Luận án Dạy học môn lý luận dạy học theo hướng phát triển năng lực dạy học cho sinh viên sư phạm ở trường Đại học

1.1. Hiện nay dạy học theo hướng phát triển năng lực là xu hướng dạy học đang được

quan tâm, được khuyến khích vận dụng ở tất cả các bậc học ở nhiều quốc gia trong

đó có Việt Nam. Quan điểm dạy học theo hướng phát triển năng lực không chỉ được

vận dụng đối với giáo dục phổ thông mà còn đối với cả giáo dục đại học. Đặc biệt

chương trình giáo dục phổ thông mới 2018, là chương trình quy định dạy học (DH)

theo hướng phát triển năng lực của HS, theo tinh thần nghị quyết 29- NQ/TW của

Ban chấp hành Trung ương Khóa XI. Chương trình giáo dục phổ thông mới đòi hỏi

giáo viên (GV) phải tổ chức DH theo hướng phát triển năng lực và phẩm chất cho

HS. Việc tổ chức DH theo hướng phát triển năng lực (NL) này đòi hỏi GV phải biết

cách tổ chức hoạt động học tập tích cực, nhằm phát triển NL thực hiện cho HS. Với

xu hướng DH này buộc người GV phải có khả năng thích ứng kịp thời với sự thay

đổi, phải tự bồi dưỡng bản thân hình thành NL mới phù hợp với yêu cầu của ngành

GD. Cho nên các cơ sở giáo dục cũng phải đổi mới chương trình DH đặc biệt là thay

đổi sách giáo khoa phổ thông, tài liệu học tập, đồng thời đổi mới phương pháp dạy

học (PPDH) theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, dựa vào khả năng vận dụng

kiến thức, năng lực của HS.Vì vậy ở các cơ sở giáo dục đại học có đào tạo GV cũng

cần có sự thay đổi về tổ chức DH, DH tập trung vào việc rèn luyện và phát triển năng

lực dạy học (NLDH) cho SV sư phạm. Điều đó thật sự cần thiết cho DH theo hướng

phát triển năng lực người học, cần tập trung vào dạy cho họ cách học, cách tư duy,

khuyến khích tự học, tạo điều kiện để người học tự cập nhật mới kiến thức mới, phát

triển năng lực thực hành cho người học là việc làm cấp bách cả ngành GD hiện nay.

1.2. Trong đào tạo ngành sư phạm ở trường đại học môn Lý luận dạy học là một trong

những môn nghiệp vụ sư phạm bắt buộc trong chương trình. Dạy học môn Lý luận

dạy học cho SV sư phạm, nhằm trang bị kiến thức lý thuyết cơ bản về DH theo hướng

phát triển năng lực thực hành tổ chức DH ở trường phổ thông, giúp SV có những hiểu

biết về nội dung DH, phương pháp dạy học (PPDH), nguyên tắc và hình thức tổ chức

DH, nhưng rất khó để vận dụng chúng vào giải quyết các vấn đề thực tiễn của nghề

dạy học. Cho nên khi DH môn Lý luận dạy học theo PPDH hiện hành, SV sư phạm

chỉ mới hiểu được hệ thống kiến thức về lý thuyết DH, chưa tiếp cận phương thức

thực hành DH cần thiết. Dạy học môn Lý luận dạy học ở trường đại học nhằm hình2

thành và luyện tập cho SV sư phạm một số năng lực như năng lực dạy học, năng lực

giáo dục, năng lực kiểm tra đánh giá, năng lực phát triển nghề nghiệp, giúp SV làm

tốt nhiệm vụ DH khi trở thành GV thực sự. Do đó việc tổ chức DH môn Lý luận dạy

học theo hướng phát triển NLDH ở trường đại học, phải tạo điều kiện cho SV vận

dụng lý luận vào thực tiễn DH, là cơ hội tập luyện để đạt mức độ nhất định NLDH là

rất cần thiết. Để đạt mục tiêu đó các cơ sở giáo dục đại học cần đổi mới việc tổ chức

DH môn Lý luận dạy học theo hướng phát triển NLDH cho SV sư phạm, cần đổi mới

cách tổ chức DH theo hướng phát triển NL nghề nghiệp cho SV, vận dụng phương

thức tổ chức DH phù hợp để hiện thực đổi mới hiệu quả ở trường đại học hiện nay,

tăng cường tổ chức cho SV sư phạm tham gia hoạt động học tập trải nghiệm, rèn

luyện việc thực hành NLDH, trên cơ sở kiến thức và kinh nghiệm đã tích lũy được

trong quá trình học tập, hướng dẫn SV phương pháp rèn luyện nghiệp vụ sư phạm.

pdf 214 trang kiennguyen 19/08/2022 4080
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Luận án Dạy học môn lý luận dạy học theo hướng phát triển năng lực dạy học cho sinh viên sư phạm ở trường Đại học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Luận án Dạy học môn lý luận dạy học theo hướng phát triển năng lực dạy học cho sinh viên sư phạm ở trường Đại học

Luận án Dạy học môn lý luận dạy học theo hướng phát triển năng lực dạy học cho sinh viên sư phạm ở trường Đại học
BỘ GIÁO DỤC VÀO ĐÀO TẠO 
VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM 
NGUYỄN THANH THỦY 
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC 
Hà Nội, 2022 
BỘ GIÁO DỤC VÀO ĐÀO TẠO 
VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM 
NGUYỄN THANH THỦY 
Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử giáo dục 
Mã số: 9.14.01.02 
Cán bộ hướng dẫn khoa học 1. PGS.TS Vũ Trọng Rỹ 
2. TS. Dương Quang Ngọc 
Hà Nội, 2022 
LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan đây là công trình của riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên 
cứu trong luận án chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nào khác 
 Tác giả luận án 
 Nguyễn Thanh Thủy 
LỜI CẢM ƠN 
Để hoàn thành được công trình nghiên cứu này tôi đã nhận được sự giúp đỡ 
nhiệt tình của các tập thể và cá nhân: 
Trước tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về sự tận tình hướng dẫn, chỉ bảo 
và giúp đỡ của thầy hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Trọng Rỹ để tôi có thể hoàn 
thành công trình nghiên cứu này, xin gởi lời cảm ơn đến TS. Dương Quang Ngọc. 
Tôi xin chân thành cảm ơn các nhà khoa học, quý Thầy, Cô của Viện Khoa học 
Giáo dục Việt Nam. Xin trân trọng cảm ơn Lãnh đạo và tập thể Phòng Quản lý khoa 
học – Đào tạo và hợp tác quốc tế -Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đã tạo điều 
kiện, và hỗ trợ trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Cảm ơn Ban giám hiệu 
trường đại học nơi tôi công tác đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành học tập. 
Tôi xin chân thành cảm ơn sự hợp tác nhiệt tình của các giảng viên và sinh viên 
các trường Đại học Sài gòn, trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh và 
trường Đại học Đồng Nai. 
Cuối cùng, tôi xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đến gia đình, người thân, các bạn 
đồng nghiệp thân thiết những người luôn động viên, khuyến khích và giúp đỡ về mọi 
mặt để tôi có thể hoàn thành công việc nghiên cứu của mình 
 Tác giả luận án 
 Nguyễn Thanh Thủy 
DANH MỤC CHÚ GIẢI CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
TT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ 
1 DH Dạy học 
2 ĐC Đối chứng 
3 ĐG Đánh giá 
4 GD Giáo dục 
5 GV Giáo viên 
6 GiV Giảng viên 
7 HS Học sinh 
8 KT- ĐG Kiểm tra- đánh gia` 
9 LLDH Lý luận dạy học 
10 MTDH Mục tiêu dạy học 
11 NDDH Nội dung dạy học 
12 NL Năng lực 
13 NLDH Năng lực dạy học 
14 NTH Nhóm thực hiện 
15 NQS Nhóm quan sát 
16 PPDH Phương pháp dạy học 
17 PTDH Phương tiện dạy học 
18 QTDH Qúa trình dạy học 
19 SV Sinh viên 
20 TN Thực nghiệm 
MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN 
LỜI CẢM ƠN 
DANH MỤC CHÚ GIẢI CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
DANH MỤC BẢNG 
DANH MỤC HÌNH - BIỂU ĐỒ 
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1 
1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 1 
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................... 3 
3. Khách thể nghiên cứu .................................................................................. 3 
4. Giả thuyết nghiên cứu .................................................................................. 3 
5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu ................................................................ 4 
6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ............................................ 4 
6.1. Phương pháp luận ..................................................................................... 4 
6.1.1 Tiếp cận hệ thống cấu trúc ...................................................................... 4 
6.1.2. Tiếp cận lịch sử...................................................................................... 4 
6.1.3. Tiếp cận thực tiễn .................................................................................. 5 
6.1.4. Tiếp cận phát triển ................................................................................. 5 
6.1.5. Tiếp cận năng lực................................................................................... 5 
6.1.6. Tiếp cận học tập trải nghiệm .................................................................. 6 
6.2. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 6 
6.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận ............................................................ 6 
6.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn ......................................................... 7 
6.2.3. Phương pháp hỗ trợ ............................................................................... 7 
7. Luận điểm cần bảo vệ của luận án ............................................................... 7 
8. Đóng góp mới của luận án ........................................................................... 8 
9. Bố cục luận án ............................................................................................. 9 
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC DẠY HỌC MÔN LÝ LUẬN DẠY 
HỌC THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO SINH VIÊN 
SƯ PHẠM Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC ................................................................. 10 
1.1. Tổng quan các công trình khoa học liên quan đến đề tài ........................... 10 
1.1.1. Một số nghiện cứu về năng lực dạy học ................................................. 10 
1.1.2. Một số nghiên cứu về dạy học phát triển năng lực ................................. 14 
1.1.3. Những nhận định về các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ...... 17 
1.2. Những khái niệm cơ bản của đề tài ........................................................... 18 
1.2.1. Khái niệm năng lực dạy học ................................................................... 18 
1.2.2. Khái niệm dạy học theo hướng phát triển NLDH ................................... 21 
1.3. Vai trò của Lý luận dạy học trong khối các môn nghiệp vụ đối với đào tạo SV sư 
phạm ở trường đại học ..................................................................................... 22 
1.4. Dạy học môn Lý luận dạy học theo hướng phát triển NLDH cho SV sư phạm ở 
trường đại học ................................................................................................. 23 
1.4.1. Khái quát những đặc trưng của dạy học môn Lý luận dạy học theo hướng phát 
triển NLDH cho SV sư phạm ở trường đại học ................................................ 23 
1.4.2. Chuẩn đầu ra cho môn Lý luận dạy học ở trường đại học ....................... 25 
1.4.3. Nhóm NLDH có thể phát triển được cho SV sư phạm ở trường đại học trong 
DH môn Lý luận dạy học theo hướng phát triển NLDH ................................... 27 
1.4.4. Tiêu chí đánh giá kết quả học tập môn Lý luận dạy học ........................ 29 
1.4.5. Một số PPDH chiếm ưu thế sử dụng trong dạy học môn Lý luận dạy học theo 
hướng phát triển NLDH cho SV ở trường đại học............................................ 33 
1.4.6. Hình thức tổ chức dạy học môn Lý luận dạy học theo hướng phát triển NLDH 
cho SV sư phạm ở trường đại học .................................................................... 41 
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến dạy học môn Lý luận dạy học theo hướng phát triển 
NLDH cho SV sư phạm ở trường đại học ........................................................ 42 
1.5.1. Các yếu tố khách quan .......................................................................... 42 
1.5.2. Các yếu tố chủ quan ............................................................................... 43 
Kết luận chương 1 ........................................................................................... 46 
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG DẠY HỌC MÔN LÝ LUẬN DẠY HỌC THEO 
HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM Ở 
TRƯỜNG ĐẠI HỌC .............................................................................................. 47 
2.1. Khái quát về chương trình giảng dạy môn Lý luận dạy học hiện hành tại trường đại 
học có đào tạo giáo viên ......................................................................................... 47 
2.1.1. Khái quát về mục tiêu chương trình giảng dạy môn Lý luận dạy học ............ 48 
2.1.2. Khái quát về nội dung chương trình môn Lý luận dạy học ............................ 48 
2.2. Khái quát về điều tra khảo sát thực tế ............................................................... 51 
2.2.1. Mục đích khảo sát .......................................................................................... 51 
2.2.2. Nội dung khảo sát .......................................................................................... 51 
2.2.3. Địa bàn và đối tượng khảo sát ........................................................................ 52 
2.2.4. Phương pháp và công cụ khảo sát .................................................................. 53 
2.2.5. Kỹ thuật phân tích dữ liệu .............................................................................. 53 
2.3. Kết quả khảo sát................................................................................................ 55 
2.3.1. Thực trạng nhận thức của GiV về dạy học theo hướng phát triển NLDH cho SV sư 
phạm ở trường đại học ............................................................................................. 55 
2.3.2. Thực trạng về tổ chức dạy học môn Lý luận dạy học theo hướng phát triển NLDH 
cho SV sư phạm ở trường đại học ........................................................................... 61 
2.3.3. Thực trạng về năng lực dạy học của SV sư phạm ở trường đại học sau khi học môn 
Lý luận dạy học ....................................................................................................... 72 
2.3.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức dạy học môn Lý luận dạy học theo 
hướng phát triển NLDH cho SV sư phạm ở trường đại học .................................... 75 
2.4. Nhận định chung ............................................................................................... 77 
2.4.1. Những mặt đạt được ...................................................................................... 77 
2.4.2. Những tồn tại ................................................................................................. 78 
Kết luận chương 2 ................................................................................................... 79 
CHƯƠNG 3: TỔ CHỨC DẠY HỌC MÔN LÝ LUẬN DẠY HỌC THEO HƯỚNG 
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM Ở TRƯỜNG 
ĐẠI HỌC ........................................................................................................ 82 
3.1. Nguyên tắc tổ chức dạy học môn Lý luận dạy học theo hướng phát triển NLDH 
cho SV sư phạm ở trường đại học .................................................................... 82 
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu ................................................................. 82 
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính tích cực ở SV ......................................................... 83 
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn................................................................. 83 
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi và tính hiệu quả ......................................... 84 
3.2. Quy trình dạy học các chủ đề môn Lý luận dạy học theo hướng phát tri ... Câu 4: Học sinh không chỉ học chữ, mà còn phải học làm người có ích cho xã hội. 
Như thế giáo dục nhân cách là nhiệm vụ...........của quá trình dạy học. 
A. cần thiết B. Chủ yếu C. quan trọng D. Cấp bách 
Câu 5: Quá trình dạy học có nhiệm vụ nào sau đây? 
A. Cung cấp hệ thống kiến thức 
B. Cung cấp phương pháp tư duy để vận dụng giải quyết nhiệm vụ học tập 
C. Cung cấp hệ thống kỹ năng hoạt động trí tuệ 
D. Cả A,B,C đều đúng. 
196 
. Gói câu hỏi vận dụng cao 
Câu 1: Phát triển trí tuệ là............................................. 
A. Dạy kỹ năng và hình thành thái độ con người. 
B. Cung cấp kiến thức và giáo dục phẩm chất nhân cách 
C. Cả A và B 
D. Chức năng cơ bản, mục đích của QTDH, hình thành phẩm chất nhân cách. 
Câu 2: Logic của quá trình dạy học là sự thống nhất của logic nhận thức và logic 
của............ trong sự thống nhất hữu cơ. 
A. Nhiệm vụ dạy học B. Nội dung dạy học 
C. Quá trình nhận thức D. Cả A,B,C đều đúng. 
Câu 3: Logic của QTDH chính là logic của .......diễn ra theo logic quá trình nhận thức 
A. Chương trình B. Nhiệm vụ. C. Nội dung D. Cả A,B,C 
Câu 4: Quá trình truyền đạt và lĩnh hội những kinh nghiệm của con người đã được 
tích lũy trong lịch sử phát triển của xã hội loài người, đó là nét đặc trưng cơ bản của 
quá trình nào? 
A. Quá trình sư phạm – đối tượng của Giáo dục học. 
B. Quá trình dạy học và giáo dục – một bộ phận của quá trình sư phạm. 
C. Quá trình giáo dục – một hiện tượng của xã hội loài người. 
D. Cả 3 ý trên 
Câu 5: Phương pháp dạy học thể hiện dưới 03 hình thức “giảng thuật, giảng giải, và 
giảng diễn phổ thông” được gọi là nhóm PP gì trong hệ thống PPDH hiện nay? 
A. Phương pháp vấn đáp B. Phương pháp thuyết trình 
C. Phương pháp trực quan D. Phương pháp kiểm tra, đánh giá 
 Bài tập vận dụng 
- Bài tập 1: Hãy viết mục tiêu bài giảng (SV tự chọn bài thuộc chuyên môn đào tạo) 
- Bài tập 2: Soạn mục tiêu bài giảng và cách thực hiện 
- Bài tập 3: Soạn giáo án thể hiện sự vận dụng PPDH phù hợp với mục tiêu, NDDH 
- Bài tập 4: Soạn giáo án tổ chức DH theo hình thức lên lớp 
- Bài tập 5: Tìm ra mối quan hệ hữu cơ giữa hình thức tổ chức DH và PPDH? 
- Bài tập 6: Hãy chuẩn bị nội dung tổ chức thảo luận chủ đề “PPDH tích cực và cách 
lựa chọn phương tiện hỗ trợ dạy học”? 
197 
- Bài tập 7: Phân tích và minh họa ưu và nhược điểm của việc sử dụng PPDH tích 
cực thông qua chủ đề thuộc chuyên môn được đào tạo? 
- Bài tập 8: Xây dựng kế hoạch dạy học tuần cho lớp học giả định; Lập kế hoạch tổ 
chức một giờ dạy học hướng dẫn HS tự học và nghiên cứu 
- Bài tập 9: Phân tích chương trình môn học thuộc chuyên môn được đào tạo; Tìm 
hiểu thực trạng việc sử dụng PPDH ở trường PT; Tìm hiểu thực trạng việc phối hợp 
các PPDH tích cực trong nhà trường PT 
 Câu hỏi và bài tập dùng cho chủ đề 2 
 . Gói câu hỏi nhận biết 
Câu 1: Nguyên tắc dạy học là gì? 
A. Quy luật dạy học B. Quy định của nhà trường trong DH 
C. Luận điểm gốc của LLDH D. Nguyên lý giáo dục trong nhà trường 
Câu 2: Theo ý kiến bạn: 
A. Nguyên tắc dạy học là những luận điểm của lý luận dạy học chỉ dẫn quá trình dạy 
học đạt được mục tiêu DH [Đ/S] 
B. Nguyên tắc thống nhất giữa tính khoa học và tính GD trong QTDH nhấn mạnh 
đến hai mặt khoa học và giáo dục trong mục tiêu, nội dung, PPDH [Đ/S] 
C. Nguyên tắc thống nhất giữa dạy lý thuyết và dạy thực hành là thực hiện nguyên lý 
giáo dục “học đi đôi với hành” [Đ/S] 
D. Nguyên tắc dạy học là một hệ thống nhiều luận điểm, mỗi luận điểm đề cặp tới 
các khía cạnh khác nhau của QTDH. [Đ/S] 
Câu 3: Những luận điểm cơ bản có tính tiền đề, là kim chỉ nam, hướng dẫn toàn bộ 
quá trình thực hiện để đạt hiệu quả mục tiêu đào tạo. Đây là khái niệm gì? 
A. Nguyên tắc giáo dục B. Nguyên tắc dạy học 
C. Nguyên tắc quản lý D. Cả A,B,C 
Câu 4: Nhận định nào là nguyên tắc thống nhất giữa tính khoa học và tính giáo dục? 
A. Đảm bảo mục tiêu giáo dục nhân cách và đào tạo nhân lực có trình độ cao 
B. Vừa đảm bảo tính khoa học vừa đảm bảo tính giáo dục trong nội dung, phương 
pháp và các khâu tổ chức quá trình dạy học 
C. Đảm bảo tính khoa học trong nội dung, phương pháp và các khâu tổ chức QTDH 
D. Đảm bảo tính giáo dục trong nội dung, phương pháp và các khâu tổ chức QTDH 
198 
Câu 5: “Dạy học phải đảm bảo cho người học những tri thức khoa học chính xác, 
hiện đại, phản ánh những thành tựu KH mới nhất được sắp xếp theo logic phù hợp 
với trình độ nhận thức của người học, dần dần giúp họ tiếp cận những PP học tập- 
nhận thức và thói quen suy nghĩ, làm việc một cách khoa học. Thông qua đó hình 
thành thế giới quan KH, tình cảm và phẩm chất của người lao động sáng tạo, phẩm 
chất đạo đức cao quý của con người hiện đại.” Đây là nguyên tắc dạy học nào? 
A. Đảm bảo tính vững chắc của tri thức và phát triển năng lực nhận thức. 
B. Đảm bảo tính hệ thống, tính tuần tự 
C. Đảm bảo tính trực quan và phát triển tư duy lý thuyết 
D. Đảm bảo tính khoa học và tính giáo dục 
. Gói câu hỏi thông hiểu 
Câu 1: Theo nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác- Lênin “thực tiễn không có lý luận 
hướng dẫn thì thành thực tiễn mù quáng. Lý luận không liên hệ với thực tiễn là lý 
luận suông” Đây thể hiện nội dung của nguyên tắc dạy học nào? 
A. Thống nhất giữa trực quan với phát triển tư duy lý thuyết 
B. Thống nhất giữa tự giác, độc lập sáng tạo với vai trò chủ đạo 
C. Thống nhất giữa lý luận và thực tiễn 
D Thống nhất giữa khoa học và giáo dục. 
Câu 2: “Trong quá trình dạy học cần lựa chọn nội dung, phương pháp, hình thức tổ 
chức dạy học phù hợp với sự phát triển chung của mọi thành viên trong lớp, đồng 
thời phù hợp với từng học viên” Đây là nội dung của nguyên tắc dạy học nào? 
A. Đảm bảo sự vững chắc của tri thức 
B. Đảm bảo tính vừa sức chung và riêng trong QTDH 
C. Đảm bảo tính trực quan và tư duy trừu tượng. 
D. Đảm bảo tính khoa học và tính giáo dục. 
Câu 3: Nguyên tắc dạy học được xây dựng trên cơ sở nào sau đây? 
1. Từ những kinh nghiệm GD tiên tiến, đã được minh chứng bằng thực tiễn LSXH 
2. Từ những kinh nghiệm GD tiên tiến, những thành công của quá trình thực tiễn GD 
3. Những thành tựu khoa học có liên quan đến QTDH: Tâm lý học, sinh lý học 
4. Từ mục tiêu của QTDH và mục tiêu giáo dục toàn diện của hệ thống giáo dục. 
5. Từ các quy luật của quá trình dạy học 
A. 2,3,5,1 B. 2,3,4,5 C. 1,2,3,4 D. 1,2,4,5 
199 
Câu 4: Những yêu cầu nhiệm vụ học tập phải phù hợp với giới hạn cao nhất của vùng 
phát triển trí tuệ gần nhất, mà HS hoàn thành được với sự nổ lực cao nhất về trí tuệ 
và thể lực. Đây là nguyên tắc nào? 
 A. Dạy học vừa sức B. Dạy học vừa sức riêng 
 C. Dạy học mềm dẽo D. Dạy học vừa sức chung 
Câu 5: Mức độ nhận thức cao hơn dựa trên sự vững chắc của tri thức, vận dụng linh 
hoạt vào các tình huống trong QT nhận thức. Nội dung này đề cập đến đặc điểm nào? 
 A. Tính vững chắc B. Tính linh hoạt 
 C. Tính mềm dẽo D.Tính khoa học 
. Gói câu hỏi vận dụng 
Câu 1: Trong dạy học cần quan tâm đúng mức đến giáo dục ý thức sâu sắc mục đích, 
nhiệm vụ học tập, từ đó có động cơ học tập đúng đắn. Đây là biện pháp của nguyên 
tắc dạy học nào? 
A. Thống nhất tính vững chắc của tri thức và tính mềm dẽo của tư duy 
B. Thống nhất giữa vừa sức chung và vừa sức riêng 
C. Thống nhất giữa vai trò tự giác, tích cực của HS và vai trò chủ đạo của GV 
D. Thống nhất giữa cái cụ thể và cái trừu tượng 
Câu 2: Điền vào chỗ trống những từ còn thiếu: “.là hệ thống xác định những yêu 
cầu cơ bản có tính chất xuất phát để chỉ đạo việc xây dựng và lựa chọnphù hợp 
với mục đích giáo dục, với. và với những tính quy luật của QTDH” 
1. Nguyên tắc giáo dục 
2. Nguyên tắc dạy học 
3. Nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục 
4. Nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học 
5. Nhiệm vụ giáo dục 
6. Nhiệm vụ dạy học 
A. 1,2,3 B. 1,3,5 C. 2,4,6 D. 4,5,6 
Câu 3: Paxcan nói: “Ta hiểu được chân lý chẳng phải chỉ nhờ bộ óc mà còn nhờ con 
tim nữa” Điều này thể hiện nội dung của nguyên tắc dạy học nào? 
A. Đảm bảo sự thống nhất giữa tính vững chắc của tri thức và sự phát triển năng lực 
nhận thức của học sinh 
B. Đảm bảo tính cảm xúc tích cực của dạy học 
200 
C. Đảm bảo tính hệ thống và tính tuần tự 
D. Đảm bảo tính trực quan và sự phát triển tư duy lý thuyết. 
Câu 4: Krathwohl – thành viên nghiên cứu của Benjamin Bloom đã đưa ra các cấp 
mục tiêu như: “cảm xúc phản ứng tỏ thái độ quan điểm” đó là mục tiêu về 
lĩnh vực nào trong mục tiêu dạy học? 
A. Mục tiêu kỹ năng B. Mục tiêu tình cảm thái độ 
C. Mục tiêu kiến thức D. Mục tiêu nhân sinh quan 
Câu 5: Trong dạy học có sử dụng phương tiện, người GV phải tuân thủ nguyên tắc 
nào sau đây: 
A. Nguyên tắc khoa học B. Nguyên tắc vừa sức 
C. Nguyên tắc trực quan D. A và B 
E. B và C F. A và C 
. Gói câu hỏi vận dụng cao 
Câu 1: Khái quát những kinh nghiệm, những thành quả thực tiễn, các tư tưởng giáo 
dục qua các thời đại, các thành tựu của nhiều ngành khoa học như Tâm lý, Triết, Sinh 
lý, Xã hội học... để xây dựng cái gì cho Lý luận dạy học? 
A. Nguyên tắc giáo dục B. Nguyên tắc dạy học 
C. Nguyên tắc quản lý trường học D. Cả A,B,C 
Câu 2: Học sinh nắm vững tri thức khoa học, hiện đại, rèn luyện thói quen suy nghĩ 
và làm việc có kế hoạch, nhận thức đúng các chuẩn mực hành vi đạo đức, hình thành 
niềm tin và nhân cách mà xã hội đòi hỏi. Đây là nội dung của nguyên tắc nào? 
A. Đảm bảo sự thống nhất vững chắc tri thức/ mềm dẽo tư duy 
B. Đảm bảo sự thống nhất lý luận/ thực tiễn 
C. Đảm bảo sự thống nhất khoa học/ giáo dục 
D. Đảm bảo sự thống nhất trừu tượng/ cụ thể. 
Câu 3: Toàn bộ những thuộc tính, những mặt, những mối quan hệ của sự vật hiện 
tượng, được gọi là gì? 
A. Cái khái quát B. Cái trừu tượng 
C. Cái cụ thể D. Cái thực tiễn 
Câu 4: Người giáo viên có nhóm kỹ năng nào để lựa chọn và vận dụng nội dung, 
phương pháp, hình thức tổ chức dạy học thuộc phạm vi môn học? 
A. Nhóm kỹ năng giáo dục B. Nhóm kỹ năng giảng dạy 
201 
C. Nhóm kỹ năng nghiên cứu khoa học D. Nhóm kỹ năng hoạt động xã hội 
Câu 5: Nhóm kỹ năng nào giúp người GV biết lựa chọn đề tài nghiên cứu để phục vụ 
nghề nghiệp của mình? 
A. Nhóm KN giáo dục B. Nhóm KN giảng dạy 
C. Nhóm KN nghiên cứu khoa học D. Nhóm KN hoạt động xã hội 
 Bài tập ứng dụng 
- Bài tập 1: Hãy giải thích cơ sở khoa học của luận điểm: “Thực hành sinh ra hiểu 
biết, hiểu biết tiến lên lý luận, lý luận chỉ dẫn thực hành”. Từ đó rút ra ý nghĩa về 
phương pháp dạy học trong thực tiễn 
- Bài tập 2: Hãy thống kê điểm mạnh nhất và yếu nhất của GV phổ thông về việc thực 
hiện nguyên tắc dạy học qua khảo sát thực tế 
- Bài tập 3: Tìm hiểu thực trạng thực hiện nguyên tắc dạy học ở trường phổ thông; 
Quan sát thực tế dạy học ở trường phổ thông về việc thực hiện dạy học đảm bảo 
nguyên tắc; Báo cáo thống kế các điểm mạnh và yếu của GV phổ thông, những kinh 
nghiệm thu được 
- Bài tập 4: Soạn giáo án một bài học và thực hiện việc dạy học theo nguyên tắc đảm 
bảo tính khoa học và tính giáo dục. 
- Bài tập 5: Tổ chức dạy học tuân theo nội dung 1 của chủ đề “Nguyên tắc dạy học” 
- Bài tập 6: Tổ chức dạy học theo nội dung 2 của chủ đề “Nguyên tắc dạy học” 

File đính kèm:

  • pdfluan_an_day_hoc_mon_ly_luan_day_hoc_theo_huong_phat_trien_na.pdf
  • docx10. THUY-THONG TIN VE LUAN AN - TIENG VIET.docx
  • docx11. THUY-THONG TIN LUAN AN- TIENG ANH.docx
  • pdfTT LUAN AN - THUY- TA- 16-2.pdf
  • pdfTT- LUAN AN - THUY- TV- 16-2.pdf