớc nguy cơ gây hại của nạn hàng giả, đẩy mạnh công tác đấu tranh 
chống sản xuất và buôn bán hàng giả là một yêu cầu cấp bách đòi hỏi sự quan 
tâm của Đảng và Nhà nƣớc. Mặt khác, công tác đấu tranh chống sản xuất và 
buôn bán hàng giả còn đòi hỏi các cơ quan chức năng phải thực hiện tốt chức 
năng, nhiệm vụ của mình, phối hợp đồng bộ với các cơ quan hữu quan để đấu 
tranh hạn chế nạn hàng giả. 
 Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả là một biện pháp 
hành chính – pháp lý nhằm truy cứu trách nhiệm hành chính đối với chủ thể 
 1