Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo tại Trường Đại học Điện Lực
Mục tiêu của giáo dục đại học là đào tạo người học có phẩm chất chính trị, đạo đức, có kiến thức và năng lực thực hành nghề nghiệp tương xứng với trình độ đào tạo, có sức khoẻ, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đào tạo trình độ cao đẳng giúp sinh viên có kiến thức chuyên môn và kỹ năng thực hành cơ bản để giải quyết những vấn đề thông thường thuộc chuyên ngành được đào tạo. Đào tạo trình độ đại học giúp sinh viên nắm vững kiến thức chuyên môn và có kỹ năng thực hành thành thạo, có khả năng làm việc độc lập, sáng tạo và giải quyết những vấn đề thuộc chuyên ngành được đào tạo.
Trong đó, phương pháp đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ đại học phải coi trọng việc bồi dưỡng ý thức tự giác trong học tập, năng lực tự học, tự nghiên cứu, phát triển tư duy sáng tạo, rèn luyện kỹ năng thực hành, tạo điều kiện cho người học tham gia nghiên cứu, thực nghiệm, ứng dụng. Đào tạo trình độ thạc sĩ giúp học viên nắm vững lý thuyết, có trình độ cao về thực hành, có khả năng làm việc độc lập, sáng tạo và có năng lực phát hiện, giải quyết những vấn đề thuộc chuyên ngành được đào tạo. Trong đó, phương pháp đào tạo trình độ thạc sĩ được thực hiện bằng cách phối hợp các hình thức học tập trên lớp với tự học, tự nghiên cứu; coi trọng việc phát huy năng lực thực hành, năng lực phát hiện, giải quyết những vấn đề chuyên môn. Đào tạo trình độ tiến sĩ giúp nghiên cứu sinh có trình độ cao về lý thuyết và thực hành, có năng lực nghiên cứu độc lập, sáng tạo, phát hiện giải quyết những vấn đề mới về khoa học, công nghệ, hướng dẫn nghiên cứu khoa học và hoạt động chuyên môn.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo tại Trường Đại học Điện Lực

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI --------------------------------------- TRẦN THỊ MAI LAN OANH MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. PHẠM THỊ NHUẬN Hà Nội – 2013 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC ........................................................ 4 1.1 Một số vấn đề cơ bản về giáo dục đại học ................................................... 4 1.2 Khái niệm, đặc điểm về dịch vụ và chất lượng dịch vụ ............................... 6 1.3 Đào tạo và chất lượng đào tạo ..................................................................... 8 1.3.1 Đào tạo là một loại hình dịch vụ ................................................................. 8 1.3.2 Chất lượng đào tạo ...................................................................................... 9 1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo trong các cơ sở giáo dục đại học ............................................................................................... 11 1.4.1 Các nhân tố môi trường bên ngoài ............................................................ 12 1.4.1.1 Tình hình thị trường lao động ................................................................... 12 1.4.1.2 Tình hình phát triển của nền kinh tế .......................................................... 13 1.4.1.3 Sự phát triển của khoa học kỹ thuật - công nghệ ....................................... 14 1.4.1.4 Các cơ chế, chính sách, chế độ của nhà nước trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo đại học ..................................................................................... 14 1.4.2 Các nhân tố bên trong các trường đại học ................................................. 15 1.4.2.1 Lực lượng lao động trong các trường đại học ............................................ 15 1.4.2.2 Trình độ tổ chức quản lý của cơ sở giáo dục đại học ................................. 15 1.4.2.3 Phương pháp giảng dạy của giảng viên ..................................................... 16 1.4.2.4 Hệ thống giáo trình và tài liệu tham khảo .................................................. 16 1.4.2.5 Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc dạy và học ........................ 17 1.4.2.6 Hoạt động nghiên cứu khoa học ................................................................ 17 1.4.2.7 Chất lượng đầu vào ................................................................................... 18 1.5 Một số tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo của cơ sở giáo dục đại học .... 18 1.5.1 Sứ mạng và mục tiêu đào tạo của trường đại học ...................................... 18 1.5.2 Tổ chức và quản lý.................................................................................... 18 1.5.3 Chương trình đào tạo ................................................................................ 19 1.5.4 Các hoạt động đào tạo ............................................................................... 19 1.5.5 Đội ngũ quản lý, giảng viên và nhân viên ................................................. 20 1.5.6 Người học ................................................................................................. 20 1.5.7 Nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ ........................................... 21 1.5.8 Hoạt động hợp tác quốc tế ........................................................................ 21 1.5.9 Thư viện, trang thiết bị học tập và cơ sở vật chất khác .............................. 21 1.5.10 Tài chính và quản lý tài chính ................................................................... 21 1.6 Một số phương pháp phân tích đánh giá chất lượng đào tạo của cơ sở giáo dục đại học ........................................................................................ 22 1.6.1 Phương pháp điều tra - khảo sát ................................................................ 22 1.6.2 Phương pháp phân tích - tổng hợp............................................................. 23 1.6.3 Phương pháp chuyên gia ........................................................................... 24 1.6.4 Phương pháp quan sát ............................................................................... 24 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD 1.7 Kết luận chương 1 ..................................................................................... 24 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC ............................................................. 26 2.1 Giới thiệu về Trường Đại học Điện lực ..................................................... 26 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ............................................................. 26 2.1.2 Nhiệm vụ của Trường Đại học Điện lực.................................................... 27 2.1.3 Quyền hạn và trách nhiệm của nhà trường ................................................ 27 2.2 Khái quát về quá trình đánh giá chất lượng đào tạo ................................... 29 2.2.1 Các nội dung phân tích ............................................................................. 29 2.2.2 Phương pháp phân tích ............................................................................. 29 2.2.3 Nguồn tài liệu ........................................................................................... 29 2.2.4 Trình tự thực hiện phân tích ...................................................................... 31 2.3 Phân tích thực trạng chất lượng đào tạo tại trường Đại học Điện lực ......... 32 2.3.1 Sứ mạng và nhiệm vụ đào tạo của trường ................................................. 32 2.3.1.1 Sứ mạng.................................................................................................... 32 2.3.1.2 Chiến lược phát triển ................................................................................ 32 2.3.1.3 Nhiệm vụ chiến lược ................................................................................. 32 2.3.2 Phân tích cách thức tổ chức và quản lý ..................................................... 33 2.3.3 Phân tích chương trình đào tạo .................................................................. 36 2.3.4 Phân tích các hoạt động đào tạo ................................................................ 42 2.3.5 Phân tích đội ngũ quản lý, giảng viên và nhân viên ................................... 45 2.3.6 Phân tích về người học .............................................................................. 54 2.3.7 Phân tích tình hình nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ ............. 62 2.3.8 Phân tích hoạt động hợp tác quốc tế .......................................................... 63 2.3.9 Phân tích tình hình thư viện, trang thiết bị học tập và cơ sở vật chất khác .......................................................................................................... 64 2.3.10 Phân tích tình hình tài chính và quản lý tài chính ...................................... 69 2.4 Kết luận chương 2 ..................................................................................... 72 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC ................................... 74 3.1 Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng đào tạo tại trường Đại học Điện lực ............................................................................................................ 74 3.2 Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo tại trường Đại học Điện lực .................................................................................................... 75 3.2.1 Giải pháp thứ nhất: Thường xuyên rà soát lại nội dung chương trình đào tạo ...................................................................................................... 75 3.2.1.1 Căn cứ thực hiện giải pháp ........................................................................ 75 3.2.1.2 Các nội dung cần thực hiện của giải pháp ................................................. 75 3.2.1.3 Ý nghĩa thực tiễn của giải pháp ................................................................. 76 3.2.2 Giải pháp thứ hai: Phát triển đội ngũ giảng viên về số lượng và chất lượng ........................................................................................................ 77 3.2.2.1 Căn cứ thực hiện giải pháp ........................................................................ 77 3.2.2.2 Các nội dung cần thực hiện của giải pháp ................................................. 77 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD 3.2.2.3 Ý nghĩa thực tiễn của giải pháp ................................................................. 85 3.2.3 Giải pháp thứ ba: Đổi mới phương pháp giảng dạy ................................... 85 3.2.3.1 Căn cứ thực hiện giải pháp ........................................................................ 85 3.2.3.2 Các nội dung cần thực hiện của giải pháp ................................................. 86 3.2.3.3 Ý nghĩa thực tiễn của giải pháp ................................................................. 88 3.2.4 Giải pháp thứ tư: Cải tiến công tác tổ chức thi cử, kiểm tra đánh giá kết quả học tập sinh viên ........................................................................... 89 3.2.4.1 Căn cứ thực hiện giải pháp ........................................................................ 89 3.2.4.2 Các nội dung cần thực hiện của giải pháp ................................................. 89 3.2.4.3 Ý nghĩa thực tiễn của giải pháp ................................................................. 90 3.2.5 Giải pháp thứ năm: Nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức đoàn thể trong trường ........................................................................................ 91 3.2.5.1 Căn cứ thực hiện giải pháp ........................................................................ 91 3.2.5.2 Các nội dung cần thực hiện của giải pháp ................................................. 91 3.2.5.3 Ý nghĩa thực tiễn của giải pháp ................................................................. 93 3.2.6 Giải pháp thứ sáu: Cải thiện môi trường trường lớp, xã hội ....................... 93 3.2.6.1 Căn cứ thực hiện giải pháp ........................................................................ 93 3.2.6.2 Các nội dung cần thực hiện của giải pháp ................................................. 94 3.2.6.3 Ý nghĩa thực tiễn của giải pháp ................................................................. 95 3.2.7 Giải pháp thứ bảy: Đầu tư mạnh cho hệ thống thư viện, trang thiết bị dạy và học, cơ sở vật chất khác ................................................................. 95 3.2.7.1 Căn cứ thực hiện giải pháp ........................................................................ 95 3.2.7.2 Các nội dung cần thực hiện của giải pháp ................................................. 95 3.2.7.3 Ý nghĩa thực tiễn của giải pháp ............................................................... 100 3.3 Kết luận chương 3 ................................................................................... 101 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 102 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 103 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC 1.1 Một số vấn đề cơ bản về giáo dục đại học Theo điều 42 của Luật giáo dục ban hành ngày 14 tháng 06 năm 2005 thì cơ sở giáo dục đại học bao gồm: a) Trường cao đẳng đào tạo trình độ cao đẳng. b) Trường đại học đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ đại học; đào tạo trình độ thạc sĩ, trình độ tiến sĩ khi được Thủ tướng Chính phủ giao. c) Viện nghiên cứu khoa học đào tạo trình độ tiến sĩ, phối hợp với trường đại học đào tạo trình độ thạc sĩ khi được Thủ tướng Chính phủ giao. Cơ sở giáo dục đại học được giao nhiệm vụ đào tạo trình độ tiến sĩ khi bảo đảm các điều kiện sau đây: - Có đội ngũ giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ đủ số lượng, có khả năng xây dựng, thực hiện chương trình đào tạo và tổ chức hội đồng đánh giá luận án. - Có cơ sở vật chất, trang thiết bị bảo đảm yêu cầu đào tạo trình độ tiến sĩ. - Có kinh nghiệm trong công tác nghiên cứu khoa học; đã thực hiện những nhiệm vụ nghiên cứu thuộc đề tài khoa học trong các chương trình khoa học cấp nhà nước; có kinh nghiệm trong đào tạo, bồi dưỡng những người làm công tác nghiên cứu khoa học. Mô hình tổ chức cụ thể của các loại trường đại học do Chính phủ quy định. Cũng theo điều 43 của Luật giáo dục thì giáo dục đại học bao gồm: Đào tạo trình độ cao đẳng được thực hiện từ hai đến ba năm học tùy theo ngành nghề đào tạo đối với người có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông hoặc bằng tốt nghiệp trung cấp; từ một năm rưỡi đến hai năm học đối với người có bằng tốt nghiệp trung cấp cùng chuyên ngành. Đào tạo trình độ đại học được thực hiện từ bốn đến sáu năm học tùy theo ngành nghề đào tạo đối với người có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông hoặc bằng tốt nghiệp trung cấp; từ hai năm rưỡi đến bốn năm học đối với người có bằng tốt nghiệp trung cấp cùng chuyên ngành; từ một năm rưỡi đến hai năm học đối với người có bằng tốt nghiệp cao đẳng cùng chuyên ngành. 4 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD Đào tạo trình độ thạc sĩ được thực hiện từ một đến hai năm học đối với người có bằng tốt nghiệp đại học. Đào tạo trình độ tiến sĩ được thực hiện trong bốn năm học đối với người có bằng tốt nghiệp đại học, từ hai đến ba năm học đối với người có bằng thạc sĩ. Trong trường hợp đặc biệt, thời gian đào tạo trình độ tiến sĩ có thể được kéo dài theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Mục tiêu và phương pháp của giáo dục đại học Mục tiêu của giáo dục đại học là đào tạo người học có phẩm chất chính trị, đạo đức, có kiến thức và năng lực thực hành nghề nghiệp tương xứng với trình độ đào tạo, có sức khoẻ, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đào tạo trình độ cao đẳng giúp sinh viên có kiến thức chuyên môn và kỹ năng thực hành cơ bản để giải quyết những vấn đề thông thường thuộc chuyên ngành được đào tạo. Đào tạo trình độ đại học giúp sinh viên nắm vững kiến thức chuyên môn và có kỹ năng thực hành thành thạo, có khả năng làm việc độc lập, sáng tạo và giải quyết những vấn đề thuộc chuyên ngành được đào tạo. Trong đó, phương pháp đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ đại học phải coi trọng việc bồi dưỡng ý thức tự giác trong học tập, năng lực tự học, tự nghiên cứu, phát triển tư duy sáng tạo, rèn luyện kỹ năng thực hành, tạo điều kiện cho người học tham gia nghiên cứu, thực nghiệm, ứng dụng. Đào tạo trình độ thạc sĩ giúp học viên nắm vững lý thuyết, có trình độ cao về thực hành, có khả năng làm việc độc lập, sáng tạo và có năng lực phát hiện, giải quyết những vấn đề thuộc chuyên ngành được đào tạo. Trong đó, phương pháp đào tạo trình độ thạc sĩ được thực hiện bằng cách phối hợp các hình thức học tập trên lớp với tự học, tự nghiên cứu; coi trọng việc phát huy năng lực thực hành, năng lực phát hiện, giải quyết những vấn đề chuyên môn. Đào tạo trình độ tiến sĩ giúp nghiên cứu sinh có trình độ cao về lý thuyết và thực hành, có năng lực nghiên cứu độc lập, sáng tạo, phát hiện giải quyết những vấn đề mới về khoa học, công nghệ, hướng dẫn nghiên cứu khoa học và hoạt động chuyên môn. Trong đó, phương pháp đào tạo trình độ tiến sĩ được thực hiện chủ yếu bằng tự học, tự nghiên cứu dưới sự hướng dẫn của nhà giáo, nhà khoa học; coi trọng rèn luyện thói quen nghiên cứu khoa học, phát triển tư duy sáng tạo trong phát hiện, giải quyết những vấn đề chuyên môn. 5 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD Cùng với sự phát triển của nền kinh tế - xã hội, giáo dục nói chung, giáo dục đại học nói riêng đã có sự vận động, thay đổi để đáp ứng nhu cầu của xã hội trong từng giai đoạn. Giáo dục đại học hiện nay đang phát triển theo những xu thế mới. Thứ nhất, mục tiêu đào tạo đại học là tập trung đào tạo cho sinh viên một cách toàn diện trên cả ba lĩnh vực: kiến thức, kỹ năng, thái độ, được định hướng bởi nhu cầu của xã hội. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có khả năng làm việc với hiệu suất, chất lượng cao. Thứ hai, thiết lập mối quan hệ giữa nhà trường với xã hội. Nó thể hiện ở các nội dung: xã hội cùng tham gia vào quá trình đào tạo của nhà trường, nhà trường đào tạo theo nhu cầu của xã hội, kinh phí đào tạo được hỗ trợ một phần từ xã hội. Thứ ba, tiếp cận đào tạo theo mô đun để đảm bảo sự liên thông giữa đào tạo ngắn hạn và dài hạn, giữa các ngành nghề với nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho người học được học theo nhu cầu của mình 1.2 Khái niệm, đặc điểm về dịch vụ và chất lượng dịch vụ Chất lượng luôn là đề tài của các cuộc tranh cãi gay gắt trên nhiều lĩnh vực. Có khá nhiều định nghĩa khác nhau xung quanh khái niệm này. - Theo từ điển tiếng việt phổ thông: chất lượng được hiểu là tập hợp các yêu cầu tạo nên phẩm chất, giá trị con người sự vật hoặc sự việc, là tổng thể tính chất, thuộc tính cơ bản của sự vật, cái làm cho sự vật này phân biệt với sự vật khác. - Theo từ điển Oxford Poket Dictionary: Chất lượng là mức độ hoàn thiện, đặc trưng so sánh,đặc trưng tuyệt đối,đấu hiệu đặc thù, các sự kiện, thông số cơ bản. - Theo Philip B.Crosb: Chất lượng là sự phù hợp yêu cầu - Quan điểm khác cho rằng chất lượng biểu hiện như sau: Q = P / E Trong đó Q: Chất lượng P: Đặc tính sử dụng E: Độ mong đợi Bogue và Saunders thì cho rằng: Chất lượng là phù hợp với những tuyên bố sứ mệnh và kết quả đạt được của mục tiêu trong phạm vi các chuẩn mực được chấp nhận công khai. Theo Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường – Chất lượng thì chất lượng sản phẩm là tập hợp tính chất sản phẩm có khả năng thỏa mãn những mẫu xác định phù hợp với công dụng của sản phẩm. 6 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD Từ năm 200, hơn 150 quốc gia trên thế giới đã chấp nhận định nghĩa chất lượng do Tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hóa (ISO) đưa ra: “Chất lượng là mức độ của một tập hợp các đặc tính vốn có đáp ứng các yêu cầu”. Trong đó, “yêu cầu”là nhu cầu, là mục tiêu hay mong đợi đã được công bố, ngầm hiểu hay bắt buộc. Từ “vốn có” được hiểu như một đặc tính lâu bền hay vĩnh viễn. Từ định nghĩa trên cho thấy chất lượng là sự đáp ứng các yêu cầu. Sự đáp ứng này thể hiện trên các đặc trưng sau: Chất lượng công việc Sự Chất lượng dịch vụ sản phẩm đáp Yêu cầu thị ứng trường và xã hội Chất lượng quản lý Sự đáp ứng (3P) Hiệu năng Giá cả Thời điểm cung cấp (PERFORMANCE) (PRICE) (PUNCTUALITY) Hình 1.1 Chất lượng = Sự đáp ứng [26, 15] Chất lượng luôn ở trạng thái động, chỉ mang tính tương đối và phù hợp với từng thời kỳ cụ thể. Ngày nay, khái niệm chất lượng không chỉ là chất lượng sản phẩm, mà còn hiểu là chất lượng của từng công việc, chất lượng của các quá trình, chất lượng của hệ thống trong suốt vòng đời sản phẩm. Trong kinh tế thị trường, chất lượng do người tiêu dùng quyết định thông qua nhu cầu và mong đợi của họ được chuyển thành yêu cầu của sản phẩm. Vì thế chất lượng liên tục biến động do nhu cầu và mong đợi của họ luôn thay đổi. Ngoài ra chất lượng còn cần đáp ứng lợi ích của các bên liên quan như xã hội, những tổ chức hoặc cá nhân. Chất lượng đã trở thành yếu tố cạnh tranh quan trọng nhất của tất cả các sản phẩm, dịch vụ. Nó quyết định đến sự thịnh vượng và phát triển bền vững của các tổ chức nói chung và giáo dục nói riêng. 7 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD Trong kinh tế tri thức, chất lượng chỉ đạt được khi tổ chức xác định chính xác được: Khách hàng của mình là ai? Họ muốn gì? Số lượng là bao nhiêu? Họ có thể chấp nhận sản phẩm với mức giá nào? Chính vì thế, bản thân nội hàm về chất lượng đã đương nhiên chứa đựng được những lỗi thời ngay trong lòng của nó. Khái niệm này nhiều lúc tưởng như rất đơn giản nhưng trái lại nó hàm chứa sự phức tạp và khó định vị sẵn ở mức độ nào đó. Sự chuyển dịch và thay đổi của khái niệm chất lượng trong quản lý tỉ lệ thuận, đồng biến theo tốc độ phát triển của xã hội. 1.3 Đào tạo và chất lượng đào tạo 1.3.1 Đào tạo là một loại hình dịch vụ Có thể định nghĩa dịch vụ chung nhất như sau: Dịch vụ là những hoạt động lao động mang tính xã hội, tạo ra các sản phẩm hàng hóa không tồn tại dưới hình thái vật thể, không dẫn đến việc chuyển quyền sở hữu nhằm thỏa mãn kịp thời nhu cầu sản xuất và đời sống sinh hoạt của con người. Giáo dục cũng là dịch vụ, người sử dụng dịch vụ (người học) phải trả chi phí, họ có quyền tìm trường học tốt, thầy giỏi, chi phí hợp lý để học tập. Đào tạo là một loại hình dịch vụ, bởi vì sản phẩm đào tạo có đầy đủ các đặc điểm của sản phẩm dịch vụ nói chung. Thứ nhất, sản phẩm đào tạo có tính vô hình. Khi chưa được đào học tạo, người học sẽ không nhìn thấy được kết quả đào tạo, điều đó chỉ có thể nhận biết khi giáo viên giảng bài. Thậm chí có thể đến khi làm việc thực tế mới đánh giá chính xác kết quả đào tạo. Thứ hai, sản phẩm đào tạo mang tính đồng thời. Quá trình dạy và học là luôn gắn kết chặt chẽ với nhau cả về thời gian và không gian. Mặc dù ngày nay, người học có thể học qua băng hình, qua Intenet, nên có sự tách rời giáo viên với người học. Tuy nhiên khi người học mở băng hình ra nghe giảng thì quá trình dạy và học lúc này lại gắn liền với nhau. Thứ ba, sản phẩm đào tạo có tính không ổn định và khó xác định chất lượng. Cũng người thầy đó, nhưng ở các buổi giảng khác nhau thì có chất lương giảng dạy khác nhau. Chất lượng giảng dạy của người thầy khó đánh giá một cách chính xác, vì có khi thầy giảng rất tốt nhưng trò lại không tiếp thu được và ngược lại. Cùng một thầy giảng mà có sinh viên thu tốt, có sinh viên lại cho là thầy dở, tùy thuộc vào khả năng tiếp thu của từng sinh viên. Điểm số là một chỉ tiêu cơ bản để đánh 8 Luận văn thạc sĩ Trần Thị Mai Lan Oanh – 10BQTKD giá chất lượng đào tạo, nhưng việc xác định điểm số một cách chính xác là rất khó khăn. Thứ tư, sản phẩm đào tạo không lưu giữ được. Giữa dạy và học luôn gắn kết với nhau, đã có quá trình học có nghĩa đồng thời xuất hiện quá trình dạy. Sẽ không xảy ra trường hợp thầy dạy lúc này mà trò nghe lúc khác và ngược lại. Nếu giảng qua mạng chăng nữa thì đồng thời thầy giảng trò nghe. 1.3.2 Chất lượng đào tạo Chất lượng đào tạo thể hiện qua năng lực của người được đào tạo sau khi hoàn thành chương trình. Năng lực này bao gồm 4 thành tố: Khối lượng, nội dung và trình độ kiến thức được đào tạo Kỹ năng kỹ xảo thực hành được đào tạo Năng lực nhận thức và năng lực tư duy được đào tạo Phẩm chất nhân văn được đào tạo Năng lực của một người có thể được đào tạo trong nhà trường cũng như qua thực tiễn kinh tế xã hội. Trong thực tế, có những người không qua trường lớp, nhưng nhờ khả năng tự học cao vẫn trở thành người có năng lực. Cho nên ngày nay nhiều nhà giáo coi giáo dục trong nhà trường chỉ là giáo dục ban đầu, người học có thể phát triển không ngừng sau đào tạo. Vì vậy tập trung dạy năng lực làm chính, không dạy kiến thức và kỹ năng làm chính nữa. Hay nói cách khác phẩm chất nhân văn (năng lực hợp tác, năng lực thuyết phục và năng lực quản lý) là yêu cầu hàng đầu của nguồn nhân lực của kinh tế xã hội ngày nay. Kiến thức và kỹ năng chuyên môn chỉ cần vừa đủ để có tiềm năng phát triển trong quá trình hoạt động thực tiễn. Như vậy có thể hiểu: “Chất lượng giáo dục đại học là kết quả tổng hợp hoạt động giáo dục đại học đáp ứng các nhiệm vụ của nhà trường đã công bố với xã hội trên cả ba mặt: dạy học, nghiên cứu khoa học và phục vụ xã hội” [26, 17] Do có sự khác nhau về hoạt động quản lý, cung cấp nguồn lực, thực hiện nhiệm vụ, đo lường – phân tích và cải tiến chất lượng đào tạo đại học ở từng cơ sở sẽ không giống nhau. Tùy theo mức độ của quá trình này dẫn đến chất lượng của từng cơ sở đào tạo đại học thay đổi trong việc đáp ứng yêu cầu của người học và các bên quan tâm. Giáo dục đại học nước ta là một nền giáo dục đại học phân tầng với ba loại hình phân công thực hiện ba mục tiêu: đào tạo nguồn lực tinh hoa, nguồn lực để làm 9
File đính kèm:
luan_van_mot_so_giai_phap_nham_nang_cao_chat_luong_dao_tao_t.pdf
000000271637_tt_6034.pdf