Luận văn Phân tích đề xuất một số giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh ở Công ty xăng dầu Hà Bắc

 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI 
 --------------------------------------- 
 TRƯƠNG TUẤN HƯNG 
 PHÂN TÍCH ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN 
CHIẾN LƯỢC KINH DOANH Ở CÔNG TY XĂNG DẦU HÀ BẮC 
 Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh 
 LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT 
 QUẢN TRỊ KINH DOANH 
 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 
 TS. NGUYỄN VĂN NGHIẾN 
 HÀ NỘI - Năm 2013 MỤC LỤC 
 Trang 
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT iv 
DANH MỤC CÁC BẢNG v 
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ vi 
LỜI MỞ ĐẦU 1 
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản trị chiến lược kinh doanh 5 
 1.1 Chiến lược và quản trị chiến lược 5 
 1.1.1 Khái niệm chiến lược kinh doanh 5 
 1.1.2 Vai trò của chiến lược kinh doanh 6 
 1.1.3 Phân loại chiến lược kinh doanh 7 
 1.1.4 Quản trị chiến lược 10 
 1.1.5 Các cấp quản trị chiến lược 10 
 1.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh 11 
 1.2.1 Môi trường kinh doanh 11 
 1.2.1.1 Phân tích môi trường vĩ mô 11 
 1.2.1.2 Phân tích môi trường vi mô (môi trường ngành) 14 
 1.2.2 Môi trường bên trong doanh nghiệp 17 
 1.2.2.1 Khái niệm chuỗi giá trị của doanh nghiệp 17 
 1.2.2.2 Phân tích chuỗi giá trị 18 
 1.3 Xây dựng chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp 21 
 1.3.1 Mô hình quản trị chiến lược toàn diện 21 
 1.3.2 Hoạch định chiến lược kinh doanh 23 
 1.3.2.1 Nhiệm vụ (sứ mệnh), mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp 24 
 1.3.2.2 Phân tích môi trường bên ngoài 25 
 1.3.2.3 Phân tích môi trường bên trong 26 
 1.3.2.4 Phân tích và lựa chọn chiến lược 26 
 1.3.3 Thực hiện chiến lược kinh doanh 30 
 1.3.3.1 Thiết lập mục tiêu hàng năm 31 
 1.3.3.2 Xây dựng các chính sách 33 
 i 
 1.3.3.3 Phân bổ các nguồn lực để thực hiện chiến lược 35 
 1.3.4 Đánh giá chiến lược 36 
 1.3.4.1 Xem xét những phần cơ bản của chiến lược 37 
 1.3.4.2 Đánh giá lại chiến lược 37 
 1.3.4.3 Điều chỉnh chiến lược 39 
Chương 2: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh của 
 Công ty Xăng dầu Hà Bắc 42 
 2.1 Giới thiệu khái quát về Công ty Xăng dầu Hà Bắc 42 
 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty Xăng dầu Hà Bắc 42 
 2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ, bộ máy tổ chức của Công ty 44 
 2.1.3 Sản phẩm và dịch vụ kinh doanh chủ yếu của Công ty 48 
 2.1.4 Cơ sở vật chất cho kinh doanh của Công ty 48 
 2.2 Phân tích môi trường vĩ mô và nhu cầu xăng dầu của thị trường 49 
 2.2.1 Vai trò của xăng dầu đối với sự phát triển của nền kinh tế quốc dân 49 
 2.2.2 Môi trường kinh tế 50 
 2.2.3 Môi trường công nghệ 55 
 2.2.4 Môi trường văn hóa - xã hội 56 
 2.2.5 Môi trường tự nhiên 57 
 2.2.6 Môi trường chính trị pháp luật 58 
 2.2.7 Nhu cầu xăng dầu của thị trường 59 
 2.3 Sự cạnh tranh của thị trường (môi trường ngành) 61 
 2.3.1 Cạnh tranh trên quy mô cả nước 61 
 2.3.2 Cạnh tranh trên địa bàn kinh doanh của Công ty Xăng dầu Hà Bắc 62 
 2.4 Phân tích hoạt động kinh doanh xăng dầu của Công ty 
 Xăng dầu Hà Bắc 64 
 2.4.1 Các hoạt động cơ bản của Công ty 64 
 2.4.1.1 Hoạt động tạo nguồn sản phẩm xăng dầu 65 
 2.4.1.2 Hoạt động tồn chứa và cung cấp sản phẩm xăng dầu 66 
 2.4.1.3 Hoạt động marketing và bán hàng 67 
 2.4.2 Các hoạt động hỗ trợ của Công ty 75 
 2.4.2.1 Hoạt động quản trị nguồn nhân lực 75 
 ii 
 2.4.2.2 Hệ thống công nghệ nhập xuất xăng dầu 78 
 2.5 Ma trận SWOT của Công ty 83 
 2.5.1 Những cơ hội 83 
 2.5.2 Những nguy cơ 83 
 2.5.3 Các điểm mạnh 84 
 2.5.4 Các điểm yếu 84 
 2.5.5 Ma trận SWOT 85 
Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh của Công ty 88 
 3.1 Định hướng chiến lược giai đoạn 2011 - 2015 của Tập đoàn 
 Xăng dầu Việt Nam 88 
 3.2 Nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng đối với các sản phẩm xăng dầu 91 
 3.3 Định hướng chiến lược kinh doanh của Công ty Xăng dầu Hà Bắc 93 
 3.4 Một số giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh của Công ty 94 
 3.4.1 Giải pháp 1: Phát triển, mở rộng thị trường kinh doanh 94 
 3.4.1.1 Phát triển hệ thống cửa hàng bán lẻ của Công ty 94 
 3.4.1.2 Tìm kiếm thêm trung gian phân phối 97 
 3.4.1.3 Đẩy mạnh, phát triển kinh doanh các mặt hàng khác 99 
 3.4.2 Giải pháp 2: Hoàn thiện công tác Marketing 100 
 3.4.2.1 Chính sách sản phẩm 101 
 3.4.2.2 Chính sách giá 101 
 3.4.2.3 Kênh phân phối 103 
 3.4.2.4 Xúc tiến hỗn hợp 103 
 3.4.3 Giải pháp 3: Mở rộng sức chứa Kho Xăng dầu Bắc Giang 104 
 3.4.4 Giải pháp 4: Nâng cao công tác quản trị nguồn nhân lực 106 
KẾT LUẬN 110 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 113 
PHỤ LỤC 115 
 iii 
 DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
CBCNV : Cán bộ công nhân viên 
CN : Chi nhánh 
CNXH : Chủ nghĩa xã hội 
CPH : Cổ phần hóa 
ĐL : Đại lý 
DNNN : Doanh nghiệp nhà nước 
DT : Doanh thu 
DV : Dịch vụ 
GDP : Tổng sản phẩm trong nước 
KCN : Khu công nghiệp 
KD : Kinh doanh 
KV : Khu vực 
PCCC : Phòng cháy chữa cháy 
SP : Sản phẩm 
TĐL : Tổng đại lý 
TNHH : Trách nhiệm hữu hạn 
TTCN : Tiểu thủ công nghiệp 
VP : Văn phòng 
WTO : Tổ chức thương mại thế giới 
 iv 
 DANH MỤC CÁC BẢNG 
 Trang 
Bảng 1.1 Ma trận SWOT 28 
Bảng 1.2 Bảng chấm điểm và so sánh các phương án chiến lược 29 
Bảng 2.1 Tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đoạn 2007 – 2012 51 
Bảng 2.2 Các số liệu kinh tế và xã hội của Việt Nam 57 
Bảng 2.3 Thống kê tiêu thụ xăng dầu tại Việt Nam 60 
Bảng 2.4 Hạn mức nhập khẩu xăng dầu năm 2013 61 
Bảng 2.5 Sản lượng, thị phần các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu 
 tại Bắc Giang 62 
Bảng 2.6 Kết quả hoạt động kinh doanh từ năm 2009 đến năm 2012 69 
Bảng 2.7 Kết quả kinh doanh sản phẩm hóa dầu từ năm 2009 đến năm 2012 71 
Bảng 2.8 Kết quả kinh doanh sản phẩm hóa dầu theo khu vực 72 
Bảng 2.9 Kết quả tài chính kinh doanh từ năm 2009 đến năm 2012 73 
Bảng 2.10 Thống kê lao động của Công ty Xăng dầu Hà Bắc năm 2012 76 
Bảng 2.11 Cơ cấu lao động của Công ty Xăng dầu Hà Bắc từ năm 2009 đến 2012 76 
 v 
 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ 
 Trang 
Hình 1.1 Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael E. Porter 15 
Hình 1.2 Chuỗi giá trị tổng quát của doanh nghiệp 18 
Hình 1.3 Mô hình quản trị chiến lược tổng quát của Fred R.David 22 
Hình 1.4 Mô hình các bước công việc trong giai đoạn hoạch định chiến lược 24 
Hình 1.5 Mô hình các bước công việc trong giai đoạn thực hiện chiến lược 31 
Hình 1.6 Mô hình các bước công việc trong giai đoạn đánh giá chiến lược 36 
Hình 1.7 Các giai đoạn của quá trình điều chỉnh chiến lược 39 
Hình 2.1 Sơ đồ bộ máy tổ chức Công ty Xăng dầu Hà Bắc 47 
Hình 2.2 Biểu đồ phân bổ nhu cầu tiêu thụ xăng dầu của Việt Nam 53 
Hình 2.3 Dự báo nhu cầu tiêu thụ xăng dầu của Việt Nam tới năm 2020 60 
Hình 2.4 Mô hình kênh phân phối xăng dầu của Công ty Xăng dầu Hà Bắc 67 
Hình 2.5 Hệ thống công nghệ nhập xuất xăng dầu của Công ty Xăng dầu Hà Bắc 79 
 vi 
 MỞ ĐẦU 
1. Lý do chọn đề tài 
 Nền kinh tế nước ta hiện nay đang vận động mạnh mẽ theo cơ chế thị trường có sự 
quản lý của nhà nước, tích cực hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới. 
 Trên phạm vi vĩ mô nền kinh tế, nhà nước phải xây dựng, ban hành và điều hành 
toàn bộ nền kinh tế theo định hướng chiến lược đúng đắn, phù hợp với xu thế phát triển của 
khu vực và thế giới mới đưa đất nước phát triển hoàn thành sự nghiệp công nghiệp hóa, 
hiện đại hóa nhanh chóng. Yêu cầu đòi hỏi có tính bức thiết trong việc xây dựng chiến lược 
kinh doanh cho mỗi doanh nghiệp là hết sức quan trọng. Chiến lược kinh doanh giúp cho 
các nhà quản trị và tất cả nhân viên trong doanh nghiệp nhận thức rõ được mục đích và 
hướng đi của doanh nghiệp. Qua đó mọi thành viên của doanh nghiệp sẽ biết mình cần phải 
làm gì và khuyến khích họ phấn đấu đạt được những thành tích ngắn hạn, đồng thời cải 
thiện tốt hơn lợi ích lâu dài của doanh nghiệp. Nó giúp các nhà quản trị doanh nghiệp 
nhanh chóng nắm bắt, tận dụng các cơ hội và hạn chế bớt các rủi ro do sự biến động của 
môi trường kinh doanh mang lại và đóng vai trò quyết định sự thành công của doanh 
nghiệp trong nền kinh tế thị trường. 
 Thực tế kinh doanh trong cơ chế thị trường đã chứng tỏ thị trường hay nói rộng hơn 
là môi trường kinh doanh luôn vận động, biến đổi phá vỡ sự cứng nhắc của các kế hoạch 
ngắn hạn cũng như dài hạn của các doanh nghiệp. Vận hành hoạt động sản xuất kinh doanh 
của các doanh nghiệp không còn nằm trong khuôn khổ của những kế hoạch cứng nhắc mà 
chịu tác động và chi phối bởi các quy luật kinh tế thị trường. Các yếu tố vốn có của nền 
kinh tế thị trường xuất hiện và tác động đa chiều và ngày càng phức tạp, tạo ra nhiều thách 
thức và cơ hội đối với toàn bộ nền kinh tế nói chung và trực tiếp tác động mạnh mẽ đến sự 
tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp. Vì vậy các doanh nghiệp cần thiết phải phân 
tích, hoạch định và triển khai một công cụ kế hoạch hoá hữu hiệu đủ linh hoạt ứng phó với 
những thay đổi của môi trường kinh doanh. Chiến lược kinh doanh nhằm giải quyết các 
vấn đề cơ bản của doanh nghiệp trên cơ sở phân tích và dự đoán các cơ hội, nguy cơ, điểm 
mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp có một cái nhìn tổng thể về bản thân 
 1 
 mình cũng như về môi trường kinh doanh bên ngoài để hình thành nên các mục tiêu chiến 
lược và các chính sách, các giải pháp nhằm thực hiện thành công các mục tiêu đó. 
 Đối với sự ổn định của và phát triển nền kinh tế - xã hội của một quốc gia, xăng dầu 
đóng một vai trò vô cùng quan trọng vì nó vừa là nguồn nguyên liệu đầu vào cho rất nhiều 
ngành sản xuất, công nghiệp và còn là nguồn nhiên liệu phục vụ an ninh quốc phòng, đời 
sống văn hóa, nhu cầu tiêu dùng của toàn xã hội. Xăng dầu có thể ví như huyết mạch của 
nền kinh tế xã hội và là loại hàng hóa đặc biệt mang tính chiến lược không thể thiếu của bất 
kỳ quốc gia nào. 
 Công Xăng dầu Hà Bắc (Petrolimex Hà Bắc) là đơn vị thành viên của Tập đoàn 
Xăng dầu Việt Nam (PETROLIMEX), có nhiệm vụ kinh doanh các mặt hàng xăng dầu với 
vai trò là mặt hàng chiến lược thiết yếu phục vụ cho mọi nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội 
trên địa bàn 2 tỉnh Bắc Giang và Lạng Sơn. PETROLIMEX luôn giữ vai trò chủ đạo cung 
cấp và bình ổn nguồn xăng dầu cho toàn bộ nền kinh tế, thị phần chiếm giữ khoảng 50% thị 
trường nội địa toàn quốc. Tuy nhiên, trước xu thế hội nhập phát triển mạnh mẽ của nền kinh 
tế nước ta, đặc biệt là nước ta đã gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), tham gia 
Diễn đàn Châu Á Thái Bình Dương (APEC) và Diễn đàn kinh tế Á - Âu (ASEM), khu vực 
thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA)... Nhiều cơ hội và thách thức mới đang 
và sẽ xuất hiện tác động mạnh và trực tiếp đối với sự tồn tại của các doanh nghiệp trong 
toàn bộ nền kinh tế, trong đó có Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và đương nhiên tác động đến 
Công ty Xăng dầu Hà Bắc. Trong điều kiện mới, bên cạnh sự cạnh tranh vốn có và ngày 
càng gay gắt giữa PETROLIMEX với các đầu mối nhập khẩu và phân phối xăng dầu trong 
nước như PV Oil, Petec, Saigon Petro, Công ty Xăng dầu Quân đội, ... sẽ xuất hiện các 
hãng xăng dầu quốc tế có quy mô, kinh nghiệm và năng lực cạnh tranh mạnh tham gia kinh 
doanh thị trường nội địa nước ta khiến cho điều kiện kinh doanh ngày càng khó khăn và 
khắc nghiệt. PETROLIMEX và chính bản thân Công ty Xăng dầu Hà Bắc phải khẩn trương 
hoạch định chiến lược phát triển doanh nghiệp đúng đắn, khoa học và phù hợp xu thế vận 
động của nền kinh tế nhằm khai thác và huy động mọi nguồn lực, nâng cao sức cạnh tranh 
để tồn tại và phát triển bền vững trong điều kiện mới. 
 Xuất phát từ những đòi hỏi bức thiết đó, tôi đã chọn đề tài “Phân tích đề xuất một số 
giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh ở Công ty Xăng dầu Hà Bắc” làm đề tài nghiên 
cứu luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh. 
 2 
 2. Mục đích nghiên cứu của luận văn 
 Trên cơ sở phân tích môi trường vi mô, vĩ mô và tình hình hoạt động sản xuất kinh 
doanh của Công ty Xăng dầu Hà Bắc, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện chiến 
lược kinh doanh của công ty trong thời kỳ mới với mục tiêu không ngừng lớn mạnh và tiến 
xa hơn nữa. 
3. Nhiệm vụ của luận văn 
 - Nghiên cứu và hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về chiến lược kinh doanh 
và hoạch định chiến lược kinh doanh cho doanh nghiệp nói chung và kinh doanh sản phẩm 
đặc thù xăng dầu nói riêng. 
 - Phân tích tình hình sản xuất, kinh doanh của Công ty Xăng dầu Hà Bắc. Đánh giá 
môi trường vĩ mô, vi mô và môi trường nội bộ của công ty, nhận biết những cơ hội, những 
nguy cơ từ môi trường kinh doanh và khẳng định những điểm mạnh, điểm yếu ảnh hưởng 
đến sự phát triển của Công ty Xăng dầu Hà Bắc. 
 - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty, qua 
đó góp phần giúp cho công ty phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh gay gắt ngày 
nay. 
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 
 - Đối tượng nghiên cứu của luận văn: những vấn đề lý luận về hoạch định chiến lược 
kinh doanh cấp độ doanh nghiệp. Chiến lược sản xuất kinh doanh của Công ty Xăng dầu 
Hà Bắc và môi trường sản xuất kinh doanh tại địa bàn hoạt động của công ty. 
 - Phạm vi nghiên cứu của luận văn: Liên quan đến chiến lược kinh doanh Công ty xăng 
dầu Hà Bắc - Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam từ năm 2009 đến nay. 
 - Khoảng thời gian nghiên cứu: thông qua số liệu thống kê từ năm 2009 đến năm 2012 để 
phân tích, đánh giá tình hình sản xuất kinh doanh xăng dầu của Công ty trên địa bàn 2 tỉnh Bắc 
Giang, Lạng Sơn và những yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng chiến lược kinh doanh của Công ty 
Xăng dầu Hà Bắc. 
5. Cơ sở lý luận thực tiễn và phương pháp nghiên cứu 
 - Luận văn vận dụng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin về khoa học kinh tế, khoa 
học quản lý kết hợp với quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách phát triển kinh tế - xã 
hội của Đảng và Nhà nước trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế cùng với phương 
 3