Luận văn Quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng đối với các Trường Cao đẳng trên địa bàn Thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA 
 NGUYỄN THU HIỀN 
 QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA KHEN THƢỞNG ĐỐI VỚI 
CÁC TRƢỜNG CAO ĐẲNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI 
 LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG 
 Chuyên ngành: Quản lý công 
 MÃ SỐ: 60 34 04 03 
 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: 
 PGS.TS. TRƢƠNG QUỐC CHÍNH 
 HÀ NỘI – NĂM 2016 
 HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LỜI CAM ĐOAN 
 Tôi xin cam đoan: Luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của cá 
nhân tôi, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS. TS. Trƣơng Quốc 
Chính. 
 Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và không 
trùng lặp với các đề tài khác. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2016 
 Tác giả luận văn 
 Nguyễn Thu Hiền 
 LỜI CẢM ƠN 
 Với tình cảm trân trọng nhất, tác giả luận văn xin bày tỏ lời cảm ơn chân 
thành, sâu sắc nhất tới PGS. TS. Trương Quốc Chính vì sự tận tình hướng dẫn, 
giúp đỡ tác giả trong quá trình thực hiện luận văn. 
 Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn đối với Ban Giám đốc, các Thầy, cô giáo của 
Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình, chu đáo trong quá trình giảng dạy và 
truyền đạt kiến thức cho tôi. Xin cảm ơn toàn thể cán bộ, nhân viên của Học viện 
Hành chính quốc gia đã tạo những điều kiện thuận lợi nhất cho tác giả trong thời 
gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành chương trình cao học. 
 Xin chân thành cảm ơn các vị lãnh đạo, đồng nghiệp, bạn bè công tác tại 
Ban Thi đua, khen thưởng thành phố Hà Nội, trường Cao đẳng Y tế Hà Nội, trường 
Cao đẳng Y tế Hà Đông, trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội và các trường cao 
đẳng khác trên địa bàn thành phố đã luôn động viên, quan tâm, tạo điều kiện giúp 
đỡ tôi về mặt tài liệu, số liệu, để tôi có thể hoàn thiện luận văn này. 
 Tuy đã có nhiều cố gắng trong việc đầu tư thời gian và công sức nghiên cứu 
hoàn thành luận văn, nhưng do hạn chế về chuyên môn, kiến thức, nên chắc chắn 
không thể tránh khỏi những khiếm khuyết, thiếu sót. Kính mong nhận được sự góp 
ý của các Thầy, cô giáo, của đồng nghiệp và các bạn học viên để luận văn ngày 
càng hữu ích hơn. 
 Xin trân trọng cám ơn! 
 Hà Nội, ngày tháng năm 2016 
 Tác giả luận văn 
 Nguyễn Thu Hiền 
 MỤC LỤC 
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1 
 1. Tính cấp thiết của đề tài .....................................................................................................1 
 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ..........................................................4 
 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ....................................................................8 
 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài................................................................................8 
 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu ........................................................................8 
 6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài................................................................................................9 
 7. Kết cấu của luận văn ..........................................................................................................9 
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA KHEN 
THƢỞNG ..................................................................................................................... 10 
 1.1. Lý luận chung về thi đua khen thƣởng .....................................................................10 
 1.1.1. Khái niệm thi đua .............................................................................................. 10 
 1.1.2. Khái niệm khen thưởng ..................................................................................... 12 
 1.1.3. Mối quan hệ giữa thi đua và khen thưởng ........................................................ 15 
 1.2. Quản lý nhà nƣớc về thi đua khen thƣởng ...............................................................17 
 1.2.1. Vai trò của quản lý nhà nước đối với thi đua khen thưởng .............................. 17 
 1.2.2. Nội dung quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ........................................ 19 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 .............................................................................................. 35 
CHƢƠNG 2 QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THI ĐUA KHEN THƢỞNG ĐỐI VỚI 
CÁC TRƢỜNG CAO ĐẲNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY36 
 2.1. Quản lý nhà nƣớc về thi đua khen thƣởng ở nƣớc ta trong thời gian qua ...........36 
 2.1.1. Trước khi Luật Thi đua khen thưởng năm 2003 ra đời .................................... 36 
 2.1.2. Từ khi Luật Thi đua khen thưởng năm 2003 ra đời .......................................... 40 
 2.2. Thực trạng quản lý nhà nƣớc về thi đua khen thƣởng đối với các trƣờng cao 
 đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội ...............................................................................42 
 2.2.1. Khái quát chung về các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội ........... 42 
 2.2.2. Nội dung quản lý nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng đối với các 
 trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay ........................................ 45 2.2.3. Đánh giá chung về quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng đối với các trường 
 cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội trong thời gian qua ..................................... 66 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 .............................................................................................. 71 
CHƢƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG QUẢN LÝ NHÀ 
NƢỚC VỀ THI ĐUA KHEN THƢỞNG ĐỐI VỚI CÁC TRƢỜNG CAO ĐẲNG 
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI ................................................................... 72 
 3.1.Phƣơng hƣớng ..............................................................................................................72 
 3.1.1. Tiếp tục quán triệt quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước đối với công tác 
 thi đua, khen thưởng ................................................................................................... 72 
 3.1.2. Quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng phải tạo động lực cho các trường 
 hoàn thành nhiệm vụ ................................................................................................... 73 
 3.2. Giải pháp ......................................................................................................................75 
 3.2.1. Kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ở các 
 trường cao đẳng trên địa bàn thành phố .................................................................... 75 
 3.2.2. Tiếp tục xây dựng, kiện toàn lực lượng làm công tác thi đua, khen thưởng và 
 quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng.................................................................. 77 
 3.2.3. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về thi đua, khen 
 thưởng phù hợp với thực tiễn của ngành, của trường ................................................ 79 
 3.2.4. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến quy định về thi đua khen thưởng ở 
 các trường cao đẳng ................................................................................................... 81 
 3.2.5. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, cải cách thủ tục hành chính 
 trong việc thực hiện các quy định về công tác thi đua, khen thưởng ......................... 83 
 3.2.6. Nâng cao chất lượng công tác sơ kết, tổng kết, đánh giá kết quả công tác thi 
 đua, khen thưởng, tôn vinh điển hình tiên tiến ........................................................... 85 
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 .............................................................................................. 87 
KẾT LUẬN .................................................................................................................. 88 
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 90 1 
 MỞ ĐẦU 
 1. Tính cấp thiết của đề tài 
 Ngay khi đất nước giành được độc lập ngày 02/9/1945, cuộc họp đầu 
tiên của Hội đồng Chính phủ ngày 03/9/1945 do Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ 
trì đã xác định những vấn đề cấp bách cần giải quyết trong đó, nhiệm vụ “diệt 
giặt dốt” được Đảng và Nhà nước đặt ở vị trí quan trọng thứ hai sau diệt giặc 
đói. Bác cũng từng nói “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, 
dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang sánh vai cùng các cường quốc 
năm châu hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu” 
[21, tr.33]. Sau này, nhiều Đại hội Đảng ở nước ta cũng đều đánh giá cao vị 
trí và vai trò của giáo dục và đào tạo. Nghị quyết TW 3 khóa VII năm 1993 
khẳng định “ đầu tư cho giáo dục và đầu tư cho phát triển”; Nghị quyết TW 
2 khóa VIII nêu rõ “Phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu”; 
Nghị quyết TW 8 khóa XI một lần nữa khẳng định “Giáo dục và đào tạo là 
quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và toàn dân. Đầu tư 
cho giáo dục là đầu tư cho phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương 
trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội”. Điều này cho thấy rõ vị trí và vai 
trò quan trọng của giáo dục đào tạo đối với sự nghiệp xây dựng đất nước ta và 
đặc biệt trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế như 
hiện nay. 
 Để đẩy mạnh phát triển giáo dục và đào tạo, thúc đẩy vai trò của giáo 
dục và đào tạo trong tiến trình phát triển của đất nước, các cơ sở đào tạo trong 
hệ thống giáo dục, đào tạo ở nước ta nói chung và ở Hà Nội nói riêng phải 
thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ về mọi mặt như cơ sở hạ tầng, chất lượng 
và số lượng đội ngũ giáo viên, giảng viên, hợp tác quốc tế trong đó không 
thể không nói đến vai trò công tác thi đua, khen thưởng. 
 Đây cũng là một trong những nhiệm vụ quan trọng mà Đảng và Nhà 
nước ta luôn quan tâm. Cách đây gần 70 năm, ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ 
Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc nhằm động viên, khích lệ, tập trung 2 
sức mạnh toàn dân đoàn kết một lòng, phát huy truyền thống yêu nước, vượt 
mọi hi sinh,gian khổ để thực hiện mục tiêu lớn của đất nước trong bối cảnh 
gian khổ, ác liệt của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đó là “Diệt giặc 
đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm”. 
 Lời kêu gọi đã trở thành động lực cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta 
ra sức thi đua, phấn đấu, sáng tạo trong học tập, sản xuất và chiến đấu để 
quyết đạt được mục tiêu “Kháng chiến mau thắng lợi, kiến thiết chóng thành 
công”. Nhiều hoạt động thi đua sản xuất, thi đua chiến đấu được phát động 
trong suốt chiều dài của hai cuộc kháng chiến như “Sóng duyên hải” trong 
công nghiệp, “Gió đại phong” trong nông nghiệp, “Cờ ba nhất” trong quân 
đội, phong trào “Thanh niên ba sẵn sàng, phụ nữ ba đảm đang” Đối với 
giáo dục, phong trào thi đua “Hai tốt – Dạy tốt, Học tốt” được Chủ tịch Hồ 
Chí Minh phát động nhanh chóng được lan rộng đến toàn bộ ngành giáo dục 
nước nhà. Thắng lợi của phong trào góp phần làm ngành giáo dục của nước ta 
đi vào nề nếp, ổn định, cân đối, toàn diện, nạn mù chữ đã cơ bản được xóa bỏ. 
 Từ khi hòa bình được lập lại, phong trào thi đua “Hai tốt” phát triển lên 
một bước mới, đã có nhiều cuộc vận động lớn trong cả nước trong ngành giáo 
dục được phát động, phải kể đến cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm 
gương đạo đức Hồ Chí Minh”, cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm 
gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, cuộc vận động “Hai không – Nói không 
với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” Phong trào 
“Hai tốt” cũng được thay đổi về chất khi được bổ sung thêm mục tiêu “Dạy 
tốt – Học tốt – Quản lý tốt” nhằm đưa ngành giáo dục vận động phù hợp với 
nền kinh tế thị trường hiện nay. Thi đua, khen thưởng đã thể hiện rõ vai trò 
quan trọng trong thúc đẩy phát triển của hệ thống giáo dục nước ta gồm giáo 
dục cơ sở, giáo dục phổ thông và giáo dục đại học. 
 Những năm trở lại đây, thi đua khen thưởng tiếp tục trở thành một trong 
những nhiệm vụ được Nhà nước ta chú trọng. Luật Thi đua khen thưởng năm 
2003 ra đời đã đánh dấu một bước hoàn thiện về thể chế trong quản lý nhà 
nước về công tác này ở Việt Nam. Đến nay, qua 2 lần sửa đổi, bổ sung, nhiều 3 
nghị định, thông tư hướng dẫn đã được ban hành, công tác thi đua khen 
thưởng nói chung và trong ngành giáo dục nói riêng đã có những tiến bộ khởi 
sắc, trở thành một hoạt động thường niên, định kỳ của tất cả các cơ sở giáo 
dục ở nước ta. Hàng năm, nhiều văn bản hướng dẫn về thi đua khen thưởng 
được các đơn vị quản lý nhà nước ban hành, nhằm hướng dẫn các cơ sở giáo 
dục thực hiện trên cơ sở hoàn thành và nâng cao hơn nữa chất lượng các 
nhiệm vụ chính trị được giao. 
 Đối với cơ sở giáo dục nghề nghiệp, thi đua khen thưởng thường được 
tập trung vào các tiêu chí như tuyển sinh, đào tạo, kiểm định chất lượng, quản 
lý học sinh – sinh viên, tổ chức nhân sự, thanh tra giáo dục, hợp tác quốc tế, 
nghiên cứu khoa học trong đó tuyển sinh, đào tạo luôn là hai trong số các 
tiêu chí được các cơ quan quản lý quan tâm, đặt lên vị trí hàng đầu trong đánh 
giá thực hiện nhiệm vụ. Những nội dung như tỷ lệ tuyển sinh, công tác tư vấn 
tuyển sinh, công khai thông tin tuyển sinh, chất lượng học tập, rèn luyện của 
sinh viên, tỷ lệ tìm kiếm việc làm sau khi tốt nghiệp là những nội dung 
được các văn bản hướng dẫn thi đua khen thưởng tập trung quan tâm. 
 Với vị thế là trung tâm văn hóa – kinh tế - chính trị - giáo dục của cả 
nước, Thủ đô Hà Nội là một trong những thành phố có số lượng trường cao 
đẳng nhiều nhất trên cả nước, đóng góp một số lượng lớn nhân lực chuyên 
môn ở trình độ cao đẳng và các trình độ thấp hơn cho Thủ đô và đất nước. 
Tuy nhiên, chất lượng thi đua, khen thưởng ở trường cao đẳng vẫn còn nhiều 
hạn chế như tuyển sinh của một số trường vẫn gặp nhiều khó khăn, không đạt 
được chỉ tiêu, chất lượng đầu ra đạt chất lượng chưa cao, công tác nghiên cứu 
khoa học còn yếu, quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng ở nhóm trường 
này cũng còn nhiều vấn đề cần khắc phục như vẫn còn tình trạng hình thức 
trong thi đua và khen thưởng, khen thưởng chưa kịp thời, khen thưởng đột 
xuất còn ít, phát hiện và nhân rộng điển hình tiên tiến chưa được thực hiện 
thường xuyên. 4 
 Vì những lý do như vậy, tôi chọn vấn đề “Quản lý nhà nước về thi đua, 
khen thưởng đối với các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội” làm 
đề tài luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý công. 
 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 
 Xuất phát từ nhiều góc độ khác nhau, đã có không ít đề tài nghiên cứu về 
thi đua khen thưởng và quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng, có thể nêu 
một số công trình tiêu biểu như: 
 * Một số sách chuyên khảo, tham khảo: 
 - Lê Quang Thiệu, Chủ tịch Hồ Chí Minh với phong trào thi đua yêu 
nước, NXB Thanh niên Hà Nội (2008),. Nội dung gồm 10 bài viết nêu lên tư 
tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác thi đua khen thưởng như Công 
việc hàng ngày là nền tảng của thi đua. Mọi việc đều thi đua; Thi đua là yêu 
nước, yêu nước thì phải thi đua, những người thi đua là những người yêu 
nước nhất; Người người thi đua, ngành ngành thi đua, ngày ngày thi đua, Thi 
đua phải có mục đích,... 
 - Phạm Hùng, Những mốc son vàng trong phong trào thi đua yêu nước, 
NXB Lao động Hà Nội (2011). Nội dung gồm 4 phần chính: 
 Phần 1: Chủ tịch Hồ Chí Minh – Người khai sáng phong trào thi đua ái 
quốc; 
 Phần 2: Vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm đẩy mạnh, nhân 
rộng, phát huy hiệu quả phong trào thi đua yêu nước trong giai đoạn cách 
mạng mới; 
 Phần 3: Những mốc son vàng trong phong trào thi đua yêu nước; 
 Phần 4: Giới thiệu một số văn bản pháp quy liên quan đến công tác thi 
đua khen thưởng. 
 * Đề tài nghiên cứu khoa học 
 Trần Thị Hà, Cơ sở lý luận và thực tiễn đổi mới thi đua, khen thưởng 
trong giai đoạn hiện nay, Đề tài cấp nhà nước (2013). Mã số 02/2010. Đề tài 
tập trung nghiên cứu, làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn về thi đua, khen thưởng; 5 
trên cơ sở đó đề xuất các quan điểm, phương hướng, giải pháp nhằm đổi mới 
hoạt động thi đua, khen thưởng và quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng, 
trực tiếp góp phần kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Thi đua, khen thưởng. 
 Nguyễn Thanh Nga, Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thi 
đua, khen thưởng ở trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây, Đề tài sáng kiến cơ 
sở năm 2016. Đề tài đi sâu nghiên cứu về một số giải pháp nâng cao hiệu quả 
công tác thi đua, khen thưởng tại trường cao đẳng Cộng đồng Hà Tây. 
 * Một số luận văn thạc sỹ: 
 - “Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức ngành Thi đua, khen 
thưởng trong giai đoạn hiện nay” – Luận văn Thạc sỹ chuyên ngành Quản lý 
Hành chính công của Trần Thị Bằng, Học viện Hành chính Quốc gia (2009). 
Luận văn đã phân tích những tiêu chí đánh giá năng lực của cán bộ, đối chiếu 
với thực trạng cán bộ công chức làm thi đua khen thưởng ở nước ta, từ đó đưa 
ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức ngành 
Thi đua, khen thưởng. 
 - “Tăng cường quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng giai đoạn 2011 
– 2020” – Luận văn Thạc sỹ chuyên ngành Quản lý Hành chính công của Lê 
Xuân Khánh, Học viện Hành chính Quốc gia (2010). Từ yêu cầu của việc 
phải đổi mới về chất quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng, luận văn đã 
nghiên cứu và đưa ra một số giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về công 
tác này ở nước ta trong giai đoạn 2011 – 2020. 
 - “Tăng cường quản lý nhà nước với hoạt động thi đua, khen thưởng ở 
nước ta hiện nay” – Luận văn Thạc sỹ chuyên ngành Quản lý Hành chính 
công của Bùi Hồng Thiết, Học viện Hành chính Quốc gia (2011). Luận văn 
nêu những vấn đề về quản lý nhà nước ở nước ta về thi đua, khen thưởng ở 
nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội, qua đó đưa ra một số giải 
pháp đổi mới công tác này hiện nay ở nước ta. 
 - “Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về thi đua, khen thưởng 
trong giai đoạn hiện nay” – Luận văn Thạc sỹ chuyên ngành Quản lý Hành