Luận án Quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đã xác định phương hướng, nhiệm
vụ của giáo dục, đào tạo trong giai đoạn hiện nay là: “Chuyển mạnh quá trình
giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và
phẩm chất người học; học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn Phấn đấu
trong những năm tới, tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu
quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ
Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân."[ 31, tr114, 115]. Vì vậy, để nâng
cao chất lượng đào tạo, đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực cho sự phát triển
kinh tế - xã hội, các cơ sở đào tạo nói chung, các trường đại học nói riêng phải
đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ đào tạo nhằm phát triển ở người học năng lực
sáng tạo, tư duy độc lập, trách nhiệm công dân, đạo đức và kỹ năng nghề
nghiệp, năng lực ngoại ngữ, kỷ luật lao động, tác phong công nghiệp và khả
năng thích ứng với những biến động của thị trường lao động. Điều đó chỉ có thể
đạt được khi các trường đại học đổi mới công tác quản lý giáo dục, đào tạo theo
hướng coi trọng quản lý chất lượng. Đào tạo ở các trường đại học là đào tạo
nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước nên có sự tác động mạnh mẽ tới sự
phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của địa phương, của quốc gia. Do vậy, chất
lượng và hiệu quả đào tạo tại các trường đại học phải được coi là nhiệm vụ
quan trọng hàng đầu của nhà trường.
Trong khoảng 10 năm trở lại đây, ở một số trường đại học, cao đẳng của
Việt Nam đã triển khai đào tạo ngành thiết kế thời trang với nhiều qui mô khác
nhau. Nhưng theo kết quả khảo sát của Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và
thông tin thị trường lao động Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) hiện nay xét
về nhu cầu tuyển dụng, các doanh nghiệp dệt may đang rất “khát” nguồn nhân
lực thiết kế thời trang có trình độ nghề tay nghề cao. Bởi vì, nhiều sinh viên tốt
nghiệp ngành thiết kế thời trang vẫn còn hạn chế về kiến thức, kỹ năng, thái độ
nghề nghiệp, do đó họ chỉ có thể làm việc hoặc tự mở một vài cửa hàng thời
trang theo hình thức may đo cho riêng mình, chưa đủ khả năng thiết kế và triển
khai sản xuất với quy mô công nghệ và trình độ chuyên nghiệp của các doanh
nghiệp lớn. Điều đó nói lên rằng số lượng, chất lượng đào tạo đại học ngành
thiết kế thời trang vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động của2
ngành tại TP.HCM. Từ thực trạng trên, cho thấy đang đặt ra đòi hỏi phải nâng
cao chất lượng đào tạo của ngành thiết kế thời trang ở các trường đại học trong
cả nước, trong đó có những trường đại học ở TP.HCM, để đạt được điều đó,
trước hết các trường cần phải chuẩn hóa, hiện đại hóa về mục tiêu, nội dung
chương trình, đổi mới hình thức, cũng như phương pháp đào tạo ngành thiết kế
thời trang đúng mức tính đặc thù. Do vậy, để nâng cao chất lượng và hiệu quả
các đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học thì việc quản lý các đào
tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học là rất quan trọng.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Luận án Quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TRẦN THỊ MỸ DUYÊN QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGÀNH THIẾT KẾ THỜI TRANG Ở CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2021 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TRẦN THỊ MỸ DUYÊN QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGÀNH THIẾT KẾ THỜI TRANG Ở CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Ngành: Quản lý giáo dục Mã số 914 01 14 LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. PGS, TS Vũ Ngọc Hà 2. PGS, TS Nguyễn Thành Vinh HÀ NỘI – 2021 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu trong luận án là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Tác giả luận án Trần Thị Mỹ Duyên MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGÀNH THIẾT KẾ THỜI TRANG Ở TRƢỜNG ĐẠI HỌC ......................................................................................................... 9 1.1. Hƣớng nghiên cứu về đào tạo và đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trƣờng đại học .................................................................................... 9 1.1.1. Hướng nghiên cứu về đảm bảo chất lượng đào tạo ở trường đại học ........................................................................................................ 9 1.1.2. Hướng nghiên cứu về đào tạo theo các cách tiếp cận và cơ sở khoa học khác nhau ................................................................................... 10 1.2. Hƣớng nghiên cứu về quản lý đào tạo và quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trƣờng đại học ............................................................ 17 1.2.1. Hướng nghiên cứu về quản lý đảm bảo chất lượng đào tạo ở trường đại học ........................................................................................... 17 1.2.2. Hướng nghiên cứu về quản lý đào tạo ở trường đại học theo các cách tiếp cận khác nhau ...................................................................... 19 1.3. Những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết ................................. 26 1.3.1. Những luận điểm cần kế thừa, phát triển ........................................ 26 1.3.2. Những vấn đề cần tiếp tục giải quyết .............................................. 27 Kết luận chƣơng 1 ......................................................................................... 27 Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGÀNH THIẾT KẾ THỜI TRANG Ở TRƢỜNG ĐẠI HỌC ................................. 28 2.1. Đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trƣờng đại học ........................... 28 2.1.1. Khái niệm đào tạo ngành thiết kế thời trang ................................... 28 2.1.2. Quá trình đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ......... 30 2.2. Quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trƣờng đại học ............. 45 2.2.1. Quản lý và các chức năng quản lý .................................................. 45 2.2.2. Khái niệm quản lý đào tạo và quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ........................................................................ 46 2.2.3. Nội dung quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ....................................................................................................... 47 Kết luận chƣơng 2 ......................................................................................... 70 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGÀNH THIẾT KẾ THỜI TRANG TẠI CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .............................................................................................. 72 3.1. Địa bàn và khách thể nghiên cứu ......................................................... 72 3.2.Tổ chức và phƣơng pháp nghiên cứu .................................................... 72 3.2.1. Tổ chức nghiên cứu ......................................................................... 72 3.3. Phƣơng pháp nghiên cứu ....................................................................... 74 3.3.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi .............................................. 74 3.3.2. Phương pháp phỏng vấn sâu ........................................................... 77 3.4. Kết quả nghiên cứu thực trạng đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trƣờng đại học ............................................................................................ 77 3.4.1. Thực trạng mục tiêu đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ....................................................................................................... 77 3.4.2. Thực trạng tuyển sinh đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ........................................................................................... 79 3.4.3. Thực trạng phát triển chương trình đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ............................................................................... 81 3.4.4. Thực trạng hiện hình thức, phương pháp đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ........................................................................ 83 3.4.5. Thực trạng các đào tạo của giảng viên ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ........................................................................................ 85 3.4.6. Thực trạng các hoạt động học tập của sinh viên ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ........................................................................ 87 3.4.7. Thực trạng đảm bảo cơ sở vật chất, phương tiện đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ........................................................... 91 3.4.8. Thực trạng đánh giá kết quả đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ........................................................................................... 94 3.4.9. Thực trạng mối quan hệ giữa trường đại học và đơn vị sử dụng lao động trong đào tạo ngành thiết kế thời trang ...................................... 97 3.4.10 Đánh giá chung thực trạng đào tạo ngành thiết kế thời trang tại các trường đại học thành phố Hồ Chí Minh ........................................ 99 3.5. Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang tại các trƣờng đại học thành phố Hồ Chí Minh ..................... 100 3.5.1. Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý đầu vào đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ......................................................... 100 3.5.2. Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý quá trình đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ......................................................... 109 3.5.3. Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý đầu ra đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ......................................................... 117 3.5.4. Tác động của bối cảnh tới quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học ............................................................................. 119 Kết luận chƣơng 3 ....................................................................................... 125 Chƣơng 4: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGÀNH THIẾT KẾ THỜI TRANG Ở CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ................................................................................................... 127 4.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở các trƣờng đại học tại thành phố Hồ Chí Minh .................. 127 4.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý ................................................. 127 4.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ ............................ 127 4.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ................................................. 127 4.2. Biện pháp quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở các trƣờng đại học tại thành phố Hồ Chí Minh .............................................. 128 4.2.1. Nhóm biện pháp quản lý đầu vào đào tạo ngành thiết kế thời trang ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh .......................... 128 4.2.2. Nhóm biện pháp quản lý quá trình đào tạo ngành thiết kế thời trang ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh .......................... 143 4.2.3. Nhóm biện pháp quản lý đầu ra đào tạo ngành thiết kế thời trang ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh .......................... 154 4.2.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ..................................................................................................... 159 4.3. Thử nghiệm biện pháp quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trƣờng đại học .......................................................................................... 163 4.3.1. Mục đích thử nghiệm .................................................................... 163 4.3.2. Nội dung thử nghiệm .................................................................... 163 4.3.3. Địa bàn, khách thể và thời gian thử nghiệm ................................. 163 4.3.4. Tổ chức thử nghiệm ...................................................................... 164 4.3.5.Kết quả thử nghiệm ........................................................................ 166 Tiểu kết chƣơng 4 ........................................................................................ 169 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 170 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ .......... 174 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 175 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BGD&ĐT : Bộ Giáo dục và Đào tạo ĐH : Đại học ĐT : Đào tạo QLĐT : Quản lý đào tạo QLGD : Quản lý giáo dục TKTT : Thiết kế thời trang TP.HCM : Thành phố Hồ Chí Minh DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1. Khách thể khảo sát thực trạng ........................................................ 72 Bảng 3.2: Khoảng điểm trung bình đối với thang đánh giá thực trạng .......... 75 Bảng 3.3: Thực trạng mức độ thực hiện mục tiêu đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học.................................................................... 77 Bảng 3.4. So sánh đánh giá thực trạng mục tiêu đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học của cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên .... 78 Bảng 3.5. Thực trạng mức độ thực hiện tuyển sinh đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học.................................................................... 79 Bảng 3.6: So sánh đánh giá thực trạng tuyển sinh ngành thiết kế thời trang ở trường đại học của cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên .............. 80 Bảng 3.7: Thực trạng mức độ thực hiện phát triển chương trình đào tạo ngành thiết kế thờ ... ......................................................................... Câu 19: Xin cho đánh giá của mình về quản lý hoạt động học tập của sinh viên ngành thiết kế thời trang của trường đại học hiện tại như thế nào? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ....................................................................................................................... Có thể cho biết vì sao lại đánh giá ở mức độ đó? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ....................................................................................................................... Câu 20: Xin cho đánh giá của mình về kiểm tra, đánh giá hoạt động học tập của sinh viên của trường đại học hiện tại như thế nào? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ....................................................................................................................... Có thể cho biết vì sao lại đánh giá ở mức độ đó? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ......................................................................................................................... 205 2.3. Quản lý đầu ra Câu 21: Xin cho đánh giá của mình về mức độ thực hiện tổ chức đánh giá hệ thống năng lực cho sinh viên ngành thiết kế thời trang của trường đại học hiện tại như thế nào? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ....................................................................................................................... Có thể cho biết vì sao lại đánh giá ở mức độ đó? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ....................................................................................................................... Câu 22: Xin cho đánh giá của mình về mức độ thực hiện quản lý thông tin đầu ra đối với sinh viên ngành thiết kế thời trang của trường đại học hiện tại như thế nào? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ....................................................................................................................... Có thể cho biết vì sao lại đánh giá ở mức độ đó? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ....................................................................................................................... 2.4. Tác động của bối cảnh Câu 23: Xin cho đánh giá của mình về mức độ tác động của bối cảnh tới quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang của trường của trường đại học hiện tại như thế nào? 206 ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ....................................................................................................................... Có thể cho biết vì sao lại đánh giá ở mức độ đó? ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ......................................................................................................................... Câu 24: Xin ông/bà cho biết đôi nét về bản thân 2. Vị trí trong nhà trường: 1.Lãnh đạo nhà trường 2. Lãnh đạo khoa, tổ bộ môn 3.Giảng viên 4.Sinh viên 2. Trình độ học vấn: 1. Cử nhân 2. Thạc sỹ 3. Tiến sỹ 3. Giới tính: 1. Nam 2. Nữ Xin chân thành cám ơn sự hợp tác của ông/bà! 207 PHIẾU KHẢO NGHIỆM (Dành cho Cán bộ quản lý, Giảng viên các trƣờng đại học đào tạo ngành thiết kế thời trang) Để có thông tin cần thiết làm cơ sở đánh giá tính cần thiết và tính khả thi cảu các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo ngành thiết kế thời trang tại các trường đại học, từ đó có thể áp dụng các biện pháp quản lý được đề xuất trong thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động đào tạo ngành thiết kế thời trang tại các trường đại học. Xin ông/bà vui lòng cho biết ý kiến của mình về các nội dung dưới đây bằng cách đánh dấu X vào ý trả lời trong các câu hỏi sau. Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của ông/bà. Câu 1: Xin thầy/cô cho đánh giá của mình về mức độ cần thiết của các nhóm biện pháp quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học được đề xuất dưới đây. TT Các biện pháp Không cần thiết Cần thiết Rất cần thiết I Nhóm biện pháp quản lý đầu vào đào tạo ngành TKTT ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh 1 Tổ chức đổi mới công tác tuyển sinh ngành TKTT ở trường đại học 2 Phát triển chương trình đào tạo theo hướng cập nhật chuẩn đầu ra của ngành TKTT 3 Chỉ đạo xây dựng quy trình bồi dưỡng năng lực giảng dạy ngành thiết kế thời trang cho giảng viên đại học 4 Chỉ đạo tăng cường đầu tư phương tiện và điều kiện vật chất đảm bảo cho đào tạo ngành TKTT ở trường đại học II Nhóm biện pháp quản lý quá trình đào tạo ngành TKTT ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh 5 Chỉ đạo hoàn thiện nội dung đào tạo trình độ cử nhân ngành TKTT 6 Chỉ đạo đổi mới hình thức đào tạo ngành TKTT trình độ cử nhân ở trường đại học 208 7 Phát triển hệ thống kiểm tra, đánh giá, giám sát đào tạo ngành TKTT dưa vào chuẩn đầu ra và phản hồi thông tin III Nhóm biện pháp quản lý đầu ra đào tạo ngành TKTT ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh 8 Tổ chức đánh giá hệ thống năng lực ngành TKTT trình độ cử nhân 9 Chỉ đạo hợp tác chặt chẽ trong đào tào ngành thiết kế thời trang giữa trường đại học và đơn vị sử dụng nhân lực ngành TKTT Câu 2: Xin thầy/cô cho đánh giá của mình về mức độ khả thi của các nhóm biện pháp quản lý đào tạo ngành thiết kế thời trang ở trường đại học được đề xuất dưới đây. TT Các biện pháp Không khả thi Khả thi Rất khả thi I Nhóm biện pháp quản lý đầu vào đào tạo ngành TKTT ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh 1 Tổ chức đổi mới công tác tuyển sinh ngành TKTT ở trường đại học 2 Phát triển chương trình đào tạo theo hướng cập nhật chuẩn đầu ra của ngành TKTT 3 Chỉ đạo xây dựng quy trình bồi dưỡng năng lực giảng dạy ngành thiết kế thời trang cho giảng viên đại học 4 Chỉ đạo tăng cường đầu tư phương tiện và điều kiện vật chất đảm bảo cho đào tạo ngành TKTT ở trường đại học II Nhóm biện pháp quản lý quá trình đào tạo ngành TKTT ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh 5 Chỉ đạo hoàn thiện nội dung đào tạo trình độ cử nhân ngành TKTT 6 Chỉ đạo đổi mới hình thức đào tạo ngành TKTT trình độ cử nhân ở trường đại học 7 Phát triển hệ thống kiểm tra, đánh giá, giám sát đào tạo ngành TKTT dưa vào chuẩn đầu ra và phản hồi thông tin III Nhóm biện pháp quản lý đầu ra đào tạo 209 ngành TKTT ở các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh 8 Tổ chức đánh giá hệ thống năng lực ngành TKTT trình độ cử nhân 9 Chỉ đạo hợp tác chặt chẽ trong đào tào ngành thiết kế thời trang giữa trường đại học và đơn vị sử dụng nhân lực ngành TKTT Xin ông/bà cho biết đôi nét về bản thân 3. Vị trí trong nhà trường: 1.Lãnh đạo nhà trường 2. Lãnh đạo khoa, tổ bộ môn 3.Giảng viên 4.Sinh viên 2. Trình độ học vấn: 1. Cử nhân 2. Thạc sỹ 3. Tiến sỹ 3. Giới tính: 1. Nam 2. Nữ Xin chân thành cám ơn sự hợp tác của ông/bà! 210 PHIẾU THỬ NGHIỆM (Dành cho Cán bộ quản lý, Giảng viên các trƣờng đại học đào tạo ngành thiết kế thời trang) Câu hỏi: Xin ông/bà vui lòng cho biết ý kiến của mình về mức độ thực hiện phát triển chương trình đào tạo theo hướng cập nhật chuẩn đầu ra của ngành TKTT dưới đây bằng cách đánh dấu X vào ý trả lời trong các câu hỏi sau. T T Nội dung Mức độ đánh giá Kém Yếu Trung bình Khá Tốt 1 Thực hiện triển khai hệ thống văn bản, quy định, phát triển chương trình đào tạo ngành TKTT 2 Thực hiện quy trình xây dựng, bổ sung chuẩn đầu ra và phát triển chương trình đào tạo ngành TKTT 3 Thực hiện phát triển chương trình đào tạo ngành TKTT và có sự tham gia của các bên liên đới 4 Thực hiện phát triển chương trình đào tạo phù hợp của chuẩn đầu ra và khung chương trình đào tạo ngành TKTT so với nhu cầu của các đơn vị sử dụng nhân lực lao đọng ngành TKTT Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của ông/bà.
File đính kèm:
- luan_an_quan_ly_dao_tao_nganh_thiet_ke_thoi_trang_o_cac_truo.pdf
- kl_duyen1.jpg
- kl_duyen2.jpg
- TT TranThiMyDuyen.pdf
- Trichyeu_TranThiMyDuyen.pdf