Luận văn Hoạch định chiến lược kinh doanh của Công ty Xăng dầu Hà Sơn bình giai đoạn 2011-2016

 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 ------------------------------------- 
 TRẦN PHI CƯỜNG 
 HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH 
 CỦA CÔNG TY XĂNG DẦU HÀ SƠN BÌNH 
 GIAI ĐOẠN 2011-2016 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC 
 CHUYÊN NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 Người hướng dẫn: TS. TRẦN THỊ BÍCH NGỌC 
 HÀ NỘI - 2012 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
 LỜI CAM ĐOAN 
 Tác giả xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu độc lập của 
riêng tác giả. Không sao chép bất kỳ một công trình hay một luận án của bất 
cứ tác giả nào khác. Các số liệu, kết quả trong luận văn là trung thực. Các tài 
liệu trích dẫn có nguồn gốc rõ ràng. 
 Học viên 
 Trần Phi Cường 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
 LỜI CẢM ƠN 
 Em xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo khoa Kinh tế & quản lý, 
Viện đào tạo sau đại học trường Đại học Bách khoa Hà Nội, đặc biệt là 
TS.Trần Thị Bích Ngọc - giảng viên hướng dẫn trực tiếp đã tận tình giúp đỡ, 
hướng dẫn về chuyên môn để em hoàn thành nội dung bản luận văn. 
 Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Công ty xăng dầu Hà Sơn Bình, bạn 
bè, đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện cung cấp số liệu, tài liệu, đóng 
góp ý kiến và dành thời gian để tôi hoàn thành bản luận văn này. 
 Trần Phi Cường 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
 MỤC LỤC 
LỜI CAM ĐOAN 
LỜI CẢM ƠN 
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT 
DANH MỤC CÁC BẢNG 
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ VÀ SƠ ĐỒ 
MỞ ĐẦU..........................................................................................................................1 
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC 
KINH DOANH ...............................................................................................4 
1.1. KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA CHIẾN LƯỢC KINH DOANH.............4 
1.1.1. Khái niệm chiến lược kinh doanh............................................................... 4 
1.1.2. Vai trò của chiến lược kinh doanh.............................................................. 5 
1.1.3. Yêu cầu của chiến lược kinh doanh............................................................ 6 
1.1.4. Phân loại chiến lược kinh doanh................................................................. 7 
1.2. QUY TRÌNH HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH...................8 
1.2.1. Phân tích căn cứ hình thành chiến lược ...................................................... 9 
1.2.1.1. Phân tích môi trường vĩ mô.......................................................................10 
1.2.1.2. Phân tích môi trường vi mô......................................................................12 
1.2.1.3. Phân tích nội bộ doanh nghiệp ..................................................................16 
1.2.2. Các công cụ phân tích, đánh giá các căn cứ hình thành chiến lược ............19 
1.2.2.1. Mô hình phân tích SWOT .........................................................................19 
1.2.2.2. Ma trận Boston (BCG)..............................................................................21 
1.2.2.3 Ma trận Mc Kinsey ...................................................................................24 
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .............................................................................................26 
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH CÁC CĂN CỨ HÌNH THÀNH CHIẾN LƯỢC 
KINH DOANH TẠI CÔNG TY XĂNG DẦU HÀ SƠN BÌNH ................................27 
2.1. GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY XĂNG DẦU HÀ SƠN BÌNH.......................27 
2.1.1. Khái quát về Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex)...........................27 
2.1.2. Tổng quan về công ty xăng dầu Hà Sơn Bình............................................28 
2.1.2.1. Quá trình hình thành và phát triển .............................................................28 
2.1.2.2. Chức năng, nhiệm vụ của Công ty.............................................................31 
2.1.2.3. Đặc điểm sản phẩm xăng dầu của Công ty ................................................31 
2.1.2.4. Tổ chức bộ máy của Công ty.....................................................................32 
2.1.2.5 Kết quả thực hiện các chỉ tiêu chủ yếu ......................................................35 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
2.2. PHÂN TÍCH CÁC CĂN CỨ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC KINH 
 DOANH CỦA CÔNG TY XĂNG DẦU HÀ SƠN BÌNH............................39 
2.2.1. Phân tích môi trường vĩ mô.......................................................................39 
2.2.1.1. Môi trường kinh tế ....................................................................................39 
2.2.1.2. Môi trường chính trị pháp luật và một số vấn đề gặp phải đối với hoạt 
 động của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu ......................................43 
2.2.1.3. Môi trường khoa học công nghệ................................................................44 
2.2.1.4. Môi trường tự nhiên và xã hội...................................................................45 
2.2.2. Phân tích môi trường vi mô.......................................................................46 
2.2.2.1. Về các nhà cung cấp..................................................................................46 
2.2.2.2. Về khách hàng ..........................................................................................47 
2.2.2.3. Sản phẩm thay thế.....................................................................................50 
2.2.2.4. Về đối thủ cạnh tranh trực tiếp ..................................................................50 
2.2.2.5. Về đối thủ tiềm ẩn.....................................................................................54 
2.2.3. Phân tích nội bộ doanh nghiệp ..................................................................55 
2.3.3.1 Đánh giá chung về công tác Marketing .....................................................55 
2.2.3.2. Đánh giá cơ sở vật chất .............................................................................63 
2.2.3.3. Đánh giá nguồn nhân lực ..........................................................................65 
2.2.3.4. Đánh giá nguồn lực tài chính.....................................................................67 
2.2.3.5. Đánh giá khả năng sản xuất, nghiên cứu và phát triển (R$D) ....................71 
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 .............................................................................................72 
CHƯƠNG 3: HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG 
TY XĂNG DẦU HÀ SƠN BÌNH.................................................................................74 
3.1. XU HƯỚNG BIẾN ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG XĂNG DẦU 
 THẾ GIỚI........................................................................................ 74 
3.2. NHỮNG CƠ SỞ CĂN CỨ XUẤT PHÁT ĐIỂM ĐỂ XÂY DỰNG 
 CHIẾN LƯỢC................................................................................................75 
3.2.1. Tầm nhìn chiến lược của Petrolimex .........................................................75 
3.2.2. Mục tiêu chiến lược của Công ty Xăng dầu Hà Sơn Bình đến năm 2016 ........76 
3.2.2.1. Mục tiêu chung .........................................................................................76 
3.2.2.2. Các mục tiêu cụ thể...................................................................................77 
3.3. XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC CHO CÔNG TY XĂNG DẦU HÀ SƠN 
 BÌNH ĐẾN 2016..............................................................................................77 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
3.3.1. Cơ hội và thách thức đối với Công ty trong thời gian tới...........................77 
3.3.1.1. Cơ hội.......................................................................................................77 
3.3.1.2. Thách thức:...............................................................................................78 
3.3.2. Xây dựng ma trận SWOT..........................................................................79 
3.3.3. Đề xuất chiến lược kinh doanh cho Công ty đến năm 2016 .......................81 
3.3.3.1. Chiến lược phát triển thị trường ................................................................81 
3.3.3.2. Chiến lược tăng cường kiểm soát hệ thống phân phối ...............................82 
3.4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THỰC HIỆN CÓ HIỆU QUẢ CHIẾN 
 LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY XĂNG DẦU HÀ SƠN 
 BÌNH GIAI ĐOẠN 2011 - 2016.....................................................................83 
3.4.1. Nhóm giải pháp thực hiện Chiến lược phát triển thị trường.......................83 
3.4.1.1. Cơ sở thực tiễn của giải pháp ....................................................................83 
3.4.1.2. Mục tiêu của nhóm giải pháp ....................................................................83 
3.4.1.3. Nội dung thực hiện giải pháp ....................................................................84 
3.4.1.4. Lợi ích của giải pháp.................................................................................86 
3.4.2. Nhóm giải pháp thực hiện Chiến lược tăng cường kiểm soát hệ thống 
 phân phối ..................................................................................................86 
3.4.2.1. Cơ sở thực tiễn của giải pháp ....................................................................86 
3.4.2.2. Mục tiêu của giải pháp ..............................................................................87 
3.4.2.3. Nội dung thực hiện giải pháp ....................................................................87 
3.4.2.4. Lợi ích của giải pháp.................................................................................96 
3.4.3. Nhóm giải pháp hỗ trợ ..............................................................................96 
3.4.3.1. Giải pháp về quản lý tài chính...................................................................96 
3.4.3.2. Giải pháp về nâng cao hiệu quả nguồn nhân lực........................................98 
3.5. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ ..........................................................................101 
3.5.1. Đối với Chính phủ...................................................................................101 
3.5.2. Đối với Tập đoàn xăng dầu Việt Nam .....................................................103 
3.5.3. Đối với Công ty xăng dầu Hà Sơn Bình ..................................................103 
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ...................................................................................104 
KẾT LUẬN.........................................................................................................105 
TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................107 
PHỤ LỤC ....................................................................................................................108 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT 
NĐ 84 Nghị định số 84/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ 
TT 36/TT-BCT Thông tư 36/2009/TT-BCT ngày 14/12/2009 của Bộ C.Thương 
WTO Tổ chức Thương mại thế giới (World Trade Organization) 
 Diễn đàn Châu Á Thái Bình Dương (Asia-Pacific Economic 
APEC 
 Cooperation) 
ASEM Diễn đàn kinh tế Á - Âu (The Asia-Europe Meeting) 
Petrolimex Tập đoàn xăng dầu Việt Nam 
PetroVietnam Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam 
PV OIL Tổng công ty dầu Việt Nam 
Mipeco Tổng công ty xăng dầu quân đội 
Petec Tổng công ty thương mại kỹ thuật và đầu tư Petec 
Công ty Công ty xăng dầu Hà Sơn Bình 
CHXD Cửa hàng bán lẻ xăng dầu 
CBCNV Cán bộ công nhân viên 
Thù lao đại lý/Hoa Là mức trên lệch giữa giá bán lẻ theo quy định với giá Công ty 
hồng đại lý bán cho Đại lý, tổng đại lý. 
Xăng dầu Xăng ô tô, Diezen, nhiên liệu đốt lò (mazút) và dầu hoả 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
 DANH MỤC CÁC BẢNG 
Bảng 2.1. Tình hình thực hiện các chỉ tiêu kinh tế chủ yếu (2007 – 2011)............35 
Bảng 2.2: Kết quả kinh doanh xăng dầu của Công ty (2007 – 2011) ....................37 
Bảng 2.3: Số lượng cơ cấu lao động Công ty (2008 – 2011) ................................65 
Bảng 2.4: Tình hình tài chính của Công ty ...........................................................68 
Bảng 2.5: Các cơ hội và thách thức......................................................................72 
Bảng 2.6: Điểm mạnh và điểm yếu ......................................................................73 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ VÀ SƠ ĐỒ 
Hình 1.1: Quy trình hoạch định chiến lược........................................................... 8 
Hình 1.2: Những căn cứ hình thành chiến lược kinh doanh................................... 9 
Hình 1.3: Những yếu tố quyết định cạnh tranh trong ngành.................................13 
Hình 1.4: Ma trận SWOT ....................................................................................20 
Hình 1.5: Ma trận BCG .......................................................................................21 
Hình 1.6: Ma trận Mc. Kinsey .............................................................................24 
Hình 1.7: Các chiến lược kinh doanh theo ma trận Mc.Kinsey ............................25 
Hình 3.1: Ma trận SWOT của Công ty xăng dầu Hà Sơn Bình ............................80 
Sơ đồ 2.1: Công ty xăng Hà Sơn Bình trong hệ thống kênh phân phối xăng 
 dầu Việt Nam.......................................................................................30 
Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức Công ty xăng dầu Hà Sơn Bình .....................................33 
Sơ đồ 2.3: Kênh phân phối của Công ty................................................................56 
 Trần Phi Cường Cao học QTKD 2010-2012 
 MỞ ĐẦU 
 1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài 
 Trong những năm qua, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đang diễn ra 
ngày càng mạnh mẽ và sâu sắc trên thế giới. Điều này đã mang lại nhiều cơ 
hội phát triển, đồng thời nó cũng tạo ra không ít khó khăn, nguy cơ và thách 
thức đòi hỏi các doanh nghiệp phải giải quyết và vượt qua. 
 Trong bối cảnh như vậy, để đứng vững và phát triển, đòi hỏi các doanh 
nghiệp phải có chiến lược phát triển đúng đắn, phù hợp với sự vận động biến 
đổi của thị trường. Chiến lược kinh doanh giúp cho các nhà quản trị và tất cả 
nhân viên trong doanh nghiệp nhận thức rõ được mục đích và hướng đi của 
doanh nghiệp trong tương lai; giúp thực hiện tính nhất quán và sự tập trung 
cao độ trong đường lối kinh doanh của công ty, tránh lãng phí nguồn lực vào 
các hoạt động không trọng tâm; là công cụ quản lý trong việc đánh giá tính 
khả thi, xác định mức ưu tiên và phân bổ nguồn lực cho các hoạt động kinh 
doanh; là cơ sở để xây dựng cơ cấu tổ chức hợp lý nhằm hỗ trợ hoạt động 
kinh doanh, có khả năng tự vận hành để đạt được các mục tiêu chiến lược đặt 
ra; là nền tảng để xây dựng kế hoạch kinh doanh chi tiết. Như vậy, chiến lược 
kinh doanh giúp nhà quản trị doanh nghiệp nhanh chóng nắm bắt, tận dụng 
các cơ hội phát huy các điểm mạnh và hạn chế các điểm yếu, giảm bớt nguy 
cơ do sự biến động của môi trường kinh doanh mang lại. 
 Trước xu thế phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế; đặc biệt khi Việt Nam 
gia nhập WTO, tham gia Diễn đàn APEC và Diễn đàn kinh tế ASEM.... nhiều 
cơ hội và thách thức mới đang và sẽ xuất hiện có tác động mạnh mẽ và trực 
tiếp đối với sự tồn tại, phát triển của toàn bộ nền kinh tế, mà đối tượng chính 
là các doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu của 
Việt Nam nói chung và của Công ty xăng dầu Hà Sơn Bình nói riêng. 
 Bên cạnh sự cạnh tranh gay gắt hiện tại của các doanh nghiệp xăng dầu 
trong nước như: PV oil, Petec, Công ty xăng dầu Quân đội...., thì trong tương 
 1